Το 2020 το μεταφορικό έργο μειώθηκε κατά 55% στους επιβάτες, 35% στα ΙΧ και 20% στα φορτηγά.
Γράφει ο Μηνάς Τσαμόπουλος
«Μέσα στο 2020 θα ζήσουμε όλοι, μικροί -μεγάλοι. Τα σοβαρά προβλήματα θα εμφανισθούν την επόμενη χρονιά. Το 2021 θα είναι το έτος μηδέν για την ακτοπλοΐα». Τα λόγια αυτά ανήκουν σε υψηλόβαθμο στέλεχος ακτοπλοϊκού ομίλου και είχαν ειπωθεί τον περασμένο Ιούνιο.
Ο καιρός κύλησε ήρθε το δεύτερο lockdown και ένας από τους πιο νευραλγικούς κλάδους της Ελλάδας η ακτοπλοΐα βλέπει το κακό να έρχεται.
Έχει δει την αστραπή και περιμένει να ακούσει τη βροντή. Η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τον κλάδο πρωτίστως ως τουριστικό και όχι ως συνδετικό κρίκο μεταξύ των νησιών και της ηπειρωτικής Ελλάδας που έχει να κάνει με θέματα τροφοδοσίας σε αγαθά αλλά και σε θέματα ασφάλειας. Αν η Αθήνα είναι ο εγκέφαλος η ακτοπλοΐα είναι η καρδιά που στέλνει αίμα σε όλα τα μέρη του σώματος.
Σε ελεύθερη πτώση ο κλάδος
Η ακτοπλοΐα βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση και απειλείται με κατάρρευση.
«Με βάση τα στοιχεία που έχουμε το α’ 5μηνο του 2021 θα είναι χειρότερο από το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2020. Υπολογίζουμε ότι το α’ εξάμηνο του 2021 το μεταφορικό έργο θα είναι 50% μικρότερο σε σύγκριση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2020. Λόγω οικονομικών προβλημάτων θα φύγουν τα ποιοτικότερα πλοία για το εξωτερικό είτε με ναύλωση είτε και με πώληση. Οι επιπτώσεις θα είναι πολύ σοβαρές λαμβανομένου υπόψη ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμα πλοία έστω και μεγάλης ηλικίας στη διεθνή αγορά κατάλληλα για τις θαλάσσιες συγκοινωνίες μας» επισημαίνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας, Μιχάλης Σακέλλης.
Το 2020 το μεταφορικό έργο μειώθηκε κατά 55% στους επιβάτες, 35% στα ΙΧ και 20% στα φορτηγά.
Στην Αδριατική τα ποσοστά μείωσης είναι 70% στους επιβάτες 60% στα ιχ και μόλις 8% στα φορτηγά.
Η μείωση των εσόδων στις γραμμές εσωτερικού-εξωτερικού υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει τα 300.000.000 ευρώ μέχρι το τέλος του χρόνου. Τα ζημιογόνα αποτελέσματα των εταιρειών αναμένεται να κυμανθούν μεταξύ:100.000.000 και 130.000.000 ευρώ για το 2020.
Το μέλλον δυσοίωνο
«Αυτό που απαιτείται λόγω της σημερινής κατάστασης, με δεδομένες τις προβλέψεις για τις οικονομικές εξελίξεις τους προσεχείς μήνες και μέχρι να υπάρξει μια νέα κανονικότητα είναι η ελληνική κυβέρνηση να αναλάβει άμεσα την πρωτοβουλία και να φέρει γύρω από ένα τραπέζι τις διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών που στη συντριπτική τους πλειοψηφία έχουν δανειοδοτήσει τους ελληνικούς ακτοπλοϊκούς ομίλους και τις διοικήσεις των ελληνικών ακτοπλοϊκών εταιριών, προκείμενου να συζητήσουν από κοινοί βιώσιμες λύσεις μιας νέας βραχυχρόνιας χρηματοδότησης, που θα καλύψει σε πρώτη φάση τις άμεσες ανάγκες ρευστότητας των ακτοπλοϊκών εταιριών λόγω της έκτακτης κατάστασης εξαιτίας της πανδημίας και την οικονομικής ύφεσης», επισημαίνει ο Πυθαγόρας Νάγος ανεξάρτητος Σύμβουλος Επιχειρήσεων, στον ευρύτερο Τομέα του Τουρισμού με ειδίκευση στην
εκπόνηση και υλοποίηση καινοτόμων στρατηγικών στον Τομέα των Θαλάσσιων Μεταφορών – Κρουαζιέρα, Ακτοπλοΐα και υπογραμμίζει: «Η συζήτηση για νέα, ριζική αναδιάρθρωση δάνειων ή για νέες συγχωνεύσεις εταιρειών δεν πρέπει να είναι ταμπού αυτή τη στιγμή. Δεν μπορούμε και δεν επιτρέπεται να περιμένουμε μια οποιαδήποτε λύση στο πρόβλημα αυτό από ξένους επενδύτες. Γιατί αυτή η λύση δεν θα διασφαλίζει τα ελληνικά συμφέροντα και κυρίως το κυριαρχικό δικαίωμα στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο».
