Επειδή πολλοί Αναγνώστες μας θέτουν ερωτήματα σχετικά με την έκθεση επιθεώρησης-ελέγχου του σώματος επιθεωρητών – ελεγκτών δημόσιας διοίκησης στο Δήμο Κεφαλλονιάς (δες εδώ) , ζητήσαμε τη βοήθεια νομικών εξειδικευμένων στην δημόσια διοίκηση, τους θέσαμε τα ερωτήματα και σας παρουσιάζουμε παρακάτω τις απαντήσεις τους. Πρόκειτια για ερωτήματα που συζητούνται στη τοπική κοινωνία από χθες το μεσημέρι που διαβάσαμε όλοι στην εφημερίδα DOCUMENTO το άρθρο του δημοσιογράφου Μάκη Νοδάρου για το πόρισμα.
Να κάνουμε μια αρχική διευκρίνιση: Το πόρισμα ζητάει να αποδοθούν δυο είδη ποινών στους εμπλεκόμενους: 1) πειθαρχικές για αυτούς που είναι ακόμα στο αξίωμά τους είτε ως Δήμαρχοι, είτε ως Αντιδήμαρχοι, είτε ως μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου και 2) ποινικές για όλους και αυτούς που είναι σήμερα εκλεγμένοι σε δημοτικά αξιώματα και για αυτούς που δεν έχουν πια αξιώματα και είναι πλέον απλοί πολίτες.
Ας δούμε τώρα αναλυτικά τις πρώτες απαντήσεις στα ερωτήματα που έχουν προκύψει για αυτό το σοβαρό θέμα που αναστάτωσε παραμονές Χριστουγέννων την Κεφαλονιά.
Ερώτηση 1η: Ποιος είναι ο ρόλος του Σώματος Επιθεωρητών – Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης (Σ.Ε.Ε.Δ.Δ.) που έκανε τον έλεγχο στον Δήμο Κεφαλλονιάς;
Απάντηση. Το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. είναι όργανο εσωτερικού ελέγχου του συνόλου της Δημόσιας Διοίκησης.
Αποστολή του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. είναι η διασφάλιση της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης, με την επισήμανση φαινομένων κακοδιοίκησης, διαφθοράς, αδιαφανών διαδικασιών, αναποτελεσματικότητας, χαμηλής παραγωγικότητας και κακής ποιότητας παρεχόμενων υπηρεσιών. Είναι το τύποις και ουσία αρμόδιο όργανο για τον έλεγχο της νόμιμης λειτουργίας των Δήμων και του δημόσιου τομέα.
α) Σε καμία περίπτωση δεν αντιστρατεύεται άλλες υπηρεσίες και θεσμούς. Το αντίθετο μάλιστα, συνεργάζεται μαζί τους.
β) Κάνει έρευνα και τα αποτελέσματα αυτής τα διαβιβάζει για τα περεταίρω στους αρμόδιους θεσμούς ως εξής:
Για τις πειθαρχικές ευθύνες στο Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και για τις ποινικές ευθύνες στον αρμόδιο Εισαγγελέα Εφετών
Ερώτηση 2: Ποιό ήταν το αντικείμενο του ελέγχου στον Δήμο Κεφαλονιάς;
Απάντηση. Οι Επιθεωρητές έλεγξαν ενδελεχώς και επί μακρόν την νομιμότητα απευθείας ανάθεσης έργων, προμηθειών και υπηρεσιών του Δήμου Κεφαλλονιάς, για την χρονική περίοδο από το 2011 έως 31/12/2015.
Ερώτηση 3: Που κατέληξε η έρευνα των Επιθεωρητών;
Απάντηση: Η έρευνα διαπίστωσε παρατυπίες σε δεκάδες αποφάσεις και για αυτό αναζητάει πειθαρχικές και ποινικές ευθύνες .
