Ταμείο Ανάκαμψης: Το ΠΑΣΟΚ ρωτάει, η Κυβέρνηση αδιαφορεί, το Ελεγκτικό Συνέδριο επιβεβαιώνει τις ανησυχίες

Στην ερώτησή τους, οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, υπενθυμίζουν ότι στις 21 Νοεμβρίου 2024 είχε υποβληθεί, από το ΠΑΣΟΚ, προηγούμενη ερώτηση προς τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με θέμα: «Κίνδυνος απώλειας πόρων και νέας απένταξης έργων από το Ταμείο Ανάκαμψης». Επικαλούμενοι, πολύ συγκεκριμένα, στοιχεία και αναφορές εκθέσεων της Τράπεζας της Ελλάδος, ευρωπαϊκών θεσμών και πιστωτικών ιδρυμάτων, οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ χτυπούσαν τον κώδωνα του κινδύνου, για το γεγονός πως «πληθαίνουν οι ενδείξεις και οι αποδείξεις πως η εκταμίευση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης έχει πολύ μικρή σχέση με το πόσα χρήματα φτάνουν πραγματικά στην αγορά» και θέταμε πολύ συγκεκριμένα ερωτήματα προς την Κυβέρνηση, όπως: «Πώς δικαιολογείται η διαπιστωθείσα υστέρηση απορρόφησης πόρων; Πόσους πόρους κινδυνεύουμε να χάσουμε ως χώρα και πόσα έργα κινδυνεύουν ακόμα να απενταχθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, εξαιτίας της αδυναμίας σας να σχεδιάσετε και να υλοποιήσετε σωστά; Πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε τον κίνδυνο απώλειας πόρων, ώστε να μη χαθεί ούτε ένα ευρώ για τη χώρα;».

Παρόλα αυτά, στην απάντησή του στις 12/12/2024 το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης) δεν έδειξε καμία απολύτως ανησυχία για την πορεία του Ταμείου Ανάκαμψης, σε αντίθεση με αυτό που υποστηρίζει όχι μόνο το ΠΑΣΟΚ αλλά και σωρεία παραγόντων της αγοράς, ότι δηλαδή η Ελλάδα εμφανίζει, ήδη, σοβαρές αρρυθμίες στην πραγματική απορρόφηση κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, την ώρα που τα πράγματα θα γίνουν ακόμη περισσότερο απαιτητικά. Το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών απάντησε με απόλυτη βεβαιότητα πως, μεταξύ άλλων, «η υψηλή ποιότητα και η πληρότητα του σχεδιασμού του Ελληνικού Σχεδίου αποδείχθηκαν στην πράξη». Ενδιαφέρον, πάντως, έχει όμως το γεγονός ότι το Υπουργείο κρύβεται πίσω από τις ιδιαιτερότητες του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, προκειμένου να μην απαντήσει ουσιαστικά στο μείζον ζήτημα της πραγματικής απορρόφησης πόρων από την αγορά: «Γίνεται αντιληπτό ότι οι ιδιαιτερότητες αυτές επηρεάζουν σημαντικά τον τρόπο υλοποίησης των δράσεων, αλλά και τον τρόπο παρακολούθησης και διαχείρισης του εθνικού Σχεδίου. Η ανάγκη παρακολούθησης οροσήμων και όχι δαπανών, στρέφει την προσοχή στα ποιοτικά και ποσοτικά, αντί για τα λογιστικά αποτελέσματα».

Δεν πέρασε, όμως, ούτε μήνας από την (μη) απάντηση του αμέριμνου Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και ήρθε η έκθεση ελέγχου 02/2024 του Ελεγκτικού Συνεδρίου με τίτλο «Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας: Οι διαδικασίες παρακολούθησης των έργων διασφαλίζουν τον έγκαιρο εντοπισμό και την αντιμετώπιση τυχόν καθυστερήσεων κατά την υλοποίησή τους;» για να επιβεβαιώσει τις πιο βαθιές ανησυχίες του ΠΑΣΟΚ και της αγοράς για τον κίνδυνο απώλειας πόρων και απένταξης έργων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Λέει, μεταξύ άλλων, επί λέξει, η έκθεση: «Ο έλεγχος εντοπίζεται στον κίνδυνο των καθυστερήσεων κατά την υλοποίηση των έργων, η επέλευση του οποίου μπορεί να επιφέρει είτε «συσσώρευση» υλοποιούμενων έργων στο τέλος της περιόδου εφαρμογής του ΤΑΑ, με κίνδυνο μη αποδοτικής χρήσης των αντίστοιχων κονδυλίων και εμφάνισης παρατυπιών είτε απώλεια ενωσιακής χρηματοδότησης».

