Γεμάτος ο Αίνος και πολλά άλλα βουνά της Κεφαλονιάς απο αυτό το δένδρο που στην ουσία είναι φάρμακο της φύσης. Οι παλιοί τσοπάνηδες ήξεραν πολλά για τις ιδιότητές του και το χρησιμοποιούσαν ως φάρμακο της καρδιάς. Πρόκειται για τον κράταιγο που εμείς στην Κεφαλονιά τον λέμε “μουρτζιά”.
Οι φωτογραφίες είναι του Γιωργου Πριγκιπαυ Αποστολατου, απο το Όρος Κοντός της Σάμης.
Ο “κράταιγος” δεν είναι απλά ένα ρόφημα για το χειμώνα, είναι ένα φάρμακο, ένας θησαυρός για το νησί μας εντελώς αναξιοποίητος..
√ Προσοχή!!! τα βότανα δεν αντικαθιστούν τα φάρμακα και για τη χρήση τους πρέπει να συμβουλευτείτε πρώτα τον γιατρό σας.
Οι αρχαίοι Ελληνες και Ρωμαίοι το θεωρούσαν έμβλημα της ελπίδας… Οι νύφες κρατούσαν τα κλαδιά του κατά τη διάρκεια της τελετής και στόλιζαν τον ναό του θεού του γάμου Υμέναιος ενώ το χρησιμοποιούσαν και ως φυλακτό για να προστατεύονται από τα κακά πνεύματα.
Ο λόγος για τον κράταιγο (Crataegus), ένα εξαιρετικά πολύτιμο φαρμακευτικό βότανο, σπόρους του οποίου οι αρχαιολόγοι έχουν ανακαλύψει από τη νεολιθική εποχή, δείγμα της χρήσεις του από τους ανθρώπους. Μεταγενέστερα, και συγκεκριμένα κατά το Μεσαίωνα, ήταν γνωστός ως σύμβολο της ελπίδας και εχορηγείτο για πολλές ασθένειες, όπως κατά της πέτρας στην χολή και της ουροδόχου κύστης.
Σήμερα χρησιμοποιείται κυρίως για διαταραχές της καρδιάς και του κυκλοφορικού και ιδιαίτερα για τη στηθάγχη. Οι βοτανοθεραπευτές της Δύσης το θεωρούν κυριολεκτικά ως «τροφή της καρδιάς», που βελτιώνει τη ροή του αίματος στους καρδιακούς μυς και επαναφέρει στο κανονικό τους καρδιακούς παλμούς. Πρόσφατες έρευνες έχουν επιβεβαιώσει την εγκυρότητα αυτών των χρήσεων. Χρησιμοποιήθηκε και στην ιατρική, στα τέλη του 19ου αιώνα από Ιρλανδό γιατρό.
Στα… χέρια των επιστημόνων
Η φαρμακευτική επίδραση του κράταιγου έχει ερευνηθεί διεξοδικά και οι ιδιότητές του έχουν ήδη τραβήξει την προσοχή επιστημόνων, μεταξύ αυτών και Γερμανών. Είναι αξιοσημείωτο ότι μία δοκιμή, που έγινε στη Γερμανία το 1994 έδειξε ότι ο κράταιγος βελτιώνει το ρυθμό των καρδιακών παλμών και χαμηλώνει την πίεση του αίματος.
Το βότανο περιέχει βιοφλαβονοειδή, συστατικά που χαλαρώνουν και διαστέλλουν τις αρτηρίες, ιδιαίτερα τη στεφανιαία αρτηρία. Αυτό αυξάνει τη ροή του αίματος στους καρδιακούς μυς και μειώνει τα συμπτώματα της στηθάγχης. Τα βιοφλαβονοειδή είναι επίσης ισχυρά αντιοξειδωτικά και βοηθούν στην πρόληψη ή τη μείωση του εκφυλισμού των αιμοφόρων αγγείων.
