Ομιλία του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας κ. Κυριάκου Μητσοτάκη στην 83η Δ.Ε.Θ.
Παναγιώτατε, Μr Ambassador, κυρίες και κύριοι,
Στην πολιτική και οικονομική μας ζωή, η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης είναι το βήμα όπου ερχόμαστε να αναπτύξουμε τη στρατηγική μας και, κυρίως, να μιλήσουμε για το μέλλον. Ειδικά φέτος, όμως, αυτή η εκδήλωση αποκτά ξεχωριστά χαρακτηριστικά. Στη σκιά ενός μεγάλου εθνικού πένθους, με ανοιχτές εθνικές πληγές και στο τέλος ενός ακόμη κύκλου ψέματος, η συγκυρία μετατρέπεται σε θλιβερό επίλογο μιας αποτυχημένης κυβέρνησης. Στο χαμηλότερο σημείο ενός κατήφορου, που διαρκεί περίπου τέσσερα χρόνια. Και στο κλείσιμο μιας γκρίζας εποχής, την οποία οι Έλληνες θέλουν να αφήσουν οριστικά πίσω τους.
Δεν χρειάζεται να περιγράψω με λεπτομέρεια τη σημερινή Ελλάδα. Οι καθημερινές σας εμπειρίες είναι πολύ πιο δυνατές από τα λόγια που μπορώ να χρησιμοποιήσω. Θα πω ένα πράγμα μόνο, έχοντας πλήρη επίγνωση της βαρύτητας αυτής της θέσης. Το συμβόλαιο που μας κρατούσε ενωμένους ως κοινωνία, αυτή η άρρητη συμφωνία εμπιστοσύνης μεταξύ πολιτών και πολιτείας, μεταξύ παραγωγής και οικονομίας, έχει σπάσει. Το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών, το κράτος δικαίου ως τελευταίο καταφύγιο των πιο αδύναμων, μια οικονομία που δημιουργεί καλές δουλειές και ευκαιρίες προόδου για τους πολλούς.
Όλα αυτά συνθέτουν το συμβόλαιο εμπιστοσύνης μεταξύ κοινωνίας και κράτους. Για όλα αυτά οι πολίτες εμπιστεύονται με την ψήφο τους τους πολιτικούς. Δυστυχώς όλα αυτά είναι σήμερα υπό αμφισβήτηση. Το ζούμε πλέον στις μεγάλες καταστροφές που συνέβησαν το τελευταίο διάστημα από την ανικανότητα της Πολιτείας να ανταποκριθεί ακόμη και στις στοιχειώδεις λειτουργίες της. Το είδαμε στην εθνική τραγωδία της 23ης Ιουλίου στο Μάτι. Η θεμελιώδης υπόσχεση που οφείλει να προσφέρει κάθε οργανωμένη κοινωνία, είναι ότι η επόμενη γενιά θα ζει καλύτερα και ασφαλέστερα από την προηγούμενη. Αυτό δυστυχώς δεν ισχύει σήμερα πια στη χώρα μας.
Πολλοί μαζεύουν εφόδια και φεύγουν στο εξωτερικό. Άλλοι μένουν, αποστρεφόμενοι όμως όλο και περισσότερο τα κοινά, υποκύπτοντας συχνά στη γοητεία του ανορθολογισμού και της συνωμοσιολογίας.
Έχω ταξιδέψει από άκρη σε άκρη την Ελλάδα. Όπου πηγαίνω διαπιστώνω ότι ο «κοινωνικός ανελκυστήρας» που ανέβασε στο παρελθόν πολλούς από τη φτώχεια στην ευημερία, σήμερα έχει βραχυκυκλώσει. Κρατάει χαμηλά τους φτωχούς και κατεβάζει πιο κάτω τη μεσαία τάξη. Βλέπω την αύξηση της υπογεννητικότητας και ανησυχώ βαθιά. Αποτελεί ένα τεράστιο κίνδυνο για το ίδιο μας το έθνος. Η Ελλάδα σταδιακά γερνάει και χάνει τον οικονομικό της δυναμισμό. Όλες αυτές οι διαπιστώσεις έχουν ένα ακόμη πιο δυσοίωνο υπόστρωμα: το «τίποτα δεν αλλάζει γιατί όλοι ίδιοι είναι» που έχει διαποτίσει μεγάλο μέρος της κοινωνίας και μας εγκλωβίζει σε ένα σπιράλ εθνικής ηττοπάθειας και συρρίκνωσης.
Σήμερα η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα πολύ κρίσιμο σταυροδρόμι. Και θέλω σήμερα από εδώ να το πω και να το ακούσουν όλοι οι πολίτες: O κίνδυνος για την πατρίδα μας δεν έχει περάσει. Όσο η χώρα δεν δανείζεται από τις αγορές, η θέση της παραμένει εξαιρετικά επισφαλής. Αντιμέτωποι με αυτή την πραγματικότητα, οφείλουμε όλοι να αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Και η πολιτική ηγεσία, αλλά και οι πολίτες. Ειπώθηκε από αυτό το βήμα πριν από μία εβδομάδα ότι το δίλημμα για την Ελλάδα είναι αν θα πάει μπροστά ή πίσω. Και είναι σωστό.
Αν πιστεύετε ότι η χώρα την τελευταία τετραετία πήγε προς τα εμπρός, ότι η ζωή η δική σας και των παιδιών σας έγινε καλύτερη, τότε δεν υπάρχει λόγος να αλλάξουμε τίποτα.
Αν όμως πιστεύετε, όχι απλά ότι αξίζουμε καλύτερα από τη σημερινή παρακμή και μιζέρια, αλλά ότι μπορούμε να πάμε επιτέλους την Ελλάδα μπροστά, να την κάνουμε μια χώρα ασφαλή, υπερήφανη, ευημερούσα, τότε πάρτε τις τύχες του τόπου στα χέρια σας.
Ζητώ από τους Έλληνες να δουλέψουμε όλοι μαζί για να χτίσουμε ένα νέο συμβόλαιο εμπιστοσύνης που θα στηρίζεται πάνω στην αξιοκρατία, την εργατικότητα, την ασφάλεια, τη δικαιοσύνη, τις ευκαιρίες για όλους. Μπορούμε να το κάνουμε αρκεί να το πιστέψουμε και είμαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρουμε.
Φίλες και φίλοι,
Σε δώδεκα μήνες θα έρθω πάλι στη ΔΕΘ. Πιστεύω ότι, με τη στήριξη των πολιτών, θα έρθω μια εβδομάδα νωρίτερα για να την εγκαινιάσω. Θα έρθω σε μια στιγμή που η χώρα θα έχει πάρει πραγματικά μπροστά. Θα αγωνίζεται βέβαια ακόμη για να κλείσει πληγές. Αλλά θα βάζει ήδη στέρεα θεμέλια για το μέλλον. Πιστεύω στο μέλλον της Ελλάδας γιατί πιστεύω στους Έλληνες. Πιστεύω στους Έλληνες που μπορούν να βγάλουν τον καλύτερο εαυτό τους, ακόμη και όταν το κακό μας περικυκλώνει.
Στο Μάτι, στα αποκαΐδια της καταστροφής, ξεπήδησε, από τα σπλάχνα της κοινωνίας μια ακτίδα ελπίδας. Την προσέφεραν ανώνυμα χιλιάδες Έλληνες με τη μαζική τους κινητοποίηση και την αλληλεγγύη τους. Την προσέφεραν οι απλοί πυροσβέστες, οι αστυνομικοί, οι άνθρωποι του συστήματος υγείας που με αυταπάρνηση βοήθησαν, όπως και όσο μπορούσαν. Την ίδια ακτίδα ελπίδας προσφέρουν για την οικονομία και την κοινωνία οι ξεχασμένοι ήρωες της καθημερινότητας. Εκείνοι που δεν το βάζουν κάτω. Που δεν χάνουν το κουράγιο τους.
Είναι οι Έλληνες που ξυπνάνε νωρίς και δουλεύουν σκληρά. Τους έχω συναντήσει ξανά και ξανά, γυρνώντας την Ελλάδα. Είναι αυτοί που κρατούν όρθια την κοινωνία μας. Σε μια Ελλάδα που συχνά απαιτεί υπεράνθρωπη προσπάθεια απλώς και μόνο για να ζήσει κάποιος μια ανθρώπινη ζωή. Οι Έλληνες ξέρουν πόσο σκληρή είναι η πραγματικότητα. Δεν θέλουν άλλα ψέματα. Και αυτά που ζητούν σήμερα είναι τα αυτονόητα.
