Απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Πειραιά αναπτερώνει το ηθικό περίπου 70.000 πολιτών που έχουν λάβει δάνεια σε ελβετικό φράγκο. Δεδομένου ότι οι υποσχέσεις της κυβέρνησης για λύση στο πρόβλημά τους αποδεικνύονται κενό γράμμα, οι συγκεκριμένοι δανειολήπτες έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους, αποκλειστικά, στη Δικαιοσύνη.
Ειδικότερα, ζευγάρι λογιστών στις αρχές του 2015 προσέφυγε στη Δικαιοσύνη λόγω της μεγάλης διολίσθησης του ευρώ έναντι του ελβετικού νομίσματος, που είχε αντίκτυπο στο ύψος των δόσεών του και στο κεφάλαιο των δανείων. Με την υπ’ αριθμ. 619/2016 απόφαση, δικαιώθηκε, αφού κρίθηκε ότι δεν είχε ενημερωθεί από τους υπαλλήλους της τράπεζας για τον κίνδυνο στη μεταβολή της συναλλαγματικής ισοτιμίας, διότι το ίδιο δεν είχε ιδιαίτερες γνώσεις για τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές, ούτε περιουσία ή εισοδήματα σε ελβετικό φράγκο.
Επιστροφή…
Η τράπεζα άσκησε έφεση, η οποία απορρίφθηκε. Ο όρος της σύμβασης που προέβλεπε την αποπληρωμή των δανειακών υποχρεώσεων δυνάμει της τρέχουσας ισοτιμίας κρίθηκε τελεσίδικα άκυρος και καταχρηστικός λόγω της αδιαφάνειάς του.
Με την υπ’ αριθμ. 791/2017 απόφαση, που εκδόθηκε στις 29 Δεκεμβρίου του 2017, το τραπεζικό ίδρυμα υποχρεώνεται να δεχτεί την εξόφληση των δόσεων του δανείου με την παλαιά ισοτιμία ευρώ-ελβετικού φράγκου, αυτή δηλαδή που ίσχυε κατά την ημερομηνία εκταμίευσης των δανείων του.
Στην απόφαση του Εφετείου Πειραιά αναφέρεται πως οι «όροι των δανειακών συμβάσεων που υπέγραψαν οι εφεσίβλητοι δεν περιείχαν καμία κρούση για τη βαρύτητα του συναλλαγματικού κινδύνου, ενώ δεν αποκαλύπτονταν ο ακριβής τρόπος λειτουργίας του μηχανισμού συναλλαγματικής ισοτιμίας, οι ιδιαιτερότητες του μηχανισμού μετατροπής του ξένου νομίσματος, καθώς και η σχέση μεταξύ του μηχανισμού αυτού και του μηχανισμού που προβλέπουν άλλες ρήτρες σχετικά με την αποδέσμευση του δανείου, ώστε οι εφεσίβλητοι να μπορούν να προβλέπουν βάσει ευδιάκριτων κριτηρίων τη βαρύτητα του συναλλαγματικού οικονομικού κινδύνου».
70.000 υπερχρεωμένοι ποντάρουν μόνο στη Δικαιοσύνη, αφού οι υποσχέσεις της κυβέρνησης έμειναν μόνο στα λόγια
Στον Αρειο Πάγο
Αξίζει να σημειωθεί πως πρόκειται για μία ακόμη θετική για τους δανειολήπτες τελεσίδικη απόφαση από Εφετείο της επικράτειας. Παρ’ όλα αυτά, τραπεζικά στελέχη εκτιμούν πως δεν δημιουργεί νομολογία και πως η τύχη των 70.000 δανειοληπτών θα κριθεί τελικά από τον Αρειο Πάγο. Κι αυτό, αφού η κυβέρνηση, παρά τη βαρύτητα του θέματος, έχει σταυρώσει τα χέρια, αθετώντας τις υποσχέσεις της για νομοθέτηση ρύθμισης που θα βάλει τέλος στην αγωνία των πολιτών με στεγαστικά δάνεια σε ελβετικό φράγκο. Υπενθυμίζεται ότι ήδη εκδικάστηκε η πρώτη υπόθεση στον Αρειο Πάγο την 18η.9.2017 και αναμένεται απόφαση, όπως αποκλειστικά είχε δημοσιεύσει ο «Ε.Τ.».
Η εξόφληση πρέπει να γίνει με την παλιά ισοτιμία που ίσχυε κατά την υπογραφή της σύμβασης
Ανοίγει… δρόμο
Η δικηγόρος Αριάδνη Νούκα, που εκπροσώπησε το Σύλλογο Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου στη δίκη των λογιστών, δήλωσε στον «Ε.Τ.»: «Eξαιρετικά ελπιδοφόρα είναι και η νέα τελεσίδικη απόφαση του Εφετείου Πειραιά που δικαιώνει τους δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο, η οποία έρχεται να προστεθεί στην πρώτη τελεσίδικη απόφαση που εκδόθηκε από το Εφετείο Ναυπλίου».
