Τα ξημερώματα της 31ης Αυγούστου του 1997 τα ειδησεογραφικά δίκτυα σε όλο τον κόσμο πήραν φωτιά.
Οι πρώτες εικόνες από το τροχαίο δυστύχημα στο Παρίσι, λίγα μέτρα μακριά από τον Πύργο του Άιφελ, και οι αναφορές για σοβαρότατο τραυματισμό της πριγκίπισσας Νταϊάνα «πάγωσαν» τον πλανήτη.
Λίγες ώρες αργότερα, ο χρόνος σταμάτησε για τη Βρετανία και για όσους αγάπησαν τη «θλιμμένη πριγκίπισσα του λαού». Η Νταϊάνα κατέληξε από τα σοβαρά τραύματά της σε ηλικία 36 ετών, σε νοσοκομείο της Πόλης του Φωτός, όπου βρισκόταν για ολιγοήμερες διακοπές με το φίλο και -κατά τον Tύπο- σύντροφό της, Ντόντι αλ Φαγέντ. Στο δυστύχημα σκοτώθηκε κι εκείνος, αλλά και ο σοφέρ και ο σωματοφύλακας της πριγκίπισσας.
Δύο δεκαετίες μετά τον πρόωρο θάνατο της γυναίκας που θεωρείται ότι «αναζωογόνησε» τη βρετανική μοναρχία, η θλίψη και τα ερωτήματα αποτελούν ακόμη το θέμα πολυάριθμων ντοκιμαντέρ και βιβλίων. Ο θάνατος της λαίδης με την καλή καρδιά που έγινε πριγκίπισσα ανήκει πια στα μεγάλα μυστήρια που θα προκαλούν συζητήσεις, όπως η δολοφονία του Κένεντι.
Λίγες ώρες μετά την είδηση, στο Λονδίνο τόνοι από λουλούδια και κάρτες πλημμυρίζουν τους δρόμους γύρω από το παλάτι του Κένσινγκτον και τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Χιλιάδες κόσμου καταφθάνουν στο σημείο για να αποτίσουν φόρο τιμής στην Νταϊάνα, την πρώην σύζυγο του πρίγκιπα Καρόλου και τη μητέρα των πριγκίπων, Ουίλιαμ και Χάρι. Το αίσθημα της απώλειας, της σύγχυσης, του θυμού και της βαθιάς θλίψης είναι έκδηλο.
Η μυστηριώδης, αγαπητή φιγούρα της Νταϊάνα αναμφισβήτητα κέρδισε τις καρδιές των ανθρώπων και έσπασε εκ των έσω τις παραδόσεις της βασιλικής οικογένειας. Η Νταϊάνα ήξερε πώς να ευαισθητοποιεί τα πλήθη και παράλληλα να ποζάρει για εξώφυλλα περιοδικών με μοναδική χάρη παρά την έμφυτη συστολή της, συνδυασμός πρωτόγνωρος για τα δεδομένα της εποχής. Είχε τηνστόφα σταρ με αριστοκρατική αύρα, χωρίς όμως να είναι «γαλαζοαίματη».
Οι απιστίες του Καρόλου, οι δυσκολίες που αντιμετώπιζε με το Παλάτι, η ψυχολογική πίεση που την οδήγησε σε διατροφικές διαταραχές και κρίσεις κατάθλιψης, ο πόλεμος που δεχόταν από τα ΜΜΕ την έκαναν ακόμη πιο αγαπητή στο λαό. Εγινε η πιο διάσημη γυναίκα στον κόσμο και στο τέλος δεν μπορούσε να κρυφτεί πουθενά, αφού ανήκε σε όλους. Η κληρονομιά που άφησε, αν και είναι δύσκολο να καθοριστεί, είναι αδύνατο να την αρνηθεί κανείς.
Ιδιωτικό «πένθος»
Λουλούδια και κεριά έχουν αρχίσει να συσσωρεύονται εδώ και μέρες έξω από την πύλη της πρώην κατοικίας της πριγκίπισσας στο Κένσινγκτον, ενώ στο σημείο στήθηκε πανό για την επέτειο μνήμης των 20 χρόνων. «Ακόμη νιώθω αυτή την αγάπη, τη ζεστασιά 20 χρόνια μετά», δήλωσε ο πρίγκιπας Ουίλιαμ σε ντοκιμαντέρ που μεταδίδεται αυτές τις ημέρες. «Αν μπορώ να είμαι ένα πολύ μικρό κομμάτι αυτού που ήταν, θα είμαι υπερήφανος. Ηταν μια αχτίδα φωτός σε έναν γκρίζο κόσμο», συνέχισε.