Αναρωτηθείτε μαζί μου: Τι ζητά ο μικρός έμπορος από την Πτολεμαΐδα, που πλήρωνε σαράντα χρόνια εισφορές και ήρθε η ώρα να βγει στη σύνταξη; Να μην του τις κλέψει το κράτος για να τις μοιράσει για ρουσφέτια. Να πληρώνει λιγότερες εισφορές και φόρους ώστε να έχει υψηλότερο διαθέσιμο εισόδημα. Τι ζητάει ένας νέος που δουλεύει ντελίβερι στο Περιστέρι; Να δουλεύει ασφαλισμένος, ο εργοδότης του να του παρέχει κράνος, γάντια και αδιάβροχο και αν, ο μη γένοιτο, χτυπήσει με το μηχανάκι του, να αναγνωριστεί από την πολιτεία το εργατικό του ατύχημα και να αποζημιωθεί. Τι ζητά ο εξαγωγέας βιοτέχνης στη Θεσσαλονίκη που επιβιώνει με νύχια και δόντια; Να του επιστρέψει το κράτος τον ΦΠΑ που του χρωστάει. Τι ζητά o φοιτητής από το Αριστοτέλειο; Να αφεθούν ελεύθεροι οι καθηγητές του να διδάξουν και να μην είναι το πανεπιστήμιό του όμηρος των τραμπούκων. Τι ζητά ο ευσυνείδητος δημόσιος υπάλληλος; Να υπάρχει σαφής στοχοθεσία και αξιολόγηση της δουλειάς του, σωστοί και εφαρμόσιμοι νόμοι ώστε να υπηρετεί αποτελεσματικά τους πολίτες και το δημόσιο συμφέρον και να αισθάνεται πραγματικά χρήσιμος και υπερήφανος για τη δουλειά του.
Αυτή είναι η Ελλάδα. Μια Ελλάδα με χίλια πρόσωπα και ζωντανή ελπίδα. Μια Ελλάδα που δεν το έχει βάλει κάτω και που έχουμε υποχρέωση να μην τη διαψεύσουμε. Μια Ελλάδα που δεν περιμένει μόνο να της δώσουμε μια ανάσα αλλά να της ανοίξουμε την πόρτα στο μέλλον. Όχι με λαϊκισμό και ψέματα. Όχι με άλλο διχασμό. Αλλά χτίζοντας γέφυρες εκεί που άλλοι σκάβουν χαντάκια. Όχι μόνο γιατί αξίζουμε καλύτερα. Αλλά γιατί μπορούμε.
Οι Έλληνες δεν ζητούν ούτε διορισμούς ούτε παροχές. Ζητούν ευκαιρίες. Δεν θέλουν να εγκλωβιστούν στη φτώχεια, αλλά να διεκδικήσουν το δικαίωμα στην προκοπή. Ζητούν να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους, χωρίς να τους βάζει κάποιος συνεχώς εμπόδια. Και να κερδίσουν το μέλλον που τους αξίζει.
Θα το πω ξεκάθαρα: Οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ κατέστρεψαν ό,τι θετικό υπήρχε από το χθες και ανέδειξαν τις χειρότερες όψεις του. Δεν ζούμε σήμερα το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου της νέας μεταπολίτευσης. Αλλά το τελευταίο. Τον θλιβερό επίλογο μιας εποχής που τελειώνει με πόνο και βουβή παραίτηση. Θα φύγουν όπως τους αξίζει. Όχι απλώς ηττημένοι αλλά κυρίως απαξιωμένοι. Μέσα στην κατάρρευσή τους όμως, οφείλουμε να αναζητήσουμε τα συμπεράσματα που θα ανατάξουν την πατρίδα μας. Ο ΣΥΡΙΖΑ φεύγει, αλλά η αναγεννημένη Ελλάδα έρχεται.
Το αποψινό μου μήνυμα, λοιπόν, θέλω να είναι ευρύτερο. Να αφορά τη συνάντηση των Ελλήνων με την αλήθεια της παρούσας στιγμής της ιστορίας μας. Να σηματοδοτεί το δρόμο μιας συνολικής αναγέννησης της πατρίδας μας.
Το 2021, μόλις σε τρία χρόνια, θα γιορτάσουμε τα 200 χρόνια από την επανάσταση που οδήγησε στη θεμελίωση του κράτους μας. Θέλω λοιπόν σήμερα εδώ από τη Θεσσαλονίκη, να προτείνω στους Έλληνες 6 μεγάλους εθνικούς στόχους για να αναγεννηθεί η πατρίδα μας. 6 στόχοι που μπορούν να γίνουν σημείο συνάντησης και συμπόρευσης μιας πλατιάς κοινωνικής πλειοψηφίας. Μακριά από τις ταμπέλες του παρελθόντος που δεν λένε τίποτε, ειδικά στους νέους μας που βλέπουν τις προκλήσεις ενός κόσμου που αλλάζει ραγδαία.
Στόχος πρώτος: Μία κοινωνία που δίνει ευκαιρίες προόδου και ευημερίας σε όλους. Που κάνει πράξη το χρέος αλληλεγγύης που έχουμε όλοι μας προς τους πιο αδύναμους. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος να μειωθούν οι ανισότητες. Τα τελευταία χρόνια ζήσαμε την εισοδηματική καθίζηση της μεσαίας τάξης, τη φορολογική αφαίμαξη, τους μισθούς πείνας για τους νεότερους. Ο ιμάντας της κοινωνικής ανόδου πρέπει να ξαναμπεί σε λειτουργία δίνοντας ευκαιρίες στα παιδιά των σκληρά εργαζόμενων Ελλήνων να ζήσουν καλύτερα από τους γονείς τους. Η διαφορά μας με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι αυτό δεν θα συμβεί με αναδιανομή της μιζέριας, αλλά με την παραγωγή νέου πλούτου, και αυτό με πάει στο δεύτερο στόχο.
Μία οικονομία παραγωγική, ψηφιακή, καινοτόμο που θα προσελκύει επενδύσεις σε υγιείς βάσεις, όμως, αυτήν τη φορά. Με εθνικό Σχέδιο για τον Τουρισμό, την Πρωτογενή παραγωγή, τη Βιομηχανία, την Ενέργεια, τη Ναυτιλία, τις Υπηρεσίες. Με οδικό χάρτη για τις Επενδύσεις, τις συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα και τους Μικρομεσαίους. Με στροφή της επιχειρηματικότητας στην υγιή δράση, μακριά από το σάπιο κρατικοδίαιτο καπιταλισμό.
Στόχος τρίτος: Ένα πολιτικό σύστημα λειτουργικό και ένα κράτος αποτελεσματικό. Αυτό σημαίνει εμβάθυνση της Δημοκρατίας με περισσότερα δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις για τους πολίτες. Φυσικά, επέκταση της δυνατότητας ψήφου στους Έλληνες του εξωτερικού. Αλλά και τολμηρή Συνταγματική αναθεώρηση για να αντιμετωπιστούν οι θεσμικές στρεβλώσεις του παρελθόντος. Ενίσχυση της λογοδοσίας του πολιτικού προσωπικού και της διαφάνειας, μία Διοίκηση ευέλικτη για τον πολίτη και όχι για τη γραφειοκρατία. Με χρήση της τεχνολογίας και με στελέχη που θα αξιολογούνται και θα επιμορφώνονται συνεχώς.
Στόχος τέταρτος: Παιδεία, που προετοιμάζει το μέλλον, παρακολουθώντας την οικονομία. Αυτό σημαίνει: Ενίσχυση της τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης και άμεση χρήση της τεχνολογίας παντού. Σημαίνει σύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας. Σύγχρονα προγράμματα και εγκαταστάσεις, σαφές και αξιόπιστο εξεταστικό σύστημα και ενημερωμένοι καθηγητές. Αξιολόγηση παντού. Και φοιτητές σε πανεπιστήμια αξιοκρατικά, ανταγωνιστικά, ανοιχτά στον κόσμο. Με ελευθερία πρόσβασης στη γνώση και στις ιδέες, αλλά όχι στην ανομία.
Στόχος πέμπτος: Μία χώρα που αντιμετωπίζει το κράτος δικαίου και την ασφάλεια ως προϋποθέσεις της Δημοκρατίας. Αυτό σημαίνει: Αποτελεσματική και ποιοτική Δικαιοσύνη, Αστυνομία που επιτελεί απερίσπαστη την αποστολή της. Πολίτες που χαίρονται τις γειτονιές τους, πανεπιστήμια και κτίρια ελεύθερα από καταλήψεις και γιάφκες της βίας. Όχι με τρομοκράτες και παράνομους που βγαίνουν κάθε τόσο από τις φυλακές.
Στόχος έκτος: Μία χώρα που δεν θα ανήκει, απλώς, στην Ευρώπη και στο ΝΑΤΟ. Αλλά θα μετέχει στη διαμόρφωσή τους, συνδυάζοντας εθνικές προτεραιότητες, κοινοτικές ευθύνες και συμμαχικές αναγκαιότητες. Αυτό σημαίνει πως επανακτούμε την ισότιμη σχέση μας με τους εταίρους μας. Πως έχουμε άποψη και σχέδιο δράσης για κάθε εξέλιξη σε έναν κόσμο που αλλάζει. Και που αξιοποιούμε τη δύναμη του Ελληνισμού παντού στον κόσμο.
Κυρίες και κύριοι,
Δεν φοβάμαι να βάλω φιλόδοξους στόχους. Πριν από δύο χρόνια, όταν ήρθα πρώτη φορά στη ΔΕΘ ως Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, σας κάλεσα σε μια Συμφωνία Αλήθειας. Την τήρησα. Και θα συνεχίσω να την τηρώ. Πέρσι σας είπα ότι οι Έλληνες αξίζουμε καλύτερα. Και ισχύει, σήμερα περισσότερο παρά ποτέ. Φέτος όμως είμαι εδώ για να σας πω, με απλά και συγκεκριμένα λόγια, τι πρέπει να γίνει και πώς θα γίνει για να ξαναπάρει η χώρα μας την αξία που της αναλογεί. Και για να σας πείσω για κάτι που, βαθιά μέσα σας, το ξέρετε ήδη. Ότι μπορούμε να πετύχουμε.
