Γράφει Γιώργος Καραγιάννης
Με τη λογική όχι των προστίμων, αλλά της ουσιαστικής προετοιμασίας και «οχύρωσης» από τις πυρκαγιές σε ένα -κατά τα φαινόμενα- δύσκολο καλοκαίρι που έρχεται, «τρέχουν» τα συναρμόδια Υπουργεία τις δηλώσεις για τον καθαρισμό των οικοπέδων και τα μέτρα πυροπροστασίας για τα ακίνητα που βρίσκονται κοντά ή μέσα σε δασικές εκτάσεις.
Η ανακοίνωση της διπλής παράτασης για τους υπόχρεους -έως τις 30 Ιουνίου για τα ακαθάριστα οικόπεδα και ως τις 21 Ιουνίου για τα ακίνητα κοντά σε δάση ήρθε ως… μάννα εξ ουρανού για εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων σε όλη τη χώρα. Έτσι, τώρα θα πρέπει (αν δεν το έχουν κάνει ήδη) να καθαρίσουν τα οικόπεδά τους από καύσιμες ύλες και να το δηλώσουν στη σχετική πλατφόρμα (akatharista.apps.gov.gr). Και, στην περίπτωση ιδιοκτητών κτισμάτων κοντά ή μέσα σε δάση, θα πρέπει να απευθυνθούν σε εξουσιοδοτημένο επαγγελματία- διαχειριστή (τεχνικό επιστήμονα) για την υποβολή του Εντύπου Αξιολόγησης της επικινδυνότητας και της Τεχνικής Έκθεσης με τα συνοδευτικά τους στοιχεία.
Σε αυτή την περίπτωση, η λειτουργία της πλατφόρμας του «Εθνικού Μητρώου Τήρησης Μέτρων Πυροπροστασίας Ιδιοκτησιών» όπου θα υποβάλλονται οι δηλώσεις του Κανονισμού Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων, εκκρεμεί και οι δηλώσεις θα κατατίθενται στους οικείους δήμους από τους αρμόδιους επιστήμονες μηχανικούς, τοπογράφους, δασολόγους ή γεωπόνους που θα τις συντάξουν για λογαριασμό των ιδιοκτητών.
Το κόστος σύνταξης της έκθεσης ξεκινά από τα 150 ευρώ -αν πρόκειται για μια κατοικία- και κυμαίνεται ανάλογα με την έκταση του ακινήτου και των χαρακτηριστικών που θα εντοπίσει ο τεχνικός επιστήμονας. Με τη μέση τιμή για τα περισσότερα ακίνητα της χώρας να κυμαίνεται μεταξύ 400-500 ευρώ, το κόστος μπορεί και να φτάσει ή να ξεπεράσει και τις 5.000 ευρώ για ιδιαίτερες περιπτώσεις ακινήτων, όπως για παράδειγμα βιομηχανίες.
Τεχνικά ζητήματα συνεχίζουν να υπάρχουν, αλλά από την κυβέρνηση διαμηνύεται ότι (καθώς η διαδικασία θα επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, πριν την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου) φέτος το μεγάλο βάρος θα δοθεί στην ουσία του πράγματος, δηλαδή στη λήψη των μέτρων πυροπροστασίας. Άλλωστε, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, το ξεκαθάρισε χθες, μιλώντας στο East Mediterranean Gas Forum (όπου ανακοίνωσε και την παράταση της προθεσμίας για τις δηλώσεις πυροπροστασίας) ότι «είναι πολύ σημαντικό, φέτος που ο χειμώνας ήταν παρά πολύ θερμός και έχουμε μειωμένη υγρασία και υψηλές θερμοκρασίες, να υπάρξουν αυτοί οι καθαρισμοί και τα κλαδέματα γύρω από τα σπίτια και να απομακρυνθούν οι καύσιμες ύλες. Γιατί μέσα στα οικόπεδα είναι λογικό ότι δεν μπορεί να παρέμβει το κράτος, είναι δουλειά των ιδιοκτητών να φροντίσουν για την πυροπροστασία μέσα στο οικόπεδο τους και γύρω από το κτίριο τους».
