Αν και στο άρθρο του Ηλία Μπέλλου στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ με τίτλο “Πότε θα ανοίξουν τα ξενοδοχεία οι μεγάλοι όμιλοι” γίνεται αναφορά από τον κ. Ρέτσο πρόεδρο ΣΕΤΕ και CEO και για το νέο ξενοδοχείο Ηλέκτρα στην Κεφαλονιά μέλους του δικτύου των Electra Palace του συμπατριώτης μας Μάκη Φωκά, μετά απο επικοινωνία η εταιρία μας ενημέρωσε ότι τελικά δεν θα ανοίξει εφέτος το Electra της Κεφαλονιάς.. Ευχόμαστε πάντως να πάνε όλα πολύ καλύτερα απο ότι περιμέναμε και να δούμε και το νέο Electra Resort της Κεφαλονιάς γεμάτο προσωπικό και πελάτες.
Διαβάστε όλο το άρθρο:
Σαφή και ασφαλή πανευρωπαϊκά πρωτόκολλα για το ταξίδι και τα ξενοδοχεία περιμένουν οι πέντε μεγαλύτεροι, με βάση τη δυναμικότητα κλινών, Ελληνες ξενοδόχοι με πανελλαδικό χαρτοφυλάκιο μονάδων, πριν ανοίξουν οποιαδήποτε από τα ξενοδοχεία τους.
Γράφει ο
Παράλληλα επικροτούν ως γοργούς και εύστοχους τους χειρισμούς της κυβέρνησης, θεωρούν παρακαταθήκη για την επανάκαμψη του τουρισμού στην Ελλάδα την άριστη εικόνα διαχείρισης της πανδημίας που εκπέμπει διεθνώς και ζητούν τη στήριξη των εργαζομένων τους, τους οποίους αναγνωρίζουν ως αναπόσπαστο κομμάτι του κλάδου.
Δεν μασούν, όμως, τα λόγια τους: περιμένουν πολύ μεγάλη πτώση του τζίρου. Ούτε όμως χάνουν την αισιοδοξία τους για τις προοπτικές του κλάδου και την αποφασιστικότητά τους να τον ξαναστήσουν στα πόδια του το ταχύτερο δυνατόν και μάλιστα σε ακόμα πιο στέρεες βάσεις.
Αντηχούν έτσι τις θέσεις που έχει με σαφήνεια διατυπώσει από την πρώτη στιγμή ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), ο οποίος υπογραμμίζει στην «Κ» πως «κλειδί» βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα είναι σχέδια που εξασφαλίζουν και διατηρούν θέσεις εργασίας, δίνουν το απαραίτητο οξυγόνο ρευστότητας στις επιχειρήσεις, ενισχύουν την ανταγωνιστικότητά τους και δημιουργούν δίχτυ προστασίας στους πιο αδύναμους και κυρίως στους ανέργους.
Γίνεται επίσης σαφές πως δεν θα ανοίξουν ούτε σύντομα ούτε όλα τα ξενοδοχεία, όπως και ότι οι προσδοκίες για όσα ανοίξουν ήδη μετατίθενται χρονικά προς τον Ιούλιο, ενώ η πρώτη αγορά που αναμένεται να επανακάμψει είναι η εσωτερική.
Παρ’ όλα αυτά, συνεχίζουν έργα υποδομών και ανακαίνισης, προγράμματα συνολικής αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού του τουριστικού προϊόντος καθώς και βελτίωσης των διαύλων επικοινωνίας και διάθεσής του.
Ομως, η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, συμφωνούν όλοι, απαιτεί περαιτέρω τομές από την πλευρά της πολιτείας στο μέτωπο της μείωσης των φορολογικών συντελεστών και ειδικά του ΦΠΑ.
Γιάννης Ρέτσος, πρόεδρος ΣΕΤΕ, CEO Electra Hotels & Resorts
Θωρακίζουμε τον ελληνικό τουρισμό
Ο κ. Γιάννης Ρέτσος.
Στα ξενοδοχεία «Ηλέκτρα», ετοιμαζόμαστε για τη νέα πρόκληση, πρώτα στα ξενοδοχεία μας σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και σε δεύτερο χρόνο στα resort στη Ρόδο και στην Κεφαλονιά.