Πολύτιμο «φάρμακο»
Στην ουσία ο κράταιγος κάνει κραταιό τον καρδιακό μυ. Παράλληλα, δρα, βελτιώνοντας την κυκλοφορία του αίματος μέσα στο κεφάλι και ως εκ τούτου αυξάνει την ποσότητα του οξυγόνου στον εγκέφαλο. Ακόμα, είναι σπασμολυτικός και καταπραϋντικός, καθώς και πολύ αποτελεσματικός για την καταπολέμηση της αϋπνίας που οφείλεται σε νευρική υπερένταση, αφού ελαττώνει τις εξάψεις του νευρικού συστήματος καθώς και της στηθάγχης. Επιπλέον, ο κράταιγος προφυλάσσει από την αρτηριοσκλήρωση και έχει ευεργετική επίδραση πάνω στα αγγεία, ενώ θεωρείται ακόμα φυτό αντιπυρετικό (ιδιαίτερα κατά του τριήμερου πυρετού). Στην Κίνα οι καρποί του θεωρούνται χωνευτικοί ενώ στη Γαλλία χρησιμοποιούνται κατά της δυσπεψίας και της διάρροιας. Ο κράταιγος δεν είναι μόνο ένα πολύτιμο γιατρικό για την υψηλή πίεση του αίματος, αλλά αυξάνει επίσης και τη χαμηλή πίεση. Οι βοτανοθεραπευτές, χρησιμοποιώντας τον κράταιγο, ανακάλυψαν ότι επαναφέρει την πίεση του αίματος στο κανονικό.
Ο κράταιγος και η χρήση του
Γνωστός επίσης στη χώρα μας ως Τρικουκιά, Μουρζιά, Μπουρμπουτζελιά, Ξανθή Τσαμπουρνιά και Ξαγκαθιά, ο κράταιγος είναι γένος της τάξης των ροδωδών που περιλαμβάνει περί τα 200 είδη. Είναι θάμνος-δέντρο με ύψος 5 με 15 μέτρα, κοινός κυρίως στο βόρειο ημισφαίριο. Έχει κόκκινους καρπούς που χρησιμοποιούνται στην εναλλακτική ιατρική ως τονωτικά του κυκλοφορικού συστήματος. Αντέχει τις υψηλές όσο τις χαμηλές θερμοκρασίες. Αρχές της άνοιξης μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέρη του (φύλλα, άνθη) για την παρασκευή ενός χαλαρωτικού και τονωτικού αφεψήματος της καρδιάς.
Αυτό είναι ωφέλιμο για τη ρύθμιση και της υπέρτασης και της υπότασης, έχει δηλαδή αμφότερη ρυθμιστική δράση.
Τα μέρη του κράταιγου μπορούν να συνδυαστούν με άλλα βότανα όπως άνθη φλαμουριάς, τσουκνίδα, άνθη από κόκκινο τριφύλλι, ροδοπέταλα και αχιλλέα. Τέλη του καλοκαιριού με αρχές φθινοπώρου κάνουν την εμφάνιση τους τα κόκκινα μούρα του. Τα συλλέγουμε συνήθως στο τέλος Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου. Ο καρπός του τρώγεται ωμός αλλά συνήθως τον φτιάχνουμε μαρμελάδα, σιρόπι και κρασί. Επίσης μπορούμε να αποξηράνουμε τον καρπό και να απολαμβάνουμε τις θεραπευτικές του ιδιότητες όλο τον χειμώνα με ζεστά ροφήματα. Οι καρποί του είναι πλούσιοι σε βιταμίνη C και φλαβονοειδή (αντιοξειδωτικά). Από τους καρπούς του μπορούν επίσης να παρασκευαστούν αλκοολικά εκχυλίσματα (βάμματα).
Ο κράταιγος ευδοκιμεί παντού στην Ελλάδα, δεν χρειάζεται πότισμα και είναι από τους πιο κατάλληλους θάμνους, για τη δημιουργία φράχτη προστασίας.
Αξίζει να υπενθυμίσουμε πως τα βότανα δεν αντικαθιστούν τα φάρμακα και είναι καλό για τη σωστή χρήση τους να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας.
Πηγή : http://www.europolitis.eu
