Γράφει ο Κωστής Πλάντζος
Τα πάντα κάνει η γραφειοκρατία τριών υπουργείων, για να ακυρώσει τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού για φθηνές γονικές παροχές και δωρεές ακινήτων.
Σε 10 μέρες κλείνουν οι διορίες για μεταβιβάσεις χωρίς πρόστιμα από τους δήμους, αλλά και χωρίς τη βάσανο της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου.
Μόνον το υπουργείο Οικονομικών έδωσε «τράτο» 1 μήνα, για μεταβιβάσεις με τις παλαιές αντικειμενικές έως τέλος Ιανουαρίου. Αλλά και η παράταση αποδεικνύεται «κουτσή» και προσχηματική, ενώ γεννά διακρίσεις και αδικίες.
Χιλιάδες νοικοκυριά ασφυκτιούν υπό τις στενές προθεσμίες και οι καθυστερήσεις των υπηρεσιών υπερβαίνουν κάθε λογική, αλλά παρατάσεις δεν δίδονται.
Το άγχος και η ανασφάλεια για τα συμβόλαια προκαλούν πανικό στους πολίτες.
Και πλέον οι ίδιοι οι συμβολαιογράφοι διώχνουν από τα γραφεία τους -για να τους προστατεύσουν από την απώλεια χρόνου και χρήματος- όσους έσπευσαν να κάνουν συμβόλαια επειδή άκουσαν τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού ότι ήρθε η ώρα να μεταβιβάσουν εν ζωή χωρίς φόρο τα ακίνητά τους, στα παιδιά και στα εγγόνια τους.
Αλλαγή ψυχολογίας
Στην δεκαετία της μεγάλης κρίσης, το να δώσεις σπίτι στο παιδί ισοδυναμούσε με «κατάρα». Η πολιτική φοροελαφρύσεων και οι μειώσεις στον ΕΝΦΙΑ άλλαξαν την ψυχολογία αυτή. Και ήρθε η ανακοίνωση του Πρωθυπουργού για αφορολόγητες γονικές παροχές και δωρεές, να αποτελέσει το έναυσμα για να προχωρήσουν τάχιστα σε μεταβιβάσεις στα παιδιά.
Αυτό συνέβη όμως για μόλις 60 ημέρες. Γιατί η εξαγγελία του Πρωθυπουργού ίσχυσε μεν από τις αρχές Οκτωβρίου και θα ισχύει επ’αόριστον, αλλά επί 2 μήνες συνδυάστηκε με ένα “τριπλό κίνητρο”:
1. Χαμηλό κόστος εξόδων συμβολαίου: από το 2022 οι αντικειμενικές αλλάζουν. Και αυξάνονται αυτομάτως έτσι οι αμοιβές και τα έξοδα στα συμβόλαια. Αυτό ώθησε ιδιαίτερα όσους είχαν μικρές περιουσίες (παρότι θα ήταν ούτως ή άλλως αφορολόγητοι!) να σπεύσουν να επωφεληθούν και να κάνουν συμβόλαια πριν αλλάξουν οι αμοιβές και τα έξοδα.
2. Μεταβιβάσεις με χαμηλό πρόστιμο αδήλωτων τετραγωνικών από τους δήμους: η πλατφόρμα του υπ. Εσωτερικών άνοιξε τον Οκτώβριο και κλείνει 31.12.2021.
3. Δυνατότητα για μεταβιβάσεις με απλή βεβαίωση μηχανικού έως 31.12.2021, χωρίς ταλαιπωρία, καθυστερήσεις και επιπλέον κόστος, αντί της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής ταυτότητος ακινήτου που κοστίζει περί τα 300 ευρώ παραπάνω και μπορεί να οδηγεί σε καθυστερήσεις, εμπλοκές και απώλεια διοριών.