Οι πειθαρχικές ευθύνες -αν διαπιστωθούν-θα αποδοθούν από τον Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου – Δυτικής Ελλάδας Ιονίου στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του κατά των:
- Αλέξανδρου Παρίση, Δημάρχου Κεφαλονιάς, για πράξεις ή παραλείψεις όπως ειδικότερα αναφέρονται σε δέκα κεφάλαια της έρευνας και
- Σπυρίδωνα Ματιάτου, με την ιδιότητα του Αναπληρωτή Δημάρχου από 9-4-2014 έως 16-9-2014 για πράξεις ή παραλείψεις όπως ειδικότερα αναφέρονται σε 4 εκ των 10 κεφαλαίων της έρευνας που αφορούν και τον Δήμαρχο.
Οι «πειθαρχικές ποινές» μπορεί να είναι: Αργία από τα καθήκοντά τους για κάποιο χρονικό διάστημα ή και έκπτωση / καθαίρεση.
Οι ποινικές ευθύνες -αν διαπιστωθούν -θα αποδοθούν από τον Εισαγγελέα Εφετών (Αθήνα) κατά των : Αλεξάνδρου Παρίση Δημάρχου, Σπυρίδωνα Ματιάτου αναπληρωτή δημάρχου και Σάββα Σαββαόγλου αναπληρωτή δημάρχου και σε οποιοδήποτε άλλο εντοπίσει η ανακριτική διαδικασία.
Ερώτηση 4η: Συγκεκριμένα τι βρήκε η έρευνα ;
Απάντηση: Συγκεκριμένα βρέθηκαν πράξεις ή παραλείψεις των: Αλέξανδρου Παρίση Δημάρχου , Σάββα Σαββαόγλου αναπληρωτή δημάρχου , Σπύρου Ματιάτου αναπληρωτή δημάρχου που έχουν να κάνουν με την:
- Προμήθεια καυσίμων το 2013 και το 2014,
- Προμήθεια παγωτών, ειδών παντοπωλείου, και ποτών για τη λειτουργία των κυλικείων του Δήμου το 2013,
- Προμήθεια ποτών, παγωτών και ειδών παντοπωλείου για τις ανάγκες της λειτουργίας των κυλικείων των παραλιών του Δήμου το 2014,
- Προμήθεια ανταλλακτικών αυτοκινήτων και λοιπών μηχανημάτων το 2013 και το 2014
- Προμήθεια λαμπτήρων και ηλεκτρολογικού υλικού το 2014 (αφορά και τον Σπ. Ματιάτο)
- Παροχή υπηρεσιών ασφάλισης μεταφορικών μέσων του Δήμου το 2014 (αφορά και τον Σπ. Ματιάτο)
- Αναθέσεις προμήθειας ανταλλακτικών αυτοκινήτων και μηχανημάτων το 2014 (αφορά και τον Σπ. Ματιάτο) και το 2015 (μόνο τον Δήμαρχο).
- Απευθείας Αναθέσεις για την αποκατάσταση των ζημιών από τους σεισμούς του Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου του 2014 (αφορά και τον Σπ. Ματιάτο)
Ερώτηση 5η: Για τα έτη 2011 και 2012 δεν βρέθηκαν «πράξεις ή παραλείψεις»;
Απάντηση : Βρέθηκαν για 11 περιπτώσεις προμηθειών κ.λ.π. που αφορούν γύρω στις 200 μη νόμιμες απευθείας αναθέσεις. Όμως σύμφωνα με το νόμο, έχουν παραγραφεί τα πειθαρχικά παραπτώματα λόγω 5ετίας ΟΜΩΣ δεν έχουν παραγραφεί τα ΠΟΙΝΙΚΑ !
Ερώτηση 6η: Με τον Σάββα Σαββαόγλου που ήταν αναπληρωτής Δημάρχου μέχρι που ανέλαβε ο Ματιάτος το 2014 τι γίνεται;
Απάντηση Για τον κ. Σάββα Σαββαόγλου, όπως αναφέρεται στο πόρισμα, «δεν αναζητούνται πειθαρχικές ευθύνες καθότι δεν έχει πλέον την ιδιότητα του αιρετού οργάνου» παραμένουν όμως οι τυχόν ποινικές ευθύνες του.
