Μαρίνος Σκλαβουνάκης: Στο Φεστιβάλ Κεφαλονιάς «Κύματα» επιλέγουμε πάντα διάδραση ανάμεσα στο κοινό και τους δημιουργούς

Το Φεστιβάλ ξεκίνησε το 2022 μετά από πρωτοβουλία μιας μικρής ομάδας ανθρώπων και του Δήμου Αργοστολίου. Λόγω του γεγονότος ότι η απόφαση πάρθηκε στα τέλη Ιουνίου, η διάρκεια του ήταν μόνο τρεις ημέρες, ενώ το πρόγραμμα είχε μια εσωστρέφεια. Ξεκινήσαμε με ένα εκτενές αφιέρωμα σε όλες τις ταινίες και ντοκιμαντέρ που έχουν γυριστεί στο νησί ή προέρχονται από Κεφαλονίτες σκηνοθέτες. Συνολικά προβάλαμε πάνω από 50 ταινίες και το γεγονός αγκαλιάστηκε από τον κόσμο. Έτσι, αμέσως μετά το πέρας του Φεστιβάλ ξεκινήσαμε την προετοιμασία για το επόμενο με φιλοδοξίες να γίνει ένα σημαντικό κινηματογραφικό γεγονός και να καθιερωθεί ως θεσμός.

-Γιατί επιλέχθηκε η ονομασία «Κύματα»; Πείτε μας και για την παρουσίαση έργων που ετοιμάζεται με αφορμή την ονομασία του φεστιβάλ.

Ο τίτλος ΚΥΜΑΤΑ είναι συμβολικός και οι έννοιες που μπορεί να προσδώσει κανείς είναι πάρα πολλές. Για μένα τα κύματα έχουν περισσότερη φιλοσοφική έννοια: υπονοούν τον ατέρμονα κύκλο και επανάληψη της ζωής, της ελπίδας και του νέου ξεκινήματος. Παράλληλα η έννοια εμπεριέχει το χώρο διεξαγωγής του φεστιβάλ, και τον τόπο που ζούμε, όπου η θάλασσα είναι κυρίαρχο στοιχείο. Τις ημέρες του Φεστιβάλ θα υπάρχει ταυτόχρονα έκθεση γελοιογραφίας με πρωτότυπα έργα από 22 γελοιογράφους με βασική θεματική τα ΚΥΜΑΤΑ όπως τα αντιλαμβάνεται ο καθένας. Εκεί ίσως ανακαλύψουμε διαφορετικές έννοιες της λέξης.

-Στο πρόγραμμα βλέπουμε και εκπαιδευτικά προγράμματα. Σε ποιους απευθύνονται αυτά; Σε επαγγελματίες, ή σινεφίλ ερασιτέχνες;

Τα εκπαιδευτικά προγράμματα δεν έχουν ακαδημαϊκό χαρακτήρα, αλλά είναι σχεδιασμένα με τέτοιον τρόπο που να αφορούν και τις δύο κατηγορίες. Οι σινεφίλ μπορούν να μάθουν σχετικά με την διαδικασία της δημιουργίας και οι επαγγελματίες να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους.

-Τι άλλο πρόκειται να δούμε στη φετινή διοργάνωση;

Το Φεστιβάλ ΚΥΜΑΤΑ δεν είναι αμιγώς κινηματογραφικό αλλά πολυθεματικό. Η διοργάνωση του Φεστιβάλ βασίζεται σε 3 “πυλώνες”.

Ο πρώτος πυλώνας είναι το κινηματογραφικό πρόγραμμα του φεστιβάλ που αποτελείται από αφιερώματα στα οποία θα προβληθούν επιλεγμένες ταινίες είτε παλαιότερες είτε νεότερες με καλεσμένους τους σκηνοθέτες ή τους συντελεστές των ταινιών αυτών.