Και καταλήγουν οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, στη νέα ερώτησή τους, αναφέροντας μεταξύ άλλων τα εξής:

«Επειδή η έκθεση ελέγχου 02/2024 του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας κονιορτοποιεί κάθε λέξη τής, έτσι κι αλλιώς, εντελώς ελλειμματικής απάντησης της Κυβέρνησης προς την ερώτηση και ΑΚΕ, που κατέθεσε το ΠΑΣΟΚ μόλις στα τέλη του περασμένου χρόνου για το Ταμείο Ανάκαμψης και θρυμματίζει την κυβερνητική βεβαιότητα πως όλα βαίνουν καλώς με το σχέδιο Ελλάδα 2.0, 

…Επειδή η έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου έρχεται να προστεθεί στο τριπλό καμπανάκι που χτύπησε η Τράπεζα της Ελλάδας στην Έκθεσή της για την Νομισματική Πολιτική 2023 – 2024 αναφορικά με τους κινδύνους από τον παρατηρούμενο χαμηλό ρυθμό εκτέλεσης δημόσιων δαπανών του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας,

…Επειδή μας ανησυχεί ιδιαίτερα η απάντηση του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών στις συστάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου, απάντηση που περιλαμβάνεται στην έκθεση ελέγχου, ότι «η ουσιαστική διαχείριση των κινδύνων καθυστερήσεων σε ένα έργο είναι πρωτίστως ευθύνη του αναδόχου και δευτερευόντως του εκάστοτε Υπουργείου»,

Επειδή, στην τελευταία ερώτηση που σας καταθέσαμε, μας απάντησε ο διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης κύριος Ορέστης Καβαλάκης, ο οποίος τα βλέπει όλα καλά, αφού μάλιστα στις τέσσερεις συστάσεις που του έκανε το Ελεγκτικό Συνέδριο, αποδέχεται μόνο τη μία, 

Επειδή, σε αντίθεση με τον κύριο Καβαλάκη, ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου έχει άλλη άποψη και απαντώντας στη σύσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου να γίνουν ενέργειες αναβάθμισης του πληροφοριακού συστήματος για καλύτερη λειτουργία, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος ανακρίβειας ή μη πληρότητας των δεδομένων, αναφέρει πως η έκθεση «όπως διαπιστώσαμε, αποτυπώνει με ακρίβεια την υφιστάμενη κατάσταση»,

Επειδή, στην έκθεση ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, γίνεται λόγος για «χειροκίνητες διαδικασίες, έλλειψη πρωτοκόλλων επικοινωνίας, δυνατότητας παραγωγής συνδυαστικών αναφορών, υποχρεωτικών πεδίων προς συμπλήρωση στα σχετικά έντυπα και αυτοματοποιημένων ειδοποιήσεων» με αποτέλεσμα να πλήττεται η αποτελεσματικότητα λειτουργίας του ΟΠΣ ΤΑ και κατά συνέπεια η αποτελεσματικότητα όλου του προγράμματος», 

Ερωτάσθε, ξανά, κύριε Υπουργέ:

1. Πώς δικαιολογείται η διαπιστωθείσα υστέρηση απορρόφησης πόρων; Υπήρχαν σοβαρές δομικές αδυναμίες στον αρχικό σχεδιασμό του Εθνικού Σχέδιου ή αποδεικνύεται κατώτερη των περιστάσεων η εφαρμογή του; Πώς αξιολογείται, υπό το πρίσμα της διαπιστωθείσας υστέρησης, το παραδοτέο έργο των συμβούλων που έχουν επιλεγεί για την «Υποστήριξη» της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης καθώς και των Υπουργείων για τις δράσεις που έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης;

