Μεγάλοι “παίκτες” ενδιαφέρονται για θαλάσσια αιολικά πάρκα σε Αιγαίο και Ιόνιο

Του Χάρη Φλουδόπουλου

Το ενδιαφέρον Ελλήνων και ξένων επενδυτών της αγοράς των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα αναθερμαίνουν οι προθέσεις της κυβέρνησης να προχωρήσει σε νομοθετική ρύθμιση που θα επιλύει τις εκκρεμότητες και θα ανοίγει τον δρόμο για την αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας. Άλλωστε, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, θα απαιτηθούν σημαντικές επενδύσεις σε έργα ΑΠΕ μεγάλης κλίμακας. Τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, καθώς είναι απομακρυσμένα από τις ακτές και άρα δεν αντιμετωπίζουν αντιδράσεις για ενδεχόμενη οπτική όχληση, αποτελούν μια στέρεη λύση για την υλοποίηση έργων μεγάλης κλίμακας που θα μπορούν να καλύψουν σε μεγάλο βαθμό μελλοντικές ανάγκες του ηλεκτρικού συστήματος με καθαρή πράσινη ενέργεια ενισχύοντας την ασφάλεια τροφοδοσίας. Μάλιστα, καθώς η τεχνολογία προχωρά με γρήγορους ρυθμούς, η λύση των πλωτών ανεμογεννητριών, που εκτιμάται ότι θα ωριμάσει σύντομα, μπορεί να δώσει απάντηση στο θέμα του μεγάλου βάθους των ελληνικών θαλασσών.

Ρύθμιση

Σε κάθε περίπτωση η κυβέρνηση φιλοδοξεί να δώσει νέα ώθηση στην αγορά των offshore αιολικών και να δημιουργήσει το αναγκαίο θεσμικό πλαίσιο που αποτελεί προϋπόθεση για την προσέλκυση επενδυτών και την υλοποίηση των αναγκαίων επενδύσεων. Σύμφωνα με τα όσα έχουν γνωστοποιηθεί από το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, προωθείται ρύθμιση για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, η οποία θα αντιμετωπίζει θέματα που σχετίζονται με την αδειοδότηση και χωροθέτηση, τη διασύνδεση με την ηπειρωτική χώρα και το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και τον τρόπο αποζημίωσης των επενδύσεων. Συγκεκριμένα, για τη χωροθέτηση, η ρύθμιση θα στοχεύει στη μεγιστοποίηση των ωφελειών από την εκμετάλλευση του πλουσιότερου δυναμικού και παράλληλα στον εκμηδενισμό των όποιων αρνητικών επιπτώσεων για το περιβάλλον. Παράλληλα μελετώνται διάφορα σενάρια για τη διασύνδεση των πάρκων με στόχο να επιλεγεί το πλέον κατάλληλο για τις ελληνικές ιδιαιτερότητες. Τέλος, για την αποζημίωση των πάρκων θα υπάρξει στήριξη χωρίς να παραγνωρίζεται η επίπτωση που μπορεί να υπάρξει στο κόστος ενέργειας. Στόχος είναι να σχεδιαστεί μακροπρόθεσμα η διείσδυση της τεχνολογίας αυτής με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, βάσει των βέλτιστων πρακτικών που έχουν υιοθετηθεί στο εξωτερικό. Σημειώνεται ότι πρόσφατη προμελέτη για λογαριασμό της Ε.Ε. εκτίμησε ότι το 2030 το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας από πλωτά αιολικά στην Ελλάδα θα είναι 76 ευρώ/MWh και θα υποχωρήσει στα 46 ευρώ/MWh το 2050.