Ο ελληνικός τουρισμός, οι επιχειρηματίες του, έχουμε αποδείξει σε όλα τα δύσκολα χρόνια της κρίσης, ότι και την προσαρμοστικότητα έχουμε, αλλά και τη διορατικότητα να βλέπουμε πάντα την αισιόδοξη πλευρά της ιστορίας. Με τα ίδια χαρακτηριστικά, με την προσθήκη πειθαρχίας και ρεαλισμού, μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα τα καταφέρουμε και πάλι. Ο ελληνικός τουρισμός χτυπήθηκε πρώτος από την πανδημία, μπορεί όμως πρώτος να βγει και πάλι στη λεωφόρο της ανάπτυξης.
Είναι θετικό σημάδι τα γρήγορα αντανακλαστικά της κυβέρνησης και των θεσμικών εταίρων, για την αντιμετώπιση του πρώτου κύματος συνεπειών της πανδημίας, αλλά και τα σχέδια που διαμορφώνονται για την επανεκκίνηση της οικονομίας. Σχέδια που πρέπει να είναι συνολικά και όχι αποσπασματικά, κεντρικά και όχι τοπικά, ευρωπαϊκά και δευτερευόντως εθνικά. Σχέδια που θα εξασφαλίζουν και θα διατηρούν θέσεις εργασίας, θα δίνουν το απαραίτητο οξυγόνο ρευστότητας στις επιχειρήσεις, θα ενισχύουν την ανταγωνιστικότητά τους και θα δημιουργούν δίχτυ προστασίας στους πιο αδύναμους και κυρίως στους άνεργους.
Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε ένα νέο περιβάλλον μετακινήσεων και φιλοξενίας, στο επόμενο διάστημα, που η υγειονομική ασφάλεια είναι το βασικό ζητούμενο. Αυτό σημαίνει ξεκάθαρα υγειονομικά πρωτόκολλα που θα προσδιορίζουν με σαφήνεια το πώς, πού και με ποιους όρους θα μετακινηθεί και θα φιλοξενηθεί ο επισκέπτης.
Σημαντικό βάρος αναλογεί και στα ξενοδοχεία. Οι νέοι κανόνες για όλους, για όσο καιρό διαρκέσουν, ελπίζω μόνο για φέτος, όσο σύνθετοι και αν είναι, αποτελούν τη μόνη μέθοδο θωράκισης των ξενοδοχείων και του τουρισμού. Είναι ο ασφαλής μονόδρομος επιστροφής σε πορεία ανόδου. Η πανδημία επηρεάζει με πρωτοφανή σφοδρότητα την παγκόσμια οικονομία. Τίποτα δεν θα μείνει ανεπηρέαστο, τουλάχιστον τους επόμενους μήνες του 2020. Κανείς αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να προσδιορίσει με ακρίβεια, ούτε το μέγεθος ούτε τον χρόνο διάρκειας αυτής της νέας, μεγάλης οικονομικής κρίσης που θα ακολουθήσει την υγειονομική. Ο τουρισμός και οι μεταφορές θα εξακολουθήσουν να υφίστανται συνέπειες και στο άμεσο μέλλον.
Ανδρέας Ανδρεάδης, CEO Sani/Ikos Group
Εσωτερικός τουρισμός από τον Ιούλιο
Ο κ. Ανδρέας Ανδρεάδης.
Φαίνεται πως είμαστε πολλές εβδομάδες μακριά από τη δραστική μείωση των κρουσμάτων. Χωρίς αυτήν είναι αδύνατον να υπάρξει ολική άρση των περιορισμών, ενώ διεθνείς μετακινήσεις θα επιτραπούν μόνο με τη δημιουργία και τυποποίηση υγειονομικών πρωτοκόλλων και συμφωνιών. Καθίσταται σαφές ότι αυτό απαιτεί σημαντικό επιπλέον χρόνο. Επομένως, για το 2020 το μόνο που λογικά μπορούμε να περιμένουμε είναι ένα περιορισμένο κύμα εσωτερικού τουρισμού μετά τον Ιούλιο, με μεγαλύτερες πιθανότητες λειτουργίας μικρών μονάδων. Αρα, σήμερα το πιο πιθανό σενάριο για τη μεγάλη πλειονότητα των ξενοδοχείων εποχικής λειτουργίας προβλέπει σχεδόν ολική απώλεια του τζίρου (75% έως 100%). Τα μόνιμης λειτουργίας, δεδομένου ότι είχαν κάποιο τζίρο το πρώτο δίμηνο και ίσως και το τελευταίο τρίμηνο φέτος, πιθανόν να έχουν απώλειες κοντύτερα στο 50%, αλλά με μεγαλύτερα έξοδα. Παράλληλα, και το 2021 θα επηρεασθεί αναμφίβολα σε σημαντικό βαθμό, ίσως και με απώλειες μέχρι και 50% σε σχέση με το 2019. Απαιτείται, λοιπόν, ψυχραιμία και νηφαλιότητα. Τα ελληνικά τουριστικά assets παραμένουν εξαιρετικά πολύτιμα και με πολύ καλές μεσοπρόθεσμες προοπτικές. Τα αναγκαία μέτρα, όπως ΣΕΤΕ, ΞΕΕ και ΠΟΞ αναφέρουν, πρέπει να ληφθούν όλα εντός του Ιουνίου.