2. Πόσους πόρους κινδυνεύουμε να χάσουμε ως χώρα και πόσα έργα κινδυνεύουν ακόμα να απενταχθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, εξαιτίας της αδυναμίας σας να σχεδιάσετε και να υλοποιήσετε σωστά;

3. Πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε τον κίνδυνο απώλειας πόρων, ώστε να μη χαθεί ούτε ένα ευρώ για τη χώρα;

4. Ποιος έχει, τελικά, δίκιο σε σχέση με την έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αναφορικά με τα ΟΠΣ ΤΑ, ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης ή ο διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης;» 

Τέλος, οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ ζητούν από τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών τη «λίστα με τους εξωτερικούς τεχνικούς συμβούλους των Υπουργείων που αφορούν έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), το κόστος τους από την αρχή του προγράμματος μέχρι σήμερα καθώς και να μας ενημερώσετε ποιες είναι οι δύο συμβουλευτικές εταιρείες που χρησιμοποιήθηκαν στον αρχικό σχεδιασμό και ποιο το κόστος των υπηρεσιών τους».

Ολόκληρο το κείμενο της ερώτησης, έχει ως εξής:

Ερώτηση και ΑΚΕ

Θέμα: Το Ελεγκτικό Συνέδριο επιβεβαιώνει, δυστυχώς, τις ανησυχίες όλων των Ελλήνων -πλην της Κυβέρνησης-  για την πορεία του Ταμείου Ανάκαμψης

Στις 21 Νοεμβρίου 2024, οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής και μέλη στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, καταθέσαμε ερώτηση προς τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με θέμα: «Κίνδυνος απώλειας πόρων και νέας απένταξης έργων από το Ταμείο Ανάκαμψης». 

Επικαλούμενοι πολύ συγκεκριμένα στοιχεία και αναφορές εκθέσεων της Τράπεζας της Ελλάδος, ευρωπαϊκών θεσμών και πιστωτικών ιδρυμάτων, χτυπούσαμε τον κώδωνα του κινδύνου, για το γεγονός πως «πληθαίνουν οι ενδείξεις και οι αποδείξεις πως η εκταμίευση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης έχει πολύ μικρή σχέση με το πόσα χρήματα φτάνουν πραγματικά στην αγορά» και θέταμε πολύ συγκεκριμένα ερωτήματα προς την Kυβέρνηση, όπως: «Πώς δικαιολογείται η διαπιστωθείσα υστέρηση απορρόφησης πόρων; Υπήρχαν σοβαρές δομικές αδυναμίες στον αρχικό σχεδιασμό του Εθνικού Σχέδιου ή αποδεικνύεται κατώτερη των περιστάσεων η εφαρμογή του; Πώς αξιολογείται, υπό το πρίσμα της διαπιστωθείσας υστέρησης, το παραδοτέο έργο των συμβούλων που ανέλαβαν την «υποστήριξη» της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης; Πόσους πόρους κινδυνεύουμε να χάσουμε ως χώρα και πόσα έργα κινδυνεύουν ακόμα να απενταχθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, εξαιτίας της αδυναμίας σας να σχεδιάσετε και να υλοποιήσετε σωστά; Πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε τον κίνδυνο απώλειας πόρων ώστε να μη χαθεί ούτε ένα ευρώ για τη χώρα;»

