Γράφει Ανθή Γεωργίου
Λιγοστά τα κοπάδια, μειωμένες παραδόσεις γάλακτος, εγκατάλειψη εκμεταλλεύσεων από τους κτηνοτρόφους είναι μερικά από τα κομμάτια που συνθέτουν το πάζλ της ελληνικής κτηνοτροφίας.
Την ίδια στιγμή, οι αυξημένες τιμές σε αγελαδινό, πρόβειο και γίδινο γάλα κρίνονται από τους κτηνοτρόφους επιβεβλημένες προκειμένου να αντεπεξέλθουν στο αυξημένο κόστος των ζωοτροφών, της ενέργειας αλλά και των εργατικών χεριών.
Κάθε προσπάθεια από τις γαλακτοβιομηχανίες να «ρίξουν» την τιμή παραγωγού στο γάλα, όπως επισημαίνουν οι κτηνοτρόφοι, θα είναι καταστροφικό για τον κλάδο, που προσπαθεί να επιβιώσει, να παραμείνει στις εκμεταλλεύσεις του και να παράγει.
Ήδη η αύξηση των τιμών στις ζωοτροφές, αλλά και το ενεργειακό κόστος οδήγησε το 2022 σε λουκέτο κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις και φάρμες γαλακτοπαραγωγής, ενώ αρκετοί ήταν αυτοί οι κτηνοτρόφοι που αναγκάστηκαν να ταΐσουν λιγότερο τα ζώα τους, να μειώσουν τα κοπάδια τους ή ακόμα και να εγκαταλείψουν το επάγγελμα.
Χαρακτηριστικό είναι ότι το 2022 και ειδικότερα στο πρώτο εξάμηνο, μειώθηκαν τα κοπάδια αγελάδων γαλακτοπαραγωγής κατά 50%, ενώ τα αιγοπρόβατα μειώθηκαν κατά 30%.
Μειωμένες παραδόσεις
Όλα τα παραπάνω συντέλεσαν στην μείωση της παραγωγής και κατ’ επέκταση στις μειωμένες παραδόσεις γάλακτος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΛΓΟ Δήμητρα, οι παραδόσεις του αγελαδινού γάλακτος το πρώτο 10μηνο του 2021 ήταν στους 562.643 τόνους, ενώ το αντίστοιχο διάστημα του 2022 ήταν 538.427 τόνοι. 
Αντίστοιχα, μειωμένος ήταν και ο αριθμός των αγελαδοτρόφων. Το 2021 τις παραπάνω ποσότητες παρέδωσαν 2.355 κτηνοτρόφοι, ενώ το 2022 ο αντίστοιχος αριθμός έφτασε τους 2.190 
Την ίδια στιγμή η τιμή του αγελαδινού γάλακτος το 2021 κυμάνθηκε από 0,38 ευρώ/κιλό έως 0,42 ευρώ/κιλό, ενώ το 2022 η αντίστοιχη τιμή ήταν από 0,43 ευρώ/κιλό έως 0,58 ευρώ/κιλό.
Στους 517.840 τόνους έναντι 527.784 τόνων του α΄ εξαμήνου του 2021 ανήλθαν το αντίστοιχο διάστημα του 2022 και οι παραδόσεις πρόβειου γάλακτος. 
Οι τιμές άγγιξαν τα 1,48 ευρώ/κιλό το 2022, ενώ το 2021 κυμάνθηκαν να κυμαίνονται από 0,91 έως 1,15 ευρώ/κιλό. 
Αυτή την περίοδο η τιμή παραγωγού στο πρόβειο γάλα φτάνει μέχρι και τα 1,65 ευρώ.
Αντίστοιχα, μειωμένες ήταν και οι παραδόσεις γίδινου γάλακτος, οι οποίες ανήρθαν το 2022 σε 153.338 τόνους από 12.921 κτηνοτρόφους έναντι των 164.324 τόνων από 13.417 κτηνοτρόφους το 2021. 
