Γράφει ο Κωστής Πλάντζος
Οι συμβολαιογράφοι «κατεβάζουν μολύβια» από σήμερα και δεν προχωρούν τα συμβόλαια, καθώς διαμαρτύρονται για το νέο σύστημα είσπραξης του ΤΑΠ, αλλά και για την υποχρέωση για Ηλεκτρονική Ταυτότητα κτιρίου κατά τη σύνταξη συμβολαίων, που προκαλεί προβλήματα και επιβαρύνσεις
Μπλόκο στις μεταβιβάσεις και «πάγωμα» στην αγορά ακινήτων, επιφέρει η απόφαση των συμβολαιογράφων για αποχή ενός μηνός από τα καθήκοντά τους, προκειμένου για μεταβιβάσεις ακινήτων.
Οι συμβολαιογράφοι «κατεβάζουν μολύβια» από σήμερα και δεν προχωρούν τα συμβόλαια, καθώς διαμαρτύρονται για το νέο σύστημα είσπραξης του ΤΑΠ, επειδή θεωρούν πως αντί να διευκολύνει, τους καθιστά «εισπράκτορες» των δήμων. Και αυτό, είναι ένα επιπλέον «κτύπημα» στον κλάδο, μετά και την υποχρέωση για Ηλεκτρονική Ταυτότητα κτιρίου κατά τη σύνταξη συμβολαίων, που προκαλεί προβλήματα και επιβαρύνσεις, έχοντας παγώσει διαδικασίες που είχαν ήδη ξεκινήσει.
Συγκεκριμένα, σε χθεσινή Έκτακτη Γενική Συνέλευση, τα μέλη του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Αθηνών-Πειραιώς και νήσων, έλαβαν κατά πλειοψηφία απόφαση, ότι από σήμερα 5.4.2022, απέχουν «από παντός είδους μεταβιβαστική πράξη ακινήτων (στην οποία απαιτείται η προσάρτηση βεβαιώσεων μη οφειλής Τ.Α.Π.) και από τη σύνταξη και υποβολή ηλεκτρονικών δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου, για χρονικό διάστημα ενός (1) μηνός, δηλ. μέχρι και την 04.05.2022».
Μόνο «σε έκτακτες περιστάσεις», κατά το διάστημα της αποχής, «δύναται να χορηγηθεί άδεια για την κατάρτιση μεταβιβαστικής πράξης ακινήτου μόνον κατόπιν ομόφωνης απόφασης του Δ.Σ. του Συλλόγου».
Ως ημερομηνία για σύγκληση νέας Γενικής Συνέλευσης που θα επανεξετάσει το όλο θέμα και την στάση των συμβολαιογράφων, ορίστηκε η 9.5.2022.
Από χθες ήδη, ο Σύλλογος είχε καταδικάσει με ανακοίνωσή του ως «ανεφάρμοστες» τις νέες διατάξεις για τη χορήγηση βεβαίωσης περί μη οφειλής ΤΑΠ.
Αναλυτικά, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, με το άρθρο 19 του Ν. 4915/2022 (ΦΕΚΑ’63/24-3-2022), θεσπίζεται νέος – εναλλακτικός τρόπος έκδοσης της βεβαίωσης περί μη οφειλής ΤΑΠ.
Οι Συμβολαιογράφοι ζητούν λύσεις στα οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Και συγκεκριμένα:
1. άμεση αναστολή και τροποποίηση των διατάξεων που αναφέρονται στην αυτεπάγγελτη αναζήτηση από τον Συμβολαιογράφο της έκδοσης βεβαιώσεων μη οφειλής Τ.Α.Π. από τους Δήμους, κατά τρόπο ώστε ο Συμβολαιογράφους να μην έχει καμία ανάμειξη και εμπλοκή στην έκδοση των βεβαιώσεων αυτών, ούτε με τη συμπλήρωση οποιωνδήποτε στοιχείων σε πλατφόρμες, ούτε με εγγυοδοσίες υπέρ των Δήμων
2. παράλληλη δυνατότητα υποβολής αιτήσεων εγγραφής πράξεων στα Κτηματολογικά Γραφεία και στα Υποκαταστήματα του Φορέα, τόσο ηλεκτρονικά όσο και με αυτοπρόσωπη παρουσία, καθώς και αναστολή των διατάξεων που προβλέπουν την υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή των αιτήσεων αυτών. Επικαλούνται «πλείστα άλυτα προβλήματα στη διαδικασία ηλεκτρονικής καταχώρισης μεγάλου αριθμού συμβολαιογραφικών πράξεων, λόγω δυσλειτουργίας της σχετικής ηλεκτρονικής εφαρμογής» αλλά και λάθη και σφάλματα που έχουν καταχωριστεί στις πρώτες εγγραφές του Κτηματολογίου!
3. παράταση λειτουργίας του Υποθηκοφυλακείου Αθηνών, τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2022, με σκοπό την επίλυση των προβλημάτων που θα προκύψουν από την ένταξή του στο Φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο.
4. αναπροσαρμογή των αμοιβών των συμβολαιογράφων, αλλά και πρόβλεψη αμοιβής για τις εργασίες που τους έχουν ανατεθεί με τους πρόσφατους Νόμους στα συμβόλαια μεταβίβασης (για ηλεκτρονική υποβολή δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου κλπ), αύξηση της αμοιβής για ωριαία απασχόληση σε τουλάχιστον 80 ευρώ, καθώς αύξηση της αναλογικής αμοιβής στην οποία δεν έχει γίνει καμία αναπροσαρμογή για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο της δεκαετίας.
