Γράφει Ολγα Κλώντζα
Με ορίζοντα το 2027 η ψηφιοποίηση του τομέα των μεταφορών έχει ήδη ξεκινήσει. Τα τελευταία τρία χρόνια έχουν κυκλοφορήσει 17 ψηφιακές εφαρμογές σχετικές με τις μεταφορές, που διατίθενται μέσω του gov.gr. Οι νέες τεχνολογίες θα φέρουν πιο κοντά το ενιαίο ψηφιακό εισιτήριο για πολλά μέσα μετακίνησης, ώστε ο επιβάτης με ένα «κλικ» να σχεδιάζει εύκολα και αποτελεσματικά τη διαδρομή του. Στις άμεσες ενέργειες βρίσκεται η ψηφιακή ταξινόμηση νέων και μεταχειρισμένων οχημάτων, ενώ πιο έξυπνη θα γίνει και η τηλεματική που θα ενημερώνει μέσω push notifications για αλλαγές στα δρομολόγια των αστικών συγκοινωνιών.
Με αφετηρία την προγραμματική συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ των υπουργείων Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Υποδομών και Μεταφορών, τον Ιανουάριο του 2020, κάθε περίπου δύο μήνες μία νέα εφαρμογή βγαίνει στον αέρα. Μεταξύ αυτών, είναι η προσωρινή άδεια οδήγησης, η ενοποίηση των e-pass στα διόδια, η online αντικατάσταση κι ανανέωση άδειας οδήγησης, το myAuto, το «ψηφιακό» δίπλωμα στο Wallet.
Για να πάρουν μπρος όλες αυτές οι εφαρμογές αξιοποιήθηκαν 25 διαλειτουργικότητες, όπως σημείωσε ο κ. Θανάσης Παναγόπουλος, προϊστάμενος Διεύθυνσης Ψηφιακής Στρατηγικής του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Για μικρά βήματα που έχουν υλοποιηθεί στο πλαίσιο ενός μεγάλου σχεδίου, το οποίο καταλήγει σε έναν τομέας μεταφορών «χωρίς χαρτί», με αυτοματοποιημένες διαδικασίες, έκανε λόγο ο γενικός γραμματέας Μεταφορών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, κ. Γιάννης Ξιφαράς. Όπως εξήγησε, «το 2027 θέλουμε να έχουμε έναν τομέα μεταφορών πλήρως ψηφιοποιημένο», υπογραμμίζοντας ότι η ψηφιοποίηση συμβάλλει στην προαγωγή της διαφάνειας, της αξιοκρατίας και της οδικής ασφάλειας.
Οι ταξινομήσεις
Το ψηφιακό μητρώο εισαγόμενων μεταχειρισμένων οχημάτων, για παράδειγμα, που αποτελεί «νέα είσοδο» είναι το πρώτο βήμα για την αυτοματοποιημένη διαδικασία ταξινόμησης οχημάτων, που θα διασφαλίσει 100% αυτούς που αγοράζουν ένα νέο όχημα. Ουσιαστικά, δημιουργήθηκε ένας ψηφιακός φάκελος για τα εισαγόμενα μεταχειρισμένα οχήματα, στην προσπάθεια να χτυπηθούν τα φαινόμενα παραβατικότητας που εντοπίζονται κατά τον εκτελωνισμό, όπως η παραποίηση εγγράφων, η φοροδιαφυγή κ.ά.
Η ηλεκτρονική ταξινόμηση νέων και μεταχειρισμένων οχημάτων, που είναι μια πολύπλοκη διαδικασία με πολλή γραφειοκρατία, αναμένεται να έχει σημαντικό αποτύπωμα τόσο στην οδική ασφάλεια, όσο και στην αγορά αυτοκινήτου όπου όλοι θα λειτουργούν με ίσους όρους. Σημειώνεται τι αφορά σε 140.000 οχήματα που έρχονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα, εκ των οποίων τα 20.000-30.000 είναι μεταχειρισμένα.
Η συμβολή των ανοιχτών δεδομένων
Τα δεδομένα μετασχηματίζουν διεθνώς τον τομέα των μεταφορών ανοίγοντας νέες δυνατότητες. Η σημασία των ανοιχτών δεδομένων στον τομέα των μεταφορών, όπως εξήγησε ο κ. Ξιφαράς, φάνηκε στην πρόσφατη κακοκαιρία, που δυσκόλεψε τις μετακινήσεις. Προκειμένου να μπορούν οι πολίτες να έχουν μία εικόνα για τον δυναμικό προγραμματισμό στα δρομολόγια των αστικών συγκοινωνιών, ώστε να γνωρίζουν αν από τη στάση στα 100 μ. από το σπίτι τους θα περάσει ή όχι το λεωφορείο, αξιοποιήθηκε για πρώτη φορά η εφαρμογή της τηλεματικής. Σε αυτήν περνούσε διαρκώς ο αναπρογραμματισμός δρομολογίων του ΟΑΣΑ, ώστε κάθε χρήστης να το βλέπει στο κινητό του, ενώ ενημερώνοντας και οι έξυπνες στάσεις.
Επόμενο βήμα είναι να προστεθούν στην εφαρμογή της τηλεματικής οι λεγόμενες ειδοποιήσεις «push» για τις διαδρομές ή στάσεις που ο χρήστης έχει σημειώσει ως αγαπημένες. Για αυτές, θα λαμβάνει ενημέρωση εφόσον υπάρχει προσαρμογή στον τυπικό προγραμματισμό.
Όσο δε για το μοντέλο MAaS, που κυριαρχεί σιγά – σιγά διεθνώς στο πνεύμα των βιώσιμων μετακινήσεων, η διασύνδεση των διαφόρων συστημάτων είναι κομβικής σημασίας. Αυτό σημαίνει πως με μια κίνηση από το κινητό μπορούμε να κλείσουμε ένα ενιαίο εισιτήριο, συμπεριλαμβανομένων ΜΜΜ, ποδηλάτων, πατινιών, car pooling, για την επιθυμητή διαδρομή.
Με στόχο η χώρα μας να κάνει βήματα προόδου σε αυτό το οικοσύστημα, σε νομοσχέδιο του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών που θα πάει, το επόμενο διάστημα, στη Βουλή θα προταθεί μια εξουσιοδοτική διάταξη που θα δίνει τη δυνατότητα προτυποποίησης δεδομένων, τα οποία θα οφείλουν να ανταλλάσσουν μεταξύ τους όλες οι υπηρεσίες που αναπτύσσονται γύρω από τον τομέα των μεταφορών. Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα σε προγραμματιστές, ερευνητές, startupers, όσους σχεδιάζουν πολιτικές για τις μεταφορές, να μιλούν την ίδια γλώσσα.
Στα σκαριά βρίσκεται, ακόμη, το νέο πιο ψηφιακό σύστημα θεωρητικών εξετάσεων για δίπλωμα οδήγησης, που βάσει του υφιστάμενου πλαισίου απαιτεί ενισχυμένη ταυτοποίηση του εξεταζόμενου. Ήδη το σύστημα ανανεώνεται ώστε να διαθέτει ταυτοποίηση μέσω taxisnet και φωτογραφίας. Με τις απαραίτητες προδιαγραφές να έχουν καθοριστεί, αναμένεται η προμήθεια και η εγκατάσταση του απαραίτητου εξοπλισμού για το νέο σύστημα.