Το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης) δεν έδειξε στην απάντησή του καμία απολύτως ανησυχία για την πορεία του Ταμείου Ανάκαμψης, σε αντίθεση με αυτό που υποστηρίζει όχι μόνο το ΠΑΣΟΚ αλλά και σωρεία παραγόντων της αγοράς, ότι δηλαδή η Ελλάδα εμφανίζει, ήδη, σοβαρές αρρυθμίες στην πραγματική απορρόφηση κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, την ώρα που τα πράγματα θα γίνουν ακόμη περισσότερο απαιτητικά. Το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών απάντησε στις 12/12/2024 με απόλυτη βεβαιότητα πως, μεταξύ άλλων, «η υψηλή ποιότητα και η πληρότητα του σχεδιασμού του Ελληνικού Σχεδίου αποδείχθηκαν στην πράξη, τόσο από την ταχύτητα ολοκλήρωσης και κατάθεσής του, όσο και από την ταχύτητα έγκρισής του». Αναφέρει μάλιστα ότι «ο σχεδιασμός του ήταν αποτέλεσμα της εντατικής συνεργασίας όλων των Υπουργείων» και «δημόσιας διαβούλευσης, ουσιαστικού διαλόγου και διαβούλευσης με κοινωνικούς εταίρους και φορείς της αγοράς» και πως «υποστηρίχθηκε, δε, από δύο από τις μεγαλύτερες συμβουλευτικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην χώρα». 

Ενδιαφέρον έχει, όμως, το γεγονός ότι το Υπουργείο κρύβεται πίσω από τις ιδιαιτερότητες του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (π.χ. ότι το κάθε κράτος πρότεινε τους δικούς του τρόπους πιστοποίησης και διασφάλισης της ολοκλήρωσης των οροσήμων, για την εκταμίευση των χρημάτων) προκειμένου να μην απαντήσει ουσιαστικά στο μείζον ζήτημα της πραγματικής απορρόφησης πόρων από την αγορά και χαρακτηρίζει «άσκοπες» τις συγκρίσεις οροσήμων μεταξύ κρατών – μελών, ίσως γιατί μόνο οι συμφέρουσες στην Κυβέρνηση συγκρίσεις, είναι σκόπιμες: «Γίνεται αντιληπτό ότι οι ιδιαιτερότητες αυτές επηρεάζουν σημαντικά τον τρόπο υλοποίησης των δράσεων, αλλά και τον τρόπο παρακολούθησης και διαχείρισης του εθνικού Σχεδίου. Η ανάγκη παρακολούθησης οροσήμων και όχι δαπανών, στρέφει την προσοχή στα ποιοτικά και ποσοτικά, αντί για τα λογιστικά αποτελέσματα, ενώ η εθνική ιδιομορφία του κάθε Σχεδίου, καθιστά άσκοπες τις άμεσες συγκρίσεις μεταξύ οροσήμων μεταξύ κρατών – μελών». Και προσθέτει, για το ζήτημα της πραγματικής απορρόφησης πόρων από την αγορά, δύο μόλις χρόνια πριν τη λήξη του Εθνικού Σχεδίου: «Το ζήτημα των δαπανών των δράσεων του Σχεδίου δεν αποτελεί κριτήριο για την αξιολόγηση της πορείας υλοποίησης από την Επιτροπή, ούτε κριτήριο για εκταμίευση πόρων, όπως αναλύθηκε ανωτέρω. Ωστόσο, τα στοιχεία πληρωμών ανά σκέλος του Σχεδίου έχουν ως εξής: α) Ως προς το σκέλος των επιχορηγήσεων: …Οι πληρωμές ανέρχονται σε 7,16 δισ. ευρώ, που αντιστοιχούν σε ποσοστό απορρόφησης 31,4% επί του προϋπολογισμού των ενταγμένων έργων». Και ως προς το σκέλος των δανείων: … Το ποσοστό κεφαλαίων (δάνεια ΤΑΑ, δάνεια Τραπεζών, εκτίμηση ιδιωτικής συμμετοχής) που έχουν διοχετευθεί στην αγορά, από τα συμβασιοποιημένα δάνεια, ανέρχεται σε 41,33%»