Ο υπουργός ανέφερε ότι «ο στόχος αυτών των κανονισμών δεν είναι να μπουν πρόστιμα, είναι να έχουμε την μέγιστη δυνατή κινητοποίηση για ένα πολύ δύσκολο καλοκαίρι που έρχεται. Σε κάθε περίπτωση, να ξέρουν και οι μηχανικοί, οι δασολόγοι ή οι γεωπόνοι που κάνουν τις σχετικές εκθέσεις ότι ο κανονισμός προβλέπει ενδεικτικά δράσεις. Θα πρέπει οι ίδιοι να πάρουν την απόφαση για την πυροπροστασία των σχετικών κτιρίων. Η έμφαση η δική μας είναι στο να γίνει η προετοιμασία. Τα πρόστιμα δεν είναι σκοπός, ούτε αυτοσκοπός».
«Γκρίνιες» πάντως, συνεχίζουν να υπάρχουν, για τεχνικά κυρίως ζητήματα. Μιλώντας στο protothema.gr, ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, Στράτος Παραδιάς, αναφέρει πως, σε ό,τι αφορά την πλατφόρμα για τον καθαρισμό οικοπέδων, μεταξύ άλλων είναι απαραίτητο να προβλεφθεί το δικαίωμα υποβολής διορθώσεων στις δηλώσεις- κάτι που εξετάζεται από το αρμόδιο Υπουργείο. «Ένα άλλο πρόβλημα ωστόσο», λέει, «είναι ότι το σύστημα αδυνατεί να εντοπίσει τα οικόπεδα, είτε τα κλικάρεις στον χάρτη, είτε αναφέρεις το ΚΑΕΚ τους». Σε αυτή την περίπτωση, το σύστημα ενημερώνει τον χρήστη ότι «δεν έχει ολοκληρωθεί το Κτηματολόγιο» και του ζητά να δώσει ακριβείς συντεταγμένες του ακινήτου για να ολοκληρώσει τη δήλωση.
Σε ό,τι αφορά τις δηλώσεις για τον Κανονισμό Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο τεχνικός επιστήμονας μπορεί να ολοκληρώσει την τεχνική έκθεση υπολογίζοντας ο ίδιος τον βαθμό επικινδυνότητας, εάν πρόκειται για δασικό ακίνητο εκτός σχεδίου. Σε περιπτώσεις που βρίσκονται σε οικισμό, ωστόσο, τον βαθμό επικινδυνότητας που απαιτείται να συμπληρωθεί, πρέπει να τον ορίσει ο οικείος Δήμος. Το πρόβλημα είναι ότι ως σήμερα, λίγοι Δήμοι ανά τη χώρα έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία χαρακτηρισμού ώστε να προχωρήσει η διαδικασία.
Τι πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες
Σε ό,τι αφορά τα ακίνητα πλησίον ή εντός δασών, δασικών εκτάσεων και αλσών, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να απευθυνθούν σε εξουσιοδοτημένους τεχνικούς επιστήμονες. Αυτοί θα απαντήσουν εάν υποχρεούνται να υποβάλλουν τη σχετική δήλωση και θα προχωρήσουν στις απαραίτητες ενέργειες (καθορισμός της ζώνης επικινδυνότητας, αν απαιτείται, έκδοση πορίσματος αξιολόγησης του κτιρίου και καθορισμός των αναγκαίων μέτρων ανά κτίσμα). Υπενθυμίζεται ότι για τη φετινή αντιπυρική περίοδο υποχρεωτική είναι η εφαρμογή μόνο των διατάξεων προληπτικής πυροπροστασίας.
Οι διατάξεις αυτές αφορούν την πρόσβαση στο ακίνητο, τη δημιουργία ζωνών προστασίας, την αποθήκευση υλικών, τον τακτικό καθαρισμό και την εκπόνηση Σχεδίου Προετοιμασίας Εκκένωσης και συγκεκριμένα:
– Τον καθαρισμό της πρόσβασης στο ακίνητο από καύσιμες ύλες.