Ο δεύτερος πυλώνας είναι το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που αποτελείται από τρεις βασικές δράσεις. Η πρώτη δράση είναι ένα masterclass από τον Έλληνα σκηνοθέτη Γιάννη Οικονομίδη με τίτλο “Κατασκευάζοντας μια ταινία στην Ελλάδα” ένα δεύτερο από την Εύα Στεφανή με τίτλο “Το Ντοκιμαντέρ στην Ελλάδα”. Τα δύο αυτά masterclass θα αφορούν πρακτικές συμβουλές προς νέους κινηματογραφιστές ώστε να απελευθερώσουν την ματιά τους και την τεχνική τους σε σχέση με τη σκηνοθεσία και την παραγωγή ταινιών. H τρίτη δράση αφορά σε masterclass σχετικά με τον σχεδιασμό γελοιογραφίας. Θα υπάρξει επίσης παράλληλη δράση έκθεση γελοιογραφίας με τίτλο “ΚΥΜΑΤΑ” από Έλληνες γελοιογράφους, με παρουσία 2 γελοιογράφων.

Ο τρίτος πυλώνας του φεστιβάλ είναι το μουσικό πρόγραμμα. Αυτός αφορά τρεις μουσικές δράσεις. Η πρώτη δράση ξεκινάει με την κλασική βουβή ταινία Νοσφεράτου F.W. Murnau με συνοδεία ζωντανής μουσικής, από τον Νίκο Βελιώτη. Η δεύτερη δράση αποτελείται από δύο μουσικές συναυλίες στην τελετή λήξης του Φεστιβάλ από τους illegal operation και τον Σταύρο Μητρόπουλο. Παράλληλα θα υπάρξουν μουσικές επιλογές από γνωστούς dj.

-Θα θέλατε να μας πείτε τι σημαίνει για εσάς η συλλογική παρακολούθηση μιας ταινίας;

Θα ξεχώριζα αρχικά τον κινηματογράφο της μαζικής διασκέδασης από τον κινηματογράφο που μπορεί να οριστεί ως τέχνη. Αυτόν δηλαδή που μπορεί να προβληματίσει, να δημιουργήσει ερωτήματα και εσωτερικές συγκρούσεις.

Με αυτό το αφετηριακό δεδομένο, όσο ασαφή και αν είναι τα όρια ανάμεσα στα δύο είδη, η όλη διαδικασία της συλλογικής παρακολούθησης και η συζήτηση πάνω σε μια ταινία είναι μια πολιτική πράξη με μια ευρύτερη έννοια. Αρκεί να θεωρήσουμε ότι η πολιτική προϋποθέτει πάντα διάλογο και όχι μονόλογο. Απομονωμένα άτομα όπως για παράδειγμα ο Ροβινσώνας Κρούσος μπορούν να κάνουν τέχνη αλλά δεν μπορούν να κάνουν πολιτική. Η πολιτική ξεκινάει με την άφιξη του Παρασκευά. Εκεί δηλαδή που υπάρχουν διαφωνίες ή διαφορετικές απόψεις και προσπαθούν να διευθετηθούν.

Στον κινηματογράφο που μπορεί να οριστεί ως τέχνη, η ανοιχτή ερμηνεία του νοήματος μιας ταινίας είναι βασικό δομικό στοιχείο που μπορεί να προκαλέσει διαφορετικές οπτικές. Γι’ αυτό και στο Φεστιβάλ επιλέγουμε πάντα διάδραση ανάμεσα στο κοινό και τους δημιουργούς.

-Σε πολλές προβολές θα παρευρίσκονται και συντελεστές των ταινιών. Τι προσθέτει αυτό στη συνολική εμπειρία;

Το Φεστιβάλ μας έχει ως βασικό στόχο να είναι ένα φεστιβάλ για το κοινό. Αυτό σημαίνει ότι δεν επιθυμούμε να είναι απρόσωπο, αλλά το κοινό να γνωρίσει και να έρθει σε επαφή με τους δημιουργούς. Επίσης θέλουμε να υπάρξει διάδραση με το κοινό, ώστε να γνωρίσει καλύτερα το έργο και τη διαδικασία που το συνοδεύει. Ταυτόχρονα όπως ανέφερα παραπάνω η θέαση με αυτόν τον τρόπο γίνεται μια πολιτική πράξη.

