Έναν χρόνο μετά την πρώτη εφαρμογή του γενικού lock down μιας ολόκληρης κοινωνίας, η Γιορτή της Γυναίκας σημαίνει πολύ περισσότερα από την επετειακή υπόμνηση των αγώνων των εργατριών του Σικάγο στα 1857. Ανάμεσα στις δύο λέξεις του συνθήματος που εκείνες πρώτες φώναξαν, «Ψωμί και Τριαντάφυλλα», το ψωμί γίνεται όλο και πιο δύσκολο να βρεθεί, όλο και πιο δύσκολο να φτάσει για όλη την οικογένεια, όλο και πιο δύσκολο να κρατήσει για ολόκληρο τον μήνα. Όσο για τα «τριαντάφυλλα», φαίνεται να χρησιμοποιούνται σαν την επίσημη δικαιολογία, που πίσω της κρύβεται όλος ο άνισος αγώνας κάθε γυναίκας απέναντι στην εργασιακή εκμετάλλευση, την ενδοοικογενειακή βία, τον αγώνα για την κάλυψη όλων των υλικών και ψυχολογικών αναγκών των αδύναμων μελών της οικογένειας, παιδιών, γερόντων, αναπήρων. Σαν αυτά τα τριαντάφυλλα, να έχουν περισσότερα αγκάθια από ότι πέταλα, τόσα όσες είναι και οι δυσκολίες που καλείται να αντιμετωπίσει η σύγχρονη γυναίκα.
Έναν χρόνο μέσα στη δύνη της πανδημίας και έντεκα χρόνια καπιταλιστικής κρίσης, με τα μνημόνια που σφραγίζουν τη ζωή μας, αποκαλύπτεται πια με τον πιο σαφή τρόπο, ότι η σημερινή «γιορτή» αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι των εργατικών και κοινωνικών αγώνων της εποχής μας, αγώνων που αφορούν τόσο τους άνδρες, όσο και τις γυναίκες.
Σε συνθήκες πλήρους απορρύθμισης της εργασίας, με απόλυτη απελευθέρωση των μαζικών απολύσεων, οι γυναίκες είναι οι πρώτες που βρίσκονται άνεργες. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, για το 2019, το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών για τις ηλικίες από 20 έως 64 ετών ήταν στο 51%, δηλαδή μόνο η μία στις δύο γυναίκες είχαν κάποια απασχόληση. Συγχρόνως είναι και οι τελευταίες που ξαναβρίσκουν δουλειά, έχοντας περάσει μήνες ή χρόνια σε ανεργία, με το ποσοστό των χρονίως ανέργων να είναι κοντά στο 62%.
Στην εποχή της ραγδαίας αύξησης των ελαστικών σχέσεων εργασίας, οι γυναίκες είναι εκείνες που τραβάνε το άρμα με την ανασφάλιστη εργασία, με την καταστρατήγηση κάθε συμφωνημένου ωραρίου, με την εκβιαστική παραίτηση από κάθε πρόνοια προστασίας της μητρότητας, τις άδειες, τα επιδόματα τέκνων, λοχείας κτλ. Από τη μια μεριά έχουμε τις ευρωπαϊκές και τις ελληνικές κυβερνήσεις να υπερθεματίζουν για την προστασία της μητρότητας, ενώ από την άλλη βλέπουμε επιχειρήσεις να αποφεύγουν την πρόσληψη νέων γυναικών ή να τις δεσμεύουν με ιδιωτικά συμφωνητικά που απαγορεύουν μια μελλοντική τους εγκυμοσύνη. Νέες μητέρες υφίστανται εκδικητικές συμπεριφορές για να μην διεκδικήσουν άδειες λοχείας ή επιδόματα τέκνων, ενώ έχουν ήδη περάσει σχεδόν τρία χρόνια που νομιμοποιήθηκε, μετά από απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου η απόλυση εγκύων εργαζομένων.
Σε αυτές τις συνθήκες απορρύθμισης των όρων εργασίας, ο βαθμός εξάρτησης των γυναικών δημιουργεί τις ιδανικότερες συνθήκες για τη σιωπή τους απέναντι σε κάθε μορφή βίας, με κυρίαρχη την ενδοοικογενειακή, που στις συνθήκες υποχρεωτικού εγκλεισμού του τελευταίου έτους, φαίνεται να αυξάνει κατακόρυφα. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία από τον Οκτώβριο του 2019 και για ένα έτος, το 85% των γυναικών που κατήγγειλαν ότι υπέστησαν κάποια μορφή βίας, αναφέρονταν στην ενδοοικογενειακή βία.
Με τη λέξη «κανονικότητα» που κυριαρχεί στον δημόσιο λόγο, περιγράφεται ένα περιβάλλον αυξανόμενης εργοδοτικής αυθαιρεσίας, καταστολής των κοινωνικών κινημάτων και εντατικοποίησης της αποσάθρωσης κάθε κοινωνικής δομής και θεσμού, όπως το Εθνικό Σύστημα Υγείας, το Ασφαλιστικό/Συνταξιοδοτικό Σύστημα, η Δημόσια Εκπαίδευση, οι προνοιακές δομές για νήπια, ΑμΕΑ ή υπερήλικες. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, όχι μόνο καλούμαστε να ζήσουμε, αλλά χρεωνόμαστε και την αποτυχία μιας ολόκληρης πολιτικής, που κρύβεται πίσω από το αφήγημα της «ατομικής ευθύνης». Αυτής της ευθύνης που ειδικά οι γυναίκες τη βιώνουμε κάθε μέρα προσπαθώντας να καλύψουμε τα κενά που αφήνει ο συστηματικός περιορισμός του πεδίου της κρατικής ευθύνης.
Εμείς είμαστε η άνεργη γυναίκα, η μονογονεϊκή οικογένεια δίχως υποστήριξη, η γυναίκα που νοσεί δίχως να βρίσκει περίθαλψη, η γυναίκα που μπαίνει στην τρίτη ηλικία δίχως σύνταξη, η μετανάστρια που παλεύει να επιβιώσει, η φοιτήτρια που δεν μπορεί να καλύψει τα έξοδα των σπουδών της, η γυναίκα που σπούδασε και δεν μπορεί να ασκήσει την επιστήμη της. Όλες εμείς, σήμερα γιορτάζουμε την Ημέρα της εργαζόμενης γυναίκας,
«Σπάμε τις Αλυσίδες της Σιωπής, της Εκμετάλλευσης, της Ανισοτιμίας», με τις γροθιές μας υψωμένες, όπως η Ιστορία των εργατριών του Σικάγο ορίζει.
ΛΑΪΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ
7/3/21