– Τον τακτικό καθαρισμό, που περιλαμβάνει το καθάρισμα δέντρων και θάμνων από ξερά χόρτα, καθώς και το κλάδεμα, την αραίωση της εύφλεκτης δενδρώδους βλάστησης, την κοπή κλαδιών που εφάπτονται ή βρίσκονται σε μικρή απόσταση από τα εξωτερικά δομικά στοιχεία του κτιρίου, τον καθαρισμό εδάφους από πευκοβελόνες κ.ά.
– Τη μεταφορά σε κλειστό χώρο ή πυράντοχο ερμάριο των υλικών που αποθηκεύονται ελεύθερα στο ακίνητο, όπως καυσόξυλα, δοχεία με καύσιμα, χρώματα, απορρίμματα και άλλα υλικά.
– Τον έλεγχο και τη συντήρηση του αρδευτικού συστήματος, τον καθαρισμό στεγών και υδρορροών από καύσιμες ύλες.
– Τον σχεδιασμό των περιμετρικών ζωνών προστασίας σε οικισμούς, δηλαδή των τριών επιπέδων διαβαθμισμένης προστασίας γύρω από το κτίριο. Πρόκειται για ζώνες ελάχιστου πλάτους δέκα μέτρων σε τρία επίπεδα, με στόχο να επιβραδύνουν τον ρυθμό της πυρκαγιάς και να επιτρέπουν την πρόσβαση των πυροσβεστών και των οχημάτων τους.
– Και τη σύνταξη από τους ιδιοκτήτες του ακινήτου του Σχεδίου Προετοιμασίας Εκκένωσης.
– Για τα υφιστάμενα κτίρια επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση η διατήρηση νομίμως εγκατεστημένων υφιστάμενων υπέργειων δεξαμενών αερίων καυσίμων μέχρι τις 31.12.2030.
Σε ό,τι αφορά τον καθαρισμό των οικοπέδων, μέσα από την ψηφιακή πλατφόρμα δήλωσης καθαρισμού οικοπέδων με τον τίτλο Ακαθάριστα Οικόπεδα (apps.gov.gr), οι πολίτες μπορούν να υποβάλουν αίτηση για τον καθαρισμό του οικοπέδου τους καθώς και να προχωρήσουν σε καταγγελία για ακαθάριστα οικόπεδα. Παράλληλα οι δήμοι μέσω της πλατφόρμας θα μπορούν να καταχωρούν τους ελέγχους που θα έχουν διενεργήσει καθώς και τα οικόπεδα που πρόκειται να ελεγχθούν απ’ αυτούς.
Η διαδικασία καθαρισμού περιλαμβάνει:
– Υλοτομία και απομάκρυνση των ξερών και σπασμένων δέντρων και κλαδιών, καθώς και των κλαδιών που βρίσκονται σε άμεση επαφή με κτίσμα.
– Απομάκρυνση της καύσιμης φυτικής ύλης που βρίσκεται στην επιφάνεια του εδάφους όπως ενδεικτικά το φυλλόστρωμα, τα ξερά χόρτα και τα κατακείμενα ξερά κλαδιά.
– Αποκλάδωση της βάσης της κόμης των δέντρων και αύξηση του ύψους έναρξής της από την επιφάνεια του εδάφους, ανάλογα με την ηλικία και το είδος του δέντρου.
– Αραίωση της θαμνώδους βλάστησης ως προς την κάλυψη του εδάφους.
– Απομάκρυνση τυχόν άλλων εγκαταλελειμμένων καυστών, αναφλέξιμων, εκρήξιμων ή εύφλεκτων υλικών, αντικειμένων και απορριμμάτων.
– Ασφαλή συλλογή και μεταφορά όλων των υπολειμμάτων καθαρισμού.
Η μη υποβολή της υπεύθυνης δήλωσης στο Ηλεκτρονικό Μητρώο επισύρει πρόστιμο 1.000 ευρώ, ενώ η υποβολή ψευδούς δήλωσης επισύρει ποινή φυλάκισης ως δύο έτη και χρηματικό πρόστιμο που φτάνει ως τις 54.000 ευρώ.