-Θα θέλετε να μας πείτε και για την παρουσία του σέρβικου σινεμά στη διοργάνωση;

Η φιλοσοφία του προγράμματος είναι τα αφιερώματα σε χώρες και σε δημιουργούς. Στη φετινή διοργάνωση έχουμε δύο βασικές κατηγορίες όσον αφορά στις κινηματογραφικές προβολές, τον Ελληνικό και τον Σέρβικο κινηματογράφο. Οι τρεις ημέρες από τις 8 είναι αφιερωμένες στον Σέρβικο κινηματογράφο. Πέρα από τις στενές σχέσεις που έχει η Κεφαλονιά με την Σερβία, θεωρώ ότι εξαιτίας της κοινής Βαλκανικής μας γεωγραφικής καταγωγής μοιραζόμαστε κοινές αγωνίες χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορούμε να έχουμε κοινά με μακρινές χώρες από τη Λατινική Αμερική ή την Ασία.

-Ποια πιστεύετε πως είναι η σημασία διοργανώσεων, όπως το Κινηματογραφικό Φεστιβάλ “ΚΥΜΑΤΑ”, για την Κεφαλονιά, αλλά και τα επτάνησα; Ποιο θα θέλατε να είναι το μέλλον του Κινηματογραφικού Φεστιβάλ «ΚΥΜΑΤΑ»;

Το κινηματογραφικό φεστιβάλ ΚΥΜΑΤΑ είναι αυτή τη στιγμή το μόνο κινηματογραφικό Φεστιβάλ στο Ιόνιο. Στόχος μας δεν είναι μόνο η διοργάνωση προβολών αλλά η πολιτιστική αναβάθμιση του τόπου, η ανάδειξη και προώθηση της κινηματογραφικής τέχνης, καθώς επίσης η ψυχαγωγία και συμμετοχή του κοινού. Παράλληλα επιθυμία μας είναι να προβάλουμε την Κεφαλονιά ως κινηματογραφικό προορισμό δημιουργώντας μια βάση δεδομένων με φωτογραφίες από τα διάφορα τοπία ελεύθερα προσβάσιμες σε παραγωγούς ή σκηνοθέτες που θα ήθελαν να κάνουν μια ταινία στο νησί. Μαζί με αυτούς του στόχους επιδιώκουμε την θεμελίωση και τη διατήρηση ενός δημιουργικού πυρήνα συνάντησης και δικτύωσης των Κεφαλλονιτών καλλιτεχνών και επαγγελματιών του χώρου, σε πανευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.

-Δε γίνεται να μην κάνουμε και μια αναφορά στα «Μαγητικά Πεδία», του Γιώργου Γούση. Πείτε μας για τη δική σας εμπλοκή σε αυτήν.

Κάποια στιγμή μέσα στην καραντίνα ο Γιώργος Γούσης με πήρε τηλέφωνο και εξέφρασε την επιθυμία του να κάνει μια ταινία στην Κεφαλονιά με την προϋπόθεση να τον βοηθήσω στην παραγωγή. Τα πρώτα λόγια που άκουσα ήταν ένα road movie στην Κεφαλονιά το χειμώνα. Δεν χρειάστηκε να ακούσω κάτι άλλο και συμφώνησα αμέσως. Παράλληλα η ταινία είχε ένα απελπιστικά μικρό μπάτζετ. Θυμάμαι ότι είχαμε κάτι λιγότερο από 6000 ευρώ. Είχαμε πάει σε ένα εστιατόριο και γράφαμε με ένα μολύβι πάνω στο χάρτινο τραπεζομάντιλο τα νούμερα που δεν έβγαιναν με τίποτα. Έτσι ξεκίνησε ένας αγώνας να στήσουμε την παραγωγή αυτής της ταινίας. Πολλοί φίλοι βοήθησαν για αυτήν την ταινία εθελοντικά είτε παίζοντας μέσα σε βοηθητικούς ρόλους είτε κουβαλώντας πράγματα, είτε μαγειρεύοντας. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η ταινία είναι ένα προϊόν αγάπης και ίσως αυτό να μεταφέρθηκε με κάποιον τρόπο μέσα στην ταινία.