«Ακυρώνεται» η εξαγγελία
Και ενώ τα νοικοκυριά έσπευσαν να κάνουν χρήση των παροχών της κυβέρνησης, οι διαδικασίες «φράκαραν» σε εφορίες, ΕΦΚΑ, δήμους, μηχανικούς και συμβολαιογραφεία.
Χωρίς να φταίνε οι ίδιοι οι πολίτες, ανακάλυψαν ότι μπήκαν σε μια διαδικασία που εξελίσσεται σε… παγίδα για αυτούς, επειδή:
1. Πολλοί δήμοι χρειάζονται 2 και 3 μήνες για να βγάλουν βεβαιώσεις ΤΑΠ. Χιλιάδες νοικοκυριά δεν θα προλάβουν να πάρουν το πιστοποιητικό που χρειάζονται ούτε έως 31.1.2022. Σε τέτοια περίπτωση, η παράταση δεν καλύπτει τον πολίτη. Ανάλογα με το πού κατοικεί κανείς, κάποιοι «τυχεροί» κερδίζουν και προλαβαίνουν τις διορίες. Ενώ οι «άτυχοι» βγαίνουν «χαμένοι από χέρι»
2. Το υπουργείο Οικονομικών προσπάθησε να παρακάμψει τη γραφειοκρατία στις εφορίες. Ανακοίνωσε ότι από 20 Δεκεμβρίου οι δηλώσεις παροχών και δωρεών ακινήτων γίνονται υποχρεωτικά ηλεκτρονικά. Αυτό αποτελεί επανάσταση και, θεωρητικά, επιταχύνει τις διαδικασίες. Και επειδή φυσικά δεν σώζεται κανείς μέσα σε μόλις 10 ημέρες, το υπουργείο Οικονομικών έδωσε και παράταση 1 μήνα έως τέλος Ιανουαρίου, για συμβόλαια με τις αντικειμενικές του 2021 αντί για τις νέες του 2022.
Ωστόσο και εδώ πάλι κρύβεται άλλη μια γραφειοκρατική παγίδα: η Πλατφόρμα MyProperty της ΑΑΔΕ “σώζει” … τη μισή Ελλάδα μόνον! Λειτουργεί για περιοχές και αστικά κέντρα όπου ισχύουν οι αντικειμενικές Τιμές Ζώνης. Για την υπόλοιπη μισή Ελλάδα (κυρίως την Περιφέρεια ή σχεδόν 80% της ελληνικής επικράτειας) όπου δεν ισχύει ο Αντικειμενικός Προσδιορισμός Αξίας Ακινήτων (“περιοχές εκτός ΑΠΑΑ” όπως λέγονται) η παράταση δεν σημαίνει τίποτα!
Σε αυτήν την ανισότητα έρχεται να προστεθεί και άλλη μια αδικία: όπως ανακοινώθηκε, η παράταση αφορά μόνον όσους προλάβουν να ξεκινήσουν διαδικασία μεταβίβασης μέσα στο 2021. Εδώ και μήνες όμως οι ενδιαφερόμενοι ψάχνουν και δεν βρίσκουν συμβολαιογράφο ή μηχανικό που να τους αναλάβει και να τους εγγυηθεί ότι θα προλάβουν να κάνουν όσα χρειάζεται πριν τις 31.12.2021. Χωρίς να φταίνε αποκλείονται, κυρίως οι μικροϊδιοκτήτες που είχαν παρατημένα και «μπλεγμένα» με χρέη ακίνητα.
Η αγορά ζητά 6μηνη παράταση, αλλά το υπουργείο Οικονομικών δεν δίνει, γιατί η γραφειοκρατία του υπουργείου λέει πως πρέπει τον Μάρτιο να βγει ο ΕΝΦΙΑ με τις νέες αντικειμενικές. Αυτό μπλοκάρει την παράταση που θα είχαν ανάγκη τα νοικοκυριά για να ολοκληρώσουν ό,τι ξεκίνησαν. Αλλά αποτελεί πρόσχημα και σκέτη άρνηση, αφού είναι δυνατόν -και έχει συμβεί προ πενταετίας άλλωστε- άλλες αντικειμενικές τιμές να ισχύουν για μεταβιβασεις και άλλες για τον ΕΝΦΙΑ, ώστε και οι πολίτες να διευκολυνθούν, αλλά και ο ΕΝΦΙΑ να εκδοθεί και να εισπράττεται.
