Γράφει ΔΑΝΑΗ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΥ
Ολοστρόγγυλα λευκά βότσαλα, ροζ και μαύρη άμμος, πολύχρωμα κοχύλια… κάθε παραλία έχει τη δική της «προσωπικότητα», με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που την κάνουν να ξεχωρίζει από άλλες ακτές. Δεν είναι λίγοι, λοιπόν, οι λουόμενοι που θέλοντας να κρατήσουν ένα ενθύμιο από το σημείο όπου απόλαυσαν τις διακοπές τους, βάζουν στις αποσκευές τους και ένα «κομμάτι» της παραλίας.
Οι περιβαλλοντολόγοι, όμως, εκπέμπουν σήμα κινδύνου γιατί με τον τρόπο αυτό αλλοιώνεται το οικοσύστημα και διακυβεύεται το μέλλον των ακτών, ενώ σε τοπικό επίπεδο λιμεναρχεία εισηγούνται την απαγόρευση συλλογής βότσαλων με πρόστιμο στους παραβάτες.
Σχετικά με τον κίνδυνο που αντιμετωπίζουν οι ακτές πραγματοποιήθηκε έρευνα από το Κέντρο Περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ, σύμφωνα με την οποία τα στοιχεία όπως η άμμος, τα βότσαλα, τα κοχύλια πρέπει να παραμένουν στην παραλία γιατί αποτελούν βιότοπο για πολλά είδη, ενώ θωρακίζουν φυσικά τα σπίτια και τις υποδομές που βρίσκονται κοντά στη θάλασσα αφού δεν επιτρέπουν τη διάβρωση της ακτής.
Όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, όσα περισσότερα βότσαλα και ίζημα βρίσκονται στην παραλία, τόσο πιο ικανή είναι να απορροφά τη σφοδρότητα των κυμάτων. Επομένως, η αφαίρεσή τους μπορεί να καταστήσει την ακτή λιγότερο ισχυρή απέναντι στις πλημμύρες και τη διάβρωση.
Βέβαια, ο όγκος της αλλάζει κατά τη διάρκεια του έτους, καθώς η παραλία προσαρμόζεται στις εποχές. Τα βότσαλα μεταφέρονται με τα κύματα, ενώ διαφορετικά μεγέθη ιζημάτων ταξινομούνται σε άλλα σημεία της παραλίας. Όπως αναφέρει η μελέτη, τα πιο ισχυρά κύματα κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών μπορούν να μεταφέρουν μεγαλύτερα ιζήματα στην παραλία και να σχηματίσουν λοφίσκους από βότσαλα που δρουν ως ανάχωμα και αποτελούν την πρώτη φυσική άμυνα στα καιρικά φαινόμενα.
«Αυτός ο όγκος αλλάζει φυσικά κατά τη διάρκεια του έτους, επειδή η παραλία προσαρμόζεται στις φυσιολογικές αλλαγές των κυμάτων κατά τη διάρκεια των εποχών. Τα κύματα μεταφέρουν και αφαιρούν κυκλικά τα βότσαλα από την παραλία, δημιουργώντας διαφορετικές και ξεχωριστές περιοχές, η καθεμία με διαφορετική διάσταση», εξηγούν οι ειδικοί, σύμφωνα με το The Conversation.
Όσο για το ανάχωμα που δημιουργείται τονίζουν πως αποτελεί συχνά «την πρώτη μορφή φυσικής άμυνας από καταιγίδες, επειδή απορροφούν ή διαχέουν την ενέργεια των κυμάτων και μειώνουν τον κίνδυνο κυμάτων να διαβρώσουν την ακτή και τα βράχια».
Η αλήθεια είναι ότι ένα βότσαλο λιγότερο δε θα κάνει τη διαφορά, αλλά αν μαζικά αφαιρούνται πολλά από την ίδια παραλία, τότε αυτό μπορεί να επιδράσει αρνητικά στον συνολικό όγκο της ακτής, διαταράσσοντας την ισορροπία της.
Σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο κλίμα, όπου ο κίνδυνος αλλοίωσης των βιοτόπων εκτιμάται ότι θα είναι ολοένα πιο εμφανής, κρίνεται επιτακτική η ανάγκη να παραμείνουν οι παραλίες ως έχουν και να επιτραπεί η ανάπτυξη της φυσικής προστασίας των ακτών και του οικοσυστήματος.
Το να ζητάμε από τους ανθρώπους να μην παίρνουν βότσαλα από την παραλία, συνεχίζουν οι ειδικοί, μπορεί να φαίνεται ασήμαντο, αλλά είναι πιθανό να βοηθήσει τις παραλίες να διαδραματίσουν αποτελεσματικό ρόλο στην προστασία των ακτών μας. Επομένως, αυτό το καλοκαίρι αν έχετε αμφιβολία είναι καλύτερα να αφήσετε το χρωματιστό με την ιδιαίτερη μορφή βότσαλο εκεί που βρίσκεται.
ΠΗΓΗ ΦΩΤΟ Τζόγια-Μαρία Καππάτου