Ζητούμενο είναι οι ενέσεις ρευστότητας και η υιοθέτηση του γαλλικού ή γερμανικού μοντέλου, δηλαδή της ευέλικτης εκ περιτροπής απασχόλησης, κατά ελάχιστο 20%, σε επιχειρήσεις με μεγάλη πτώση τζίρου. Αυτή θα συμπληρώνεται με επιδότηση των εργαζομένων με «κουπόνι εργασίας» ίσο με το επίδομα ανεργίας που θα δικαιούνταν. Ετσι θα αποφευχθούν μαζικές απολύσεις, θα διατηρηθεί η σχέση με την επιχείρηση και θα συμπληρωθεί το εισόδημά τους πάνω από το επίδομα ανεργίας. Απαραίτητη είναι επίσης η μείωση των φορολογικών συντελεστών και ιδιαίτερα του ΦΠΑ για μία τριετία, ώστε η χώρα να μπορέσει με επιθετικές τιμές να διεκδικήσει το 2021 και το 2022 μεγαλύτερα μερίδια αγοράς. Παράλληλα, οι επιχειρήσεις πρέπει να επανεξετάσουν το προϊόν και τη διάθεσή του. Οι ανάγκες της επόμενης μέρας απαιτούν δημιουργία επώνυμων, ποιοτικότερων –τεχνολογικά, οικολογικά και υγειονομικά– εξελιγμένων τουριστικών προϊόντων, με άμεση πρόσβαση στον τελικό καταναλωτή. Μαζί έρχονται εκτεταμένες εξελίξεις, εξαγορές και συνενώσεις. Παραμένω αισιόδοξος για το μέλλον του τουρισμού, του τουριστικού επιχειρηματία και του εργαζομένου. Η εξαιρετική εικόνα της χώρας στη διαχείριση της πανδημίας μάς δίνει ένα από τα καλύτερα pole positions στην κούρσα επανεκκίνησης.
Μάρι Δασκαλαντωνάκη, CEO Grecotel
Ειδικά προγράμματα για κάθε περιοχή
Η κ. Μάρι Δασκαλαντωνάκη.
Ακολουθούμε πιστά τις οδηγίες της κυβέρνησης σε όλους τους τομείς, παρακολουθούμε πολύ στενά δέκα μεγάλες αγορές του εξωτερικού και σχεδιάζουμε ειδικά προγράμματα για τις διαφορετικές περιοχές της χώρας όπου η Grecotel έχει παρουσία.
Οταν δοθεί το πράσινο φως από το μέτωπο της υγείας –πάντοτε σε συνεννόηση με τις αρχές της κάθε περιφέρειας–, θα προτείνουμε ειδικό πρόγραμμα για τον τουρισμό μας και σε απόλυτη συνεργασία με μεγάλους οργανισμούς του εξωτερικού. Αυτό που μπορώ να πω σήμερα είναι ότι ο πρώτος τομέας που θα ανακάμψει είναι αυτός του οδικού τουρισμού.