3. Καθυστερήσεις σημειώνονται και στην έκδοση από τον ΕΦΚΑ πιστοποιητικών ασφαλιστικής ενημερότητος, άνευ των οποίων συμβόλαια δεν γίνονται. Η αντίδραση του υπουργού Εργασίας ήταν να διατάξει ανάκληση αδειών των υπαλλήλων του ΕΦΚΑ, με το πρόσχημα ότι πρέπει να εργαστούν για να εκδώσουν τέτοια πιστοποιητικά –παράλληλα και με νέες συντάξεις- έως 31 Δεκεμβρίου. Σαν να επρόκειτο δηλαδή να εκδοθούν οι βεβαιώσεις όλων όσων τις χρειάζονται, εάν δεν υπήρχαν 4 αργίες και 2 σαββατοκύριακα στις τελευταίες 10 μέρες του έτους.
4. Αδήλωτα τετραγωνικά: το υπουργείο Εσωτερικών μπλοκάρει τις μεταβιβάσεις που θα μπορούσαν να είχαν ξεκινήσει μέσα στο 2021, μη δίνοντας παράταση στη διορία που λήγει 31/12 για να τακτοποιηθούν και να πληρωθούν τα αδήλωτα εμβαδά κατοικιών. Έτσι από 1.1.2022 μια γονική παροχή μπορεί να αλλάξει κόστος ή και να ματαιωθεί από τους ενδιαφερόμενους, εάν το πρόστιμο που θα πληρώσουν αποδειχθεί μεγαλύτερο από εκείνο που νόμιζαν ως τώρα.
5. Ηλεκτρονική Ταυτότητα Ακινήτου: η ασυνεννοησία των εμπλεκομένων υπουργείων κορυφώνεται με την απροθυμία να δώσουν παράταση στη διορία για μεταβιβάσεις με απλή βεβαίωση μηχανικού. Το επιχείρημα που προβάλει και πάλι η γραφειοκρατία είναι ότι έχουν υπάρξει άλλες δύο τέτοιες παρατάσεις. Παραβλέποντας όμως ότι χρόνια είχε να υπάρξει εξαγγελία για αφορολόγητες παροχές και δωρεές, παράταση για φθηνές μεταβιβάσεις και τέτοιο κομφούζιο στις υπηρεσίες για σύνταξη συμβολαίων.
Με την τακτική αυτή, αναστέλλεται και η διάθεση των οικογενειών για μεταβιβάσεις, για να μη μπλέξουν σε διαδικασίες που θα τους κοστίσουν κάποιες εκατοντάδες ή χιλιάδες ευρώ παραπάνω (πχ 300 ευρώ για την ηλεκτρονική ταυτότητα, έως και διπλάσια αμοιβή μηχανικού και συμβολαιογράφου σε περιοχές όπου αυξάνονται οι αντικειμενικές, πολλαπλάσια πρόστιμα δήλωσης τετραγωνικών).
Ιδίως μάλιστα όταν και οι εκπρόσωποι του νομικού κόσμου και της αγοράς ζητούν τουλάχιστον 6 μήνες παράταση για να λυθούν τα προβλήματα που το κράτος δημιουργεί στου πολίτες, ακυρώνοντας έτσι και τα οφέλη της εξαγγελίας του πρωθυπουργού –ή περιορίζοντάς τα σε λίγους και εκλεκτούς που έχουν τον τρόπο και το χρήμα για να επωφεληθούν εγκαίρως από τις πρόνοιες της πολιτείας.
