Ξεπαγώνει η ρύθμιση για την εκτός σχεδίου δόμηση πριν από τα τέλη του έτους

Tη ρύθμιση για την εκτος σχεδίου δόμηση σε οικόπεδα άνω των τεσσάρων στρεμμάτων σκοπεύει να ξεμπλοκάρει η κυβέρνηση, με ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται σε σχέδιο νόμου που παρουσιάστηκε από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θεόδωρο Σκυλακάκη στο τελευταίο υπουργικό συμβούλιο.

Στο υπουργείο επισημαίνουν ότι αναλυτικές λεπτομέρειες θα δοθούν λίγες μέρες πριν τις γιορτές, ωστόσο υπάρχουν δύο σημεία για τα οποία ο σχεδιασμός φαίνεται να έχει οριστικοποιηθεί.

Το ένα σημείο είναι η δυνατότητα δόμησης σε οικόπεδα με πρόσωπο σε μη αναγνωρισμένη οδό εν αντιθέσει με όσα ίσχυαν μέχρι σήμερα, που ήταν απαραίτητη προϋπόθεση ο δρόμος να ήταν αναγνωρισμένος άρα κοινόχρηστος.

Το δεύτερο σημείο της ρύθμισης είναι η καταβολή ενός περιβαλλοντικού ισοδύναμου που θα πηγαίνει στο Πράσινο Ταμείο και θα χρηματοδοτεί έργα αποκατάστασης σε κάθε δήμο για τον οποίο έχει εκδοθεί η εκάστοτε οικοδομική άδεια. Στόχος μέσω του νέου ειδικού τέλους είναι να γίνουν έργα υποδομής και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.

Οι μεταβατικές διατάξεις, τις οποίες περιμένουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων για να αξιοποιήσουν την περιουσία τους αλλά και oι επαγγελματίες που σχεδιάζουν τουριστικές και άλλες επενδύσεις στις εκτός σχεδίου περιοχές, αναμένεται να εξειδικευτούν σε νέο νομοσχέδιο του υπουργείου που προβλέπεται να παρουσιαστεί πριν από τα τέλη του έτους.

Οπως δήλωσε τις προηγούμενες ημέρες στη Βουλή ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης, το σχέδιο του ΥΠΕΝ βρίσκεται στην τελική ευθεία για να συμπεριλάβει τις νέες ρυθμίσεις για την εκτός σχεδίου δόμηση αλλά και τις διατάξεις για τα αυθαίρετα και τον έλεγχο του δομημένου περιβάλλοντος.

Το υπουργείο εμφανίζεται αποφασισμένο να ανοίξει ξανά την πόρτα των ρυθμίσεων για τα εκτός σχεδίου οικόπεδα που είχε κλείσει δύο φορές από τις αρχές του έτους το Μέγαρο Μαξίμου. Την πρώτη φορά λίγο πριν από τη διάλυση της Βουλής για να προκηρυχθούν οι εκλογές, θεωρώντας ότι το τότε σχέδιο χρειαζόταν μεγαλύτερη νομική θωράκιση για να ευθυγραμμιστεί με τις αποφάσεις του ΣτΕ και να μην καταπέσει στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο. Και τη δεύτερη, αμέσως μετά το καλοκαίρι, όπου η έτοιμη ρύθμιση αναστάλθηκε λόγω της θεομηνίας στη Θεσσαλία.

Ποιο είναι το πρόβλημα

Με βάση τη νομοθεσία για την κοινόχρηστη οδό, προκειμένου να χτίσει κάποιος σε εκτός σχεδίου περιοχές, νόμιμα υφιστάμενοι θεωρούνται μόνο οι δρόμοι που προϋφίσταντο του 1923. Το παράδοξο δηλαδή είναι ότι ένας νόμος ηλικίας 100 ετών, ακόμη και σήμερα που η οικονομία και η κοινωνία έχουν υποστεί τεράστιες μεταβολές, παραμένει στην ουσία ίδιος.

Τη στιγμή μάλιστα που για την επίμαχη περίοδο δεν υπάρχει κανένα αποδεικτικό στοιχείο αποτύπωσης των δρόμων, το οποίο ακόμη κι αν υπήρχε μετά από τόσα χρόνια θα ήταν ξεπερασμένο, αφού η οικιστική ανάπτυξη έχει δημιουργήσει εντελώς διαφορετικά δεδομένα.

Δεν είναι παράδοξο επομένως ότι σε αυτό το πλαίσιο η ομάδα του ΥΠΕΝ που έχει συντάξει τη νέα ρύθμιση και βάζει τις τελευταίες πινελιές προσθέτει νέους κανόνες με πλέον σύγχρονα εργαλεία, όπως οι αεροφωτογραφίες του 1977 και επομένως η αναγνώριση των δρόμων εκείνης της περιόδου.

Το 1977, όπως επισημαίνουν πηγές του υπουργείου, είναι έτος αναφοράς για πολλούς νόμους και οι αεροφωτογραφίες δικλίδα ασφαλείας για μια πιο ρεαλιστική αποτύπωση του κοινόχρηστου δρόμου στη σημερινή εποχή.

Δεν αποκλείεται μάλιστα ο νομοθέτης να διαφοροποιήσει τα κριτήρια και ως προς εκείνον που έχει κατασκευάσει τον δρόμο, που επίσης αποτελεί στοιχείο των δικαστικών αποφάσεων αλλά και για το πλάτος των δρόμων. Σήμερα, ο πήχης του νόμου βάζει φρένο αν ο δρόμος έχει κατασκευαστεί από ιδιώτη και όχι από ΟΤΑ ή Περιφέρεια.

Με την ρύθμιση που δρομολογείται, θα μπορούν να αξιοποιηθούν και οικόπεδα που έχουν δημιουργηθεί από τις 31/5/1985 έως και τις 31/12/2003 εφόσον ένα από τα όριά τους εφάπτεται με δρόμο που διακρίνεται στην αεροφωτογραφία του 1977.

Το υπουργείο υποστηρίζει ότι οι αεροφωτογραφίες του 1977 θα εξυπηρετήσουν τις σημερινές συνθήκες δόμησης μέχρι να ολοκληρωθούν ο πολεοδομικός σχεδιασμός και τα προεδρικά διατάγματα για την αναγνώριση του κοινόχρηστου οδικού δικτύου.

Οι μελέτες που θα εκπονηθούν θα τεθούν υπό την έγκριση του Συμβουλίου της Επικρατείας και για πρώτη φορά θα επιτευχθεί η οριστική και συνολική αντιμετώπιση του ζητήματος: ποιος πραγματικά είναι κοινόχρηστος δημοτικός δρόμος χωρίς διαφορετικές ερμηνείες.

Έρχονται τα χωροταξικά σχέδια

Παράλληλα με την εκτός σχεδίου δόμηση, το υπουργείο προχωρεί με εντατικούς ρυθμούς και τα ειδικά χωροταξικά πλαίσια. Αρμόδια στελέχη του ΥΠΕΝ, αναφέρουν ότι υπάρχουν ώριμα σχέδια που έχουν περάσει από τις αρμόδιες επιτροπές του υπουργείου και θα βγουν σε διαβούλευση μέχρι τα τέλη του έτους για το χωροταξικό των ΑΠΕ και για το χωροταξικό για τον τουρισμό, για το οποίο εκκρεμούν οι τελικές απόψεις του υπουργείου Τουρισμού.

Ταυτόχρονα ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση του χωροταξικού σχεδίου για την βιομηχανία και τα logistics για τα οποία σήμερα δεν υπάρχει σχετική πρόβλεψη και αναμένεται να βγει σε δημόσια διαβούλευση το χωροταξικό πλαίσιο για τις ορυκτές πρώτες ύλες.