Παράθυρο στον βυθό – Θαλάσσιοι οργανισμοί της Κεφαλονιάς & της Ιθάκης
«Μπουρού» η ..μουσικόφιλη!
Αυτή είναι η γνωστή σε πολλούς «Μπουρού» (επιστημονική ονομασία: “Charonia tritonis”),
ένα μαλάκιο γαστερόποδο, ένα θαλάσσιο σαλιγκάρι, αποτελεί πρακτικά ένα κοχύλι με εντυπωσιακό όμως μέγεθος. Διαφορετικά είδη αυτού του γένους απαντώνται στις εύκρατες και τροπικές κλιματικές ζώνες σε όλο τον κόσμο, ενώ το μέγεθος των μεγαλύτερων μπορεί να φτάσει ή ακόμη και να ξεπεράσει το μισό μέτρο σε μήκος. Συνήθως βρίσκεται στην σκιά των βράχων ή σε τρύπες όπου περνά την ημέρα περιμένοντας την έλευση του σκοταδιού, όταν δηλαδή έρχεται η ώρα να τρυπώσουν για να ξεκουραστούν τα περισσότερα ψάρια και να σεργιανίσουν τα υπόλοιπα είδη πλασμάτων του βυθού.
Καυτή καταδίωξη (“hot pursuit”)
Η φαινομενικά άκακη Μπουρού είναι ένα σαρκοβόρο ζώο, ένας θηρευτής του βυθού, ο οποίος τρέφεται με άλλα μαλάκια και αστερίες. Κάτι που δεν περιμένουμε από ένα τέτοιο πλάσμα, είναι το γεγονός ότι όταν η Μπουρού εντοπίσει τη μυρωδιά της λείας της, εξαπολύει κυνηγητό (!) αν και η καταδίωξη απέχει πολύ από μια κινηματογραφική εκδοχή με ιλιγγιώδεις ταχύτητες. Πολλές φορές το μυστικό για ένα καλό γεύμα δεν είναι να είσαι πολύ γρήγορος, αρκεί απλά να είσαι γρηγορότερος από την λεία σου..
Αυτό το πλάσμα προλαβαίνει τους αστερίες στους οποίους φαίνεται ότι τρέφει ιδιαίτερη προτίμηση, ανοίγει μια οπή στο σκληρό δέρμα τους με ένα οδοντωτό όργανο που διαθέτει (εδώ φανταζόμαστε ένα ανοιχτήρι κονσέρβας), και τότε εξαπολύει το νευροπαραλυτικό της σάλιο. Το αστείο όμως (ναι υπάρχει και αστείο στοιχείο), είναι ότι κατά τη διάρκεια κατανάλωσης ολόκληρων μικρότερων πλασμάτων ή τμημάτων τους που φέρουν δηλητηριώδη αγκάθια ή άλλα ανεπιθύμητα εξαρτήματα, τα φτύνει! Ναι, αυτό το κατά τα άλλα χαριτωμένο κοχύλι, στο τραπέζι συμπεριφέρεται σαν αγροίκος..
Αρχαία τρομπέτα
Είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι κάποιος, κάπου, κάποτε, δοκίμασε να φυσήξει μέσα από μια μικρή τρύπα που μπορεί να δημιουργήθηκε όταν έσπασε η άκρη του όστρακου, και επινόησε ή εμπνεύστηκε αργότερα την κατασκευή ενός πνευστού οργάνου μουσικής, την τρομπέτα. Όμως έτσι ακριβώς πρέπει να έγινε.. Η Μπουρού χρησιμοποιήθηκε από την αρχαιότητα για να δημιουργεί ήχο, όπως χρησιμοποιήθηκε το κέρας των ζώων της ξηράς. Ο θεός Ποσειδώνας αλλά κυρίως ο υιός τουΤρίτωνας – ο αγγελιαφόρος της θάλασσας, συχνά απεικονίζονται να κρατούν ένα τέτοιο κοχύλι. Στην ελληνική μυθολογία ο Τρίτων εξουσίαζε τα κύματα με αυτό, και αυτό ενέπνευσε την αγγλική κοινή ονομασία “Triton’s trumpet” που σημαίνει «η Τρομπέτα του Τρίτωνα».
Απειλές και Καθεστώς Προστασίας
Αυτό το ταπεινό αλλά ιδιαίτερο είδος των θαλασσών μας απειλείται από την αλίευση για χρήση ως διακοσμητικό στοιχείο – χάρη στο εντυπωσιακό του μέγεθος, όπως και άλλες μορφές πίεσης στο θαλάσσιο περιβάλλον (όπως χημική βιολογική μόλυνση κλπ.). Προστατεύεται από την εθνική νομοθεσία και απαγορεύεται η με οποιονδήποτε τρόπο θανάτωση ή αφαίρεσή του από τον βυθό.
Οι θάλασσες μας
Οι εικόνες προέρχονται από καταδύσεις στα νερά του Ιονίου και πιο συγκεκριμένα της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης. Απεικονίζουν είδη που κατοικούν και εμπλουτίζουν τις δικές μας θάλασσες, εκείνες που βρίσκονται δίπλα μας και φιλοξενούν χειμώνα ή καλοκαίρι τους κατοίκους και τους επισκέπτες των νησιών μας.
Ο κρυφός πλούτος της θάλασσας δεν είναι άλλος από την βιοποικιλότητα της. Και είναι κρυφός όχι επειδή δεν έχει ανακαλυφθεί αλλά επειδή παραμένει άγνωστος στους περισσότερους, τόσο ώστε γενικά να θεωρείται μια αχανής έκταση κενή από κάθε ενδιαφέρον, ως και τόπος απόρριψης των αποβλήτων μας.
Η θάλασσα αποτελεί λίκνο για τη ζωή, τροφό για τον άνθρωπο και πνεύμονα για τον πλανήτη.
Όμως για να την προστατεύσουμε πρέπει πρώτα να την γνωρίσουμε!
Τηλέμαχος Μπεριάτος
Αυτοδύτης 3 αστέρων CMAS
