Ενημερωθήκαμε από δημοσίευμα στον Τοπικό Τύπο, ότι δημοπρατήθηκε η πρόσληψη Τεχνικού Συμβούλου στον Δήμο Ληξουρίου για την Μελέτη και Δημοπράτηση του έργου: «Αναστύλωση της Οικίας Λασκαράτου».
Μας προέκυψαν πολλά ερωτήματα και απορίες, αν βέβαια το έργο αυτό, αφορά τα ερείπια, τους λίθους και τα υπόλοιπα υλικά που έχουν απομείνει από την παλιά οικία Λασκαράτου, στην παραλία του Αγίου Δημητρίου.
Για να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους, όπως ο καθένας μπορεί να διαπιστώσει , η οικία Λασκαράτου δεν υφίσταται.
Υπάρχουν ερείπια από τοιχοποιίες που το ίχνος τους μετα βίας, περιγράφει την διαρρύθμιση μέρους της παλιάς οικίας.
Επομένως το έργο δεν αφορά, κατά την γνώμη μας, αναστύλωση.
Για την επιστημονική ακρίβεια και για την υποστήριξη της άποψής μας, παραθέτουμε απόσπασμα από την σελίδα της Διεύθυνσης Αναστύλωσης του Υπουργείου Πολιτισμού:
«…..στα μνημεία αυτά συμπεριλαμβάνονται ναοί, τεμένη, μοναστηριακά συγκροτήματα, φρούρια και κάστρα, κοσμικά κτήρια κ.λπ. τα οποία προστατεύονται βάσει των διατάξεων του Ν.3028/2002 “Για την Προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς“.
Και συνεχίζει : «…..Οι επεμβάσεις που πραγματοποιούνται έχουν ως σκοπό την αποκατάσταση (αρχιτεκτονική – στατική) κάθε μνημείου, τη διατήρηση της αυθεντικότητας του καθώς και την απόδοση του σε χρήση.
Η ιδιαιτερότητα των μνημείων αυτών, έναντι άλλων μνημείων της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, έγκειται στην διαρκή χρήση τους ανά τους αιώνες, γεγονός που αυξάνει τη δυσκολία και τις απαιτήσεις των αναστηλωτικών επεμβάσεων, με σκοπό την διατήρηση της αυθεντικότητας τους, την αρχιτεκτονική και στατική τους αποκατάσταση καθώς και την επισκεψιμότητά τους.
Το έργο της Διεύθυνσης διέπεται από την επιστημονική δεοντολογία που χαρακτηρίζει τις αναστηλωτικές επεμβάσεις και έχει καθοριστεί από το υφιστάμενο σύστημα αρχών που περιλαμβάνεται στις Διεθνείς Αρχές Προστασίας Μνημείων και έχει υιοθετηθεί από την ελληνική νομοθεσία (Χάρτα της Βενετίας – 1964, Ευρωπαϊκή Σύμβαση της Γρανάδας για την Προστασία της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς -1985 που επικυρώθηκε με το Νόμο 2039/92, Αρχές και Οδηγίες για την Ανάλυση κ.λπ.)»
Στο πιο πάνω κείμενο, επισημάναμε με υπογράμμιση και τονισμό, τις σημαντικότατες αρχές που πρέπει να εφαρμόζουν όσοι (Κράτος-Δήμου-Αρχαιολόγοι-Αρχιτέκτονες -Τεχνικοί ) επιχειρούν παρεμβάσεις σε κτίρια πολιτιστικής κληρονομιάς ή έστω τμήματά τους αξιόλογα προς διατήρηση. Νομίζουμε ότι σε αυτές τις κατηγορίες δεν εντάσσεται το πιο πάνω έργο.
Πιστεύουμε ότι αφορά Νέο κτίριο, Νέα κατοικία, Νέα κατασκευή.
Και επομένως Νέα απολύτως σύγχρονη μελέτη.
Θέλουμε δημοσίως να εκφράσουμε προκαταβολικά την διαφωνία μας, στην περίπτωση που η μελέτη αυτή θα είναι ένα «πιστό τάχατες, αντίγραφο» της κατοικίας που έζησε ο Λασκαράτος.
Ένα δήθεν «νέο-παραδοσιακό» σπίτι, χωρίς κανένα αυθεντικό στοιχείο, μία καρικατούρα πολιτιστικής κληρονομιάς που πρώτος ο Λασκαράτος θα κατακεραύνωνε για την υποκρισία και το ψέμα που μεταδίδει.
Αν αγαπάμε τον Λασκαράτο, θα πρέπει να τον τιμήσουμε με αληθινά σύγχρονο κτίσμα , ενσωματώνοντας και διατηρώντας απόλυτα όσα ΑΥΘΕΝΤΙΚΑ τμήματα της κατοικίας του συνεχίζουν να υφίστανται. Να συνδυάσουμε παλιές φωτογραφίες και αρχεία με τις νέες τεχνολογίες (augmented&virtualreality) και μέσω αυτών, ναι να «αναστηλώσουμε ηλεκτρονικά» την αυθεντική κατοικία και τον καυστικό λόγο του Λασκαράτου. Να διαμορφώσουμε επίσης ανάλογα, όσο περιβάλλοντα χώρο διαθέτει σε χώρο γνώσης, αναψυχής και παιχνιδιού.
Για το θέμα αυτό θα επιθυμούσαμε να έχουμε δημόσια και την άποψη της νέας συμβούλου του Δήμου, της Αρχιτέκτονος κας Φανού, γιατί όπως τονίσαμε και στη πρώτη μας συνάντηση, ο δημόσιος διάλογος για θέματα ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ θα συμβάλει θετικά στην συμβολή των πολιτών για τον δημόσιο χώρο και τελικά στην αναβάθμιση του.
Η παρέμβασή μας αυτή δεν έχει στόχο να ακυρώσει οποιοδήποτε έργο του Δήμου. Δεν ασχοληθήκαμε με θέματα διαδικασίας όπως πχ αν θα μπορέσουν να εκδοθούν λόγω αιγιαλού ή άλλων προβλημάτων, οι απαραίτητες οικοδομικές άδειες. Νομίζουμε ότι θα έχουν εξεταστεί ενδελεχώς.
Η ουσία μας απασχόλησε και επιμένουμε να τονίζουμε ότι επιθυμούμε να γίνονται έργα σε όλους τους τομείς, αρκεί να γίνονται σωστά. Τα οικονομικά μας είναι ελάχιστα σε σχέση με τις ανάγκες της πόλης μας. Δεν πρέπει λοιπόν να χάνουμε ούτε ένα ευρώ, αντίθετα κάθε έργο θα πρέπει να έχει πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα.
ΛΗΞΟΥΡΙ 9 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022
Η Επιστημονική Επιτροπή Αρχιτεκτόνων Παλικής του ΤΕΕ
Αντύπας Αλέξανδρος
Βιτωράτος Σπύρος Γεράσιμος
Κουμουνδούρος Γιώργος
Μεσσάρης Δημήτρης
Παξινός Θωμάς
Πετρίδης Νίκος
Σημείωση: Το σήμα της Επιστημονικής μας Ομάδας, από την αρχή της σύστασής μας, είναι το δυναμικό σκίτσο του Λασκαράτου που σχεδίασε σε ανύποπτο χρόνο, ο συνάδελφος Γεράσιμος Βιτωράτος. Συμπτωματικά σήμερα γίνεται και πολύ επίκαιρο. ΟΜΑ Παλικής