Σύμφωνα με τον Μιχάλη Σακέλλη το κράτος το 2020 βοήθησε με 22 εκατομμύρια ευρώ καθαρά τον κλάδο εκ των οποίων 10 εκατομμύρια σε επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών και 12 για την επιδότηση των συμβάσεων για την κάλυψη γραμμών δημόσιας υπηρεσίας.
«Δεν καλύφθηκαν όμως ούτε το 50% των αναγκών μας, ενώ δεν βοηθήθηκαν και τα δεμένα πλοία που και αυτά έχουν έξοδα. Βοηθάει η κυβέρνηση και καλά κάνει τα τουριστικά λεωφορεία το ίδιο θέλουμε να κάνουν και με την ακτοπλοΐα» τονίζει και προσθέτει:
«Η ακτοπλοΐα κινδυνεύει να αποψιλωθεί αν δεν ανανεωθεί ο στόλος με ναυπηγήσεις. Τώρα υπάρχουν 105 πλοία αξιόπλοα. Το 2030 τα 44 θα είναι άνω των 40 ετών και 16 άνω των 50 ετών για πρώτη φορά.»
Ως απαραίτητα μέτρα ενίσχυσης των επιχειρήσεων για το 2021 ο ΣΕΕΝ ζητά:
1. Καθορισμό των απαραίτητων δρομολογίων μέχρι 31/5.2021 με βάση τα δρομολόγια του 2020 και υπογραφή Συμβάσεων Δημόσιας Υπηρεσίας για την εκτέλεσή τους.
2. Καθορισμό μισθωμάτων σύμφωνα με τα πραγματικά έξοδα των πλοίων τα οποία ήδη κοινοποιηθεί.
3. Παράταση της επιδότησης των εργοδοτικών εισφορών προσωπικού θάλασσας και ξηράς, μέχρι 31/5/2021 .
4. Μείωση 50% των λιμενικών εξόδων Λιμενικών Ταμείων και Οργανισμών Λιμένων.
5. Εφαρμογή των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ και στα εισιτήρια των οχημάτων ΙΧ.
6. Εφαρμογή χειμερινών συνθέσεων πληρωμάτων μέχρι 31/5/2021 .
7. Παράταση ισχύος της δυνατότητας αναστολή συμβάσεων εργασίας των ναυτικών μέχρι 31/5/2021.
8. Επέκταση του μέτρο πληρωμής των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων σε 24 μήνες.
9. Ανάλογα με τις εξελίξεις θα κατατεθούν προτάσεις και για την περίοδο από 1/6/2021.
Γραμμές Αδριατικής
Ανάλογα μέτρα πρέπει να εφαρμοστούν και για τα πλοία τα οποία είναι δρομολογημένα στις γραμμές Αδριατικής και πιο συγκεκριμένα:
1. Να μελετηθεί η δυνατότητα επιδότησης των δρομολογίων για την κάλυψη των εξόδων λειτουργίας των (μείον τα έσοδα), σύμφωνα με τα οικονομικά στοιχεία τα οποία έχουν δοθεί στον υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
2. Παράταση ισχύος της δυνατότητας αναστολής συμβάσεων εργασίας των ναυτικών μέχρι 31/5/2021.
3. Παράταση της επιδότησης των εργοδοτικών εισφορών προσωπικού θάλασσας και ξηράς, μέχρι 31/5/2021 και ενίσχυση των Εταιρειών με τον παρακρατούμενο φόρο των ναυτικών, ή εναλλακτικά
4. Δημιουργία ειδικού προσωρινού πλαισίου στήριξης, με έγκριση της ΕΕ, δεκαετούς διάρκειας για την επιδότηση των εργοδοτικών εισφορών προσωπικού θάλασσας (ναυτικών) που εργάζονται στα πλοία αυτά και ενίσχυση των Εταιρειών με τον παρακρατούμενο φόρο των ναυτικών.
5. Μείωση 50% των πάσης φύσεως λιμενικών εξόδων που χρεώνουν οι Οργανισμοί Λιμένος Πατρών, Ηγουμενίτσας και Κέρκυρας, μέχρι 31/5/2021.
Η ανάγκη μέσα στην επόμενη 10ετία να ανανεωθεί ο στόλος είναι θέμα αιχμής
Στο πλαίσιο της προσπάθειας για την άντληση κεφαλαίων από ευρωπαϊκά κονδύλια το Ναυτικό Επιμελητήριο Ελλάδος με πρόεδρο τον Δρ Γιώργο Πατέρα διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο σε συνεργασία με τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταικούρα.
Υπολογίζεται ότι το κόστος για την ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου μέσα στην επόμενη 10ετία θα ανέλθει στα 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς.
Τα δύο δισεκατομμύρια θα πρέπει να δοθούν «άμεσα» και αφορούν 37 πλοία άνω των 30 ετών. Τα άλλα 2,5 δισεκατομμύρια θα δοθούν για ανανέωση με 43 πλοία ηλικίας μεταξύ 20-30 ετών. Για πλοία ηλικίας μικρότερης των 20 ετών δεν υπάρχουν εκτιμήσεις.
