ΑΠΟΦΑΣΗ
της 17ης Συνεδρίασης της Συγκλήτου του Ιονίου Πανεπιστημίου περί της αναδιάρθρωσης του χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης
Η Σύγκλητος του Ιονίου Πανεπιστημίου, σε απάντηση της από τις 21 Φεβρουαρίου 2022 επιστολής της Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων περί της αναδιάρθρωσης του ακαδημαϊκού χάρτη της χώρας συζήτησε διεξοδικά το θέμα και κατέληξε στα εξής:
H επιχειρούμενη εξυγίανση και εξορθολογισμός του ακαδημαϊκού χάρτη σε εθνικό επίπεδο, όπως αυτός επιχειρείται από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων με μεταβολές στην ακαδημαϊκή διάρθρωση (καταργήσεις Τμήματος/Τμημάτων, συγχωνεύσεις με άλλο/-α Τμήμα/Τμήματα του ίδιου ή άλλου Ιδρύματος, ουσιαστική αναμόρφωση και αναδιοργάνωση του προγράμματος σπουδών του/τους, προκειμένου να ανταποκρίνεται/-ονται πληρέστερα στις εξελίξεις της επιστήμης, τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, της κοινωνίας και της οικονομίας) αποτελεί αδιαμφισβήτητα, όπως σημειώνεται και στην ανωτέρω επιστολή, ένα εγχείρημα εθνικής σημασίας το οποίο όμως πρέπει απαραιτήτως να ενταχθεί στο πλαίσιο της αποτύπωσης μιας εθνικής πολιτικής προτεραιοτήτων για την απασχόληση και την εκπαίδευση επιστημόνων με μακροχρόνιο ορίζοντα και να συνοδεύεται από παράλληλες στρατηγικές ουσιαστικής ποιοτικής αναβάθμισης των σπουδών, ενίσχυσης της απασχόλησης σε τομείς προτεραιότητας αλλά και αντιμετώπισης και επίλυσης φαινομένων όπως (ενδεικτικά) η φυγή επιστημονικού προσωπικού στο εξωτερικό.
Τα Ελληνικά Πανεπιστήμια, στο πλαίσιο της ευρύτερης εκπαιδευτικής, ερευνητικής και κοινωνικής αποστολής τους οφείλουν να προσαρμόζονται στις στρατηγικές κατευθύνσεις της πολιτείας, οι οποίες πρέπει να διατυπώνονται με σαφήνεια και τεκμηρίωση. Ο μετασχηματισμός και η μεταφορά αυτών των κατευθύνσεων στο ακαδημαϊκό περιβάλλον, αποτελεί αρμοδιότητα των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, τα οποία, στα πλαίσια της αυτονομίας τους και του αυτοδιοίκητου, οφείλουν να διαμορφώσουν κατάλληλα προγράμματα σπουδών και να ορίσουν και διασφαλίσουν τους αδιαπραγμάτευτους όρους για την ποιοτική υλοποίηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Οι ανωτέρω όροι πρέπει να είναι δεσμευτικοί όχι μόνο για τα Ιδρύματα, αλλά και για την πολιτεία. Στα δε πλαίσια της κοινωνικής λογοδοσίας τους, τα Α.Ε.Ι. πρέπει να αξιολογούνται με ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια όχι αποσπασματικά, αλλά αντιπροσωπευτικά του συνόλου των πτυχών της εκπαιδευτικής και ερευνητικής λειτουργίας. Ως εκ τούτου, η λήψη εξαιρετικά σημαντικών αποφάσεων, όπως η ακαδημαϊκή δομή των Πανεπιστημίων της χώρας, δεν μπορεί να στηρίζεται αποκλειστικά σε δείκτες που αποτυπώνουν μονοδιάστατα δεδομένα λειτουργίας και βιωσιμότητας προγραμμάτων σπουδών, για πολλούς εκ των οποίων, τα ίδια τα Ιδρύματα δεν έχουν την ευθύνη διαμόρφωσής τους. Αντιθέτως, πρέπει να στηρίζεται σε δεδομένα τα οποία αποτυπώνουν τις προτεραιότητες και ποσοτικοποιούν την ευρύτερη αναπτυξιακή εθνική στρατηγική.
Είναι αναγνωρίσιμο γεγονός ότι, διαχρονικά, η ανάπτυξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας δεν έχει πραγματοποιηθεί στη βάση της παραπάνω διαδικασίας. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τις δημογραφικές ιδιαιτερότητες της χώρας, την μακρόχρονη οικονομική κρίση, αλλά κυρίαρχα τις πολύ συχνές και αποσπασματικές, ή και οδηγούμενες από μικροπολιτικές σκοπιμότητες, αλλαγές του προσανατολισμού των προγραμμάτων σπουδών και της δομής των Ιδρυμάτων, δημιουργεί σειρά προβλημάτων που αποτυπώνονται με ποσοτικούς δείκτες και αναδεικνύονται σε κριτήρια βιωσιμότητας. Είναι όμως σαφές, ότι ελλείψει συνολικής στρατηγικής στοχοθεσίας, η αποσπασματικότητα δεν αίρεται, ενώ ταυτόχρονα αγνοείται η θεμελιωμένη πλέον εντός των Ιδρυμάτων διαδικασία διασφάλισης ποιότητας, η οποία και αποτυπώνει την προσπάθεια που επιτελούν τα Α.Ε.Ι. της χώρας για την παροχή σπουδών υψηλού επιπέδου στο πλαίσιο της σχετικής, αποκλειστικής αρμοδιότητάς τους.
Βάσει του ισχύοντος στρατηγικού σχεδιασμού και ακαδημαϊκού αναπτυξιακού προγραμματισμού του Ιονίου Πανεπιστημίου, βασικά συστατικά της ακαδημαϊκής ταυτότητας του Ιδρύματος, όπως αυτή ορίζεται από την λειτουργεία των υφιστάμενων ακαδημαϊκών Τμημάτων του αποτελούν α) τα πρωτότυπα και μοναδικά στην ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση προγράμματα προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών β) ο υψηλός βαθμός διεπιστημονικότητας των αντικειμένων και διαθεματικότητας των σπουδών, με συνέργεια επιστήμης, τέχνης και πολιτισμού και γ) ο συνδυασμός τεχνολογικών και θεωρητικών αντικειμένων και επιστημών. Παράλληλα, ο πολυνησιωτικός χαρακτήρας του Πανεπιστημίου προσφέρει τη διασύνδεση με το σύνολο των τοπικών κοινωνιών των Επτανήσων με διακριτή παρουσία στην Ελλάδα ως περιφέρεια καταγωγής ενός μεγάλου μέρους της εθνικής πνευματικής και μουσικής παραγωγής, αλλά και με διεθνή αναγνωρισιμότητα για τον πολιτισμό, την ιστορία και την φυσική ομορφιά. Στοιχεία τα οποία έχουν επιλεγεί διαχρονικά να αποτελούν τον πυρήνα των επιστημονικών πεδίων που θεραπεύουν τα Τμήματα του Ιονίου Πανεπιστημίου.
√ Η συνέχεια της απόφασης : Απόφαση Συγκλήτου ΙΠ περί αναδιάρθρωσης