Παρά τις τεράστιες δυσκολίες που συχνά μοιάζουν ανυπέρβλητες, ως Grecotel είμαστε αισιόδοξοι ότι ο πιο ζωντανός και υποσχόμενος τομέας της ελληνικής οικονομίας –δηλαδή αυτός της φιλοξενίας–, με επιστημοσύνη, σύστημα και συγκεκριμένο σχέδιο, επαναλαμβάνω, εξειδικευμένο για κάθε περιφέρεια, θα καταφέρει να λειτουργήσει. Τη συμπαράσταση της κυβέρνησης τη νιώθουμε και αντλούμε δύναμη. Θα παρακαλούσα να δώσει το ίδιο πλαίσιο στήριξης σε όλες τις ξενοδοχειακές εταιρείες στα πρακτικά θέματα της ρευστότητας και της ευελιξίας της απασχόλησης, ώστε να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να αντέξουν τα δύο κύματα του COVID-19 και να μην μετατραπούν οι εργαζόμενοι σε εισοδηματίες επιδομάτων.
Η Ελλάδα τουριστικά είναι ισχυρή, πολύ ισχυρή. Διαθέτει ενισχυμένο brand μέσω του performance της κυβέρνησης στην πανδημία, ξενοδοχειακές και τουριστικές επενδύσεις δισεκατομμυρίων, επιχειρηματίες και εργαζoμένους προικισμένους με το DNA της φιλοξενίας. Ο τουρισμός μας δεν είναι κάποιο μοντέλο που εισηγήθηκαν κυβερνήσεις και τώρα πρέπει να αλλάξει. Είναι βασικό καταναλωτικό προϊόν ξεκούρασης και αναψυχής, όπως τα βασικά προϊόντα διαβίωσης.
Δεν πέφτει η ζήτησή του, απλώς διακόπηκε, όπως διακόπηκαν οι ζωές μας. Να τον στηρίξουμε σωστά και θα μας ανταμείψει γρήγορα. Η Grecotel, από την πρώτη στιγμή της πανδημίας, πήρε όλα τα ενδεδειγμένα από την πολιτεία και τον ΠΟΥ μέτρα. Με κοινωνική υπευθυνότητα, σταμάτησε τις εργασίες στα εποχικά και ανέστειλε τη λειτουργία των αστικών ξενοδοχείων, διατηρώντας μέχρι τη λήξη των περιορισμών μόνο προσωπικό ασφαλείας.
Μοναδική εξαίρεση, για λόγους εθνικής ασφάλειας, το Astir-Egnatia στην Αλεξανδρούπολη, όπου φιλοξενούνται δυνάμεις του Frontex.
Σταύρος Μήτσης, Managing Director, Mitsis Group
Λεπτομερές σχέδιο, εγχειρίδια δράσης
Ο κ. Σταύρος Μήτσης.
Εγγενές στοιχείο στο DNA του ομίλου Mitsis Hotels είναι η πρόοδος. Ετσι, ενώ η απρόσμενη κρίση του κορωνοϊού δημιούργησε πολυδιάστατες επιπτώσεις στον τρόπο λειτουργίας μας, τον εξελίσσουμε περαιτέρω για να μην παρεκκλίνουμε από την πορεία μας. Καταρτίσαμε λεπτομερές σχέδιο δράσης και εγχειρίδια πολιτικών και προδιαγραφών για την τήρηση των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας, για να προσφέρουμε σιγουριά και ασφάλεια σε πελάτες και εργαζομένους.
Φροντίζουμε για τη χρηματοδότηση της λειτουργίας μας για τους επόμενους 12 μήνες. Και μειώσαμε το κόστος διατηρώντας επιχειρησιακή ετοιμότητα.
Ολοκληρώνουμε τα έργα υποδομής που βρίσκονταν σε εξέλιξη – επενδύσεις σε ανακαινίσεις, εκσυγχρονισμό και βελτίωση όλων των μονάδων. Συνεχίζουμε το σύνολο των έργων οργανωτικής ανάπτυξης που θα μας φέρουν μπροστά την επόμενη μέρα, εξασφαλίζοντάς μας αποτελεσματική στόχευση, προηγμένες υπηρεσίες και μοναδικές ταξιδιωτικές εμπειρίες για τους πελάτες μας όταν με το καλό μας έρθουν.
Ενώσαμε τις δυνάμεις μας με την κυβέρνηση και τις τοπικές αρχές για να ξεπεράσουμε τις επιπτώσεις του COVID-19 και να διασφαλίσουμε ότι θα επανέλθουμε το συντομότερο στη νέα κανονικότητα, διαθέτοντας την τεχνογνωσία μας σε θέματα υγείας και ασφάλειας. Επικοινωνούμε με τους συναδέλφους μας στον οργανισμό, τους συνεργάτες και τους πελάτες μας μέσα από τα επιχειρηματικά και κοινωνικά μας δίκτυα.
