Το σήμα εκκίνησης υλοποίησης ενός φιλόδοξου στόχου αυτού τη σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα για την ανανέωση του στόλου που θα εξυπηρετεί τις λεγόμενες άγονες ακτοπλοϊκές γραμμές έδωσε ο Υπουργός Ναυτιλίας Χρήστος Στυλιανίδης.
Στο πλαίσιο αυτό ο κ. Στυλιανίδης, είχε στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας διαδοχικές συναντήσεις με εκπροσώπους του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας, και άλλου φορείς σε συνέχεια της έναρξης της προμελέτης για το έργο Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) “Consultant for the Pre-feasibility study for a Green Ferries PPP” που πραγματοποιήθηκε στις 05.09.2024.
Κατά τη διάρκεια των συναντήσεων ο κ. Στυλιανίδης μαζί με τους εκπροσώπους των ανάδοχων εταιρειών ενημέρωσε τα ενδιαφερόμενα μέρη για το έργο ΣΔΙΤ που αφορά στις άγονες γραμμές και ειδικότερα στη μελέτη ακτοπλοϊκών συνδέσεων δημόσιας υπηρεσίας και τη χρήση «πράσινων» πλοίων.
Ανάλογες ενημερωτικές συναντήσεις θα συνεχιστούν καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου, στο πλαίσιο διαβούλευσης με τα ενδιαφερόμενα μέρη (stakeholders consultation).
Ακτοπλοϊκές εταιρείες: Οι όροι
Το σχέδιο του Υπουργείου Ναυτιλίας προβλέπει τη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (υπουργείου και ακτοπλοϊκών εταιρειών) να κατασκευασθούν πλοία τα οποία θα ανήκουν ουσιαστικά στο κράτος αλλά θα τα διαχειρίζεται η ακτοπλοϊκή εταιρεία.
Η ναυπήγηση του πλοίου θα χρηματοδοτηθεί εν μέρει από κεφάλαια του ΕΣΠΑ και από την ακτοπλοϊκή εταιρεία που θα δρομολογήσει για 12 χρόνια υποχρεωτικά στη συγκεκριμένη γραμμή που θα έχει επιλεγεί. Επίσης το πλοίο θα δικαιούται και το μίσθωμα για την εκτέλεση τη άγονης γραμμής.
Για το πρόγραμμα αυτό το Υπουργείο ναυτιλίας έχει εξασφαλισμένα 80 εκατ. ευρώ ενώ υπό προϋποθέσεις μπορεί να φτάσουν τα 360 εκατ. ευρώ.
Οι διαδικασίες θα πρέπει να τρέξουν γρήγορα για να μην χαθούν τα κονδύλια του ΕΣΠΑ. Για να μην συμβεί αυτό η σχετική αίτηση από την ενδιαφερόμενη ακτοπλοϊκή εταιρεία θα πρέπει να υποβληθεί μέχρι 31/12/2027.
Προς το παρόν πάντως αναμένεται η ολοκλήρωση της μελέτης από την εταιρεία Hydrus Engineering κάτι που θα γίνει μέχρι το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2025 η οποία θα εξετάσει το τι πλοία χρειάζονται, το οικονομικό μοντέλο αλλά και τα εναλλακτικά καύσιμα που θα χρησιμοποιούν.
Η εταιρεία αναμένεται να λάβει τα δεδομένα όλων των υφιστάμενων άγονων γραμμών, και σε συνεργασία με τις ακτοπλοϊκές εταιρείες θα προχωρήσει στην κατάρτιση της σχετικής μελέτης.
Από την ποιότητα της θα εξαρτηθεί ουσιαστικά και η επιτυχής ολοκλήρωση του έργου που σε πρώτη φάση θα φορά πιλοτικά τρεις γραμμές.
Αυτό που θα «απαντήσει» η μελέτη και από τα οποία εξαρτάται η επιτυχία του εγχειρήματος είναι το ποσοστό συμμετοχής του δημοσίου και του ιδιώτη (ακτοπλοϊκής εταιρείας) στο πρόγραμμα, η διάρκεια των συμβάσεων, το ύψος των μισθωμάτων, οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα της εταιρείας και του δημοσίου, κ.λ.π.
Οι ακτοπλόοι αν και όπως δηλώνουν υπάρχουν ακόμη πολλά θέματα προς διερεύνηση θεωρούν ωστόσο ότι η πρόκειται για ένα θετικό βήμα προς τα μπρος στην κατεύθυνση ανανέωσης του ακτοπλοϊκού στόλου.
Να σημειωθεί ότι η αξιοποίηση των ΣΔΙΤ γίνεται για πρώτη φορά στην ακτοπλοΐα. Όπως εκτιμάται η επιτυχία του προγράμματος έγκειται στο να είναι ελκυστικό δεδομένου ότι και ο ακτοπλοϊκός κλάδος στη χώρα μας ειδικά στο τομέα των αγόνων γραμμών περιλαμβάνει και μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη χρηματοδότησης τους.
Μειωμένα κονδύλια
Αν στα μεσομακροπρόθεσμα σχέδια το υπουργείο παίρνει «καλό βαθμό» από την ακτοπλοϊκή αγορά δεν συμβαίνει το ίδιο στα άμεσα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος.
Για παράδειγμα όπως αναφέρουν κύκλοι του κλάδου η νέα προκήρυξη για τις άγονές γραμμές της δρομολογιακής περιόδου 1/11/2024- 31/10/2025, δεν περιλαμβάνει τη ρήτρα καυσίμων ενώ και το συνολικό κονδύλιο είναι μειωμένο κατά 5 εκατ., ευρώ σε σύγκριση με την περυσινή. Η συνολική δαπάνη χωρίς ΦΠΑ, για 74 «άγονες» γραμμές κυμαίνεται φέτος από τα 107,14 εκατ. ευρώ μέχρι τα 119,42 εκατ. ευρώ ενώ για την προηγούμενη δρομολογιακή περίοδο η δαπάνη για 73 «άγονες» γραμμές κυμαίνονταν από 106,56 εκατ. ευρώ 124,42 εκατ. ευρώ.
Επίσης το Υπουργείο Ναυτιλίας «αρνείται» να αυξήσει το κρατικό ναυλολόγιο το οποίο παραμένει το ίδιο από το 2018!
