Οι λόγοι πίσω από την πρωτοκαθεδρία της ελληνικής ναυτιλίας, οι προκλήσεις του κλάδου για το άμεσο μέλλον, η ανάγκη για συλλογικότητα και εξωστρέφεια, καθώς και η σημασία της ύπαρξης ξεκάθαρων και μετρήσιμων στόχων και στρατηγικών βρέθηκαν στο επίκεντρο του πρώτου πάνελ του συνεδρίου Pireas 2019, το οποίο διοργανώθηκε από την Ένωση Μεσιτών Ναυτιλιακών Συμβάσεων, στο Ναυτικό Όμιλο Πειραιά.
Η πρωτοκαθεδρία της ελληνικής ναυτιλίας
«Ένα στα πέντε πλοία στον κόσμο είναι σήμερα ελληνόκτητα» επεσήμανε ο δρ Γεώργιος Πατέρας σε σχετική ερώτηση- τοποθέτηση του συντονιστή του πάνελ, κ. Γιώργου Ξηραδάκη αναφορικά με πρόσφατη έρευνα του DNV GL, η οποία κατατάσσει την Ελλάδα στην 11η θέση των μεγαλύτερων ναυτιλιακών κρατών παγκοσμίως.
Σε παρόμοιο κλίμα κινήθηκαν οι τοποθετήσεις όλων των ομιλητών του πάνελ, οι οποίοι επεσήμαναν την πρωτοκαθεδρία των Ελλήνων στις θάλασσες του κόσμου, αναγνωρίζοντας, όμως, και τις νέες προκλήσεις της ναυτιλιακής βιομηχανίας, οι οποίες οφείλουν να αντιμετωπιστούν επιτυχώς προκειμένου να μακροημερεύσει το αποκαλούμενο «ελληνικό ναυτιλιακό θαύμα».
Σε σχετική ερώτηση που του απευθύνθηκε, ο κ. Πάνος Λασκαρίδης τόνισε πως η εκπροσώπηση της ελληνικής πλοιοκτησίας στα διεθνή φόρα είναι εξαιρετική, κυρίως, λόγω της σημαντικής γνώσης των Ελλήνων σε θέματα λειτουργικής διαχείρισης των πλοίων. Ωστόσο, ο ίδιος επεσήμανε ότι η προσέγγιση των Ελλήνων απέναντι στη ναυτιλία παραμένει διαφορετική από αυτό που αντιλαμβάνονται ως ναυτιλία τα υπόλοιπα κράτη του κόσμου, τα οποία εστιάζουν σε ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων όπως η παροχή υπηρεσιών, οι λιμενικές υποδομές και η ναυτιλιακή χρηματοδότηση.
Στο ζήτημα της ελληνικής πρωτοκαθεδρίας στα συλλογικά όργανα εκπροσώπησης της πλοιοκτησίας αναφέρθηκε ο κ. Πλατσιδάκης, ο οποίος σημείωσε ότι «οι πρόεδροι έρχονται και παρέρχονται», τονίζοντας την ανάγκη να ενισχυθούν οικονομικά και να στελεχωθούν όσο το δυνατόν αρτιότερα οι γραμματείες των Ενώσεων, οι οποίες και χαράσσουν στην πραγματικότητα τη στρατηγική των φορέων, σε συνεργασία βέβαια με τις αντιπροσωπίες των Κρατών- μελών. Για τον κ. Πλατσιδάκη το ελληνικό Κράτος πρέπει πλέον να εκπροσωπείται συστηματικά και από αξιόλογα στελέχη στα διάφορα fora.
Από την πλευρά του ο κ. Μιχάλης Σακέλλης εστίασε στο γεγονός ότι το πλοίο δεν είναι μονάχα μεταφορικό μέσο αλλά και υποδομή, θέλοντας να σημειώσει με αυτόν τον τρόπο πως σε αντίθεση με τις υπόλοιπες βιομηχανίες που αφορούν τις μεταφορές, η ναυτιλία απαιτεί τους λιγότερους οικονομικούς πόρους από τις εθνικές κυβερνήσεις και την Ε.Ε. Επιπλέον, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας ανέφερε τη σημασία της ελληνικής ακτοπλοΐας για τη χώρα, η οποία αντιπροσωπεύει το 18% της ελληνικής ναυτιλίας, καθώς και ότι το 50% της απασχόλησης των νησιωτών εξαρτάται άμεσα από την ακτοπλοΐα.
Η εξωστρέφεια της πλοιοκτησίας
Ο Πρόεδρος της ECSA, κ. Πάνος Λασκαρίδης, επεσήμανε πως αποτελεί διεθνή -και μάλλον επιτυχημένη πρακτική- οι Ενώσεις που εκπροσωπούν επιχειρηματικά συμφέροντα να επενδύουν σημαντικά στη διαφήμιση, προκειμένου να προβάλουν τις θέσεις τους. Τα πράγματα, όμως, για τη ναυτιλία είναι διαφορετικά. Όπως ανέφερε ο κ. Λασκαρίδης, ο ετήσιος προϋπολογισμός της ΕΕΕ ή και της ECSA κυμαίνεται στα €2- 2,5 εκ. ευρώ το έτος, την ίδια στιγμή που ο προϋπολογισμός των περιβαλλοντικών οργανώσεων συχνά ξεπερνά τα €150 εκ.
Ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση ήταν η κατάθεση ελληνικής πρότασης-θέσης στην MEPC 74 του IMO, η οποία και ήταν πρωτοφανής κίνηση και εξέπληξε, σύμφωνα με τους ομιλητές, τους εκπροσώπους του IMO.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο κ. Παπαγιαννόπουλος δεν παρέλειψε να επισημάνει την ανάγκη ύπαρξης σεμνότητας και διακριτικότητας και την αποφυγή υιοθέτησης υψηλών τόνων από τον κλάδο, προκειμένου να αποφευχθεί η αλαζονεία, και κατά συνέπεια να αποφευχθούν ιστορικά λάθη άλλων βιομηχανιών, που οδηγούν μαθηματικά στην καταστροφή. Εξάλλου, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο τέως πρόεδρος της BIMCO, ο συσχετισμός δυνάμεων δεν είναι ίδιος στην Ε.Ε. και τον IMO, καθώς ο δεύτερος αποτελεί ετερόκλητη συνάντηση χωρών, πολλές από τις οποίες δεν διαθέτουν γνώση ή συμφέροντα στη ναυτιλία, διαθέτουν, όμως, ισάξια ψήφο με τις παραδοσιακές ναυτιλιακές δυνάμεις, οι οποίες και τελικά επωμίζονται το βάρος των αποφάσεων.
Το ελληνικό ναυτιλιακό κλάστερ
Η ναυτιλιακή συστάδα στην Ελλάδα είναι υπο ανάπτυξη και χρειάζεται υποστήριξη για να ευδοκιμήσει, σύμφωνα με τον κ. Λασκαρίδη και τον Πρόεδρο του ΝΕΕ δρα Γεώργιο Πατέρα.
Με βάση μάλιστα όσα ανέφερε ο πρόεδρος του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, παρότι τo ναυτιλιακό Cluster «Maritime Hellas» έχει σήμερα περισσότερα από 190 μέλη, αυτά είναι διασκορπισμένα σε μικρό-clusters, με αποτέλεσμα να κατακερματίζεται η συνολική ισχύς και κατά συνέπεια η διαπραγματευτική δύναμη του κλάδου.
Σημειώνεται πως το Ναυτικό Επιμελητήριο της Ελλάδας αποτελεί, με την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών και το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά, εμπνευστή και επίσημο φορέα διαχείρισης του Maritime Hellas.
Με το βλέμμα στο μέλλον
Η ναυτοσύνη των Ελλήνων ναυτικών, η τήρηση χαμηλών τόνων από πλευράς ελληνικής πλοιοκτησίας αναφορικά με τις επιχειρηματικές συμφωνίες, η έλλειψη κρατικής παρέμβασης στη ναυτιλιακή δραστηριότητα, καθώς και η πολύ καλή γνώση των πλοίων από τους καραβοκύρηδες ήταν οι κύριοι παράγοντες που συνετέλεσαν στην επίτευξη του ελληνικού ναυτιλιακού θαύματος, σύμφωνα με τον κ. Πατέρα.
Πράγματι, η συγκεκριμένη συνταγή υπήρξε επιτυχημένη στην εποχή της, καθώς οδήγησε την ελληνική ναυτιλία στην κορυφή. Σήμερα, όμως, χρειάζεται επαναχάραξη της στρατηγικής και των τακτικών και προσαρμογή στα νέα δεδομένα, τα οποία περιλαμβάνουν παντελή διαφάνεια και πολύ συγκεκριμένες και αυστηρές εταιρικές δομές σύμφωνα με τον κ. Παπαγιαννόπουλο και τον κ. Πατέρα.
Επιπλέον, το περιβάλλον θα παίξει στο μέλλον έναν ακόμη σημαντικότερο ρόλο, τόσο στις ζωές των πολιτών, όσο και στις νομοθεσίες που διέπουν τις βιομηχανίες, καθώς το Ballast ήταν μόνο η αρχή, όπως ανέφερε ο κ. Πλατσιδάκης, επισημαίνοντας πως ήδη υπάρχουν συζητήσεις για νέες νομοθεσίες, οι οποίες αφορούν το θόρυβο των πλοίων, ο οποίος και επηρεάζει την “ψυχική ηρεμία των ψαριών”.
Η ανάγκη για συλλογικότητα, η εξωστρέφεια αλλά και η επίτευξη συμμαχιών με άλλες ναυτιλιακές χώρες -εντός και εκτός της ΕΕ- αποτελούν κύριους παράγοντες και αδιαμφισβήτητα συστατικά της νέας στρατηγικής, καθώς οι εφοπλιστικές ενώσεις θα πρέπει πλέον να αντιμετωπίσουν τις πανίσχυρες ΜΚΟ, οργανώσεις που αντιτίθενται στα συμφέροντα της ναυτιλιακής βιομηχανίας, αλλά και την τεχνολογία, η οποία εξελίσσεται πλέον με ραγδαίους ρυθμούς, σύμφωνα με τον κ. Πλατσιδάκη και τον κ. Παπαγιαννόπουλο.
Όλα τα παραπάνω είναι σημαντικό να επιτευχθούν. Για να έχουν, όμως, πραγματικό νόημα, απαιτείται η χάραξη στρατηγικών στόχων και διενεργεία μελετών για το που θέλει να βρίσκεται η ελληνική ναυτιλία στο μέλλον, έτσι ώστε να υπάρχει τεκμηρίωση αλλά και δυνατότητα μέτρησης των αποτελεσμάτων σύμφωνα με τον κ. Πλατσιδάκη, επίτιμο πρόεδρο της INTERCARGO.
Φωτο: Ναυτικά Χρονικά