Ως ένδειξη αλληλεγγύης, οργανώσαμε μια μεγάλη αιμοληψία εις μνήμην του ιδρυτή μας Κωνσταντίνου Μήτση, στις 21 Μαΐου, ώστε να αξιοποιηθεί για τις ανάγκες ασθενών με COVID-19.
Οταν δε έρθει η κατάλληλη ώρα για διακοπές, προσφέρουμε 10.000 διανυκτερεύσεις στο νοσηλευτικό προσωπικό που μάχεται τώρα.
Αισθανόμαστε υπερήφανοι για τους ήρωες που αναδεικνύονται από τη μάχη και ανακαλύπτουμε τον καλύτερό μας εαυτό μέσα από στιγμές ανθρώπινης υπέρβασης και πράξεις καλοσύνης σε όλο τον κόσμο.
Η κρίση αυτή θα ανατρέψει πολλά δεδομένα, αλλά σίγουρα μας περιμένουν φωτεινότερες μέρες, με μια μοναδική ποιότητα στις σχέσεις, στη ζωή και στα ταξίδια.
Επενδύουμε σε νέες υποδομές, προηγμένη τεχνολογία και βελτιωμένες υπηρεσίες, προσθέτοντας συνεχώς αξία στο προϊόν μας.
Αννα Κ. Μαντωνανάκη, co-CEO ομίλου Μαντωνανάκη
Ανοίγουμε μόλις αρθούν οι περιορισμοί
Η κ. Αννα Κ. Μαντωνανάκη.
Εξετάζουμε με προσοχή όλα τα δεδομένα που προκαλεί η πρωτοφανής υγειονομική κρίση, η οποία πλήττει καθοριστικά και τον τουριστικό κλάδο.
Βούλησή μας είναι να ανοίξουμε τα ξενοδοχεία μας αμέσως μόλις αρθούν οι περιορισμοί που έθεσε η πολιτεία, τουλάχιστον εκείνα που απευθύνονται στους Ελληνες πελάτες μας. Κι αυτό γιατί, δυστυχώς, η υποδοχή ξένων επισκεπτών καθίσταται φέτος πολύπλοκη, καθώς εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα των πτήσεων προς Ελλάδα, τα μέτρα προφύλαξης που θα πρέπει να τηρούνται αλλά και την κατάσταση που θα επικρατεί στις χώρες προέλευσης.
Από την πλευρά μας, πάντως, προετοιμαζόμαστε από τώρα για τη μετά τον κορωνοϊό εποχή: Τηρούμε αυστηρά πρωτόκολλα υγιεινής και απολύμανσης των εγκαταστάσεών μας. Αναδιατάσσουμε τους χώρους μας, ώστε να αυξηθεί η αναλογία τετραγωνικών μέτρων αλλά και προσωπικού ανά επισκέπτη. Και προσαρμόζουμε τις υψηλού επιπέδου προδιαγραφές φιλοξενίας μας στα νέα δεδομένα.
Βασιζόμαστε για όλα αυτά στην υψηλή ποιότητα των ανθρώπων μας και στη μεγάλη εμπειρία που έχουμε σωρεύσει μαζί όλα αυτά τα χρόνια.
Στην προσπάθειά μας έχουμε πολύτιμο αρωγό το κράτος, που από την πρώτη στιγμή μάς στήριξε με σοβαρότητα και συνέπεια για την ενίσχυση όχι μόνο των τουριστικών επιχειρήσεων, που αποτελούν τη βαριά βιομηχανία της χώρας, αλλά και των εργαζομένων, που είναι η ψυχή των επιχειρήσεών μας.
Οι έγκαιρες και εύστοχες πρωτοβουλίες της πολιτείας κατόρθωσαν να περιορίσουν την εξάπλωση της πανδημίας στη χώρα – και αυτό αναγνωρίζεται πλέον διεθνώς.
Η εθνική αυτή επιτυχία αποτελεί πλέον ένα πολύτιμο κεφάλαιο για την Ελλάδα και τις επιχειρήσεις της, το οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί για την προσέλκυση πελατείας, προσφέροντας νέα δυναμική όταν με το καλό ανοίξουν και πάλι τα σύνορα της χώρας.
