Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος στα Παλιά Βλαχάτα Σάμης είναι ένα σημαντικό μνημείο της Κεφαλονιάς, άγνωστο στο ευρύ κοινό.
Cefalonia,Vlachata Samis La chiesa di San Giovanni Battista del 19 ° secolo con elementi barocchi.
Ο ναός, ο οποίος σύμφωνα με εντοιχισμένη επιγραφή κτίσθηκε το 1877, ακολουθεί τον συνήθη στα Επτάνησα αρχιτεκτονικό τύπο της μονόκλιτης βασιλικής με ξύλινη στέγη. Παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με τον περίπου σύγχρονό του ναό της Παναγίας στην θέση Αυλακούλια στα Λειβαθινάτα, π.χ. ως προς τις αναλογίες, το μέγεθος, την αετωματική απόληξη («ατσούπι») των στενών πλευρών, την χρήση λαξευτής τοιχοποιίας στις γωνίες, τους ημικυκλικούς φεγγίτες («μετζαλούνα») στις μακρές πλευρές και τους στρογγυλούς φεγγίτες («φότολο ροτόντο») στις στενές, καθώς και ως προς τον εξωτερικό χρωματισμό («τσελέστε»). Είναι, επίσης, αξιοσημείωτο ότι στον Άγιο Ιωάννη επιβιώνουν απλοποιημένα μορφολογικά στοιχεία μπαρόκ, όπως οι έλικες στο αέτωμα του θυρώματος της Βορείου εισόδου («μπασιά»).
Ενδιαφέρον παρουσιάζει, επίσης, το καμπαναριό του ναού. Είναι φράγκικου τύπου ή απλό, δηλ. αποτελείται από ένα υψηλό τοίχωμα με ανοίγματα, και χρησίμευε ως πυλώνας εισόδου («πορτόνι») στον προαύλιο χώρο (αυλή με « κούρτη=τειχίο») του ναού, όπου υπάρχει και το κοιμητήριο του χωριού.
Με τους σεισμούς του 1953 κατέρρευσε ο Νότιος τοίχος και η στέγη του ναού, καθώς και το ανώτερο τμήμα του κωδωνοστασίου. Έκτοτε τα δύο αυτά μνημεία παραμένουν εγκαταλελειμμένα και ερειπωμένα.
Οι σοβαρές βλάβες που έχουν υποστεί τα δύο οικοδομήματα, και ιδιαιτέρως ο ναός, δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού. Είναι ανάγκη να δρομολογηθεί άμεσα η εκπόνηση μελέτης στερέωσης και προστασίας τους, ενώ θα πρέπει να βελτιωθεί και η πρόσβαση προς τον χώρο (σήμανση, καθαρισμός μονοπατιού), ώστε το σημαντικό αυτό δείγμα επτανησιακής αρχιτεκτονικής να διασωθεί και να καταστεί ευρύτερα γνωστό. Παράλληλα, θα πρέπει να προωθηθεί η κήρυξη του συνόλου (ναός, κωδωνοστάσιο, κοιμητήριο) ως μνημείου από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Δρ. Κωνσταντίνος Κουτσαδέλης
Αρχαιολόγος
Πηγή : Ionian center
[…] Βλαχάτα Σάμης Κεφαλονιά ,Ι.Ν.Α.Ιωάννου Προδρόμου, το φράγκικου τύπου καμπαναριό με το πορτόνι εισόδου. Βλαχάτα Σάμης Κεφαλονιά ,Ι.Ν.Α.Ιωάννου Προδρόμου, το πορτόνι με το λιτό βόλτο=καμάρα και στο βάθος η εκκλησία. .Βλαχάτα Σάμης Κεφαλονιά ,Ι.Ν.Α.Ιωάννου Προδρόμου,η βορεινή πλευρά της εκκλησίας με την κύρια μπασιά=είσοδο και με απλοποιημένα μορφολογικά στοιχεία μπαρόκ .Kefalonia,Vlachata Samis, the church of St.John the Baptist of the 19th century with Baroque elements. Βλαχάτα Σάμης Κεφαλονιά ,Ι.Ν.Α.Ιωάννου Προδρόμου, εσωτερικό,δυτική πλευρά όπου ήτανε το γυναιτίκι=γυναικωνίτης. Βλαχάτα Σάμης Κεφαλονιά ,Ι.Ν.Α.Ιωάννου Προδρόμου, εσωτερικό του ιερού με ό,τι έχει απομείνει από την τοιχογραφία της Πλατυτέρας.via […]