Όταν ο καθηγητής Γεωφυσικής του ΑΠΘ Κώστας Παπαζάχος προειδοποιεί ότι στην Ελλάδα υπάρχουν τρεις σεισμικές ζώνες ικανές να δώσουν σεισμό 7,7 Ρίχτερ, δεν μιλάμε για θεωρία – μιλάμε για πραγματικό κίνδυνο. Κι ένας από τους βασικούς “παίκτες” σε αυτό το απειλητικό σενάριο είναι το ρήγμα της Κεφαλονιάς.
Ο καθηγητής, μιλώντας στο Star, ξεκαθάρισε πως τέτοιοι σεισμοί δεν εμφανίζονται σε οποιοδήποτε σημείο. Χρειάζονται τεράστια ρήγματα, μήκους εκατοντάδων χιλιομέτρων, και ζώνες που μπορούν να “φιλοξενήσουν” τέτοιας έντασης σεισμικά επεισόδια.
📍 Το ρήγμα της Κεφαλονιάς – Ο «υπόγειος γίγαντας»
Το λεγόμενο εξωτερικό ελληνικό τόξο, που εκτείνεται από την Κεφαλονιά μέχρι τα νότια της Κρήτης, αποτελεί μια από τις πιο ενεργές σεισμικές ζώνες σε όλη τη Μεσόγειο. Το τμήμα της Κεφαλονιάς είναι το πιο “ζωντανό” και πιο επικίνδυνο κομμάτι αυτής της τεκτονικής αλυσίδας.
Το ρήγμα της Κεφαλονιάς –ή για να είμαστε πιο ακριβείς, το σύμπλεγμα ρηγμάτων που διατρέχουν την περιοχή– δεν είναι κάτι θεωρητικό. Έχει ήδη δώσει ισχυρούς σεισμούς στο παρελθόν, με πιο πρόσφατο τον διπλό σεισμό του 2014 (5,8 και 5,7 Ρίχτερ), που προκάλεσε μεγάλες ζημιές, κυρίως στο Ληξούρι.
Όμως, η γεωλογική δυναμική του δεν εξαντλείται εκεί. Σύμφωνα με τους ειδικούς, το συγκεκριμένο ρήγμα έχει την ικανότητα να αποδώσει σεισμό πολύ μεγαλύτερου μεγέθους, αν “σπάσει” ολόκληρο το τμήμα του ελληνικού τόξου – κάτι που ευτυχώς είναι σπάνιο, αλλά όχι αδύνατο.
⏳ Ιστορική μνήμη και ανησυχία
Αξίζει να θυμηθούμε και τον καταστροφικό σεισμό του 1953, που ισοπέδωσε σχεδόν όλη την Κεφαλονιά. Παρόλο που η σεισμική ακολουθία τότε περιλάμβανε διαδοχικά χτυπήματα, με κορύφωση τα 7,2 Ρίχτερ, πολλοί γεωλόγοι εκτιμούν ότι δεν ενεργοποιήθηκε ολόκληρη η ζώνη.
Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ακόμα αποθηκευμένη σεισμική ενέργεια, που σε συνδυασμό με τη συνεχή τεκτονική πίεση στο σημείο, κρατά την περιοχή σε κόκκινο συναγερμό για τους σεισμολόγους.
Οι τρεις «ύποπτες» περιοχές που κατονομάζει:
🔴 Το εξωτερικό ελληνικό τόξο: Ξεκινά από την Κεφαλονιά, περνά νότια της Πελοποννήσου και εκτείνεται κατά μήκος των νοτίων ακτών της Κρήτης. Ένας γίγαντας σε ύπνωση;
🔴 Η τάφρος του Βορείου Αιγαίου: Από την πλευρά της Κωνσταντινούπολης έως και τη σύνδεσή της με το ρήγμα της Ανατολίας. Μεγάλα μήκη, μεγάλη ανησυχία.
🔴 Η σεισμική ζώνη της Αμοργού: Μια “οριακή” περιοχή που όμως έχει ιστορικό βαρύ – μην ξεχνάμε τον σεισμό του 1956.
❗Το μήνυμα Παπαζάχου: «Να είμαστε έτοιμοι»
Ο Κώστας Παπαζάχος δεν σπέρνει πανικό. Κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. Το ρήγμα της Κεφαλονιάς δεν είναι “ύπνος βαθύς” – είναι υπόγεια δραστηριότητα που καταγράφεται συνεχώς, με μικρούς ή μεσαίους σεισμούς σχεδόν κάθε μήνα. Κι αυτό δεν είναι απαραίτητα καθησυχαστικό.
«Εμείς, ωστόσο, δεν έχουμε καμία εμπειρία από τέτοιους σεισμούς. Στον σεισμό των 7,5 Ρίχτερ του 1956 στην Αμοργό δεν είχαμε τέτοιες καταστροφές όπως στη Μιανμάρ. Η θάλασσα, η απόσταση από τις ακτές και ότι δεν υπήρχαν τέτοια ψηλά κτήρια που είναι ευαίσθητα, μας προστάτεψε» συνέχισε ο κ. Παπαζάχος.
«Οι ισχυροί σεισμοί δεν έρχονται από το πουθενά. Θέλουν συγκεκριμένα γεωλογικά περιβάλλοντα και μεγάλα ρήγματα. Και τέτοια έχουμε στην Ελλάδα. Δεν είναι πολλά, αλλά είναι εδώ», είπε χαρακτηριστικά.