Θα ξεκινήσω με μια απλή αλήθεια: πρέπει να τρέξουμε. Την ώρα που η Ελλάδα ήταν βυθισμένη στην κρίση ο κόσμος προχωρούσε και πρέπει να τον προλάβουμε. Και μπροστά μας ανοίγεται μια νέα παγκόσμια πραγματικότητα, γεμάτη απειλές αλλά και ευκαιρίες. Στη διάρκεια της ελληνικής κρίσης, την ώρα που η δική μας οικονομία συρρικνώθηκε κατά 25%, η παγκόσμια οικονομία μεγάλωσε κατά 25%. Και το τρένο της προόδου δεν θα σταματήσει. Η τεχνολογία προχωρά με άλματα. Η επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης, της βιοτεχνολογίας, των αυτοκινούμενων οχημάτων, της καθαρής ενέργειας, έρχονται ολοταχώς και θα αλλάξουν ξανά τη ζωή μας, πολύ πιο γρήγορα σε σχέση με τα όσα έχουν ήδη συμβεί τα τελευταία πενήντα χρόνια. Η Ελλάδα κινδυνεύει σε αυτή την ιστορική καμπή να βρεθεί στην πλευρά εκείνων που θα μείνουν πίσω. Κι αυτό, διότι η διαχρονική υστέρηση μας καθήλωσε στην κατηγορία των χωρών χαμηλών μισθών, χαμηλής καινοτομίας και χαμηλών δεξιοτήτων. Δεν πρέπει να το επιτρέψουμε.
Το ότι ο κόσμος αλλάζει αποτελεί για μας στην Ελλάδα και μια μεγάλη ευκαιρία. Πρέπει, όμως, την ευκαιρία αυτή να την αρπάξουμε γιατί μόνο έτσι θα μπορέσει η οικονομία μας να απογειωθεί. Τι μας χωρίζει από την οικονομική επιτυχία; Υπάρχουν εμπόδια ανυπέρβλητα; Είναι η Ελλάδα καταδικασμένη, όπως λένε κάποιοι ξένοι, να σέρνεται και να γερνάει τα επόμενα σαράντα χρόνια; Η απάντηση είναι όχι. Ξεκάθαρα όχι. Η Ελλάδα δεν είναι καταδικασμένη να αποτύχει.
Η χώρα μπορεί να αναπτυχθεί στα επόμενα δέκα χρόνια με μέσο ρυθμό 4%. Το χρέος της μπορεί να μειωθεί δραστικά. Τα επόμενα πέντε χρόνια να δημιουργηθούν 700.000 νέες θέσεις εργασίας και να δοθεί το μήνυμα στους Έλληνες του εξωτερικού να γυρίσουν στην Πατρίδα μας. Είναι αυτό εφικτό; Είναι. Δεν είναι εύκολο, απαιτεί δουλειά σκληρή, σοβαρότητα, ρεαλισμό, προσήλωση στο στόχο, αλλά οικονομικά είναι εφικτό. Όλοι οι αυτόματοι σταθεροποιητές της οικονομίας, επενδύσεις, απασχόληση, αξίες γης, ακίνητα, χρηματιστήριο, είναι τόσο συμπιεσμένοι, ώστε μέσα τους να κρύβουν 7-8 μονάδες πρόσθετης ανάπτυξης αν τους απελευθερώσεις. Μόνο οι επενδύσεις, που σήμερα είναι οι χαμηλότερες στην Ευρώπη, μπορούν και μόνες τους ακόμα να μας δώσουν αυτό το πρόσθετο ποσοστό.
Γιατί λοιπόν οι πιστωτές μας εγκλωβίζουν σε εξοντωτικά πρωτογενή πλεονάσματα; Η απάντηση δεν είναι οικονομική, είναι πολιτική. Γιατί δεν πιστεύουν ότι υπάρχει η θέληση να φτιαχτεί το Κράτος, να ελευθερωθεί η οικονομία από τα δεσμά του πελατειακού κρατισμού και να αφεθεί ο ιδιωτικός τομέας να δημιουργήσει πλούτο και θέσεις εργασίας. Δεν πιστεύουν ότι υπάρχει βούληση για μεταρρυθμίσεις και ότι θα τηρηθούν οι συμφωνίες. Ότι τα λάθη του παρελθόντος έγιναν μάθημα και ότι έχει ληφθεί η απόφαση για αλλαγή πορείας. Αντιμετωπίζουν συχνά με επιφύλαξη ακόμη και τη δική μας Παράταξη. Κάνουν λάθος και είμαστε αποφασισμένοι να τους αποδείξουμε ότι έχουμε αλλάξει.
Έχω γυρίσει όλη την Ελλάδα, έχω πάει παντού, έχω μιλήσει με χιλιάδες πολίτες, σας λέω ήρεμα και απλά ότι κάνουν λάθος. Υποτιμούν την Ελλάδα. Υποτιμούν τους Έλληνες και το πόσο έχουμε ωριμάσει μέσα από αυτή την επώδυνη περιπέτεια. Υποτιμούν όμως και κάτι άλλο, ή μάλλον προτιμούν να το ξεχάσουν. Το πόσο λάθος, το πόσο καταστροφικό είναι το πρόγραμμα που σήμερα -και με τη δική τους συμφωνία και υπογραφή- εφαρμόζεται στην Ελλάδα. Ένα πρόγραμμα που στη χώρα με τη μεγαλύτερη ανεργία και τις μικρότερες επενδύσεις στην Ευρώπη σκότωσε τα κίνητρα για δημιουργική εργασία με παρανοϊκούς φόρους και εισφορές.
Φόρεσαν μια θηλιά που στραγγαλίζει τον ιδιωτικό τομέα, τις παραγωγικές και δημιουργικές δυνάμεις του Έλληνα και στη συνέχεια αναρωτιούνται γιατί αυτός διαμαρτύρεται ότι πνίγεται. Τους ρωτώ ευθέως: Θα συμφωνούσαν σε μία τέτοια πολιτική αν αφορούσε τη δική τους χώρα; Εμείς αυτήν τη θηλιά θα την κόψουμε. Η Ελλάδα θα πάρει ανάσα και με πρωτοπόρο τον ιδιωτικό τομέα θα σηκωθεί και πάλι όρθια. Όπως έχει κάνει τόσες φορές στην ιστορία της.
Τι συγκεκριμένα μπορεί να περιμένουν οι πολίτες από την υλοποίηση του σχεδίου μας; Το πρώτο που θα τελειώσει είναι η πρακτική των υπερπλεονασμάτων. Υπερπλεονάσματα που προήλθαν από την εμμονή της κυβέρνησης να υπερφορολογεί, να απαλλοτριώνει την παραγωγική Ελλάδα για να μοιράζει στη συνέχεια κρατικοδίαιτη επαιτεία. Αυτό και θα κάνουμε, μειώνοντας παντού φορολογία και εισφορές και επαναφέροντας στην οικονομία τα κίνητρα για εργασία και επιχειρηματικότητα, που θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερο εισόδημα και προπαντός θα πυροδοτήσουν ανάπτυξη, επενδύσεις και εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Η μείωση της φορολογίας θα πάρει πολλές μορφές. Ο μισθωτός των 650 ευρώ και ο συνταξιούχος που σήμερα παίρνει κάτω από 900 ευρώ -απειλούνται να χάσουν ένα με τρία μηνιάτικα με τη μείωση του αφορολόγητου και των συντάξεων που ψήφισε ο κ. Τσίπρας- θα δουν άμεσα το εισόδημά τους να βελτιώνεται με τη μείωση του εισαγωγικού φορολογικού συντελεστή στο 9% για εισοδήματα μέχρι 10.000 ευρώ, από 22% που ισχύει σήμερα.
Στον αγρότη, θα δώσουμε και κίνητρα εξωστρέφειας και συνεργειών, με φορολόγηση των αγροτικών συλλογικών σχημάτων με φορολογικό συντελεστή 10%. Γιατί -το ξέρουν οι φίλοι μας οι αγρότες- μόνο με τη συνεργασία μπορεί να εξασφαλίσει ποιότητα και ποσότητα και να πουλήσει το προϊόν του σε τιμές ακόμα και διπλάσιες στις μεγάλες αγορές του εξωτερικού.
Στον εργοδότη και στον εργαζόμενο στον τομέα του τουρισμού, από το ξενοδοχείο μέχρι το καφέ και το εστιατόριο, θα δώσουμε άλλες προοπτικές τζίρου, ρευστότητας και κερδοφορίας με δραστική μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, στο 13% από 24%. Το έχουμε κάνει. Το κάναμε το ‘14 και θα το ξανακάνουμε. Και με μείωση τελικά στο 11% για όλο το τουριστικό πακέτο της εστίασης και των ξενοδοχείων.