Ερώτηση 7η: Και τώρα τι γίνεται με τις τυχόν πειθαρχικές ευθύνες;
Απάντηση Ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου – Δυτικής Ελλάδας Ιονίου με την σύμφωνη γνώμη πειθαρχικού συμβουλίου που αποτελείται από τρεις Δικαστές (εφέτες), ένα διοικητικό στέλεχος και ένα αιρετό εκπρόσωπο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Ιονίων Νήσων, μπορεί να επιβάλει πειθαρχικές ποινές όπως: αργία απο τα καθήκοντά τους έως έξι μηνών ακόμα και καθαίρεση απο τα αξιώματα.
Ερώτηση 8η: Με την ποινική πλευρά της υπόθεσης τι γίνεται;
Απάντηση Η έκθεση των Επιθεωρητών εστάλη στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, γιατι διαπίστωσε ότι «ανακύπτουν ποινικές ευθύνες» οπότε και θα ακολουθήσουν οι εκ του νόμου προβλεπόμενες διαδικασίες (προκαταρκτική εξέταση κ.λ.π.).
Ερώτηση 9η: Εμπλέκεται στην υπόθεση η Εισαγγελία Κεφαλονιάς;
Απάντηση Η Έκθεση των Επιθεωρητών εστάλη στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Κεφαλληνίας για ενημέρωση επειδή η Εισαγγελία είχε αποστείλει δύο παραγγελίες προς το Σώμα Επιθεωρητών για τον έλεγχο του Δήμου Κεφαλονιάς η μια το 2015 και η άλλη τον Ιούνιο του 2017. (οι παραγγελίες είχαν δοθεί από τη προηγούμενη εισαγγελική αρχή καθώς η νέα ανέλαβε καθήκοντα τον Σεπτέμβριο του 2017).
Ερώτηση 10η: Ευσταθεί ο ισχυρισμός ότι «το πόρισμα αφορά αποκλειστικά και μόνο τυπικές γραφειοκρατικές διαδικασίες και αντιστρατεύεται ευθέως και όψιμα τις ερμηνείες, τις θεωρήσεις και τις εγκρίσεις αποφάσεων του Δήμου Κεφαλλονιάς που έχουν λάβει χώρα από ανώτατους φορείς Δημοσιονομικού Ελέγχου π.χ. Αποκεντρωμένη Διοίκηση ή Ελεγκτικό Συνέδριο» ;
Απάντηση : Σε καμία περίπτωση το πόρισμα δεν αφορά (και πολύ περισσότερο «αποκλειστικά και μόνο») «τυπικές γραφειοκρατικές διαδικασίες». Το αντίθετο μάλιστα, αφορά ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟΤΑΤΕΣ διαδικασίες.
Αφορά, όπως είπαμε, κυρίως τον εντοπισμό ΜΗ ΝΟΜΙΜΩΝ απευθείας αναθέσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών που έγιναν με αποφάσεις του Δημάρχου (ή του αναπληρωτή του) και άλλων σχετικών με αυτές πράξεων.
Για παράδειγμα, η έρευνα διαπίστωσε ότι
«Μη νόμιμα διενεργήθηκαν 95 απευθείας αναθέσεις συνολικού ποσού 512.867,89 ευρώ με ΦΠΑ , για την κάλυψη των αναγκών που προέκυψαν από τους καταστροφικούς σεισμούς από αναρμόδιο όργανο (το Δήμαρχο) αντί της οικονομικής επιτροπής του Δήμου, κατά παράβαση των διατάξεων των παρ. 1δ του άρθρου 72 του Ν 3852/2010» όπου ρητά ορίζεται ότι σε εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις, όπως οι σεισμοί, η οικονομική επιτροπή αποφασίζει για απευθείας αναθέσεις ! Μία κραυγαλέα περίπτωση (και δεν είναι η μοναδική) που μόνο γραφειοκρατική δεν μπορείς να την πεις.
Μία άλλη το ίδιο κραυγαλέα περίπτωση μη νομιμότητας -που μόνο «γραφειοκρατική διαδικασία» δεν τη λες – είναι η περίπτωση της «Προμήθειας Καυσίμων» το 2014 όπου επί λέξει αναφέρεται στο πόρισμα των Επιθεωρητών:
«Μη νόμιμα διενεργήθηκαν πλήθος απευθείας αναθέσεων (30 αναθέσεις) συμβατικού ποσού 5.000 ευρώ εκάστη, σε βάρος του ΚΑΕ 20.6641 κατά παράβαση των οριζομένων της αρ. 27319/18-7-2002 ΚΥΑ και ανατέθηκαν από τον Δήμαρχο και όχι από το Δημοτικό Συμβούλιο» !!!!
Και ακόμα το πόρισμα αφορά:
Τη μη νόμιμη έγκριση μελετών για διαγωνισμούς όπως συνέβη για παράδειγμα με τρεις μελέτες για την «Προμήθεια παγωτών, ειδών παντοπωλείου, και ποτών για τη λειτουργία των κυλικείων του Δήμου» οι οποίες ενώ έπρεπε να εγκριθούν από την οικονομική επιτροπή εγκρίθηκαν από ….τον Δήμαρχο.
Και επίσης τη μη νόμιμη έγκριση διαγωνισμών (καύσιμα το 2014), ακόμη και τη σύναψη μη νομίμων συμβάσεων (π.χ. Προμήθεια ποτών, παγωτών και ειδών παντοπωλείου για τις ανάγκες της λειτουργίας των κυλικείων παραλιών το 2014) γιατί έγιναν για ….μεγαλύτερο ποσόν από αυτό που εγκρίθηκε από την οικονομική επιτροπή και την αρμόδια επιτροπή προμηθειών !
Ακόμη τη μη νόμιμη κατάτμηση εγκεκριμένων πιστώσεων.
Και τέλος ελέγχτηκε αν έγιναν οι προβλεπόμενες από το νόμο κρατήσεις και αναφέρονται στο πόρισμα περιπτώσεις που….δεν έγιναν !
Ερώτηση 11η: Είναι αληθής ο ισχυρισμός ότι όλες οι αποφάσεις που αναφέρονται στο πόρισμα ως μη νόμιμες έχουν θεωρηθεί ως νόμιμες από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση και το Ελεγκτικό Συνέδριο;
Απάντηση Καταρχήν η Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΔΕΝ ΕΛΕΓΧΕΙ ΤΙΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ του Δημάρχου και των αναπληρωτών του που αφορούν απευθείας ανάθεσεις που ελέχθησαν από το Σώμα Επιθεωρητών. Η Αποκεντρωμένη ελέγχει ΜΟΝΟ τη νομιμότητα των αποφάσεων ΣΥΛΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ του Δήμου (Δημοτικού Συμβουλίου, Οικονομικής και Επιτροπής Ποιότητας Ζωής).
Το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχει ΜΟΝΟ…..τα χρηματικά εντάλματα που είναι από 5.000 ευρώ και πάνω (από την 1/1/2012), αρκεί βέβαια να έχουν σταλεί από το Δήμο για έλεγχο.
Με τα στοιχεία που υπάρχουν στην έκθεση των Επιθεωρητών και βέβαια αυτά τα στοιχεία δόθηκαν από ….τον ίδιο το Δήμο στους Επιθεωρητές κατά τη διάρκεια του ελέγχου :
- Το 2011 στάλθηκαν απο το Δήμο 12 χρηματικά εντάλματα στην υπηρεσία επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
- Το 2012 μόλις…. 5.
- Το 2013 θεωρήθηκαν 17.
- Το 2014 θεωρήθηκαν 29 και
- Το 2015 θεωρήθηκαν 24.
Συνολικά από το 2011 έως και το 2015 θεωρήθηκαν από την υπηρεσία επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, -σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία του ίδιου του Δήμου Κεφαλλονιάς- όλα κι όλα……87 χρηματικά εντάλματα.
Στο ίδιο διάστημα οι μη νόμιμες αποφάσεις απευθείας ανάθεσης για τους σεισμούς ήταν 95 (όπως παραπάνω αναφέραμε στην 10η Ερώτηση) ενώ οι μη νόμιμες αποφάσεις απευθείας ανάθεσης για ανταλλακτικά αυτοκινήτων και μηχανημάτων έφθασαν το 2012 τον ασύλληπτο αριθμό …. 123 (συνολική δαπάνη 155.332,14 ευρώ) !!!
ΚΑΜΙΑ από αυτές τις 218 αποφάσεις απευθείας ανάθεσης συνολικής αξίας 668.200,03 ευρώ (!) απ’ότι προκύπτει από το πόρισμα ΔΕΝ ΕΛΕΓΧΘΗΚΕ από το Ελεγκτικό Συνέδριο ή αν έγινε για κάποιες απο αυτές, ο αριθμός τους θα είναι ελάχιστος.
Και για να υπάρχει ακόμα ένα μέτρο σύγκρισης:
Το 2015 στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ του Δήμου Κεφαλονιάς είναι αναρτημένα 4.183 χρηματικά εντάλματα εκ των οποίων -κατά δήλωση του ίδιου του Δήμου στους επιθεωρητές που έκαναν τον έλεγχο- στην υπηρεσία επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Αργοστόλι, στάλθηκαν μόνο τα …. 24!!! Δηλαδή μιλάμε για ποσοστό ελεγμένων ενταλμάτων το 2015 ……0,57% !!!
Με απλά λόγια: O Δήμος, ΔΕΝ έστελνε (και δεν στέλνει) για έλεγχο ΟΛΑ τα εντάλματα πληρωμών, αλλά ..ελάχιστα εξ αυτών!
Και η 12η Ερώτηση : Τελικά τι ποσά καλύπτουν οι απευθείας αναθέσεις που καταλογίζονται στον Δήμαρχο και στους δυο αναπληρωτές του;
Απάντηση : Είναι πολύ δύσκολο να αποδοθούν στον «πόντο» για πόσες ακριβώς μη νόμιμες αποφάσεις αναφέρεται το πόρισμα και σε τι ποσά αντιστοιχούν.
Κατά προσέγγιση πάντως οι μη νόμιμες αποφάσεις των ετών 2013, 2014, 2015 είναι πάνω από 400 και αντιστοιχούν στο ποσόν πάνω – κάτω του 1,5 εκατομμυρίου ευρώ.
Οι δε αποφάσεις των ετών 2011, 2012 που παραγράφονται μεν πειθαρχικά αλλά ΟΧΙ ΠΟΙΝΙΚΑ, είναι γύρω στις 200 και πάνω – κάτω, επίσης 1,5 εκατομμύριο ευρώ.
Συνολικά από το 2011 έως και το 2015 πρόκειται για 600 (ίσως και παραπάνω) MH NOMIMΕΣ αποφάσεις απευθείας ανάθεσης, συν τις μη νόμιμες μελέτες και τους μη νόμιμους διαγωνισμούς κ.λ.π. που αντιστοιχούν πάνω – κάτω στο ιλιγγιώδες ποσόν των ….3.000.000 (τριών) ευρώ!
Και μία ….είδηση των τελευταίων ημερών:
Με βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών Δυτικής Μακεδονίας παραπέμπεται να δικαστεί στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Δυτικής Μακεδονίας ο κ. Δημοσθένης Κουπτσίδης δημοτικός σύμβουλος Γρεβενών και πρώην Δήμαρχος και Νομάρχης Γρεβενών για τις απευθείας αναθέσεις (οι οποίες συν τοις άλλοις από την δικαστική έρευνα αφορούν εικονικά και ανεκτέλεστα έργα) την περίοδο από 28 Αυγούστου έως 30 Δεκεμβρίου 2008 που σύμφωνα με το βούλευμα είχε ως αποτέλεσμα, το Δημόσιο να ζημιωθεί έως και με 41.000 ευρώ (δες εδώ) .
Νομικοί Συνεργάτες
