ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ ΣΜΥΡΝΗ
Πώς συνδέεται άραγε ένα πανέμορφο ιδιωτικό νησάκι κοντά στην Λευκάδα με έναν εκ των σημαντικότερων και πιο διακεκριμένων ποιητών που γέννησε η χώρα μας τον 19ο αιώνα;
Η μικρονησία του Ιονίου μοιάζει τα τελευταία χρόνια σαν μια ανακάλυψη για Ελληνες και ξένους που είχαν εμμονή με το Αιγαίο και πλέον βλέπουν τα πλεονεκτήματα των δυτικών ελληνικών θαλασσών. Η ανάπτυξη του Σκορπιού που σύντομα θα αποτελεί ένα από τα κορυφαία πολυτελή θέρετρα στον κόσμο, αλλά και η γενικότερη ανάπτυξη τόσο σε Λευκάδα, Μεγανήσι, όσο και στην ξεχασμένη μέχρι πρότινος Βορειοδυτική πλευρά της Αιτωλοακαρνανίας, συνθέτουν τους λόγους που τα φώτα πλέον στρέφονται στην ήρεμη αυθεντικότητα του Ιονίου. Εκεί κάπου, στέκει η ιστορία ενός πολύ μικρού νησιού που είναι σύμβολο της κουλτούρας που είχε γενικότερα η περιοχή έναν αιώνα παλαιότερα.
Η πορεία της Μαδουρής είναι κοινή με αυτή της οικογένειας Βαλαωρίτη. Ξεκινά πολλά χρόνια πριν ο Αριστοτέλης Ωνάσης στρέψει τα βλέμματα της δημοσιότητας σε ένα άλλο ιδιωτικό νησάκι -τον Σκορπιό- ανατολικά της κοσμαγάπητης επτανήσιας κόρης που ακούει στο όνομα Λευκάδα.
Bορειοδυτικά του Σκορπιού θα συναντήσεις τον πλωτό παράδεισο της Μαδουρής, ο οποίος απλώνεται σε μια έκταση που ξεπερνά τα 0,127 τετραγωνικά χλμ. Το νησάκι ανήκει στα λιλιπούτεια μα ξακουστά Πριγκιπονήσια, που είναι μέρος του συμπλέγματος των Τηλεβοϊδών νήσων κι απέναντί της βρίσκεται το κοσμοπολίτικο Νυδρί, που βουλιάζει κάθε χρόνο από πλήθος επισκεπτών. Η Μαδουρή βρίσκεται στην ανατολική ακτή της Λευκάδας και ακριβώς απέναντι από τα παράλια της Στερεάς Ελλάδας, εκεί δηλαδή που απλώνεται ένας μεγάλος κόλπος. Μιλάμε για τον κόλπο του Βλυχού, στην είσοδο του οποίου υπάρχουν άλλα δύο υπέροχα νησάκια που λούζονται στα φυσικά χρώματα. Η Σπάρτη και ο Σκορπιός συμπληρώνουν μαζί με τη Μαδουρή μια τριάδα καρτποσταλικών τοπίων.
Η μακρόχρονη σχέση της με την οικογένεια Βαλαωρίτη
Πρέπει να γυρίσουμε αρκετά χρόνια πίσω και να φτάσουμε στον 19ο αιώνα όταν ο γνωστός επτανήσιος επιχειρηματίας Ιωάννης Βαλαωρίτης, πατέρας του πασίγνωστου ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, αγόρασε τη Μαδουρή. Το νησάκι πέρασε στην ιδιοκτησία του Αριστοτέλη και του αδερφού του Ξενοφώντα, όταν μοιράστηκαν από κοινού την πατρική περιουσία και μέχρι σήμερα ανήκει στην οικογένεια Βαλαωρίτη.
Η νήσος των ποιητών
Κρυμμένος μέσα σε τεράστια αμπέλια, οργιαστική βλάστηση, καταπράσινους θάμνους, θεόρατα κυπαρίσσια και μια αιωνόβια ελιά ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης έβρισκε έμπνευση για να γράψει κάποια από τα σημαντικότερα ποιήματά του. Συχνά πυκνά ανέφερε τον δικό του ξεχωριστό φόρο τιμής και στη Μαδουρή, γράφοντας: «Σπάρτη, Σκορπιός και Τσόκαρι, Σκορπίδι και Χελώνη, γινήκανε όλα μαζί της Μαδουρής γειτόνοι».
Στον πρόλογο του ποιήματός του με τίτλο «Ξεριζωμένο Δέντρο», σημειώνει επίσης ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης: «Κατά τον Ιανουάριον του 1866 διαμένων εν Μαδουρή, παρεστάθην θεατής φοβερωτάτης τρικυμίας. Η θάλασσα βρυχωμένη συνεστρέφετο εντός στενωτάτων πορθμών, τα δε κύματά της αντικρουόμενα κατέπιπτον αφροστεφή και γιγαντώδη επί της Μαδουρής». Η παραδεισένια νησίδα το 1925 υποδέχθηκε σπουδαίους Ελληνες του πνεύματος, οι οποίοι προσήλθαν στη Μαδουρή για τους εορτασμούς των 100 χρόνων από τη γέννηση του ποιητή. Ο Κωστής Παλαμάς και ο Αγγελος Σικελιανός βρέθηκαν εκεί κι ήταν μεταξύ εκείνων που απήγγειλαν ποιήματα του Βαλαωρίτη.
Το Αρχοντικό
Ενα πετρόκτιστο κτίριο κόσμημα είναι αυτό που ξεπροβάλλει στη Μαδουρή, τραβώντας όλα τα βλέμματα πάνω του. Πρόκειται για το αρχοντικό της οικογένειας Βαλαωρίτη το οποίο, με βάση τις ιστορικές πηγές, ανεγέρθηκε την περίοδο 1859-1864. Το οίκημα που μετρά περισσότερα από 150 χρόνια ζωής ενθουσιάζει ακόμη και σήμερα με την αρχιτεκτονική του, την αρχοντιά του και την απαράμιλλη αισθητική του, ενώ πλησίον του υπάρχει κι ένα μικρό εκκλησάκι γοτθικού ρυθμού, το οποίο αντίστοιχα βρίσκεται στην ιδιοκτησία της οικογένειας Βαλαωρίτη. Πρόκειται για έναν μικροσκοπικό ναό του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, ο οποίος ωστόσο βρίσκεται σε βορειότερο σημείο της νησίδας.
Η Μαδουρή πηγαίνει στο Hollywood
Ο σπουδαίος Billy Wilder (σκηνοθέτης του “Μερικοί το προτιμούν καυτό”, “Ocean’s Eleven”, “Sabrina”, “η Γκαρσονιέρα” μεταξύ άλλων) υπογράφει σκηνοθεσία, σενάριο και παραγωγή στο Fedora του 1978, δίνοντας τους πρωταγωνιστικούς ρόλους στον Willian Holden και στη Marthe Keller. Η Μαδούρη ωστόσο, χάρη στην απαράμιλλη φυσική ομορφιά της, είναι αυτή που κλέβει την παράσταση από το πρωταγωνιστικό δίδυμο κι αναδεικνύεται ως η αδιαφιλονίκητη σούπερ σταρ της ταινίας. Η χάρη της φτάνει λοιπόν μέχρι το Hollywood, που υποκλίθηκε κι αυτό με τη σειρά του στο μαγευτικό κι εξόχως ειδυλλιακό τοπίο του ιδιωτικού νησιού.
Aπό την ταινία Fedora του Billy Wilder με τους Willian Holden και Marthe Keller στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.
Τι συμβαίνει σήμερα στη Μαδουρή
Το πανέμορφο νησάκι στέκει ακόμη εκεί καταπράσινο κι αγέρωχο, με την πλούσια και πυκνόφυτη βλάστησή του, να αγκαλιάζει τα καταγάλανα νερά γύρω του. Ανήκει πια στους κληρονόμους του ποιητή Νάνου Βαλαωρίτη και της Ελενας, του Γερασίμου και του Γρηγόρη Καραπαναγιώτη, που ήταν τα δισέγγονα του Αριστοτέλη κι αποτελεί ξεχωριστό σημείο αναφοράς για όλους τους Λευκαδίτες. Συχνά πυκνά διάφοροι σκαφάτοι ταξιδιώτες προσεγγίζουν το νησάκι, που ήθελε σύμφωνα με τις φήμες να αγοράσει ο Ωνάσης, μα τελικά δεν κατέστη δυνατό, αφού οι ιδιοκτήτες του αρνήθηκαν να το παραχωρήσουν. Τον Μάρτιο που μας πέρασε έγινε προσπάθεια διάρρηξης του αρχοντικού της Μαδουρής, μα ο ημεδαπός δράστης συνελήφθη κι οδηγήθηκε στις τοπικές αστυνομικές αρχές.
Ενας ευλογημένος τόπος, που έγινε ποιητικό καταφύγιο για τον Βαλαωρίτη, φέρει την αίγλη και την κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα ενός ιδιωτικού παράδεισου, που παραμένει ένα λευκαδίτικο μυστικό, που σαγηνεύει κάθε τυχερό και τυχερή που θα το αγναντέψουν έστω κι από μακριά.
Photo: Wikipedia