Στον επιχειρηματία, θα δώσουμε ισχυρό κίνητρο για επενδύσεις. Με τη μείωση του εταιρικού φόρου και του φόρου στα μερίσματα, ο πραγματικός φορολογικός συντελεστής που επιβαρύνει τα επιχειρηματικά κέρδη θα μειωθεί στο 24%, από 40% που βρίσκεται σήμερα. Και θα δώσουμε επιπλέον φορολογικά κίνητρα για νέες παραγωγικές επενδύσεις στη βιομηχανία και τη μεταποίηση όπως οι επιταχυνόμενες αποσβέσεις και οι υπεραποσβέσεις σε επενδύσεις έρευνας και καινοτομίας. Ώστε το κέρδος να αποκατασταθεί στη συνείδηση όλων ως αυτό που πράγματι είναι: κίνητρο για δημιουργία, αναγκαίος και αναντικατάστατος μοχλός της οικονομικής προόδου.
Στους μικρομεσαίους θα δώσουμε εργαλεία και χρηματοδότηση για να οργανώσουν αποτελεσματικότερα τις επιχειρήσεις τους και να διαφοροποιήσουν το προϊόν τους ώστε να μπορούν να διεισδύσουν σε νέες αγορές. Και έχω στόχο μέχρι το 2021 να καταργήσουμε σταδιακά το τέλος επιτηδεύματος. Έναν άδικο κεφαλικό φόρο που -το ξέρετε όλοι σας- είναι ταυτισμένος με την Ελλάδα της κρίσης.
Ισχυρά κίνητρα θα προσφέρουμε και για την ανάπτυξη της αγοράς ακινήτων. Δεν μπορούμε να πετύχουμε σημαντική αύξηση επενδύσεων αν δεν ξανασταθεί στα πόδια της η οικοδομή. Υλοποιούμε στα επόμενα δύο χρόνια τη δέσμευση που είχα δώσει από αυτό το βήμα, πριν από δύο χρόνια. Τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30%. Ο κ. Τσίπρας αφού μας είπε από αυτό το βήμα ότι θα καταργήσει τον ΕΝΦΙΑ, τον αύξησε κυρίως στις λαϊκές γειτονιές. Τώρα είναι απλά ένας κακός αντιγραφέας. Προσέξτε όμως. Εμείς θα μειώσουμε τον ΕΝΦΙΑ με τρόπο δίκαιο ώστε να ωφεληθούν όλοι και κυρίως η μεσαία τάξη.
Ταυτόχρονα αναστέλλουμε τον Φ.Π.Α. στην οικοδομική δραστηριότητα για τρία χρόνια και παρέχουμε έκπτωση φόρου ίση με το 40% της δαπάνης που καταβάλλεται για λειτουργική, αισθητική και ενεργειακή αναβάθμιση και συντήρηση των υφιστάμενων κατοικιών. Ώστε τα σπίτια μας να γίνουν φιλικά στο περιβάλλον, να ομορφύνουν οι πόλεις και τα χωριά και να αυξηθεί η αξία τους στην εγχώρια και τη διεθνή αγορά. Σε αυτό το σημείο θέλω να κάνω δυο παρατηρήσεις.
Πρώτον, είμαι πεπεισμένος ότι η μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης θα βελτιώσει τη φορολογική συμμόρφωση. Με σημαντικά μειωμένους φορολογικούς συντελεστές, τα κίνητρα για φοροδιαφυγή μειώνονται. Έχω προτείνει μία συμφωνία αλήθειας με την επιχειρηματική κοινότητα και είμαι σίγουρος ότι θα γίνει αποδεκτή. Εμείς θα μειώσουμε τους φόρους, θα απλοποιήσουμε το επιχειρηματικό περιβάλλον, θα βοηθήσουμε τη ρευστότητα. Και εκείνοι θα πληρώνουν τους φόρους τους, αλλά κυρίως θα φροντίζουν τους εργαζομένους τους κάνοντάς τους συμμέτοχους στην επιχειρηματική επιτυχία. Στο δικό τους πρόσωπο, στο πρόσωπο των εκατομμυρίων εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα, πρέπει να καθρεφτίζεται κάθε επιτυχημένη επιχείρηση. Μικρή ή μεγάλη. Με άλλα λόγια οι επιχειρηματίες δεν θα έχουν μόνο δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις. Όχι μόνο απέναντι στους εργαζόμενους, αλλά απέναντι σε ολόκληρη την κοινωνία.
Δεύτερον, η δημοσιονομική σταθερότητα δεν μπορεί να τεθεί υπό διαπραγμάτευση. Η μείωση της φορολογίας, δεν θα κουραστώ να το λέω, είναι συνδεδεμένη με το νοικοκύρεμα των κρατικών δαπανών. Ο κ. Τσίπρας πρακτικά παραδίδει μια χώρα, η οποία βρίσκεται εκτός αγορών με το κόστος δανεισμού του ελληνικού κράτους να ξεπερνά κατά πολύ το 4%. Θέλω να είμαι απόλυτα ξεκάθαρος. Ποτέ ξανά δεν θα επιτρέψουμε να φτάσει στο σημείο η πατρίδα μας να ικετεύσει για ένα ακόμα πρόγραμμα διάσωσης. Θα κάνω ό,τι χρειάζεται για να μειώσω το κόστος δανεισμού της Ελλάδος για να μπορούμε να δανειζόμαστε επιτέλους, όπως όλες οι κανονικές χώρες. Η Ελλάδα δεν θα γίνει Αργεντινή. Και σίγουρα δεν θα γίνει Βενεζουέλα. Η ανάκτηση της εμπιστοσύνης μέσα από ένα τολμηρό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων είναι το κλειδί για να μας εμπιστευθούν και πάλι οι επενδυτές. Στο λαϊκισμό, την ιδεοληψία και την ανικανότητα της σημερινής κυβέρνησης θα αντιπαραβάλουμε τη συνέπεια, την αποτελεσματικότητα και τη σοβαρότητα. Εμπιστοσύνη είναι η λέξη κλειδί. Και επειδή πιστεύω στους Έλληνες μία από τις πρώτες αποφάσεις της επόμενης κυβέρνησης θα είναι η πλήρης κατάργηση των capital controls. Και είμαι σίγουρος ότι, αντί να φύγουν χρήματα από τις τράπεζες, θα επιστρέψουν κεφάλαια σε αυτές. Ξεκινώντας με τις εταιρικές καταθέσεις -πάνω από 10 δις.- που βρίσκονται ήδη στο εξωτερικό. Μόνο με την ανάκτηση της εμπιστοσύνης των εταίρων μας μπορούμε να διεκδικήσουμε, σε δεύτερο χρόνο, το μεγάλο εθνικό στόχο. Που δεν είναι άλλος από την μείωση των εξοντωτικών πλεονασμάτων ύψους 3.5% που δέχτηκε αμαχητί ο κ. Τσίπρας. Και θα τον πετύχουμε αυτόν τον στόχο, όχι μόνο γιατί είναι σωστό για εμάς, για την πατρίδα μας, αλλά είναι σωστό και για τους πιστωτές μας.
Έρχομαι τώρα στο ζήτημα του ασφαλιστικού. Ο νόμος Κατρούγκαλου είναι ένας κακός νόμος. Το ξέρετε όλοι σας. Όχι μόνο γιατί μειώνει τις συντάξεις, αλλά γιατί τιμωρεί τελικά τη δημιουργικότητα και την εργασία. Γιατί να δουλέψει κάποιος περισσότερο αν γνωρίζει ότι τελικά θα πάρει λίγο-πολύ την ίδια σύνταξη; Πώς θα κάνουν οι επιχειρήσεις πολλές προσλήψεις όταν το κόστος εργασίας αυξάνεται υπέρμετρα λόγω των υψηλών εργοδοτικών εισφορών; Και γιατί να δηλώσει ένας ελεύθερος επαγγελματίας τα πραγματικά του εισοδήματα όταν το ύψος των εισφορών είναι δυσβάστακτο; Και ποιος νέος έχει σήμερα κίνητρο να ενταχθεί στο ασφαλιστικό σύστημα -προσέξτε το αυτό, είναι πολύ σημαντικό, το συναντώ κάθε φορά που μιλάω με νέους- αν πιστεύει ότι δεν θα πάρει ποτέ τελικά σύνταξη; «Προτιμώ να παίρνω τα μισά μαύρα, δεν με νοιάζουν τα ένσημα» μου είπε ένας νεαρός που δουλεύει σε καφετέρια.
Καθαρές κουβέντες λοιπόν. Ο νόμος Κατρούγκαλου καταργείται. Όμως, διατηρείται και η εθνική σύνταξη και ο πρώτος πυλώνας, αλλά το σύστημα γίνεται πιο ανταποδοτικό. Όποιος κοπιάζει μια ζωή ως εργαζόμενος θα παίρνει μεγαλύτερη σύνταξη. Αυτό είναι δίκαιο και θα γίνει πράξη. Οι εισφορές πρέπει να μειωθούν. Το λένε όλοι. Και θα μειωθούν. Οι εισφορές για κύρια σύνταξη από 20%, που είναι σήμερα, θα μειωθούν σταδιακά εντός τετραετίας στο 15%. Έτσι θα βελτιωθεί το διαθέσιμο εισόδημα για τους μισθωτούς και θα διευκολύνουμε τις προσλήψεις για τους ανέργους.