Οπως εξήγησε, η υπ’ αριθμ. 791/2017 «εναρμονίζεται πλήρως με τις δύο αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, ως προς τα νομικά ζητήματα, αλλά και ως προς το πλαίσιο της εξειδικευμένης ενημέρωσης των δανειοληπτών. Σημαντικότατες παραδοχές αποτελούν οι τελεσίδικες ουσιαστικές κρίσεις, ότι τα δάνεια που χορηγήθηκαν σε ελβετικό φράγκο δεν είναι απλά δάνεια, αλλά στην πραγματικότητα αποτελούσαν προϊόντα συνδεδεμένα ευθέως με την αγορά συναλλάγματος (forex), δηλαδή σύνθετο χρηματοοικονομικό προϊόν, η τράπεζα δεν προέβη, στην προβλεπόμενη από την νομοθεσία, εμπεριστατωμένη και επαρκή ενημέρωση ως προς τους κινδύνους και τους αμυντικούς μηχανισμούς τεχνικής κάλυψης του κινδύνου διά παραγώγων και ότι η τράπεζα γνώριζε την πορεία της συναλλαγματικής ισοτιμίας από υποδείξεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και είχε αντισταθμίσει τον συναλλαγματικό κίνδυνο προς αποτροπή των δυσμενών συνεπειών από τον συναλλαγματικό κίνδυνο διά παραγώγων προϊόντων ανταλλαγής συναλλάγματος και επιτοκίων».
Οι καταναλωτές δεν γνώριζαν για τους κινδύνους, οι όροι των δανείων δεν ήταν ξεκάθαροι
Καμπανάκι
Η κ. Νούκα έκρουσε καμπανάκι… υποστηρίζοντας πως «τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο στη χώρα μας έχουν καταστεί ένα σοβαρότατο κοινωνικό πρόβλημα». Κι αυτό, αφού «βρίσκονται εγκλωβισμένες σε αδιέξοδο 70.000 οικογένειες. Εάν σ’ αυτές προσθέσουμε και τις οικογένειες των εγγυητών, ο αριθμός τους διπλασιάζεται», όπως είπε, για να προσθέσει: «Οι αρμόδιοι, παρά τις μεγαλόστομες εξαγγελίες τους για νομοθετική επίλυση, αδιαφορούν και “κρύβονται” πίσω από δηλώσεις περί αναμονής εκδόσεως δικαστικών αποφάσεων στις συλλογικές αγωγές».
Τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο αγγίζουν τα 10 δισ. ευρώ. Μάλιστα τα περισσότερα από αυτά εξυπηρετούνται με επαναλαμβανόμενες ρυθμίσεις ήδη από το 2013 και είναι έτοιμα να… κοκκινίσουν. «Δεν αντιλαμβάνονται τον τεράστιο κίνδυνο που ελλοχεύει, τόσο για τους δανειολήπτες, αλλά πλέον και τους καταθέτες και κατ’ επέκταση και για τις ίδιες τράπεζες. Δυστυχώς, η Πολιτεία χρονοτριβεί επικίνδυνα και οι αρμόδιοι ευθαρσώς καλούν στην ουσία τη Δικαιοσύνη να δώσει τη λύση σε ένα κορυφαίο πρόβλημα με κοινωνικές προεκτάσεις, στο οποίο οι ίδιοι έχουν κυριολεκτικά γυρίσει την πλάτη», κατέληξε η κ. Νούκα.
Το ιστορικό
Εγκλωβισμένοι στην ισοτιμία
Στην πλειονότητά τους τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο είχαν ληφθεί μεταξύ 2007-2008, λόγω της υψηλής συναλλαγματικής ισοτιμίας ευρώ-ελβετικού φράγκου, περί το 1,64. Σύμφωνα με μαρτυρίες δανειοληπτών, τα τότε τραπεζικά στελέχη διαβεβαίωναν πως η ισοτιμία ευρώ-ελβετικού φράγκου θα εξακολουθούσε να κυμαίνεται σε σταθερά υψηλά επίπεδα, όπως έδειχνε η μικρή διακύμανση της ισοτιμίας (5%) μεταξύ ευρώ και ελβετικού φράγκου την τότε τελευταία 5ετία. Και ενώ στις ετήσιες εκθέσεις των τραπεζών ήδη από το 2007 καταγραφόταν υποτίμηση του ευρώ έως και κατά 30%, τα τραπεζικά στελέχη δεν εξηγούσαν, όπως αποδείχτηκε, τον κίνδυνο μεταβολής της συναλλαγματικής ισοτιμίας στους υποψήφιους.
Με την πάροδο των χρόνων, το ελβετικό φράγκο ισχυροποιήθηκε έναντι του ευρώ. Η ραγδαία αυτή αλλαγή στην ισοτιμία των δύο νομισμάτων εκτόξευσε τα χρέη των δανειοληπτών προς τις τράπεζες, αφού καλούνταν να πληρώσουν «χρυσό» το δάνειό τους.
Κάθε καταβολή που πραγματοποιούσαν για να εξοφλήσουν το δάνειό τους εξανεμιζόταν στις συναλλαγματικές ισοτιμίες και το κεφάλαιο που δανείστηκαν αυξανόταν διαρκώς αντί να μειώνεται.
Ιωάννα Φεντούρη
ifentouri@e-typos.com
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου
