Ξεμπλοκάρει ο δρόμος προς την συνταξιοδότηση για τρεις κατηγορίες ασφαλισμένων οφειλετών του ΕΦΚΑ-ΚΕΑΟ, μετά τη διάταξη Χατζηδάκη για τα νέα πλαφόν των χρεών που επιτρέπουν την συνταξιοδότηση.
Οι 3 κατηγορίες ασφαλισμένων – οφειλετών που μπορούν άμεσα να υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης είναι:
- Αυτοαπασχολούμενοι – επιστήμονες, δικηγόροι, γιατροί, μηχανισκοί, εργολήπτες, συμβολαιογράφοι, υγειονομικοί, γενικώς ασφαλισμένοι στο πρώην Ε.Τ.Α.Α., οι οποίοι οφείλουν πάνω από 15.000 ευρώ και έως 20.000 ευρώ. Μέχρι πρότινος δεν μπορούσαν να συνταξιοδοτηθούν, καθώς οι αιτήσεις όσων χρωστούσαν από 15.000 ευρώ και πάνω απορρίπτονταν μέχρι το χρέος τους να πέσει στις 15.000. Πλέον το όριο των οφειλών που “ξεκλειδώνει” την πόρτα της συνταξιοδότησης είναι και γι αυτή την κατηγορία ασφαλισμένων στα 20.000 ευρώ. Συνεπώς όσοι οφείλουν πάνω από 15.000 αλλά κάτω από 20.000 ευρώ μπορούν πλέον άμεσα να υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης.
- Ελεύθεροι επαγγελματίες Ο.Α.Ε.Ε. που είχαν βασικές οφειλές άνω των 14.202 ευρώ και συνολικό χρέος (βασική οφειλή και προσαυξήσεις) κάτω από 20.000 ευρώ. Με το προηγούμενο καθεστώς, οι αρμόδιες υπηρεσίας του e-ΕΦΚΑ διαχώριζαν την οφειλή σε κύρια και προσαυξήσεις και απέρριπταν τις αιτήσεις ρύθμισης της οφειλής και αποπληρωμής της μέσω της σύνταξης εάν το ποσό της κύριας οφειλής υπερέβαινε τις 14.202 ευρώ, ακόμη κι αν το σύνολο της οφειλής δεν ξεπερνούσε τις 20.000 ευρώ. Πλέον με την νέα διάταξη η σύνταξη καταβάλλεται, εφόσον το συνολικά οφειλόμενο από τον ασφαλισμένο ποσό προς τον e-ΕΦΚΑ από κάθε είδους ασφαλιστικές εισφορές, οφειλές από αναγνώριση πλασματικού χρόνου ασφάλισης, πρόσθετα τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις δεν είναι μεγαλύτερο των 20.000 ευρώ. Καταργείται δηλαδή η υφιστάμενη διάκριση σε κεφάλαιο ύψους 14.202 ευρώ και προσαυξήσεις-πρόστιμα ύψους 6.000 ευρώ, κάτι που απλοποιεί τις διαδικασίες.
- Αγρότες του πρ. ΟΓΑ με χρέη άνω των 4.000 ευρώ και έως 6.000 ευρώ. Όπως αναφέρει η επίμαχη διάταξη, ειδικά ως προς τις οφειλές που προκύπτουν μόνο από υπαγωγή στην ασφάλιση του πρώην Ο.Γ.Α., η σύνταξη καταβάλλεται, εφόσον το οφειλόμενο από τον ασφαλισμένο ποσό δεν ξεπερνά το ποσό των 6.000 ευρώ.
Συνεπώς, σύμφωνα με τη νέα διάταξη το επιτρεπτό όριο για τη λήψη σύνταξης είναι 20.000 ευρώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες (ΟΑΕΕ) και τους αυτοαπασχολούμενους επιστήμονες (ΕΤΑΑ) και 6.000 ευρώ για τους αγρότες (ΟΓΑ).
Σε περίπτωση οφειλής σε περισσότερους από έναν ενταχθέντες στον e-ΕΦΚΑ φορείς που εμπλέκονται στη συνταξιοδότηση, η σύνταξη καταβάλλεται εφόσον το συνολικά οφειλόμενο ποσό δεν είναι μεγαλύτερο των 20.000 ευρώ και σωρευτικά εφόσον τυχόν οφειλές στον πρώην ΟΓΑ δεν ξεπερνούν το ποσό των 6.000€.
Για παράδειγμα:
- Διαδοχικά ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ και στον ΟΓΑ, που οφείλει 18.000 ευρώ στον πρώην ΟΑΕΕ και 4.000 ευρώ στον πρώην ΟΓΑ. Συνολικά οφείλει 22.000 ευρώ και συνεπώς δεν μπορεί να συνταξιοδοτηθεί.
- Για να συνταξιοδοτηθεί πρέπει να αποπληρώσει εφάπαξ 2.000 ευρώ στον ΕΦΚΑ, ώστε το χρέος να πέσει στις 20.000 ευρώ και να μπορέσει να υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης.
Όπως αναφέρει η επίμαχη διάταξη, εφόσον το οφειλόμενο ποσό είναι μεγαλύτερο των 20.000 ευρώ ή των 6.000 ευρώ για τον πρώην Ο.Γ.Α., ο οφειλέτης υποχρεούται να καταβάλει εφάπαξ το υπερβάλλον ποσό. Ειδικότερα θα του κοινοποιηθεί η οφειλή την οποία πρέπει να εξοφλήσει εντός προθεσμίας δύο μηνών. Η αίτηση του ασφαλισμένου μέχρι να εξοφληθεί το ποσό των 20.000 ευρώ ή 6.000 ευρώ στον πρώην Ο.Γ.Α. απορρίπτεται.