Δείτε το Πρακτικό Έκτακτης Γ.Σ.
Ωστόσο, σύμφωνα με την ανακοίνωση, «ο νέος – εναλλακτικός τρόπος έκδοσης της βεβαίωσης περί μη οφειλής ΤΑΠ δημιουργεί νομικά ζητήματα και είναι στη πράξη ανεφάρμοστος διότι:
1- Ειδικά για την επιτάχυνση της διαδικασίας νομοθετήθηκε από την Ελληνική Πολιτεία – παρά την ύπαρξη αιτιολογημένης πρότασης νόμου της Συντονιστικής Επιτροπής των Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδος, η οποία και επισυνάπτεται – η ηλεκτρονική καταβολή εγγυοδοσίας από τον συμβολαιογράφο για λογαριασμό είτε του μεταβιβάζοντος είτε του αποκτώντος, στο Ταμείο του Δήμου – που αργοπορεί πέραν των πέντε ημερών για την έκδοση του Πιστοποιητικού περί μη οφειλής ΤΑΠ, χωρίς να υπάρχει ουδεμία πρόβλεψη στο νόμο για τη διαδικασία της καταβολής της εγγυοδοσίας, τη σύνδεση της εγγυοδοσίας με το υπό μεταβίβαση ακίνητο ή της διαδικασίας επιστροφής των χρημάτων της εγγύησης όπου απαιτηθεί. Επιπλέον, διαπιστώνεται ότι η διακίνηση χρηματικών ποσών που αφορούν στην εγγύηση του 3 ‰ από το λογαριασμό των συμβολαιογράφων και προς αυτόν, στην περίπτωση της επιστροφής της εγγύησης, δημιουργεί έντονα νομικά και φορολογικά ζητήματα από τυχόν ελέγχους είτε της ΑΑΔΕ είτε της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες.
2- Η αξία του 3 ‰ υπολογίζεται είτε στην αξία πώλησης είτε στην αντικειμενική αξία, χωρίς να διευκρινίζεται εάν προκρίνεται η υψηλότερη, δημιουργώντας και στο σημείο αυτό ασάφεια και σχετική ευθύνη του συμβολαιογράφου.
3- Κατά παράβαση του νόμου κατά τον οποίο ο υπόχρεος στην καταβολή του ΤΑΠ και υποσχόμενος το ακίνητο ελεύθερο χρέους είναι ο μεταβιβάζων, με την παράγραφο γ’ του ίδιου άρθρου, ορίζεται η δυνατότητα κατάθεσης της εγγύησης από τον αποκτώντα.
4- Η δυνατότητα κατάθεσης της εγγύησης εκ μέρους του αποκτώντος γεννά έντονα νομικά ζητήματα καθώς η άσκηση εκ μέρους του αποκτώντος της συγκεκριμένης εναλλακτικής δύναται να ερμηνευτεί είτε ως αναδοχή χρέους είτε ως εγγύηση υπέρ τρίτου είτε ακόμα και ως προσαύξηση, κατά το ποσό της εγγύησης, του τιμήματος της μεταβίβασης εξ επαχθούς αιτίας ή της όλης αξίας της μεταβίβασης εκ χαριστικής αιτίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται από άποψη υποχρεώσεων καταβολής τελών και δικαιωμάτων.
Συνεπώς, με τις ανωτέρω νέες διατάξεις ο συμβολαιογράφος καθίσταται υπόλογος για την έκδοση μίας απαραίτητης, επί ποινή ακυρότητας, για την ολοκλήρωση της συμβολαιογραφικής πράξης μεταβίβασης και υπεύθυνος φορολογικά και νομικά.
Επιπροσθέτως, ο Δήμος Αθηναίων, ήδη, αρχές της εβδομάδας με σχετική απόφαση του Δημοτικού του Συμβουλίου, αποφάσισε την κατάργηση της έκδοσης της Βεβαίωσης περί μη οφειλής ΤΑΠ και την αντικατάστασή της μέσω των e-services στην ιστοσελίδα του Δήμου από μία απλή αίτηση περί μεταβίβασης ακινήτου του ν.4915/2022, η οποία θα συμπληρώνεται από τον συμβολαιογράφο, με συγκεκριμένα πεδία (μισής σελίδας περίπου) και με βάση τα στοιχεία που θα προκύπτουν από τα έγγραφα που θα προσκομίζει ο μεταβιβάζων στο συμβολαιογράφο. Η εν λόγω αίτηση, συμπληρωμένη, θα επέχει θέση Βεβαίωσης περί μη οφειλής ΤΑΠ για τα μεταβιβαζόμενα ακίνητα του Δήμου Αθηναίων».
Για όλους τους παραπάνω λόγους, ο Σύλλογος καλεί όλα τα μέλη, «για τη δική τους προστασία, να τηρήσουν ενιαία πρακτική και να συνεχίσουν να αναζητούν τη βεβαίωση περί μη οφειλής ΤΑΠ από τον αρμόδιο Δήμο». Να ακολουθούν δηλαδή την παλαιά διαδικασία που μέχρι σήμερα υπήρχε και συνεχίζει να υφίσταται, χωρίς την ενεργή εμπλοκή του συμβολαιογράφου με την καταβολή εγγυοδοσίας από αυτόν στη διαδικασία έκδοσης της σχετικής βεβαίωσης.