Ενδιαφερόμενοι

Στη χώρα μας το δυναμικό για εγκατάσταση υπεράκτιων αιολικών πάρκων είναι σχετικά περιορισμένο καθώς σε αντίθεση με τη Βόρεια Θάλασσα είναι περιορισμένες οι περιοχές με μικρό βάθος και μεγάλη απόσταση από τις ακτές. Ωστόσο η τεχνολογία των πλωτών ανεμογεννητριών, που έχει προχωρήσει αρκετά τα τελευταία χρόνια και σύντομα εκτιμάται ότι θα αποτελέσει μια ώριμη και ανταγωνιστική επιλογή, πιθανόν να αποτελεί την πιο πρόσφορη λύση για τις ελληνικές θάλασσες. Σε κάθε περίπτωση το ενδιαφέρον για τα offshore αιολικά στη χώρα μας είναι δεδομένο και προέρχεται τόσο από ελληνικές εταιρείες όσο και από διεθνείς παίκτες. Στο παρελθόν αιτήσεις είχαν καταθέσει στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας γνωστές ελληνικές εταιρείες όπως η ΤΕΡΝΑ για offshore πάρκο στα ανοιχτά της Νέας Μάκρης, ισχύος 450 MW. Οι άλλες δύο εκδηλώσεις ενδιαφέροντος είχαν εκδηλωθεί για το Θρακικό πέλαγος από την ΤΕΡΝΑ πάρκο 585 MW και από τον όμιλο Κοπελούζου  για πάρκο 216 MW. Στο Βόρειο Αιγαίο, στη Λήμνο, είχε επίσης εκδηλώσει ενδιαφέρον για ανάπτυξη υπεράκτιου αιολικού πάρκου η RF Energy.

Έντονο ενδιαφέρον από διεθνείς παίκτες

Πιο πρόσφατα έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από διεθνείς εταιρείες, οι οποίες έχουν προτείνει στην ελληνική κυβέρνηση να αναπτύξουν επενδύσεις υπεράκτιων αιολικών πάρκων. Η πρώτη κρούση έγινε από τη νορβηγική εταιρεία Equinor, τη μετεξέλιξη του γνωστού πετρελαϊκού κολοσσού Statoil που πλέον εστιάζει δυναμικά στην αγορά της πράσινης ενέργειας και αποτελεί τη μεγαλύτερη εταιρεία ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών στον κόσμο. Συγκεκριμένα, η εταιρεία πρότεινε την ανάπτυξη υπεράκτιου αιολικού πάρκου στην περιοχή των Κυκλάδων μεταξύ Τήνου, Σύρου και Μυκόνου, με χρήση της τεχνολογίας των πλωτών ανεμογεννητριών λόγω του μεγάλου βάθους της θάλασσας. Σημειώνεται ότι η τεχνολογία των πλωτών ανεμογεννητριών βρίσκεται ακόμη σε πιλοτικό στάδιο και μόλις τον Οκτώβριο του 2017 εγκαταστάθηκε το πρώτο πλωτό αιολικό πάρκο στη Βόρεια Θάλασσα στα ανοιχτά της Σκωτίας από την Equinor.

Μια ακόμη εταιρεία από τη Βόρειο Ευρώπη, η δανέζικη Copenhagen Offshore Partners, που είναι από τις μεγαλύτερες εταιρείες ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών πάρκων, επίσης είχε κάνει κρούση στην ελληνική κυβέρνηση την περασμένη άνοιξη. Η εταιρεία ενδιαφέρθηκε να πληροφορηθεί για το καθεστώς που ισχύει στη χώρα μας γύρω από τα θαλάσσια αιολικά πάρκα, το ρυθμιστικό και νομοθετικό πλαίσιο, τις δυνατότητες χρηματοδοτήσεων, καθώς και τα έργα που βρίσκονται σε αρχικό στάδιο ανάπτυξης ή έχουν αιτηθεί αδειοδότησης.

Σημειώνεται ότι η COP έχει υλοποιήσει επενδύσεις ύψους 8 δισ. ευρώ παγκοσμίως και έχει μεγάλη εμπειρία από την κατασκευή περισσότερων από 15 μεγάλης κλίμακας υπεράκτιων αιολικών έργων στην Ευρώπη. Η εταιρεία έχει έδρα την Κοπεγχάγη της Δανίας, διατηρεί ωστόσο γραφεία στην Ταϊβάν, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά, την Αυστραλία, την Ιαπωνία και την Κορέα.

Τέλος, δύο ακόμη εταιρείες έχουν παραστεί σε συνέδρια με θέμα τις προοπτικές των υπεράκτιων αιολικών πάρκων και συγκαταλέγονται στους πιθανούς επενδυτές για την ελληνική αγορά. Είναι η πορτογαλική Principle Power και η γερμανική Innogy, θυγατρική της EON. Η πορτογαλική εταιρεία έχει εγκαταστήσει 5 πάρκα και αναπτύσσει ακόμη 8, ενώ η γερμανική εταιρεία έχει αναπτύξει συνολικά 28 GW αιολικών πάρκων.