Χθες, οι γιοι της πρίγκιπας Ουίλιαμ με τη σύζυγό του Κέιτ και ο πρίγκιπας Χάρι επισκέφτηκαν τον Λευκό Κήπο που δημιουργήθηκε προς τιμήν της στο Παλάτι του Κένσινγκτον και καλλιεργούνται τα αγαπημένα της λουλούδια, εναπόθεσαν ανθοδέσμες στην πύλη, ενώ αργότερα συναντήθηκαν με εκπροσώπους φιλανθρωπικών οργανώσεων που στήριζε.
Οι διάδοχοι του θρόνου αποφάσισαν φέτος για πρώτη φορά να δώσουν συνεντεύξεις και να μιλήσουν για τη μητέρα τους, για τη ζωή και το θάνατό της. Αποκάλυψαν πως για χρόνια προσπαθούσαν να διαχειριστούν το χαμό της και μόνο τώρα νιώθουν πλέον αρκετά ώριμοι να μιλούν γι’ αυτό.
Πάντως, παρά τη φρενίτιδα που επικρατεί -για ακόμη μία φορά- στον Τύπο, στη Γηραιά Αλβιώνα δεν προγραμματίστηκαν εκδηλώσεις και εκθέσεις για σήμερα και ανακοινώθηκε πως η βασιλική οικογένεια θα πενθήσει σήμερα ιδιωτικά.
Ηταν η χαρά των εκδοτών και των παπαράτσι
Ο αδερφός της Τσαρλς Σπένσερ στον επικήδειο έκανε λόγο για τον «πιο κυνηγημένο άνθρωπο της σύγχρονης εποχής», κατηγορώντας ευθέως τα ΜΜΕ για το θάνατό της. Είναι κοινό μυστικό άλλωστε πως οι εκδότες δεν τη χόρταιναν… Οι φωτογραφίες της πωλούνταν έναντι χιλιάδων στερλινών, ενώ φωτογραφία παπαράτσι, στην οποία φαίνεται η Νταϊάνα με το σύντροφό της Ντόντι αλ Φαγιέντ, πωλήθηκε έναντι 1,3 εκατ. δολαρίων.
Η ίδια γνώριζε πώς να χειραγωγεί τα «μίντια» -μάλιστα έκανε μαθήματα ορθοφωνίας, άλλαζε το στιλ της, ξόδευε τεράστια ποσά για ρούχα και αξεσουάρ-, όμως πολλές φορές φώναζε στους φωτορεπόρτερ που την καταδίωκαν «μου κάνεις τη ζωή κόλαση». Το αποκορύφωμα του ανελέητου κυνηγιού ήταν η στιγμή που η πριγκίπισσα Νταϊάνα ξεψυχούσε στη Mercedes στο τούνελ Αλμα του Παρισιού και οι φωτογράφοι τραβούσαν τα τελευταία κλικ, προτού τους απομακρύνουν οι Αρχές.
Η σχέση αγάπης-μίσους και η κατάληξη του «ειδυλλίου» τους έμελλε να αλλάξει το βρετανικό Τύπο, αφού την ίδια χρονιά θεσπίστηκε η «Πράξη προστασίας από την παρενόχληση» που σηματοδότησε αυστηρότερους κανόνες για την προστασία της ιδιωτικότητας, που ως τότε ήταν σχεδόν ανύπαρκτοι.
Θεωρίες συνομωσίας
Ο τραγικός θάνατος της πριγκίπισσας σόκαρε και δημιούργησε πολλά ερωτήματα. Οι πολυάριθμες έρευνες κατέληξαν ότι ο θάνατός της επήλθε έπειτα από πολλαπλές ανακοπές καρδιάς εξαιτίας της επικίνδυνης οδήγησης του σοφέρ της, ο οποίος βρισκόταν υπό την επήρεια του αλκοόλ.
