Γράφει Μάχη Τράτσα
Ανοιχτός στο ενδεχόμενο να παραταθεί η προθεσμία για τη δόμηση στα μικρά εκτός σχεδίου οικόπεδα, εμφανίστηκε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος κ. Νίκος Ταγαράς μιλώντας από το βήμα της Βουλής. Τι ισχύει σήμερα; Με το νόμο 4759/2020 οι όροι για την εκτός σχεδίου δόμηση είχαν τροποποιηθεί και είχαν καταργηθεί οι παρεκκλίσεις που επέτρεπαν οικοδόμηση σε οικόπεδα κάτω των τεσσάρων στρεμμάτων, δίνοντας ωστόσο χρονικό περιθώριο για την έκδοση οικοδομικής άδειας και στα μικρότερα.
Αρχικά ο νόμος προέβλεπε περιθώριο εντός έτους στις μικρές ιδιοκτησίες, άλλα έπειτα από τις έντονες πιέσεις βουλευτών , κυρίως της επαρχίας και όλων των …αποχρώσεων, δόθηκε χάρη για άλλον έναν χρόνο, ήτοι έως τις 9 Δεκεμβρίου 2022.
Σκέψεις για παράταση
Με άλλα λόγια, εάν δεν δοθεί παράταση, από το 2023 οι ιδιοκτήτες οικοπέδων των 750, 1.200 και 2.000 τετραγωνικών μέτρων, σε εκτός σχεδίου περιοχές, δεν θα μπορούν να εκδώσουν οικοδομική άδεια και θα πρέπει να περιμένουν την εκπόνηση του Τοπικού ή του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΤΠΣ ή ΕΠΣ) της περιοχής, το οποίο θα καθορίζει τους όρους δόμησης και τις επιτρεπόμενες χρήσεις γης για να διαπιστώσουν εάν μπορούν να αξιοποιήσουν την περιουσία τους.
Το θέμα της παράτασης άνοιξε στη Βουλή ο βουλευτής του ΚΙΝΑΛ Βασίλης Κεγκέρογλου, με τον κ. Ταγαρά να δηλώνει με έμφαση ότι κατανοεί το πρόβλημα, επισημαίνοντας ότι «όταν θα είμαστε έτοιμοι θα μπορούμε να πούμε περισσότερα». Επιπλέον, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο υπουργός, η παράταση στις παρεκκλίσεις είναι ένα από τα «γκρίζα» ζητήματα. «Υπάρχουν και άλλα θέματα για τις εκτός σχεδίου περιοχές. Θα υπάρξει πολύ σύντομα μια εγκύκλιος που θα διευκρινίζει πολλά από τα σημεία που χρήζουν διευκρίνισης».
Όσον αφορά στις παρεκκλίσεις στην εκτός σχεδίου δόμηση που καταργεί ο 4759/2020, αυτές δημιουργήθηκαν διαχρονικά λόγω της έλλειψης σχεδιασμού του χώρου, με τον κ. Ταγαρά να τις συνοψίζει ως εξής: «Μιλάμε για οικόπεδα που έχουν πρόσωπο σε χαρακτηρισμένο δρόμο εθνικό, επαρχιακό, δημοτικό, κοινοτικό ή σιδηροδρομικές γραμμές και ανάλογα με τον χρόνο δημιουργίας του γηπέδου σε εκτός σχεδίου περιοχή ξεκινάμε από τα 750 μέτρα αν είναι (σ.σ. τα οικόπεδα) πριν το 1962, τα 1.200 μέτρα αν είναι πριν το 1964, τα δύο στρέμματα αν είναι πριν το 1978 και ανάλογα με την απόσταση από τα σχέδια πόλης και τους οικισμούς, στη ζώνη των 500 μέτρων, υπάρχει κι η αρτιότητα των δύο στρεμμάτων, αν είναι προϋφιστάμενα του 1977».
Γιατί ζητείται
Οι λόγοι που ζητείται παράταση είναι πολλοί. Καταρχάς εξαιτίας της πανδημίας, με τις πολεοδομίες σε lockdown, αλλά και της ενεργειακής κρίσης που έχει οδηγήσει σε αύξηση της τιμής των οικοδομικών υλικών, άρα και του κόστους κατασκευής, ελάχιστοι πολίτες πήραν την απόφαση να χτίσουν.
Επίσης, και όσοι ήθελαν να προχωρήσουν σε έκδοση οικοδομικής άδειας δεν τα κατάφεραν καθώς ακόμη δεν έχουν αναγνωριστεί πολλοί δρόμοι που έχουν κατασκευαστεί από τους δήμους ως κοινόχρηστοι. Και για να χτίσει κάποιος σε εκτός σχεδίου περιοχή θα πρέπει το οικόπεδο να έχει «πρόσωπο» σε αναγνωρισμένη οδό. Μόλις προ ημερών υπεγράφη η υπουργική απόφαση για μελέτες που αφορούν στην καταγραφή και την αναγνώριση οδών στο πλαίσιο των Προγραμμάτων Πολεοδομικού Σχεδιασμού, η οποία ανοίγει τον δρόμο για την εκμετάλλευση οικοπέδων εκτός σχεδίου. Επιπλέον, η εξέταση των αντιρρήσεων που είχαν υποβάλει ιδιοκτήτες ακινήτων κατά των δασικών χαρτών εκκρεμεί ακόμη από το 2017.
Ο κ. Ταγαράς αναγνώρισε την αδυναμία των πολιτών να αξιοποιήσουν την περιουσία τους, επισημαίνοντας ότι οι διατάξεις του ν. 4759/20 για την εκτός σχεδίου δόμηση, συμπεριλαμβανομένων των παρεκκλίσεων, δεν ισχύουν σε περιοχές που είχαν γενικό πολεοδομικό σχέδιο (ΓΠΣ), Σχέδιο Χωρικής, Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (ΣΧΟΟΑΠ), δηλαδή πρώτο επίπεδο σχεδιασμού, είχαν Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ), ΕΣΧΑΔΑ (Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Δημοσίων Ακινήτων) και ΕΣΧΑΣΕ (Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικής Επένδυσης).
«Οι διατάξεις του νόμου όμως, έχουν ισχύ εκεί όπου δεν υπήρχε σχεδιασμός. Γι’ αυτόν τον λόγο τα τοπικά πολεοδομικά σχέδια (ΤΠΣ) και τα ειδικά πολεοδομικά σχέδια (ΕΠΣ) έρχονται να καλύψουν ένα διαχρονικό, ιστορικά στο παρελθόν, κενό τάξης στον χώρο» τόνισε ο υφυπουργός, επισημαίνοντας ότι θα πρέπει έως το καλοκαίρι του 2025 να έχουν παραδοθεί οι μελέτες για τα ΤΠΣ και τα ΕΠΣ ώστε να έχουν αποπληρωθεί αφού η χρηματοδότηση προέρχεται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