-Κεφαλονιά στα «Μαγητικά Πεδία», Κεφαλονιά και στη δική σας μικρού μήκους ταινία «ΟΛΑ ΓΙΑ ΟΛΑ». Πώς επηρεάζει ο τόπος σας τη ματιά και το έργο σας;

Τα τοπία για μένα είναι πολύ σημαντικά και τα αντιλαμβάνομαι ως έναν ακόμα χαρακτήρα της ταινίας όπως για παράδειγμα στα Μαγνητικά πεδία είναι οι ηθοποιοί ή το αυτοκίνητο τους. Πέρα όμως από την ορατή ποιότητα ενός τοπίου υπάρχει και κάτι άλλο που αποκαλώ ψυχή του τοπίου, χωρίς απαραίτητα να είναι μια μεταφυσική έννοια. Η προσεκτική παρατήρηση των τοπίων μου έχει δώσει την δυνατότητα να εντοπίζω γρήγορα την ουσία ενός τοπίου. Τα ιδιαίτερα φυσικά και γεωγραφικά χαρακτηριστικά ενός τόπου προσδίδουν κάποια στοιχεία που κατά την γνώμη μου εκδηλώνονται σε συγκεκριμένες συνθήκες και στιγμές. Για παράδειγμα μια χαμηλή ομίχλη που σε ορισμένους τόπους μπορεί να εκδηλώνεται μόνο λίγες ημέρες τον χρόνο, τότε που οι συνθήκες και η γεωγραφία κάνουν πιο ευδιάκριτη την ουσία του τοπίου. Τα Μαγνητικά πεδία έγιναν μέσα στην απόκοσμη ηρεμία της καραντίνας και η εύρεση των τοπίων αντανακλούσε πέρα από την ουσία και το νόημα της ταινίας και την δική μας θέση και ψυχολογική κατάσταση.

Μαρίνος Σκλαβουνάκης – Βιογραφικό

Ο Μαρίνος Σκλαβουνάκης γεννήθηκε το 1973 στην Νέα Ζηλανδία και μεγάλωσε στη Κεφαλονιά, όπου ζει μέχρι σήμερα. Έχει πιστοποιηθεί σε διάφορους τομείς της ψυχολογίας και της φιλοσοφίας. Παρακολούθησε ιστορία κινηματογράφου και σκηνοθεσία στο ΕΚΠΑ και “Σεμινάριο Σκηνοθεσίας” με τον Γιάννη Οικονομίδη. Το 2017 σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία μικρού μήκους «Όλα για Όλα», η οποία βραβεύτηκε στο φεστιβάλ Δράμας. Το 2020 σκηνοθέτησε το ντοκιμαντέρ «Odysseus Journey – The art of memory», το οποίο απέσπασε πολλά βραβεία, ενώ το 2022 ακολούθησε η σκηνοθεσία της μικρού μήκους ταινίας «ΝΑΝΑ». Στο διάστημα που μεσολάβησε, υπέγραψε (μαζί με τον Γ.Καρναβά και τον Γ.Γούση) την παραγωγή της πολυβραβευμένης ταινίας-φαινόμενο “Μαγνητικά Πεδία” του Γιώργου Γούση, για την οποία μάλιστα απέσπασε και το βραβείο του καλύτερου Location Manager στο 62ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Από το 2016 παραδίδει μαθήματα κινηματογράφου στο Αργοστόλι μέσω του ετήσιου κύκλου συναντήσεων «Αναλύοντας την Κινηματογραφική Γλώσσα».