Δεν πέρασε, όμως, ούτε μήνας από την (μη) απάντηση του αμέριμνου Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και ήρθε η έκθεση ελέγχου 02/2024 του Ελεγκτικού Συνεδρίου με τίτλο «Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας: Οι διαδικασίες παρακολούθησης των έργων διασφαλίζουν τον έγκαιρο εντοπισμό και την αντιμετώπιση τυχόν καθυστερήσεων κατά την υλοποίησή τους;» για να επιβεβαιώσει τις πιο βαθιές ανησυχίες του ΠΑΣΟΚ και της αγοράς για τον κίνδυνο απώλειας πόρων και απένταξης έργων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Λέει, μεταξύ άλλων, επί λέξει, η έκθεση: «Ο έλεγχος εντοπίζεται στον κίνδυνο των καθυστερήσεων κατά την υλοποίηση των έργων, η επέλευση του οποίου μπορεί να επιφέρει είτε «συσσώρευση» υλοποιούμενων έργων στο τέλος της περιόδου εφαρμογής του ΤΑΑ, με κίνδυνο μη αποδοτικής χρήσης των αντίστοιχων κονδυλίων και εμφάνισης παρατυπιών, είτε απώλεια ενωσιακής χρηματοδότησης». Η έκθεση κάνει αναφορά σε κίνδυνο απώλειας ή κακής αξιοποίησης πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), εξαιτίας της απουσίας χρονοδιαγραμμάτων, της πλημμελούς παρακολούθησης της υλοποίησης των έργων, της υποστελέχωσης των αρμοδίων φορέων, της περιορισμένης διασυνδεσιμότητας των πληροφοριακών συστημάτων και πως όσοι εμπλεκόμενοι φορείς προσέφυγαν για έργα του Ταμείου Ανάκαμψης σε συμβάσεις με ιδιώτες αναδόχους (τεχνικούς συμβούλους), ο υποστηρικτικός ρόλος των τελευταίων δεν απέτρεψε την πλημμελή εφαρμογή των διαδικασιών παρακολούθησης κάθε έργου. Τέλος, η έκθεση υπογραμμίζει πως, όπου διαπιστώθηκαν καθυστερήσεις στη διαδικασία ωρίμανσης και έναρξης υλοποίησης έργων, ως διορθωτικό μέτρο, οι εμπλεκόμενοι φορείς επέλεξαν τη λύση της τροποποίησης των οικείων αποφάσεων ένταξης των έργων, χωρίς όμως να καταγράψουν στις αποφάσεις αυτές, τις αιτίες των καθυστερήσεων και έτι περαιτέρω, τα συγκεκριμένα διορθωτικά μέτρα αντιμετώπισης αυτών. 

Χαρακτηριστικό παράδειγμα όλων των παραπάνω είναι το πολυδιαφημισμένο έργο της Κυβέρνησης για τις ανακαινίσεις των νοσοκομείων, για το οποίο η έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου επισημαίνει: «Για το ελεγχόμενο έργο «ανακαινίσεις νοσοκομείων», ενώ η αρχική απόφαση ένταξης στο ΤΑΑ εκδόθηκε στις 13.1.2022, ο αριθμός των προς ένταξη Νοσοκομείων οριστικοποιήθηκε 15 μήνες αργότερα, ήτοι στις 18.5.2023, με τη 2η τροποποίηση της απόφασης ένταξης, ενώ τότε αποφασίστηκε και ο ορισμός του ΤΑΙΠΕΔ και των 7 Υγειονομικών Περιφερειών, ως φορέων υλοποίησης, καθώς αρχικά μόνο το Υπουργείο Υγείας είχε οριστεί ως φορέας υλοποίησης. Κατά τη διάρκεια του ελέγχου αναφέρθηκε ότι το έργο είχε ενταχθεί στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας τον Ιούνιο του 2021, με το Υπουργείο Υγείας να έχει την ευθύνη για την επιλογή των έργων, χωρίς να έχει προηγηθεί μελέτη αναγκών. Εξάλλου, στα ενταγμένα στο έργο Νοσοκομεία με φορέα υλοποίησης την 1η ΥΠΕ, που συνιστούν το 30% των συνολικά ενταγμένων Νοσοκομείων και τα οποία εκτελούνται με τη διαδικασία μελέτης – κατασκευής, λόγω έλλειψης προμελετών που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν, διαπιστώθηκε ότι το 65% είναι στη φάση αξιολόγησης των προσφορών, το 30% στη φάση προετοιμασίας του διαγωνισμού, ενώ για το 1% έχει κηρυχθεί άγονος ο διενεργηθείς διαγωνισμός. Η κατάσταση των έργων (status), όπως παρουσιάζεται κατά τον χρόνο του ελέγχου, κρίνεται οριακή σε σχέση με την ολοκλήρωσή τους εντός της καταληκτικής προθεσμίας επίτευξης του οροσήμου, ειδικότερα, διότι α) από την επισκόπηση των αποφάσεων ένταξης και των σχετικών διακηρύξεων προκύπτει μια καθυστέρηση περίπου 5 μηνών στις ημερομηνίες δημοσίευσης των διακηρύξεων σε σχέση με εκείνες που αναφέρονταν ως εκτιμώμενες στις οικείες αποφάσεις ένταξης των υποέργων και β) από την επεξεργασία των στοιχείων των διακηρύξεων προκύπτει ότι ο χρόνος ολοκλήρωσης των έργων υπολογίζεται από 11 έως 18 μήνες, από την υπογραφή των συμβάσεων, γεγονός που καθιστά φιλόδοξη την εκπλήρωση του οροσήμου 170 στην εκτιμώμενη ημερομηνία (31.12.2025), ενώ εντός του ΟΠΣ ΤΑ δεν περιλαμβάνονται έγγραφα από τα οποία να προκύπτει η λήψη συγκεκριμένων διορθωτικών μέτρων για την αντιμετώπιση των καθυστερήσεων».