Και οι τιμές στο γίδινο κατέγραψαν ανοδική πορεία, συγκριτικά με το 2021. Συγκεκριμένα, το 2021 η τιμή του γίδινου κυμάνθηκε από 0,58 ευρώ/κιλό έως 0,72 ευρώ/κιλό, ενώ το 2022 η αντίστοιχη τιμή ήταν από τα 0,73 ευρώ/κιλό έως 0,89 ευρώ/κιλό. 
Αυξημένες οι ζωοτροφές
Μπορεί τους τελευταίους μήνες οι κτηνοτρόφοι της χώρας να είχαν σύμμαχο τον καιρό, ο οποίος βοήθησε να βοσκούν τα κοπάδια έξω για μεγάλο χρονικό διάστημα, εξοικονομώντας ζωοτροφές, όμως τα προβλήματα παραμένουν, ενώ κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ότι η κατάσταση θα επιδεινωθεί το 2023. 
Την ίδια στιγμή, η αύξηση της τιμής του γάλακτος, δεν αντισταθμίζει το τρέχον κόστος παραγωγής. «Είναι μονόδρομος να διατηρηθούν οι καλές τιμές στο γάλα για να μπορέσουμε να παράγουμε», όπως λέει στον ΟΤ ο Γιάννης Γκουρομπίνος, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κτηνοτρόφων Θεσσαλίας, σημειώνοντας συγχρόνως ότι «το κέρδος αυτό δεν το παίρνω εγώ που το παράγω αλλά το μεγαλύτερο μέρος πάει στις ζωοτροφές (σήμερα το τριφύλλι έχει φτάσει στα 0,40 ευρώ), πάει στα λειτουργικά έξοδα (πετρέλαιο, ρεύμα, εργατικά χέρια)».
Είδος προς εξαφάνιση
Τον κίνδυνο φάρμες να κλείσουν το 2023 λόγω του δυσβάσταχτου κόστους εξέφρασε στον ΟΤ ο αγελαδοτρόφος Ηλίας Κοτόπουλος, πρόεδρος της Ένωσης Φυλής Χολστάιν, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «σε λίγο καιρό οι αγελαδοτρόφοι θα είμαστε είδος προς εξαφάνιση». 
Εξέφρασε δε την ανησυχία ότι η μείωση των παραδόσεων αγελαδινού γάλακτος δεν θα περιοριστεί μόνο το 2022 αλλά θα συνεχιστεί και το 2023. «Οι αγελαδοτρόφοι αναγκαστικά θα οδηγηθούν στην εγκατάλειψη του επαγγέλματος. Το αυξημένο κόστος παραγωγής και το ενεργειακό κόστος έχει «βουτήξει» κτηνοτρόφους στα χρέη», μας λέει χαρακτηριστικά.
Η «κόκκινη γραμμή»
Για τους κτηνοτρόφους, σύμφωνα με τον Γιάννη Γκουρομπίνο, κόκκινη γραμμή αποτελούν οι ελληνοποιήσεις γάλακτος. «Εισαγωγές γάλακτος να γίνονται, όχι όμως και ελληνοποιήσεις», λέει χαρακτηριστικά καλώντας το ΥπΑΑΤ και τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του να προβούν στις κατάλληλες ενέργειες ώστε να παταχθούν οι ελληνοποιήσεις.
«Αυτό είναι η αρχή και το τέλος για να συνεχίσει να υπάρχει αύριο η κτηνοτροφία», τονίζει. 
Οι εισαγωγές
Αυξημένες πάντως εμφανίζονται, σύμφωνα με τα στοιχεία, οι εισαγωγές αγελαδινού γάλακτος από ΕΕ, οι οποίες το 2021 έφτασαν τους 27.683 τόνους, ενώ το 2020 ήταν 24.245 τόνοι.
Στους 1.284 τόνους ανήρθαν οι εισαγωγές πρόβειου γάλακτος το 2021 από 752 τόνους το 2022. Αντίστοιχα αυξημένες ήταν οι εισαγωγές γίδινης κρέμας φτάνοντας τους 3.367 τόνους το 2021 από 630 τόνους το 2020.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι εισαγωγές πρόβειου γάλακτος ανήλθαν το 2019 σε 3.881 τόνους, το 2018 σε 2.377 τόνους, το 2017 σε 11.870 τόνους και το 2016 σε 9.574 τόνους.