Δύο δεκαετίες αργότερα και οι θεωρίες συνωμοσίας δεν έχουν καταλαγιάσει, αφού δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν υπεύθυνους τους παπαράτσι που τους καταδίωκαν εκείνο το βράδυ, τη βασιλική οικογένεια, τη γαλλική αστυνομία και τις μυστικές υπηρεσίες της Βρετανίας.
Οι πιο διαδεδομένες από τις θεωρίες συνωμοσίας:
1) Καταδικασμένη σχέση
Το ντοκιμαντέρ «Πριγκίπισσα Νταϊάνα: Τραγωδία ή προδοσία» υποστηρίζει πως ο Αλ Φαγέντ, που φέρεται να είχαν σχέση εκείνη την εποχή, ετοιμαζόταν να της κάνει πρόταση γάμου αφού είχε ήδη παραγγείλει δαχτυλίδι. Ο πατέρας του Μοχάμεντ αλ Φαγέντ πίστευε πως η βασιλική οικογένεια δεν θα επέτρεπε ποτέ κάτι τέτοιο, καθώς δεν ήθελαν οι υποψήφιοι για τη διαδοχή στο θρόνο, Ουίλιαμ και Χάρι, να έχουν μουσουλμάνο πατριό.
2) Η εγκυμοσύνη
Ο Αλ Φαγέντ, ο οποίος είχε ξεκινήσει δική του έρευνα για τα αίτια του ακαριαίου θανάτου του γιου του, υποστήριζε πως πίσω από το δυστύχημα κρύβονταν οι φήμες ότι η Νταϊάνα ήταν έγκυος στο παιδί του Ντόντι. Τις υποψίες του ενίσχυσε το γεγονός ότι μετά το θάνατό της ταριχεύτηκε κι έτσι ήταν αδύνατο να ελεγχθεί το ενδεχόμενο αυτό. Πάντως, η βρετανική αστυνομία ανακοίνωσε πως στο αίμα που βρέθηκε στο χαλάκι της λιμουζίνας δεν υπήρχαν δείγματα της ορμόνης HCG που υποδεικνύει κύηση, ευρήματα τα οποία πολλοί αμφισβήτησαν.
3) Σχέδιο δολοφονίας
Σύμφωνα με τους συνωμοσιολόγους, ο οδηγός τους ζευγαριού και υπεύθυνος ασφαλείας του ξενοδοχείου «Ritz» που ανήκε στον Αλ Φαγέντ, ο Ανρί Πολ, ήταν ο άνθρωπος που σχεδίασε τη δολοφονία της. Πολλοί υποστηρίζουν πως πληρώθηκε από τη βρετανική υπηρεσία πληροφοριών MI6 για να τους δολοφονήσει. Μάλιστα, πρώην αξιωματούχος της υπηρεσίας είχε δηλώσει πως ήταν στην πραγματικότητα πληροφοριοδότης.
4) Λευκό Fiat Uno
Αναπάντητα παραμένουν τα ερωτήματα για το ποιος ακολουθούσε τη λιμουζίνα με ένα λευκό Fiat και αν παίζει ρόλο στο δυστύχημα. Οι συνωμοσιολόγοι συνέδεσαν το όχημα με τον Γάλλο φωτογράφο Τζέιμς Αντανσον που λέγεται ότι ήταν πληροφοριοδότης της MI6, ο οποίος βρέθηκε νεκρός στη γαλλική ύπαιθρο το 2000. Η αστυνομία ισχυρίστηκε αυτοκτονία, ωστόσο κάποιοι μιλούν για δολοφονία στον απόηχο του θανάτου της Νταϊάνα.
5) Το… περίεργο φλας
Ενας εκ των μαρτύρων που οδηγούσε στο τούνελ υποστήριξε ότι είδε ένα έντονο φως στο σημείο της σύγκρουσης. Ο πράκτορας Τόμλινσον της ΜΙ6 είχε ισχυριστεί τότε πως είχε δει παρόμοιο στροβοσκοπικό φως στην εκπαίδευσή του και χρησιμοποιούνταν για να αποπροσανατολίσουν οδηγούς ως μέθοδο ολικής δολοφονίας. Η σύζυγος πάντως του μάρτυρα δεν στήριξε την κατάθεσή του.
Αθηνά Σούτζου
asoutzou@e-typos.com
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου