Του Κώστα Κατίκου
Εφάπαξ βοήθημα 718,5 ευρώ καθιερώνεται για πέντε κατηγορίες ευάλωτων δικαιούχων σε αντικατάσταση τριών μικρότερων που καταργούνται Το νέο επίδομα θα καταβάλλεται από τη ΔΥΠΑ σε άτομα που ανήκουν σε μια από τις πέντε κατηγορίες και έχουν εγγραφεί στο μητρώο ανέργων.
Η προβλεπόμενη συνολική δαπάνη για το 2024, φτάνει στα 13 εκατ. ευρώ που σημαίνει ότι οι δικαιούχοι μπορούν να φτάσουν τους 18.000.
Το νέο επίδομα σύμφωνα με την κοινή απόφαση των συναρμόδιων υπουργών Εργασίας και Οικονομίας που υπογράφτηκε στις 30 Δεκεμβρίου του 2023 αντικαθιστά τρία έκτακτα επιδόματα της ΔΥΠΑ (επίσχεσης, τρίμηνης εγγραφής και μετά τη λήξη του επιδόματος ανεργίας) στο πλαίσιο της αναμόρφωσης και του εξορθολογισμού των ενισχύσεων προς τους ανέργους.
Το ενιαίο ειδικό βοήθημα, θα χορηγείται από τη ΔΥΠΑ σε πέντε κατηγορίες που είναι οι εξής:
1. Γυναίκες θύματα έμφυλης ή και ενδοοικογενειακής βίας.
2. Γονείς μονογονεϊκής οικογένειας.
3. Θύματα βίας – εμπορίας.
4.Άτομα απεξαρτημένα από χρήση ναρκωτικών.
5. Άτομα που εξέτισαν ποινή φυλάκισης μεγαλύτερη των 2 μηνών, εφόσον έχουν θετική εισήγηση κοινωνικής λειτουργού ή του Διευθυντή των φυλακών.
Το ποσό
Το εφάπαξ βοήθημα είναι ίσο με 37,5 ημερήσια επιδόματα ανεργίας. Το ημερήσιο επίδομα είναι 19,16 ευρώ σήμερα που σημαίνει ότι το εφάπαξ βοήθημα ξεκινά από 718,5 ευρώ (19,16Χ37,5=718,5).
Κάθε αύξηση στο επίδομα θα ανεβάζει και το βοήθημα. Δεδομένου ότι το επίδομα ανεργίας συνδέεται με τον κατώτατο μισθό, αν αυξηθεί κατά 5% ο κατώτατος μισθός τον Απρίλιο του 2024, τότε το ημερήσιο επίδομα ανεργίας θα διαμορφωθεί στα 20,11 ευρώ και το εφάπαξ βοήθημα θα ανέλθει στα 754 ευρώ.
Το βασικό ποσό προσαυξάνεται κατά 10% για κάθε προστατευόμενο μέλος των δικαιούχων που σημαίνει ότι η εφάπαξ ενίσχυση για δικαιούχο με ένα προστατευόμενο μέλος θα είναι 798 ευρώ και με δυο προστατευόμενα μέλη 861 ευρώ.
Τα κριτήρια
Για τη χορήγηση του ειδικού βοηθήματος οι δικαιούχοι θα πρέπει:
*Να έχουν εγγραφεί στο μητρώο ανέργων της ΔΥΠΑ με την αναφερόμενη ιδιότητα, (π.χ. ως μονογονείς, ως θύματα βίας, ως απεξαρτημένοι, .κλπ) και να διατηρούν την ιδιότητα του ανέργου έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησής τους.
*Να έχουν πραγματοποιήσει 75 ημέρες ασφάλισης με εισφορές υπέρ ανεργίας τους τελευταίους 24 μήνες πριν από την υποβολή της αίτησής τους (ή πριν από την έναρξη της στερητικής της ελευθερίας ποινής, για τους αποφυλακισμένους).
*Να πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια που ισχύουν για τους δικαιούχους των λοιπών παροχών της ΔΥΠΑ και ειδικότερα το ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα να μην υπερβαίνει τα 16.000 ευρώ, το οικογενειακό αντίστοιχα, να είναι ως 24.000 ευρώ και αν είναι μονογονείς ως τα 29.000 ευρώ. Τα όρια εισοδήματος προσαυξάνονται κατά 5.000 ευρώ για κάθε τέκνο.
*Να μην έχουν λάβει επίδομα ανεργίας, ή άλλα επιδόματα, της ΔΥΠΑ.
Το αν πληρούνται ή όχι οι προϋποθέσεις θα το ελέγχει η ΔΥΠΑ βάσει των τηρούμενων στοιχείων της ενώ θα κάνει διασταυρώσεις με τα τηρούμενα στοιχεία άλλων φορέων (ενδεικτικά: ΑΑΔΕ, ΗΔΙΚΑ). Στις περιπτώσεις που δεν είναι δυνατή η αυτεπάγγελτη αναζήτηση στοιχείων, οι αιτούντες θα προσκομίζουν αποδεικτικά δικαιολογητικά, όπως αυτά θα καθορίζονται από τη Δ.ΥΠ.Α.
Το ειδικό βοήθημα θα καταβάλλεται κατόπιν ηλεκτρονικής αίτησης του ασφαλισμένου, στην Υπηρεσία ΚΠΑ2 του τόπου κατοικίας του, με εγκριτική απόφαση. Για τους αποφυλακισμένους η αίτηση υποβάλλεται εντός δύο μηνών μετά τη λήξη της ποινής.
Ποια επιδόματα καταργούνται
Τα τρία επιδόματα που καταργούνται και αντικαθίστανται από το ενιαίο βοήθημα, είχαν δαπάνη 12,2 εκατ. ευρώ για το 2023, σύμφωνα με εισήγηση των υπηρεσιών της ΔΥΠΑ που έχει στη διάθεσή του το Capital.gr.
Τα επιδόματα που σταματούν να καταβάλλονται για νέες αιτήσεις είναι:
1.Το εφάπαξ επίδομα των 249,08 ευρώ που λαμβάνουν οι άνεργοι μετά τη λήξη του κανονικού επιδόματος ανεργίας. Το 2023 σύμφωνα με την εισήγηση το πήραν 21.663 άνεργοι, ενώ άλλες χρονιές ήταν περισσότεροι (πάνω από 31.000 το 2019).
2.Το εφάπαξ επίδομα των 287,40 ευρώ για όσους συμπληρώνουν τρείς μήνες εγγραφής στα μητρώα ανέργων. Το 2023 το πήραν 7.155 άτομα ενώ το 2019 το είχαν πάρει πάνω από΄19.000 δικαιούχοι.
3.Το εφάπαξ επίδομα λόγω επίσχεσης εργασίας που ανερχόταν σε 383,20 ευρώ και το 2023 το πήραν μόλις 3 εργαζόμενοι! Το 2019 το είχαν πάρει 11 το 2020 το πήραν 27 και το 2022, μόνον 7 άτομα.
Τα τρία επιδόματα όπως αναφέρει το σημείωμα των υπηρεσιών της ΔΥΠΑ, θεσπίστηκαν προ 30ετίας και σήμερα απαιτείται ο εξορθολογισμός τους αλλά και η στήριξη σε πρόσωπα που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη και γα τον λόγο αυτόν αντικαθίστανται από το νέο εφάπαξ επίδομα των 718,5 ευρώ.