Όλοι οι νέοι εργαζόμενοι -προσέξετε αυτή τη θέση, διότι κάποιοι επιχείρησαν να τη διαστρεβλώσουν- αποκτούν προσωπικούς ατομικούς λογαριασμούς που αντικαθιστούν τις σημερινές επικουρικές συντάξεις. Η υποχρεωτική εισφορά του 7% διατηρείται. Ποια είναι η διαφορά όμως: ότι τα χρήματα μπαίνουν στον ατομικό λογαριασμό του κάθε ασφαλισμένου. Ο ίδιος θα μπορεί πια να επιλέγει αν τα χρήματά του θα πηγαίνουν σε δημόσια ή σε ιδιωτικά ασφαλιστικά ταμεία. Όπως ήδη γίνεται σήμερα με τα αντίστοιχα επαγγελματικά ταμεία -έχουμε εξαιρετικά παραδείγματα, πολύ επιτυχημένα- τα οποία θέλουμε να ενισχύσουμε. Όλα αυτά γίνονται με την αυστηρή εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδας. Ο νέος ασφαλισμένος, αυτός που σήμερα δεν πιστεύει ποτέ ότι θα πάρει σύνταξη, θα ξέρει ότι τα χρήματα αυτά ανήκουν στον ίδιο και κανείς δεν έχει πια δικαίωμα να του στερήσει τις ασφαλιστικές αποταμιεύσεις του.
Τέλος, όποιος επιθυμεί και έχει τη δυνατότητα, θα μπορεί προαιρετικά να επιλέγει συμπληρωματική ιδιωτική ασφάλιση με γενναία φορολογικά κίνητρα- ο λεγόμενος τρίτος πυλώνας. Είναι αυτονόητο ότι στο νέο αυτό ασφαλιστικό σύστημα θα υπάρξουν ειδικές πρόνοιες για τους νυν συνταξιούχους καθ’ όλη την περίοδο μετάβασης από το παλιό στο νέο πλαίσιο, όπως γίνεται σε όλες τις μεγάλες ασφαλιστικές μεταρρυθμίσεις που έγιναν σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Ήρθε η ώρα επιτέλους να γίνει το ίδιο και στην πατρίδα μας. Αλλά βέβαια κανένα ασφαλιστικό σύστημα δεν είναι μακροπρόθεσμα βιώσιμο αν η οικονομία δεν δημιουργεί πολλές νέες θέσεις εργασίας. Νέες θέσεις εργασίας σημαίνει νέες επενδύσεις. Ιδιωτικές επενδύσεις.
Νέα Δημοκρατία ίσον νέες δουλειές. Ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε για να φέρουμε επενδύσεις στην Ελλάδα. Εμείς δεν ανακαλύψαμε τώρα την επιχειρηματικότητα. Και είναι ατέλειωτες οι προοπτικές για επενδύσεις στην πατρίδα μας. Είμαστε προικισμένοι με μοναδικά συγκριτικά πλεονεκτήματα. Ένας πανέμορφος τόπος με μοναδική ιστορία. Μια γη εύφορη με πλούσιο έδαφος και αναξιοποίητο υπέδαφος. Μια χώρα με μοναδική γεωστρατηγική σημασία στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων. Με καλές υποδομές πια -και ακόμα καλύτερους ανθρώπους. Οι ευκαιρίες για μια επενδυτική έκρηξη είναι μπροστά μας. Αφορούν πρωτίστως τη Βόρεια Ελλάδα.
Επενδύσεις στον τουρισμό, σε θεματικά πάρκα, συνεδριακά κέντρα, δεύτερη κατοικία, ιδιωτικά γήπεδα και προπονητήρια για τους νέους όλης της Ευρώπης. Η αναβάθμιση και η ανάπλαση του χώρου της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Μια μεγάλης κλίμακας αστική παρέμβαση για τη Θεσσαλονίκη που θα δημιουργήσει ένα πρότυπο συνεδριακό κέντρο μαζί με ένα μεγάλο πάρκο. Θα αναβαθμιστεί συνολικά η πόλη και θα δοθεί νέα αναπτυξιακή δυναμική. Στηρίζουμε ανεπιφύλακτα το σχέδιο αυτό, για να μπορέσει να γίνει αυτή η σημαντική επένδυση εδώ στη Θεσσαλονίκη.
Επενδύσεις στην προβολή του πολιτισμού μας, που αποτελεί το μεγάλο αναξιοποίητο συγκριτικό μας πλεονέκτημα. Επενδύσεις στην ενέργεια αλλά και στην προστασία του περιβάλλοντος: Νέα αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, νέοι αγωγοί φυσικού αερίου και σταθμοί υγροποιημένου αερίου. Επενδύσεις στην αποθήκευση ενέργειας και τη γεωθερμία -τόσο σημαντική εδώ στη βόρεια Ελλάδα για να μπορούν να έχουν οι παραγωγοί μας φθηνό κόστος ενέργειας, και κυρίως οι αγρότες μας.
Επενδύσεις στις μεταφορές, στους σιδηροδρόμους, στα λιμάνια, σε μαρίνες, στην αναβάθμιση των αεροδρομίων μας. Στη μεγάλη επένδυση που ξεκίνησε επί Νέας Δημοκρατίας, και ελπίζουμε ότι θα ολοκληρωθεί και πάλι επί Νέας Δημοκρατίας. Επενδύσεις, όμως, και στο μέλλον των μεταφορών, όχι μόνο στο παρόν: στην ηλεκτροκίνηση. Κυρίως, όμως, επενδύσεις στη νέα τεχνολογία και την τεχνητή νοημοσύνη, στους αλγόριθμους που αναπτύσσουν οι start-uppers που είδα σήμερα -πολλοί φοιτούν σήμερα στα δικά μας πανεπιστήμια. Αυτοί οι αλγόριθμοι θα καθορίσουν το μέλλον μας, δεν μπορούμε να είμαστε έξω από αυτές τις εξελίξεις. Επενδύσεις στον πρωτογενή τομέα, στις ιχθυοκαλλιέργειες.
Επενδύσεις στην εξωστρεφή βιομηχανία που παρά την πίεση άντεξε. Επενδύσεις σε logistics και εμπορευματικά κέντρα. Επενδύσεις στον ορυκτό μας πλούτο, στη διαχείριση των απορριμμάτων. Επενδύσεις στην υγεία, σε κέντρα φροντίδας ηλικιωμένων για όλη την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Επενδύσεις σε εξωστρεφή ιδιωτικά πανεπιστήμια, που θα φέρουν χιλιάδες φοιτητές από το εξωτερικό.
Μπορούν όλα αυτά να γίνουν παντού στη χώρα, αλλά ειδικά εδώ στην Βόρειο Ελλάδα. Με μια αποφασισμένη κυβέρνηση που θα σαρώσει όλα τα εμπόδια που καθηλώνουν σήμερα την εγχώρια επιχειρηματικότητα και αποθαρρύνουν τους ξένους επενδυτές. Θα υπάρχει μια αδειοδοτική αρχή σε επίπεδο υφυπουργού η οποία θα έχει ως μόνη αρμοδιότητα να ξεμπλοκάρει όλες τις σημαντικές επενδύσεις. Όπως έγινε και στους Ολυμπιακούς Αγώνες, θα συντρίψουμε το τέρας της γραφειοκρατίας. Γιατί όπως και στους Ολυμπιακούς Αγώνες, υπάρχει εθνικός λόγος να γίνει έτσι. Και αυτός δεν είναι άλλος από την ανάταξη της χώρας. Ξέρουμε πως γίνεται. Μπορούμε. Το λέμε και θα το κάνουμε.
Κυρίες και κύριοι,
Μια βαριά σκιά όμως πέφτει πάνω στην Βόρεια Ελλάδα. Είναι η συμφωνία για το Σκοπιανό που υπέγραψαν, ερήμην της ελληνικής Βουλής, ερήμην του ελληνικού λαού οι κύριοι Τσίπρας, Κοτζιάς και Καμμένος. Μια συμφωνία-ντροπή που εκχωρεί για πρώτη φορά τη “Μακεδονική ταυτότητα” και τη “Μακεδονική γλώσσα” στους γείτονές μας. Ακόμα πιο ντροπιαστική είναι η χυδαία προσπάθεια της κυβέρνησης να χαρακτηρίσει όσους διαφωνούν και διαμαρτύρονται κατά της συμφωνίας ως ακροδεξιούς. Ξαναλέμε στον κ. Τσίπρα πως οι γνήσιοι πατριώτες δεν είναι εθνικιστές. Και πως οι ακραίοι εθνικιστές δεν είναι πατριώτες. Του λέω και κάτι ακόμα: να μην διανοηθεί ποτέ ξανά να ταυτίσει αυτήν τη μεγάλη λαϊκή παράταξη που αποκατέστησε τη Δημοκρατία και έβαλε την Ελλάδα στην Ευρώπη, με την ακροδεξιά. Την ίδια ώρα που κυβερνά επί τριάμισι χρόνια αγκαλιά με τον κ. Καμμένο.
Θέλω λοιπόν εδώ, από την πρωτεύουσα της Μακεδονίας, να στείλω ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς όλους τους αποδέκτες. Η Νέα Δημοκρατία θα καταψηφίσει αυτήν τη συμφωνία. Είτε τώρα είτε στην επόμενη Βουλή. Κι αν τελικά η συμφωνία που υπέγραψε ο ΣΥΡΙΖΑ καταψηφιστεί από την ελληνική Βουλή τότε θα πρέπει και η άλλη πλευρά να γνωρίζει ότι η διαπραγμάτευση ξεκινά από την αρχή.
Κυρίες και κύριοι,
Έρχομαι τώρα στην ανασυγκρότηση του Κράτους. Δεσμευόμαστε για ένα Κράτος λιτό και αποτελεσματικό, που μπορεί να ξοδεύει λιγότερα και να προσφέρει πολύ περισσότερα. Θα το οικοδομήσουμε με βασικά εργαλεία την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, την προώθηση των Συμπράξεων του δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα και την αξιολόγηση παντού. Στο Δημόσιο μπορούμε να εφαρμόσουμε παντού την ψηφιακή υπογραφή. Δε σημαίνει απλά άμεση διεκπεραίωση όλων των εγγράφων ηλεκτρονικά. Σημαίνει επίσης ότι θα δοθεί η δυνατότητα στους πολίτες να διεκπεραιώνουν τις υποθέσεις τους από το σπίτι τους εφοδιασμένοι με μια νέα ταυτότητα, επίσης με δυνατότητα ψηφιακής υπογραφής.
Δεσμεύομαι επίσης για μία ηλεκτρονική βάση όλων των γεωχωρικών δεδομένων στη λογική μιας πολύ ενδιαφέρουσας πρότασης που κατέθεσε το ΤΕΕ. Με άλλα λόγια, για να το εξηγήσω: όλη η πληροφορία για το τι μπορεί να χτιστεί και πού μπορεί να χτιστεί, θα βρίσκεται συγκεντρωμένη σε ένα σημείο. Να μπορεί, δηλαδή, ο πολίτης με ένα κλικ πάνω στον ψηφιακό χάρτη να βλέπει την οικοδομική και ρυμοτομική γραμμή, τις δασικές εκτάσεις, τους αρχαιολογικούς χώρους, τη γραμμή αιγιαλού, τα προστατευόμενες περιοχές, τα ρέματα, τους όρους δόμησης και τις χρήσεις γης. Όλη η πληροφορία αυτή υπάρχει σήμερα, πρέπει απλά να ενωθεί σε μία βάση δεδομένων. Όταν τελειώσει πια το Κτηματολόγιο, τα όρια των οικοπέδων και το σύνολο των παραπάνω πληροφοριών θα μπορούν να αποτελούν μία, μοναδική δεσμευτική πράξη σύμφωνα με την οποία θα εκδίδονται οι απαραίτητες άδειες.
Για εμάς το Δημόσιο συμφέρον δεν υπηρετείται μονοπωλιακά από το Κράτος. Πιστεύουμε στην παραχώρηση περισσότερων κρατικών λειτουργιών στον ιδιωτικό τομέα. Αυτό θα γίνει μέσα από Συμπράξεις του δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα. Παραδείγματα υπάρχουν πολλά. Επισκεφθείτε -αν έχετε τη δυνατότητα- τα 24 σχολεία στην Αττική. Τα οποία χτίστηκαν σύγχρονα, πρότυπα, σχολεία σε υποβαθμισμένες περιοχές -από τον ιδιωτικό τομέα- όπως το Κερατσίνι. Και βέβαια -μιας και είμαι στη Θεσσαλονίκη πρέπει να σας πω- ότι στη σύμπραξη του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα βρίσκεται η απάντηση και για τις αστικές συγκοινωνίες της Θεσσαλονίκης. Αρκετά πια με τους κομματικούς κηφήνες που το μόνο προσόν που διαθέτουν είναι πλεόνασμα θράσους και αλαζονείας και αφήνουν τα λεωφορεία της Θεσσαλονίκης σε αυτην την άθλια κατάσταση που γνωρίζετε όλοι σας καλύτερα.
Από τη μεγαλύτερη εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα στην οικονομία έχουν να ωφεληθούν όλοι. Έχουν να ωφεληθούν ακόμη και οι ίδιοι οι δημόσιοι υπάλληλοι. Η νοοτροπία του μεγάλου δημόσιου τομέα δεν τους ωφέλησε τελικά. Όταν ξέσπασε η κρίση ξεγυμνώθηκαν όλες οι αδυναμίες του υδροκέφαλου, αργοκίνητου, αναποτελεσματικού, γραφειοκρατικού Κράτους. Μέσα στο οποίο «πνιγόταν» κάθε υγιής πρωτοβουλία. «Κλαδευόντουσαν» οι ικανοί και προωθούνταν κομματικοί φίλοι. Αλλά ταυτόχρονα -το έζησα ως Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης- έμπαιναν συχνα στο αρχείο πολλές ενδιαφέρουσες ιδέες -προερχόμενες από τους ίδιους τους δημόσιους υπαλλήλους- που θα μπορούσαν να επιταχύνουν υποθέσεις πολιτών και να μειώσουν το διοικητικό βάρος των επιχειρήσεων.
Έχω ξεκαθαρίσει, από την πρώτη στιγμή, ότι δεν πρόκειται να γίνουν απολύσεις στο Δημόσιο τομέα. Αυτό όμως δεν αρκεί. Θέλω προσωπικά τους δημόσιους υπαλλήλους αρωγούς στην προσπάθεια εξυγίανσης του Κράτους. Θα τους στηρίξουμε εξασφαλίζοντάς τους τα αυτονόητα: Αξιοκρατία, διαφάνεια, επιμόρφωση και κατάρτιση, ώστε να ηγηθούν στην προσπάθεια για τον πραγματικό εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης. Τους θέλουμε συμμάχους σε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια την οποία πρέπει να κάνουμε για να ανασυγκροτήσουμε το Κράτος. Το κλειδί θα είναι ένα απλό, σύγχρονο σύστημα αξιολόγησης -και θέλω να τονίσω- ότι από την αξιολόγηση δεν πρόκειται να κάνω καμία απολύτως έκπτωση.
Ενισχύουμε έμπρακτα την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Την θέλουμε αρωγό στη μεγάλη προσπάθεια που θα κάνουμε για να ανασυγκροτήσουμε την Πατρίδα μας. Και το 2021 -συμβολική ημερομηνία- εφαρμόζουμε μια τολμηρή μεταρρύθμιση που ενισχύει την τοπική διαφάνεια και λογοδοσία. Μεταφέρουμε την αρμοδιότητα για τον ΕΝΦΙΑ από το κεντρικό Κράτος στους Δήμους. Είναι μια μεγάλη θεσμική τομή. Αλλάζει ουσιαστικά την αρχιτεκτονική του Κράτους προς όφελος των τοπικών κοινωνιών. Τι σημαίνει λοιπόν αυτό: Ένα σύγχρονο, επιτελικό κεντρικό Κράτος λοιπόν στην υπηρεσία των πολλών και όχι ένα κομματικό παραμάγαζο στην υπηρεσία των κολλητών. Αυτό θέλουμε. Και αυτό θα κάνουμε.
Ο τρίτος άξονας του προγράμματός μας αφορά τις κρίσιμες πολιτικές για κοινωνική αλληλεγγύη και κοινωνική δικαιοσύνη. Δεν θα κουραστώ να το λέω. Η πραγματική λύση απέναντι στην ακραία φτώχεια -η οποία σήμερα συνδέεται άμεσα με την μακροχρόνια ανεργία- η πραγματική λύση απέναντι στον κοινωνικό αποκλεισμό δεν είναι τα αποσπασματικά επιδόματα. Είναι χρήσιμα, αλλά είναι παρηγορητικά. Είναι πρώτα απ’ όλα οι σταθερές δουλειές. Και αυτές μπορούν να έρθουν μόνο μέσα από μια έκρηξη επενδύσεων. Οι μακροχρόνια άνεργοι θα είναι οι πρώτοι ωφελημένοι. Όπως θα ωφεληθούν και από ένα τολμηρό πρόγραμμα επανακατάρτισης για να αποκτήσουν τις δεξιότητες που αναζητά σήμερα η αγορά εργασίας. Ανοίγω μια παρένθεση: Το γνωρίζετε καλά, το γνωρίζουν πολύ καλά και οι εργοδότες μας. Παρότι έχουμε ακόμα μεγάλη ανεργία, πολλοί εργοδότες δυσκολεύονται να βρουν υπαλλήλους με τις κατάλληλες δεξιότητες. Και αυτό το χάσμα οφείλουμε να το γεφυρώσουμε.
Δεν θέλουμε ανθρώπους παγιδευμένους στη φτώχεια, εξαρτημένους για πάντα από επιδόματα. Θέλουμε να τους δώσουμε τη δυνατότητα να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους και να νιώσουν τη χαρά της δημιουργίας. Όσοι ζουν σήμερα κάτω από το όριο της φτώχειας -και δυστυχώς είναι πολλοί- θα κερδίσουν από την επέκταση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, στο οποίο θα ενσωματώνονται όλα τα βασικά επιδόματα. Έργο και αυτό της Νέας Δημοκρατίας που πολεμήθηκε για δύο χρόνια από τη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και υιοθετήθηκε κάτω από τη πίεση της τρόικας. Οι εργαζόμενοι θα στηριχθούν από την αυστηρή τήρηση της εργατικής νομοθεσίας για να σταματήσουν τα πλασματικά ωράρια και η υποκλοπή των ασφαλιστικών τους εισφορών.
Δεσμεύομαι ότι θα καταργήσουμε τον υποκατώτατο μισθό που δημιουργεί μια τεχνητή στρέβλωση στην αγορά εργασίας εις βάρος των νέων εργαζόμενων. Ο δε κατώτατος μισθός θα μπορεί -και πρέπει- να καθορίζεται με ελεύθερες διαπραγματεύσεις μεταξύ των κοινωνικών εταίρων. Και προφανώς πρέπει να αυξηθεί, ακολουθώντας όμως τη πορεία βελτίωσης της οικονομίας. Σε όσους χρωστούν μικρά ποσά μέχρι 3.000 ευρώ, δηλαδή 4 στους 5 οφειλέτες, τους λέω ξεκάθαρα ότι οι παλιές οφειλές πρέπει να πάψουν να είναι μια θηλιά στο λαιμό τους. Θα καθιερώσουμε μια ενιαία ρύθμιση οφειλών. 120 δόσεις με ελάχιστο ποσό τα 20 ευρώ το μήνα. Γιατί να το κάνουμε αυτό: Για να μπορούν να εξυπηρετούν τις τρέχουσες οφειλές τους χωρίς τα παλιά χρέη να υπονομεύουν τη δυνατότητά τους να πάρουν ξανά τη ζωή τους στα χέρια τους. Όμως, με τους στρατηγικούς κακοπληρωτές θα είμαστε αμείλικτοι. Ξέρουμε πώς να τους εντοπίσουμε. Τους συμβουλεύω να σπεύσουν να εξυπηρετήσουν τις οφειλές τους από τώρα.
Τα νέα ζευγάρια, κατεξοχήν θύματα της κρίσης, θα τα διευκολύνουμε με κουπόνια ύψους 180 ευρώ μηνιαίως που θα δίνουν στα παιδιά τους πρόσβαση σε ιδιωτικούς παιδικούς σταθμούς όταν δεν βρίσκουν θέση στους δημοτικούς. Επαναλαμβάνω τη δέσμευσή μου. Κανένα παιδί δεν θα μείνει εκτός βρεφονηπιακού σταθμού.
Δεν είναι σήμερα η ώρα για να αναλύσω ολόκληρο το πρόγραμμά μας. Θα αρκεστώ σε κάποιες μερικές επιλεκτικές αναφορές που σκιαγραφούν την κατεύθυνση της πολιτικής μας. Για να επανέλθει η ασφάλεια στις πόλεις μας καταρχάς πρέπει να αφήσουμε την αστυνομία να κάνει απερίσπαστη τη δουλειά της. Να αφεθεί ελεύθερη να καταπολεμήσει την τρομοκρατία, το οργανωμένο έγκλημα και να θέσει τέλος στα κάθε είδους άβατα. Για να το κάνει αυτό δεν χρειάζονται νέες προσλήψεις αστυνομικών. Αρκεί η καλύτερη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και η επαναφορά ευέλικτων μονάδων, γρήγορης και άμεσης επέμβασης.
Θα καταργήσουμε αμέσως τον νόμο Παρασκευόπουλου. Έχει δυστυχώς καταντήσει την πόρτα της φυλακής περιστρεφόμενη πόρτα ξενοδοχείου. Και θα αναθεωρήσουμε την ποινική δικονομία γιατί δυστυχώς είναι ένα δίχτυ με μεγάλες τρύπες για να ξεγλιστράνε πολλοί από τη Δικαιοσύνη και τις φυλακές. Από τους τρομοκράτες και τους ισχυρούς του χρήματος μέχρι τους κάθε λογής μπαχαλάκηδες. Αλλά, δεν θα αγνοήσουμε και το οικονομικό έγκλημα και τα μαφιόζικα κυκλώματα. Θα μπουν στο στόχαστρο της επόμενης κυβέρνησης με μια ισχυρή οικονομική αστυνομία που θα συγκεντρώσει όλες τις ελεγκτικές αρμοδιότητες για την καταπολέμηση του οικονομικού εγκλήματος όπου και όσο ψηλά κι αν βρίσκεται.
Η Παιδεία μας έχει ανάγκη από πιο αυτόνομα και δημιουργικά σχολεία. Με πολύ μεγαλύτερη ελευθερία στην οργάνωση, τη διαχείριση πόρων, την επιλογή διδακτικού προσωπικού, την κατάρτιση προγράμματος σπουδών. Να ξεφύγουμε επιτέλους από την τυραννία του ωρολόγιου προγράμματος. Με αξιολόγηση παντού, αλλά κυρίως με νέα αντικείμενα που θα διδάσκουν προγραμματισμό, τη γλώσσα του μέλλοντος, ήδη από το δημοτικό. Να αναπτύσσουν τα παιδιά μας όχι απλά ικανότητα στη στείρα παπαγαλία, αλλά κυρίως δεξιότητες, όπως η ομαδική δουλειά. Και ναι δεσμεύομαι για ένα πρότυπο σχολείο σε κάθε περιφερειακή ενότητα της χώρας. Γιατί η Παιδεία, η δημόσια παιδεία, παραμένει ο βασικός μοχλός κοινωνικής κινητικότητας. Και το παιδί που μεγαλώνει στη Μενεμένη πρέπει να ξέρει, ότι αν δουλεύει σκληρά, θα έχει τις ίδιες ευκαιρίες με αυτό που μεγαλώνει στο Πανόραμα.
Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση -αφού καταργήσουμε αμέσως την αντιμεταρρύθμιση του ΣΥΡΙΖΑ- θα καθιερώσουμε την αξιολόγηση όλων των Πανεπιστημίων από Ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας και από αυτήν την αξιολόγηση θα εξαρτάται και ένα μέρος της χρηματοδότησης των Πανεπιστημίων. Και θα ορίσουμε ελάχιστο όριο για την είσοδο στην ανώτατη εκπαίδευση ώστε αυτοί που εισέρχονται να έχουν τα αναγκαία ελάχιστα προσόντα για να μπορούν να φοιτήσουν και να αποφοιτήσουν. Σεβασμό στα χρήματα του φορολογούμενου σημαίνει ότι δεν μπορείς να πηγαίνεις και να γράφεις τρία και να έχεις την απαίτηση να πληρώσει ο Έλληνας φορολογούμενος την παιδεία σου σε ένα δημόσιο Πανεπιστήμιο.
Πολλές από τις τολμηρές αλλαγές που οραματίζομαι δεν απαιτούν τόσο πολιτική βούληση όσο την ενεργό συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών. Να σας δώσω δύο παραδείγματα: Από τα πρώτα μέτρα της νέας κυβέρνησης θα είναι η καθολική εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου, ξεκινώντας από τη Βουλή και τα δημόσια κτήρια. Βλέπω κάποιους συναδέλφους βουλευτές να δυσανασχετούν. Αλλά για να γίνει αυτό δεν αρκεί μόνο η καταστολή. Χρειάζεται η ενεργός συμμετοχή ολόκληρης της κοινωνίας στην εφαρμογή ενός μέτρου που ακόμα και οι καπνιστές αναγνωρίζουν ότι είναι σωστό.
Παράδειγμα δεύτερο, οραματίζομαι μια Ελλάδα πρωτοπόρο στη Μεσόγειο στη μάχη κατά του πλαστικού. Και εδώ δεν αρκεί μόνο η κεντρική πολιτική κατεύθυνση. Χρειάζονται ενημερωμένοι και ευαισθητοποιημένοι πολίτες που θα αναγνωρίσουν ότι ο σεβασμός στο περιβάλλον δεν είναι μόνο μια αφηρημένη υποχρέωση απέναντι στις επόμενες γενεές, αλλά και μια ευκαιρία σήμερα να κάνουμε τη ζωή μας καλύτερη.
Κυρίες και κύριοι,
Ολοκληρώνοντας σήμερα, από εδώ από τη Θεσσαλονίκη, από την καρδιά της Μακεδονίας, θέλω να απευθυνθώ σε όλους τους Έλληνες, μέσα κι έξω από την Ελλάδα. Η πατρίδα μας είναι εδώ. Πληγωμένη, βασανισμένη, αλλά ζωντανή και δυνατή. Έχει μέλλον, έχει προοπτική. Μπορεί να αναγεννηθεί. Η αληθινή ελπίδα είναι εδώ. Γιατί η ελπίδα βρίσκεται τελικά στις καρδιές των ανθρώπων, βρίσκεται στη θέλησή τους να ζήσουν και να χτίσουν κάτι καλύτερο για τους ίδιους, την οικογένειά τους και την πατρίδα τους. Όλες οι άλλες χώρες της κρίσης τα έχουν ήδη καταφέρει. Κάποιες τρέχουν με ρυθμούς ανάπτυξης 3% έως 4% όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Κύπρος, κάποιες με ρυθμούς ανάπτυξης 6-7% όπως η Ιρλανδία και η Ρουμανία.
