Η ζωή μας όσο περνούν τα χρόνια αλλάζει. Η τεχνολογία κερδίζει έδαφος και οι συνήθειες μας διαμορφώνονται βάσει των αναγκών μας. Μπορούμε να κάνουμε τα περισσότερα πράγματα με λίγα μόνο κλικ στο κινητό μας τηλέφωνο χωρίς καν να ανοίξουμε την πόρτα τους σπιτιού μας.
Γράφει η Σταυρούλα Πεταλιού
Μετά από το lockdown που επιβλήθηκε λόγω του κορονοϊού και μετά από αρκετές ημέρες καραντίνας μπορούμε μάλιστα να πούμε πως εκπαιδευτήκαμε ακόμη και στο τα κλικς να γίνουν… λιγότερα. Δεν ευθύνεται όμως μόνο ο κορονοϊός για τις αλλαγές στις συνήθειές μας απλά ο φονικός αυτός ιός έστρεψε το βλέμμα στην προφύλαξη της υγείας μας βοηθώντας στο να απλουστεύσουμε τις υπόλοιπες λειτουργίες μας. Οι ψηφιακές τεχνολογίες δεν είναι κάτι καινούργιο. Ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία επιστρατεύονται όλο και πιο έντονα έτσι ώστε να δώσουν στο κοινό τη δυνατότητα να κάνει την αγορά των προϊόντων που επιθυμεί προσαρμοσμένη στις ανάγκες του και φυσικά σπαταλώντας λιγότερο χρόνο.
Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε πως η βόλτα στα μαγαζιά και η χαρά που μπορούν να προσφέρουν τα ψώνια είναι αναντικατάστατη. Υπάρχει λόγος που όλη αυτή η διαδικασία ονομάζεται shopping therapy. Το να ψωνίζει κάποιος βελτιώνει τη διάθεση του και αποτελεί στην ουσία μια επιβράβευση ως προς τον ίδιο του τον εαυτό. Τα ψώνια για πολλούς ανθρώπους αποτελούν τον κύριο μηχανισμό διαχείρισης πολλών ψυχολογικών θεμάτων αλλά και κομμάτι της κοινωνικής τους ζωής.
Τι θα συμβεί όμως τα επόμενα χρόνια; Τα retail stores θα αλλάξουν μορφή; Θα υπάρξουν αρκετά που θα βάλουν λουκέτο; Oι πιστοί οπαδοί του shopping θα απαρνηθούν τα φυσικά καταστήματα ή το shopping με φίλους θα συνεχίζει να αποτελεί μια συνήθεια που δεν θα αλλάξει ποτέ;
Έρευνες που πραγματοποιούνται συνεχώς δείχνουν πως η δημοτικότητα των online καταστημάτων κινείται σε υψηλά επίπεδα και πως οι αγορές σε φυσικά καταστήματα… λιγοστεύουν. Το τελευταίο διάστημα αυτό το φαινόμενο λόγω της πανδημίας του κορονοϊού έγινε ακόμη πιο έντονο.
Ειδικότερα στη χώρα μας η εξάπλωση της πανδημίας του φονικού αυτού ιού άλλαξε καταλυτικά την καθημερινότητα των Ελλήνων καταναλωτών. Σύμφωνα με τα ευρήματα πρόσφατης έρευνας της Nielsen, ποσοστό 49% των Ελλήνων δήλωσαν ότι σκοπεύουν να επισκέπτονται όλο και λιγότερα συχνά τα φυσικά καταστήματα των super market, σε μια προσπάθεια προφανώς να περιορίσουν όσο περισσότερο γίνεται την επαφή/συναναστροφή με άλλους ανθρώπους.
Σύμφωνα με τη Nielsen, η πρόθεσή τους αυτή φαίνεται να έχει επηρεάσει και τον τύπο του καταστήματος που επιλέγουν για τις αγορές τους, καθώς επιθυμούν να μειώσουν τα αγοραστικά τους ταξίδια, πραγματοποιώντας μεγαλύτερα καλάθια. Έτσι λοιπόν μεταξύ των διαφορετικών τυπολογιών καταστημάτων, τα μεγαλύτερα καταστήματα, άνω των 2.500 τ.μ. είναι αυτά που αναπτύσσονται με τον μεγαλύτερο ρυθμό στο +20,1%, ενώ ακολουθούν τα μεγάλα super markets (1000-2.500 τ.μ. εμπορική επιφάνεια), τα οποία έχουν αυξήσει τις πωλήσεις τους, σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο του α’ τριμήνου της χρονιάς, κατά +12,1%.
Αύξηση ρεκόρ 171% σε αγορές από eshop τις ημέρες της καραντίνας
Αύξηση έως και 171% εβδομαδιαίως, σε σχέση με την ίδια εβδομάδα του 2019, παρατηρήθηκε στην καταναλωτική δαπάνη προϊόντων σε ηλεκτρονικά καταστήματα από Έλληνες τον Απρίλιο, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου.
Ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτρονικού Εμπορίου αναμένει με μεγάλο ενδιαφέρον η αξιολόγηση του Μαΐου όπου το φυσικό δίκτυο των εμπορικών καταστημάτων θα είναι πλέον ενεργό.
Τεράστια επιτάχυνση της χρήσης του ηλεκτρονικού εμπορίου εν μέσω κορονοϊού
Η στροφή στο ηλεκτρονικό εμπόριο αποτελεί ένα φαινόμενο παγκόσμιο. Για παράδειγμα στη Λατινική Αμερική, 13 εκατομμύρια κάτοχοι κάρτας Visa έκαναν συναλλαγή μέσω διαδικτύου για πρώτη φορά στο α’ τρίμηνο του 2020, δήλωσε μιλώντας στο Marketwatch, ο διευθυντής προϊόντος Jack Forestell.
Το μέγεθος αντιπροσωπεύει περίπου 2 στους 10 ενεργούς κατόχους Visa στην περιοχή.
«Παρατηρούμε μια τεράστια επιτάχυνση στη χρήση ηλεκτρονικού εμπορίου» είπε ο Forestell, καθώς η πανδημία επιδρά καταλυτικά για τάσεις που ήδη διείσδυσαν στη βιομηχανία πληρωμών.
Το momentum δεν περιορίζεται στη Λατινική Αμερική. Η Visa γνώρισε αύξηση 18% στις δαπάνες ηλεκτρονικού εμπορίου στις ΗΠΑ τον Απρίλιο, εξαιρουμένου του κλάδου των ταξιδιών, καθώς οι face-to-face συναλλαγές συρρικνώθηκαν κατά 45%.
Παρόλο που η υιοθέτηση του ηλεκτρονικού εμπορίου είχε ανοδική τροχιά και πριν την πανδημία, ο Forestell βλέπει ευκαιρία να βελτιωθεί η εμπειρία του digital shopping τώρα που περισσότερος κόσμος στηρίζεται στο ίντερνετ για να αποκτήσει αυτά που θέλει στη διάρκεια της κρίσης.
Πώς ο κορονοϊός «άλλαξε» τα καταστήματα
Η «διάβρωση» των φυσικών καταστημάτων είναι κάτι το οποίο βλέπουμε να συμβαίνει εδώ και χρόνια σύμφωνα με το Forbes, αλλά ο κορονοϊός και το lockdown έκανε τους λιανοπωλητές να δουν με ακόμη μεγαλύτερη αβεβαιότητα το μέλλον τους.
Η ανταπόκριση των λιανοπωλητών σε αυτήν τη διάβρωση ήταν κυρίως η… αντίσταση. Προσπάθησαν και προσπαθούν με όποιο μέσο διαθέτουν να διατηρήσουν τον παλιό ρόλο του καταστήματος ως προς το σύνολο της εμπειρίας αγορών.
Ακόμη και δυνατότητες όπως είναι το «buy online pickup in store» βρίσκουν αντίθετους τους ιδιοκτήτες καταστημάτων λόγω των ανησυχιών τους σχετικά με τη διατήρηση της υπεροχής του καταστήματος ή ακόμη και λόγω ερωτημάτων όπως «ποιος παίρνει πίστωση για την πώληση;».
Είναι εύκολο όμως να καταλάβουμε γιατί η απομάκρυνση του κεντρικού ρόλου του καταστήματος στη λιανική επιχείρηση είναι τόσο δύσκολη.
Το δίλημμα της κάθε επιχείρησης είναι ξεκάθαρο. «Μπορεί να θυσιαστεί η πηγή εσόδων;» δηλαδή τα καταστήματα που είναι οι κύριοι «παραγωγοί» εσόδων της επιχείρησης; Και η απάντηση είναι ξεκάθαρη «όχι».
Τα φυσικά καταστήματα δεν είναι σημαντικά μόνο ως προς το θέμα της στρατηγικής. Το κατάστημα αποτελεί τη βασική μονάδα για το πώς σχεδιάζονται τα πάντα στο λιανικό εμπόριο, από τα αποθέματα έως το εργατικό δυναμικό.
Η διάβρωση του λιανεμπορίου υπήρχε εδώ και χρόνια αλλά ο κορονοϊός έφερε κυρίως το κλείσιμο των καταστημάτων με χαμηλή απόδοση και όλων εκείνων που είχαν οριακά αντέξει πριν από την πανδημία.
Μπορεί η εποχή του καταστήματος λιανικής δέχεται πιέσεις δεν σημαίνει ότι στο μέλλον δεν θα υπάρχουν πλέον καταστήματα. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι καταναλωτές δεν θα θέλουν να περνούν χρόνο και να ψωνίζουν εκεί καθώς τα ψώνια αποτελούν εκτός των άλλων μέσο κοινωνικοποίησης και λειτουργούν θεραπευτικά.
Ψώνια με φίλους και βόλτα στις βιτρίνες. Είναι μια ανάγκη που όσο κι αν φθαρεί το λιανεμπόριο θα συνεχίζει να είναι έμφυτη στην ψυχή του κάθε ατόμου. Το «χάσιμο» χρόνου με στόχο την ανάδειξη της ομορφιάς μας και την αλλαγή της ψυχολογίας πάντα θα αποτελεί ευχαρίστηση και θα μας κάνει να δραπετεύουμε από τα προβλήματα.
Το shopping είναι και θα είναι για όλους μια αποτελεσματική ψυχοθεραπεία, ίσως και η πιο διασκεδαστική. Ένα ύφασμα που μας αγκαλιάζει, ένα άρωμα που μας ταξιδεύει. Η συναισθηματική αναπτέρωση και η ανανέωση πάντα θα αποτελούν ανάγκες του κάθε ατόμου όσο κι αν ζωή του διαφοροποιηθεί με την πάροδο των ετών.
Μπορεί τo online shopping να είναι μια πιο γρήγορη διαδικασία αλλά κρύβει αρκετούς κινδύνους
Μια βασική ανησυχία όσων αποφασίζουν να προβούν σε διαδικτυακές αγορές είναι να μην κάνουν τελικά λάθος. Να δουν δηλαδή κάτι το οποίο τους αρέσει αλλά τελικά από κοντά να είναι τελείως διαφορετικό. Αυτό έχει να κάνει κυρίως με τις ποιότητα των ενδυμάτων και των υποδημάτων.
Για να είμαστε ειλικρινείς, είναι άλλο πράγμα να δοκιμάσεις ένα ρούχο σε ένα φυσικό κατάστημα και άλλο να το παραγγείλεις από μια φωτογραφία, ακόμη κι αν έχεις βρει το κατάλληλο μέγεθος από τον πίνακα που προσφέρουν ως οδηγό τα καταστήματα.
Ένα άλλο μειονέκτημα των αγορών μέσω ίντερνετ είναι ότι συνήθως υπάρχουν κάποιες ημέρες αναμονή από την στιγμή που θα βάλετε την παραγγελία «στο καλάθι» μέχρι να πάρετε το προϊόν που επιλέξατε στα χέρια σας.
Βασικός φόβος εκείνων που αποφεύγουν τις online αγορές είναι η ασφάλεια των προσωπικών τους στοιχείων ή των στοιχείων της πιστωτικής τους κάρτας.
Τι πρέπει να προσέχετε στις διαδικτυακές σας αγορές
- Αποφύγετε να πραγματοποιείτε οικονομικές συναλλαγές μέσω διαδικτύου από internet cafe, δημόσιες βιβλιοθήκες και άλλους χώρους στους οποίους οι πολλοί χρήστες έχουν πρόσβαση στους ίδιους υπολογιστές. Προτιμήστε τον προσωπικό σας υπολογιστή ή κάποιον για τον οποίο είστε σίγουροι πως είναι ασφαλείς.
- Κάνετε αγορές μόνο από γνωστές εταιρίες που σας παρέχουν εγγύηση ασφάλειας.
- Αν κάνετε συχνά αγορές από το διαδίκτυο χρησιμοποιείτε μία κάρτα αποκλειστικά για αυτή τη χρήση.
- Για τις τραπεζικές σας συναλλαγές και πληρωμές να χρησιμοποιείτε μία αξιόπιστη συσκευή. Ο προσωπικός υπολογιστής ή τo tablet ή το smartphone μας είναι η καλύτερη επιλογή, καθώς είναι πιο πιθανό να παρατηρήσουμε αν υπήρχε ύποπτη δραστηριότητα
- Αν λάβετε μέσω e-mail κάποια ειδοποίηση με την οποία σας ζητούν κωδικούς πρόσβασης και άλλα προσωπικά στοιχεία ή να συνδεθείτε σε κάποια ηλεκτρονική διεύθυνση μην το κάνετε, αλλά επικοινωνήστε τηλεφωνικά με τον αποστολέα εφόσον είναι τράπεζα, επιχείρηση ή δημόσια υπηρεσία για επιβεβαίωση.
- Μην ξεχνάτε να αποσυνδεθείτε από τον λογαριασμό σας όταν τελειώσετε τη συναλλαγή.
- Μην ανοίγετε τα ηλεκτρονικά μηνύματα για την προέλευση ή τον αποστολέα των οποίων δεν είστε βέβαιοι.
- Ιδιαίτερα επικίνδυνα είναι τα ηλεκτρονικά μηνύματα άγνωστης προέλευσης που περιέχουν συνημμένα αρχεία με την κατάληξη exe, pif ή vbs.
- Μην στέλνετε ποτέ προσωπικά σας στοιχεία ή στοιχεία των συναλλαγών σας μέσω μιας κοινής διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (webmail).
