Τιμήθηκε σήμερα στην Κεφαλονιά από τον Πολιτιστικό Σύλλογο ΦΩΚΑΤΩ η 203η επέτειος της μάχης στο Πούσι της Αρχαίας Ολυμπίας, εναντίον των Λαλαίων. Συνδιοργανωτές της εκδήλωσης ήταν η Π.Ε. Κεφαλονιάς και Ιθάκης και ο Δήμος Αργοστολίου.
Τιμούμε τα τελευταία χρόνια αυτή την επέτειο στην Κεφαλονιά καθώς η συμμετοχή των Κεφαλλήνων θεωρήθηκε και τεκμηριώθηκε ιστορικά ως καθοριστική για τη νικηφόρα έκβασή του.
Για την ιστορία της μάχης του Λάλα μίλησε ο Γεράσιμος Γαλανός ,
εκπαιδευτικό και γνωστός ερευνητής της ιστορίας και των παραδόσεων.
Στην εκδήλωση εκπροσωπήθηκε η Περιφέρεια από τον Αντιπεριφερειάρχη Σωτήρη Κουρή, ο Δήμος Αργοστολίου από το Δήμαρχο Θεόφιλο Μιχαλάτο, ο Δήμος Σάμης από τον αναπληρωτή δήμαρχο Σπύρο Σπαθή, ενώ εκπρόσωποι φορέων και των Σωμάτων Πολιτικής Προστασίας κατέθεσαν στεφάνια.
ΣΥΜΜΕΤΕΊΧΑΝ οι φορείς:
ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ «ΜΩΡΑΪΤΕΣ ΕΝ ΧΟΡΩ» ΠΑΤΡΑΣ
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΣΩΜΑΤΕΙΟ «ΥΑΚΙΝΘΗ» ΖΑΚΥΝΘΟΥ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΙΛΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑΣ «ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΒΙΛΑΕΤΗΣ» ΗΛΕΙΑΣ
«ΣΚΟΠΕΥΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΟΠΛΩΝ» ΠΑΤΡΩΝ
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ «ΑΓΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΑ» ΗΛΕΙΑΣ
«ΛΥΚΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ» ΑΡΓΟΣΤΟΛΙΟΥ
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ «ΦΩΚΑΤΑ»
Η εκδήλωση έκλεισε με παραδοσιακούς χορούς.
Μάχη του Λάλα, μια δύσκολη ελληνική νίκη
ΠΗΓΗ https://military-history.gr
Το Λάλα, στην ορεινή Ηλεία, ήταν χωριό Αλβανών κυρίως, που είχαν εγκατασταθεί εκεί από τα γεγονότα της “Αρβανιτιάς”, της μεγάλης τιμωρητικής εκστρατείας των Τούρκων και των Αλβανών στην Πελοπόννησο μετά τα Ορλωφικά. Είχε εξελιχθεί σε μεγάλο οικισμό με χιλιάδες κατοίκους που ζούσαν συχνά ληστρικά, με επιδρομές σε χωράφια και υποστατικά της ευρύτερης περιοχής Γαστούνης και Πύργου, λεηλατώντας Έλληνες και Τούρκους εξίσου. Κανένας βαλής και κανένας καδής δεν μπόρεσε να τους περιορίσει, αν και πολλοί προσπάθησαν έχοντας αγανακτήσει από τη δράση τους.
Με την έναρξη της Ελληνικής επανάστασης το Λάλα τάχθηκε με το μέρος των Τούρκων. Στην πρώτη τους ενέργεια, τον Απρίλιο του 1821, 400 Λαλαίοι όρμησαν κατά των Ελλήνων επαναστατών που πολιορκούσαν το κάστρο του Χλεμουτσίου (το φραγγικό Clermont), διαλύοντάς τους και επιτυγχάνοντας την διάσωση της τουρκικής φρουράς που συνενώθηκε με τη φρουρά των Πατρών. Η ήττα στο Χλεμούτσι ήταν η πρώτη της Επανάστασης. Το Λάλα παρέμεινε ισχυρό και η δεσπόζουσα θέση του αποτελούσε αγκάθι στα σχέδια των επανάστατών να πολιορκήσουν την Τριπολιτσά.
Καθώς οι δυνάμεις των Ελλήνων κινούνταν προς τον κάμπο της Τριπολιτσάς, μια ισχυρή δύναμη στρατοπέδευσε κοντά στο Λάλα με σκοπό να το εξουδετερώσει. Οι Λαλαίοι αντέδρασαν και 1.000 από αυτούς συγκρούστηκαν με τις προφυλακές των Ελλήνων, που στάλθηκαν να επιτηρούν το χωριό. Η μάχη γενικεύτηκε με την εμπλοκή ενισχύσεων από το ελληνικό στρατόπεδο στο χωριό Στρέφι αλλά οι Λαλαίοι ήταν πολλοί. Οι Έλληνες κυκλώθηκαν και έπεσαν μέχρις ενός μαζί με τον αρχηγό τους, Χαράλαμπο Βιλαέτη, Φιλικό και εκπαιδευμένο στο ελληνικό τάγμα του βρετανικού στρατού των Ιονίων Νήσων.
Νέες ενισχύσεις των Ελλήνων έφτασαν περισφίγγοντας το χωριό μαζί τους και ένα σώμα Επτανησίων εθελοντών με 4 κανόνια. Προτάσεις συνθηκολόγησης των Ελλήνων απέτυχαν, με τους Αλβανούς να στέλνουν περιπαιχτικά «ολίγα κεράσια του Λάλα και δύο ραβανιά δι’ αγάπην», όπως επίσης απέτυχε και μια ασυντόνιστη επίθεση εναντίον του χωριού που αποκρούστηκε με απώλειες. Με την ενίσχυση και των δύο στρατοπέδων, των Ελλήνων με το σώμα του Πλαπούτα και των Λαλαίων με τον Γιουσούφ μπέη από την Πάτρα και 1.000 Τουρκαλβανούς, ξεκίνησε νέα σύγκρουση.
Οι μάχες των επομένων ημερών ήταν σκληρές και αμφίρροπες κάτω από τον καυτό ήλιο. Οι Αλβανοί είδαν πολλούς δικούς τους να πέφτουν αλλά σημαντικές ήταν και οι απώλειες των Ελλήνων με τον Γεωργάκη Πλαπούτα να είναι μια από αυτές. Ο Πλαπούτας πέθανε από συμφόρηση λόγω της έντασης της μάχης και της ζέστης.
Ο Γιουσούφ επιτέθηκε εναντίον των πυροβολαρχιών των Επτανησίων επαναστατών και μετά από πολύωρη μάχη με μεγάλη φθορά αποσύρθηκε. Άλλωστε, είχε έρθει για να διαλύσει ένα σώμα επαναστατών κι όχι να αποκλειστεί σε μια πολιορκία ενώ η Πάτρα κινδύνευε. Η αποχώρησή του συντάραξε τους Αλβανούς. Η σκληρότητα των μαχών, το πείσμα των Ελλήνων και η καθυστέρηση του Ομέρ Βρυώνη στη Βοιωτία (μάχες Αλαμάνας και Γραβιάς), έγειραν την πλάστιγγα και οι Λαλαίοι εκκένωσαν το χωριό και προσέφυγαν με πλοία στην Ανατολή. Το χωριό πυρπολήθηκε και οι Έλληνες αναθάρρησαν σε αυτήν την πρώτη τακτική νίκη τους εναντίον των Τούρκων ενώ τα τουφέκια των Λαλαίων έλλειψαν από τη μάχη της Τριπολιτσάς που θα ακολουθούσε.
