Τις πρώτες αντιδράσεις για διατάξεις του νέου Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό (ΕΧΠ-Τ), όπως αυτές για τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης τύπου Airbnb, εκδηλώνουν ξενοδόχοι και τουριστικοί παράγοντες.
Αν και σημειώνουν πώς τόσο το πλαίσιο όσο και η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων κινούνται στη θετική κατεύθυνση για τον τουρισμό, εντούτοις διαπιστώνουν θολά σημεία στο κείμενο που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.
Οι διατάξεις για το Airbnb
Παράγοντες του κλάδου προχώρησαν σε μία πρώτη αποτίμηση των κειμένων. Μια ολοκληρωμένη εκτίμηση και διατύπωση συγκεκριμένων παρατηρήσεων από τους φορείς του τουρισμού δεν αναμένονται πριν περάσουν κάποιες ημέρες καθώς απαιτείται μελέτη σε βάθος όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται.
Ωστόσο υπάρχουν ορισμένα σημεία τα οποία έχουν «τραβήξει» την προσοχή των ειδικών από την πλευρά της τουριστικής αγοράς. Πρόκειται για σημεία που αφορούν το πως αντιμετωπίζονται τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης όπως το Airbnb, το πώς ορίζεται το κρίτηριο «κλίνες ανά έκταση» και τέλος το πως αντιμετωπίζεται η κατοικία των πολιτών κυρίως στα νησιά.
Σε ότι αφορά τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης ή των «χώρων τουρισμού διαμοιρασμού» όπως αναφέρθηκε στον ΟΤ οι αναφορές του ΕΧΠ-Τ για «ισορροπία μεταξύ κλασικών και αναδυόμενων τουριστικών μοντέλων (όπως ιδίως ο τουρισμός διαμοιρασμού και η τουριστική κατοικία)» δεν αρκούν.
Όροι δόμησης
Όπως επίσης δεν καλύπτονται από αναφορές του είδους «ο επιτρεπόμενος αριθμός κλινών στα μη κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα που δομούνται με όρους δόμησης κατοικίας να μην υπερβαίνει τις επιτρεπόμενες κλίνες σε κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα, σύμφωνα με την κατά περίπτωση ισχύουσα γενική χρήση γης».
Ανάλογη είναι η διατύπωση και στη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων όπου αναφέρεται ότι στις «Περιοχές Ελέγχου» και «Ανεπτυγμένες Περιοχές» ότι καθορίζονται περιορισμοί «στον αριθμό των «χώρων τουρισμού διαμοιρασμού» και των απλών ενοικιαζόμενων δωματίων, ως ποσοστού των κλινών των κύριων τουριστικών καταλυμάτων».
Η κατηγοριοποίηση ανά κλίνη
Το δεύτερο θέμα που εντόπισαν άμεσα είναι η κατηγοριοποίηση του εθνικού χώρου που πραγματοποιείται επί τη βάσει και του δείκτη των «κλινών»
Όπως αναφέρει το ΕΧΠ-Τ η κατηγοριοποίηση του εθνικού χώρου πραγματοποιείται επί τη βάσει τριών κριτηρίων:
- Της έντασης του τουριστικού φαινομένου με γνώμονα το βασικό δείκτη: «κλίνες» τουριστικών καταλυμάτων,
- Των ιδιαιτεροτήτων κάθε περιοχής και συγκεκριμένα των ειδικών γεωγραφικών χαρακτηριστικών και των ειδικών συνθηκών που εμφανίζουν ορισμένες περιοχές και
- Της αναγκαιότητας ανάπτυξης ειδικών μορφών τουρισμού και πρόβλεψης ειδικών τουριστικών υποδομών.
Η κατηγοριοποίηση του εθνικού χώρου, με βάση το πρώτο κριτήριο, πραγματοποιείται δυνάμει δεικτών που αποτυπώνουν την ένταση της τουριστικής ανάπτυξης από χωρική, κοινωνικό-οικονομική και χρονική άποψη. Δεδομένης της ποικιλομορφίας των μορφών τουρισμού, ως βασική παράμετρος χρησιμοποιείται ο αριθμός των κλινών των τουριστικών καταλυμάτων, που αποτελεί σε όλες τις περιπτώσεις τον κοινό παρονομαστή των τουριστικών ροών.
Οι δείκτες κλίνες/έκταση και κλίνες ανά κάτοικο συνδυάστηκαν κατά περίπτωση με τα ποιοτικά δεδομένα της περιοχής ώστε η τελική κατηγοριοποίηση να αντανακλά άμεσα τις πιέσεις στην οργάνωση του χώρου, το τοπίο και το περιβάλλον.
Αδιευκρίνιστο
Ωστόσο, ο δείκτης κλίνες/ 1000στρ. η κλίνες/έκταση δεν διευκρινίζεται εάν αφορά τις κλίνες στο σύνολο των καταλυμάτων συμπεριλαμβανομένων και των καταλυμάτων διαμοιρασμού ή μόνο το ξενοδοχειακών καταλυμάτων. Η αποσαφήνιση αυτή είναι σημαντική καθώς οι κλίνες του καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης έχουν ξεπεράσει τις 950.000 στη χώρα και είναι περισσότερες από τις 870.000 κλίνες των ξενοδοχείων
Τέλος, όπως επισημάνθηκε στον ΟΤ το ΕΧΠ-Τ δεν αναφέρεται στην κατοικία των πολιτών που είναι και ένα τεράστιο θέμα καθώς σε πολλά νησιά έχει μειωθεί σημαντικά η διαθεσιμότητα κατοικιών για τους πολίτες.