Επειδή η έκθεση ελέγχου 02/2024 του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας κονιορτοποιεί κάθε λέξη τής, έτσι κι αλλιώς, εντελώς ελλειμματικής απάντησης της Κυβέρνησης προς την ερώτηση και ΑΚΕ, που κατέθεσε το ΠΑΣΟΚ μόλις στα τέλη του περασμένου χρόνου για το Ταμείο Ανάκαμψης και θρυμματίζει την κυβερνητική βεβαιότητα πως όλα βαίνουν καλώς με το σχέδιο Ελλάδα 2.0, 

Επειδή μπορεί, προβλήματα στη διαχείριση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας να εντοπίζονται στο σύνολο σχεδόν των κρατών μελών μας Ε.Ε., αλλά έχουν πολύ μεγαλύτερη σημασία στη χώρα μας, καθώς προσπαθεί να καλύψει το αναπτυξιακό χάσμα που την χωρίζει από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και κάθε ευρώ μετράει,

Επειδή η έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου έρχεται να προστεθεί στο τριπλό καμπανάκι που χτύπησε η Τράπεζα της Ελλάδας στην Έκθεσή της για την Νομισματική Πολιτική 2023 – 2024 αναφορικά με τους κινδύνους από τον παρατηρούμενο χαμηλό ρυθμό εκτέλεσης δημόσιων δαπανών του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας,

Επειδή στην αγορά κυκλοφορεί σωρεία πληροφοριών και ειδήσεων, περί παγίωσης της υποχρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης, ακόμα και για εμβληματικά μεγάλα έργα, δύο μόλις χρόνια πριν την ολοκλήρωση του προγράμματος, γεγονός που θέτει εύλογα ερωτηματικά, τόσο ως προς τη συνέχιση της χρηματοδότησης όσο και ως προς την πορεία υλοποίησής τους,

Επειδή μας ανησυχεί, ιδιαίτερα, η απάντηση του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών στις συστάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου, απάντηση που περιλαμβάνεται στην έκθεση ελέγχου, ότι «η ουσιαστική διαχείριση των κινδύνων καθυστερήσεων σε ένα έργο είναι πρωτίστως ευθύνη του αναδόχου και δευτερευόντως του εκάστοτε Υπουργείου»,

Επειδή στην τελευταία ερώτηση που σας καταθέσαμε, μας απάντησε ο διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης, κος Ορέστης Καβαλάκης, ο οποίος τα βλέπει όλα καλά, αφού μάλιστα στις τέσσερεις συστάσεις που του έκανε το Ελεγκτικό Συνέδριο, αποδέχεται μόνο τη μία, 

