Παράθυρο στον βυθό – Θαλάσσιοι οργανισμοί της Κεφαλονιάς & της Ιθάκης
Σμέρνα «Τίγρης», μια πρόσφατη άφιξη στο Ιόνιο
Η Σμέρνα Τίγρης ονομάζεται και σμέρνα «Σκυλόδοντας» λόγω των μεγάλων δοντιών της (επιστημονική ονομασία: “ Enchelycore anatina”). Είναι μοναχικό είδος και συνήθως περνάει την ημέρα ανάμεσα στα βράχια του βυθού, ενώ κυνηγάει κατά κανόνα την νύχτα. Τρέφεται με ψάρια, καραβίδες και κεφαλόποδα (χταπόδια, καλαμάρια, σουπιές) αλλά και νεκρά ζώα.
Το συγκεκριμένο αποτελεί ένα είδος σμέρνας που έχει έρθει από την Ερυθρά Θάλασσα μέσω της Διώρυγας του Σουέζ. Αυτά τα ξενικά για την Μεσόγειο είδη λέγονται και «λεσσεψιανοί μετανάστες» καθώς ο γάλλος διπλωμάτης Φερντινάρντ ντε Λεσσέψ ήταν ο αρχιτέκτων του έργου. Αυτή είναι η πρώτη φορά που καταγράφεται η παρουσία της στο Ιόνιο με φωτογραφίες και αναλυτικές λεπτομέρειες για την εποχή, το είδος βυθού και το βάθος του δείγματος (Ιούλιος 2017).
Ένα τελικά παρεξηγημένο πρόσωπο
Είναι ένα από τα πιο τρομακτικά θαλάσσια ζώα στην Μεσόγειο, λόγω των μαύρων και κίτρινων λωρίδων στο σώμα της, του επιμήκους σαγονιού και κυρίως των δοντιών της που έχουν υαλώδη, κρυστάλλινη όψη. Η Σμέρνα είναι πασίγνωστη για τα ισχυρά σαγόνια της που καθιστούν το δάγκωμά της επικίνδυνο. Παρόλα αυτά επιτίθεται μόνο όταν νιώθει ότι απειλείται, και αυτό σημαίνει ότι προσέχουμε όταν βάζουμε τα χέρια μας σε κοιλότητες μέσα ή ανάμεσα στα βράχια κατά τις εξερευνήσεις μας στον βυθό! Γενικά δεν συμπεριφέρεται επιθετικά στους επισκέπτες (και στους φωτογράφους όπως αποδεικνύουν οι φωτογραφίες του άρθρου, τουλάχιστον αυτή την φορά..!).
Απειλές και Καθεστώς Προστασίας
Όπως μάλλον το φανταστήκατε, αυτό το είδος των θαλασσών μας δεν απειλείται από την υπεραλίευση.. Όμως απειλούνται από αυτή καθώς και από τα συρόμενα αλιευτικά εργαλεία (μηχανότρατα), την καταστροφή των λειβαδιών ποσειδωνίας, την χημική και βιολογική μόλυνση κλπ. τα περισσότερα από τα είδη με τα οποία τρέφεται. Με την καταστροφή πολλών ειδών που πιστεύουμε ότι κινδυνεύουν και είναι περισσότερο συμπαθητικά σε εμάς, έμμεσα απειλούνται πολλά άλλα είδη που στηρίζουν την επιβίωσή τους στα παραπάνω, και τελικά όλο το οικοσύστημα συνολικά.
Οι θάλασσες μας
Οι εικόνες προέρχονται από καταδύσεις στα νερά του Ιονίου και πιο συγκεκριμένα της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης. Απεικονίζουν είδη που κατοικούν και εμπλουτίζουν τις δικές μας θάλασσες, εκείνες που βρίσκονται δίπλα μας και φιλοξενούν χειμώνα ή καλοκαίρι τους κατοίκους και τους επισκέπτες των νησιών μας.
Ο κρυφός πλούτος της θάλασσας δεν είναι άλλος από την βιοποικιλότητα της. Και είναι κρυφός όχι επειδή δεν έχει ανακαλυφθεί αλλά επειδή παραμένει άγνωστος στους περισσότερους, τόσο ώστε γενικά να θεωρείται μια αχανής έκταση κενή από κάθε ενδιαφέρον, ως και τόπος απόρριψης των αποβλήτων μας.
Η θάλασσα αποτελεί λίκνο για τη ζωή, τροφό για τον άνθρωπο και πνεύμονα για τον πλανήτη.
Όμως για να την προστατεύσουμε πρέπει πρώτα να την γνωρίσουμε!
Τηλέμαχος Μπεριάτος
Αυτοδύτης 3 αστέρων CMAS