Ολα αυτά μας κάνουν αισιόδοξους ότι τελικά θα αντεπεξέλθουμε με επιτυχία στις πρωτόγνωρες για τον κλάδο μας δυσκολίες. Και ότι σύντομα θα επανέλθουμε στην κανονικότητα για να αποδείξουμε ότι, με τη βοήθεια της πολιτείας, η ελληνική επιχειρηματικότητα μπορεί να κερδίσει το χαμένο έδαφος και να συμβάλει ώστε η πατρίδα μας να τεθεί και πάλι σε τροχιά ανάπτυξης.
Αλέξανδρος Αγγελόπουλος, CEO Aldemar Resorts
Μια πολύ δύσκολη τουριστική σεζόν
Ο κ. Αλέξανδρος Αγγελόπουλος.
Τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι θα έχουμε μια εξαιρετικά περιορισμένη τουριστική σεζόν και αυτό υπό την προϋπόθεση ότι η μετακίνηση ανθρώπων θα γίνεται με την ύψιστη ασφάλεια και αφού πρώτα βρεθούν μηχανισμοί προστασίας από τη διασπορά της νόσου.
Η όποια τουριστική σεζόν δεν θα φέρει κανένα οικονομικό αποτέλεσμα ίσως απλά επιτρέψει στους ξενοδόχους να στηρίξουν τους εργαζομένους και να κρατήσουν τη φλόγα της φιλοξενίας αναμμένη. Δύσκολα μπορεί κάποιος να προβλέψει το χρονικό σημείο της επανεκκίνησης, αφού οι χώρες προέλευσης των επισκεπτών μας είναι αρκετά πίσω στη διαχείριση της κρίσης. Είμαι βέβαιος ότι θα γίνει το μάξιμουμ για να εκμεταλλευθούμε την εξαιρετική διαχείριση που έχει κάνει η ελληνική κυβέρνηση, θα πρέπει όμως και οι επιχειρήσεις να μπορέσουν να επανεκκινήσουν και να έχουν τη στήριξη κράτους και τραπεζών στην απόσβεση της ζημίας που υπομένουν.
Κάποιες μονάδες θα επιλέξουν να λειτουργήσουν μικρότερο αριθμό κλινών, προσαρμοζόμενες στη ζήτηση.
Τα ξενοδοχεία θα υποχρεωθούν να εξετάσουν, πέρα από τα μέτρα υγείας και απολύμανσης, και εναλλακτικούς τρόπους λειτουργίας. Θυμίζω πως πάνω από το 66% των εσόδων μιας ξενοδοχειακής επιχείρησης καταλήγει με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στο κράτος (ΞΕΕ 2018).
Είναι λάθος να μην εξετάσουμε τις χρόνιες επιβαρύνσεις του κλάδου, που εμποδίζουν τις επιχειρήσεις να δείξουν το κοινωνικό πρόσωπο αλλά και την πραγματική δυναμική τους σε μια κοινωνία που αλλάζει. Μόνο με συμπράξεις και παραδοχές που περιλαμβάνουν τον άνθρωπο, την κοινωνία και το περιβάλλον θα μπορούμε να πορευτούμε. Η κυβέρνηση δείχνει να αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να υπάρξει ένα νέο συμβόλαιο με τις επιχειρήσεις, τους εργαζομένους και την κοινωνία. Τώρα είναι η ώρα να υπογραφεί αυτό. Τώρα είναι η ώρα να δημιουργήσουμε τη σύγχρονη ελληνική οικονομία, δίπλα σε μια σύγχρονη ελληνική κοινωνία, με ρεαλισμό αλλά και αναγνώριση του ρόλου που πρέπει να παίζει ο καθένας.
Φτάσαμε σ’ ένα 2020 που η δεκαετής κρίση αλλά και οι χρόνιες ελληνικές παθογένειες μας βρήκαν απροετοίμαστους. Θα υποχρεωθούμε και εμείς οι ξενοδόχοι και πολλοί που εξαρτώνται από την οικονομία της φιλοξενίας να επεξεργαστούμε εναλλακτικά σενάρια και μηχανισμούς. Για τώρα, το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να επανεκκινήσουμε τον μηχανισμό που έχει τις περισσότερες πιθανότητες να μας βγάλει από την κρίση.