Τι έχουν αυτοί που δεν μπορούμε εμείς; Τι έχει η άλλοτε φτωχή Εσθονία που σήμερα είναι πρωτοπόρος στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση; Τι έχει η Ιρλανδία στην οποία εγκαθίστανται τεράστιες διεθνείς επιχειρήσεις όπως η Google, η Facebook και η Apple; Τις είδατε εδώ στην έκθεση, όπου οι ΗΠΑ είναι φέτος η τιμώμενη χώρα με ισχυρή παρουσία. Σηματοδοτόντας με αυτόν τον τρόπο την βαθιά στρατηγική σχέση μεταξύ Ελλάδας και Ηνωμένων Πολιτειών. Μια σχέση αποδεκτή πια από όλα τα Κόμματα του πολιτικού φάσματος. Δεν ήταν πάντα έτσι. Τι έχει η Πορτογαλία και εξάγει 30% περισσότερο από μας; Τι παραπάνω έχει η Ρουμανία που έχει γίνει κέντρο υπηρεσιών πληροφορικής σε ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη; Η απάντηση είναι απλή. Τίποτε που να μην μπορούμε κι εμείς να κάνουμε, αν σοβαρά το αποφασίσουμε και το προσπαθήσουμε.
Κυρίες και κύριοι,
Σας μίλησα σήμερα για το όραμα μου για μια Ελλάδα ασφαλή, εξωστρεφή, ευημερούσα. Ξέρω όμως ότι στο μυαλό πολλών συμπολιτών μας υπάρχει ριζωμένη, έμφυτη καχυποψία. Η βαθιά πεποίθηση ότι τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει, ότι το έχει τελικά η μοίρα μας να είμαστε καταδικασμένοι σε μια πορεία που δεν μας αξίζει. Πιστεύω στη δύναμη των ανθρώπων να παίρνουν τις τύχες τους στα χέρια τους. Πιστεύω στη δύναμη των λαών να διαμορφώνουν οι ίδιοι το μέλλον τους. Για μένα δεν υπάρχει γαλάζια, πράσινη, και κόκκινη Ελλάδα. Η Ελλάδα είναι το κοινό μας σπίτι. Εκεί που ενώνεται το μπλε του ουρανού και της θάλασσας ατενίζουμε όλοι μαζί τον κοινό μας ορίζοντα. Η πατρίδα δεν είναι μια αφηρημένη έννοια. Η πατρίδα είμαστε όλοι εμείς. Δέκα εκατομμύρια Έλληνες εδώ και άλλοι τόσοι σε κάθε γωνιά του κόσμου. Και το να σηκωθεί όρθια η πατρίδα μας είναι μια υπόθεση που μας αφορά όλους. Και θέλει από όλους μας να κάνουμε την υπέρβαση. Γίνεται. Μπορούμε.
Απευθύνομαι σήμερα όχι μόνο προς τους πολίτες που ψήφισαν την παράταξή μας αλλά σε όλους. Και ανάμεσα τους στον απογοητευμένο κόσμο της κεντροαριστεράς και της αριστεράς. Θέλω να τους στείλω ένα απλό και καθαρό μήνυμα. Υπάρχουν κάποιες ιστορικές συγκυρίες κατά τις οποίες οι διαφορετικές ιδεολογικές προσεγγίσεις, που αναμφισβήτητα υπάρχουν, αίρονται ενώπιον ενός μεγαλύτερου και σημαντικότερου διακυβεύματος. Διαφορές υπήρχαν και το 1974, αλλά υποχώρησαν προκειμένου να εδραιωθεί η Δημοκρατία. Ένα αντίστοιχο αίτημα εθνικής αναγέννησης υπάρχει και σήμερα, ύστερα από 10 χρόνια κρίσης, μία πτώχευση, τέσσερα μνημόνια και τέσσερα χρόνια λαϊκισμού και ψέματος.
Η κατάσταση, λοιπόν, που έχει διαμορφωθεί σήμερα, δεν ζητά «αριστερές» ή «δεξιές» λύσεις. Ζητά λύσεις που θα φέρουν αποτέλεσμα. Δεν καλεί σε αντιπαραθέσεις για το παρελθόν, αλλά σε συμπόρευση για το μέλλον. Δεν απαιτεί λόγια και υποσχέσεις, αλλά πράξεις. Και δεν έχει ανάγκη από διχασμούς και από συνθήματα όπως το «ή τους τελειώνουμε ή μας τελειώνουν». Η Πατρίδα μας έχει ανάγκη σήμερα από ενότητα, μέτρο, ρεαλισμό, και κυρίως αποφασιστικότητα.
Η Νέα Δημοκρατία, της οποίας έχω τη μεγάλη τιμή να ηγούμαι, είναι ένα ανοιχτό κόμμα. Ανοιχτό στο μέλλον. Ανοιχτό σε όλες τις μεταρρυθμιστικές δυνάμεις. Ανοιχτό σε ιδέες. Ανοιχτό σε όλους αυτούς που θέλουν και πρέπει να βάλουν πλάτη για να τελειώνουμε οριστικά με την κρίση. Διότι η Νέα Δημοκρατία άλλαξε. Διευρύνθηκε. Έγινε πιο συμμετοχική. Με ενεργά μέλη που συμβάλλουν ουσιαστικά στη διαμόρφωση των πολιτικών μας. Με νέα στελέχη που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά μας και ήρθαν κοντά μας. Που μας έδωσαν οξυγόνο.
Η συγκυρία είναι κρίσιμη. Και απαιτεί να δώσουν όλοι το παρών – το παρών στην κάλπη. Ξέρω ότι πολλοί συμπολίτες μας έχουν πικραθεί από την πολιτική και αποστρέφονται τη συμμετοχή στα κοινά. Όμως η αποχή δεν είναι λύση. Είναι ο μόνος τρόπος να μην αλλάξουν τα πράγματα. Αντίθετα, η συμμετοχή είναι δύναμη. Δίνει οξυγόνο στη Δημοκρατία μας. Ελάτε να γεφυρώσουμε το χάσμα ανάμεσα στην κοινωνία και την πολιτική. Και μην ξεχνάτε -απευθύνομαι ιδιαίτερα στους νέους- ότι η ιστορία γράφεται πάντα από αυτούς που συμμετέχουν και όχι από αυτούς που απέχουν.
Κάτω από τα αποκαΐδια της καμένης Ελλάδας, της αυταπάτης και του ψέματος, φυτρώνει σιωπηλά ο σπόρος της δημιουργίας. Αν κοιτάξουμε καλά θα τον δούμε παντού γύρω μας. Στις προσωπικές ιστορίες των ανθρώπων που, σε πείσμα των καιρών, παράγουν, δημιουργούν, διακρίνονται, ελπίζουν. Και αλλάζουν αυτή τη χώρα. Από κάτω προς τα επάνω. Εθνική αποστολή μας είναι να γίνουμε ο καταλύτης αυτής της μεγάλης αλλαγής. Να απελευθερώσουμε το ταλέντο, τη δημιουργικότητα, την εργατικότητα, το φιλότιμο, τη διάθεση για προκοπή, την αλληλεγγύη.
Οι παλαιές ιδεολογικές διαφορές -υπάρχουν ακόμα- αλλά έχουν ξεθωριάσει. Οι πραγματικές διαχωριστικές γραμμές είναι σήμερα ανάμεσα στη δημαγωγία και στο αποτέλεσμα. Είναι ανάμεσα στο σύνθημα και στην πράξη. Είναι ανάμεσα στις αποσπασματικές παροχές και στο συγκροτημένο σχέδιο. Είναι ανάμεσα στο ψέμα και στην αλήθεια. Είναι ανάμεσα στο χθες και στο αύριο. Γι’ αυτό και εμείς ζητάμε να ενώσουμε δυνάμεις από όλο το πολιτικό φάσμα σε ένα κοινό όραμα. Η χώρα χρειάζεται μια νέα εθνική συστράτευση που θα μας κάνει ξανά όλους υπερήφανους που είμαστε Έλληνες. Μπορούμε να πάμε επιτέλους την Ελλάδα μπροστά.
Κλείνω με την εξής επισήμανση. Πριν πολλές δεκαετίες, το 1954, ο Κώστας Αξελός, στο εναγώνιο πόνημά του με τίτλο «Η μοίρα της σύγχρονης Ελλάδας», έγραφε για την τότε κατεστραμμένη Ελλάδα της δεκαετίας του ’50: «Είναι μια χώρα εξαίσιας ωραιότητας … που συνθέτει ένα σύνολο με ανήκουστες δυνατότητες που δεν περιμένουν παρά την εκπλήρωσή τους.». Αυτές τις «ανήκουστες δυνατότητες» καλούμαστε να εκπληρώσουμε. Και αυτό θα το κάνουμε. Μπορούμε. Η Νέα Δημοκρατία θα είναι μια κυβέρνηση όλων των Ελλήνων. Με κυβερνήτες τους πιο άξιους των Ελλήνων. Έτσι μόνο θα πάμε μπροστά. Μπορούμε να το κάνουμε. Μπορούμε να πάμε επιτέλους την Ελλάδα μπροστά. Σας ευχαριστώ.