Επειδή, σε αντίθεση με τον κύριο Καβαλάκη, ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου έχει άλλη άποψη και απαντώντας στη σύσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου να γίνουν ενέργειες αναβάθμισης του πληροφοριακού συστήματος για καλύτερη λειτουργία, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος ανακρίβειας ή μη πληρότητας των δεδομένων, αναφέρει πως η έκθεση «όπως διαπιστώσαμε, αποτυπώνει με ακρίβεια την υφιστάμενη κατάσταση»,

Επειδή, στην έκθεση ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, γίνεται λόγος για «χειροκίνητες διαδικασίες, έλλειψη πρωτοκόλλων επικοινωνίας, δυνατότητας παραγωγής συνδυαστικών αναφορών, υποχρεωτικών πεδίων προς συμπλήρωση στα σχετικά έντυπα και αυτοματοποιημένων ειδοποιήσεων» με αποτέλεσμα να πλήττεται η αποτελεσματικότητα λειτουργίας του ΟΠΣ ΤΑ και κατά συνέπεια η αποτελεσματικότητα όλου του προγράμματος», 

Ερωτάσθε, ξανά, κύριε Υπουργέ:

5. Πώς δικαιολογείται η διαπιστωθείσα υστέρηση απορρόφησης πόρων, δεδομένου ότι η προηγούμενη πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών διαβεβαίωνε τον Απρίλιο του 2021, λίγες ώρες μετά την κατάθεση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0 στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ότι «έχουν ενταχθεί ώριμα έργα με προσεκτική κοστολόγηση» και ότι «σύμβουλοι, σύστημα κινήτρων για δημόσιους υπαλλήλους και νέο πληροφοριακό σύστημα, θα επιταχύνουν τις διαδικασίες»; Ειδικότερα:

1.1. Υπήρχαν σοβαρές δομικές αδυναμίες στον αρχικό σχεδιασμό του Εθνικού Σχέδιου ή αποδεικνύεται κατώτερη των περιστάσεων η εφαρμογή του;

1.2. Πώς αξιολογείται, υπό το πρίσμα της διαπιστωθείσας υστέρησης, το παραδοτέο έργο των συμβούλων που ανέλαβαν, με διαπραγμάτευση και χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, το έργο για «την υποστήριξη της προετοιμασίας και σύνταξης του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης και σταθερότητας που θα υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς έγκριση» και «για την υποστήριξη της υποβολής στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και ειδικότερα για την πιστοποίηση του εύλογου κόστους υλοποίησης των έργων, προγραμμάτων και μεταρρυθμίσεων που θα προταθούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή»;

1.3. Πώς αξιολογείται, υπό το πρίσμα της διαπιστωθείσας υστέρησης, το παραδοτέο έργο των συμβούλων που έχουν επιλεγεί για την «Υποστήριξη» της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης καθώς και των Υπουργείων για τις δράσεις που έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης;

6. Πόσους πόρους κινδυνεύουμε να χάσουμε ως χώρα και πόσα έργα κινδυνεύουν ακόμα να απενταχθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, εξαιτίας της αδυναμίας σας να σχεδιάσετε και να υλοποιήσετε σωστά;

7. Πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε τον κίνδυνο απώλειας πόρων, ώστε να μη χαθεί ούτε ένα ευρώ για τη χώρα;

8. Ποιος έχει, τελικά, δίκιο σε σχέση με την έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου αναφορικά με τα ΟΠΣ ΤΑ, ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης ή ο διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης; 

Παρακαλούμε, επίσης, όπως μας προσκομίσετε λίστα με τους εξωτερικούς τεχνικούς συμβούλους των Υπουργείων, που αφορούν έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), το κόστος τους από την αρχή του προγράμματος μέχρι σήμερα καθώς και να μας ενημερώσετε ποιες είναι οι δύο συμβουλευτικές εταιρείες που χρησιμοποιήθηκαν στον αρχικό σχεδιασμό και ποιο το κόστος των υπηρεσιών τους.