Για παράδειγμα:
- Διαδοχικά ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ και στον ΟΓΑ, που οφείλει 6.000 ευρώ στον πρώην ΟΑΕΕ και 7.000 ευρώ στον πρώην ΟΓΑ. Συνολικά οφείλει 13.000 ευρώ. Αν και το συνολικό χρέος υπολείπεται των 20.000 ευρώ δεν μπορεί να συνταξιοδοτηθεί καθώς η οφειλή του προς τον πρώην ΟΓΑ υπερβαίνει τις 6.000 ευρώ.
- Για να συνταξιοδοτηθεί πρέπει να αποπληρώσει εφάπαξ 1.000 ευρώ στον ΕΦΚΑ Αγροτών, ώστε το χρέος να πέσει στις 6.000 ευρώ και συνολικά στις 12.000 ευρώ.
Συμψηφισμός με την σύνταξη σε 60 δόσεις
Τα ποσά οφειλής που απομένουν μετά την εφάπαξ πληρωμή συμψηφίζονται ή παρακρατούνται από τα ποσά των συντάξεων σε έως 60 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, για τις περιπτώσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου. Το ελάχιστο ποσό δόσης διαμορφώνεται στα 50 ευρώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους επιστήμονες και στα 30 ευρώ για τους συνταξιούχους αγρότες.
Η πρώτη δόση παρακρατείται από τον πρώτο μήνα απονομής της σύνταξης. Σε περίπτωση οφειλής σε περισσότερους από έναν ενταχθέντες στον e-ΕΦΚΑ φορείς, ο συμψηφισμός ή παρακράτηση διενεργείται από τον απονέμοντα φορέα για λογαριασμό όλων των ενταχθέντων στον e- ΕΦΚΑ φορέων, τομέων, κλάδων λογαριασμών κύριας ασφάλισης.
Για παράδειγμα:
- Διαδοχικά ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ και στον ΟΓΑ, που οφείλει 12.000 ευρώ στον πρώην ΟΑΕΕ και 8.000 ευρώ στον πρώην ΟΓΑ. Συνολικά οφείλει 20.000 ευρώ. Δεν μπορεί να συνταξιοδοτηθεί καθώς η οφειλή του προς τον πρώην ΟΓΑ υπερβαίνει τις 6.000 ευρώ.
- Για να συνταξιοδοτηθεί πρέπει να αποπληρώσει εφάπαξ 1.000 ευρώ στον ΕΦΚΑ Αγροτών, ώστε το χρέος να πέσει στις 6.000 ευρώ και συνολικά στις 19.000 ευρώ.
- Τα 19.000 ευρώ που απομένουν τα συμψηφίζει με την σύνταξή του σε 60 μηνιαίες δόσεις: Έστω ότι βγάζει σύνταξη 900 ευρώ. Θα του παρακρατούνται 316 ευρώ κάθε μήνα για 60 μήνες μέχρι να αποπληρώσει την οφειλή του. Η σύνταξή του για τους 60 αυτούς μήνες θα είναι 584 ευρώ.
Ενας στους πέντε απεγκλωβίζονται
Όπως εκτιμά ο πρώην υπουργός εργασίας Γιώργος Κουτρουμάνης από τους οφειλέτες που είχαν αποκλειστεί από τη συνταξιοδότηση, ένα ποσοστό 20% θα μπορέσει να επανέλθει με νέες αιτήσεις καθώς με τα νέα όρια οφειλών και βεβαίως τον αναγκαίο διακανονισμό, πληροί πλέον τις προϋποθέσεις για να βγει στη σύνταξη.
Άλλο ένα στοιχείο που επιβεβαιώνει την αύξηση των συνταξιούχων- οφειλετών είναι ότι τις προκαταβολές της σύνταξης που πιστώθηκαν πριν το Πάσχα στους εν αναμονή συνταξιούχους, πήραν και 1.700 αιτούντες των οποίων αρχικά η αίτηση είχε απορριφθεί λόγω υπέρβασης του ορίου οφειλών.
Πάντως οι οφειλές παραμένουν ανοιχτή πληγή για το ασφαλιστικό σύστημα αλλά και για τους ίδιους τους συνταξιούχους καθώς ακόμα και να βγουν στη σύνταξη, αυτή θα είναι χαμηλή εξαιτίας των παρακρατήσεων.
Με βάση όσα προκύπτουν από τα στοιχεία του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), οι προσαυξήσεις ανέρχονται κοντά στο 20% των συνολικών οφειλών. Συνεπώς, με την ενοποίηση του ποσού της οφειλής η οποία δε χωρίζεται πλέον σε κύρια οφειλή και προσαυξήσεις, δίνεται η ευκαιρία σε περισσότερους οφειλέτες να βγουν στη σύνταξη.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, το 75% των ασφαλισμένων στον πρώην ΟΑΕΕ, το πρώην ΕΤΑΑ και στον πρώην ΟΓΑ έχει οφειλές ύψους 14 δις ευρώ προς το ΚΕΑΟ. Μάλιστα το 50% των εν λόγω οφειλετών χρωστάει πάνω από τα επιτρεπτά όρια με αποτέλεσμα να αποκλειστεί από τη σύνταξη.
