Γράφει η Ελένη Ευαγγελοδήμου
Σχέδιο έκτακτης ανάγκης για την τουριστική σεζόν με στρατηγικό στόχο το άνοιγμά της πριν από τον Ιούνιο βγάζει από το συρτάρι η κυβέρνηση με δύο κυρίαρχους πυλώνες, τους οποίους διατρέχει η ίδια… λέξη: ταχύτητα. Αφενός επιδιώκεται να βγει στον αέρα νωρίτερα από το συνηθισμένο μια «ανθρωποκεντρική» τουριστική εκστρατεία, αφετέρου το βάρος πέφτει ήδη σε κάθε εναλλακτικό σενάριο για τα πρωτόκολλα με τα οποία η χώρα θα υποδέχεται φέτος τους τουρίστες. Αιχμή του σχεδίου παραμένει το ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού που πρακτικά, σύμφωνα με τον Πρωθυπουργό, μεταφράζεται σε δημιουργία ειδικής λωρίδας εξυπηρέτησης για εμβολιασμένους επισκέπτες. Μετά την περσινή καθίζηση, στόχος είναι να πιαστεί οπωσδήποτε άνω του 40% της σεζόν του 2019, ωστόσο παρά την εκφρασμένη αισιοδοξία από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, το φως στην άκρη του τούνελ… τρεμοπαίζει.
Οι μεταλλάξεις του ιού που έχουν θορυβήσει κυβερνήσεις και επιστήμονες και το «θρίλερ» με τις παραδόσεις των εμβολίων, που ανατρέπει τα εμβολιαστικά προγράμματα, απειλούν τους αρχικούς σχεδιασμούς, βάζοντας για την ώρα εκτός δημόσιας σφαίρας και το κεφάλαιο «πιστοποιητικό» που άνοιξε θεσμικά σε επίπεδο ΕΕ ο Μητσοτάκης. Αυτό δεν σημαίνει ότι υποχωρούν οι παρασκηνιακοί σχεδιασμοί, πολλώ δε μάλλον ότι εγκαταλείπεται το πλάνο της «fast travel lane» για τους εμβολιασμένους ταξιδιώτες, στο πλαίσιο μιας «απλής λύσης», με το πρωθυπουργικό σκεπτικό, «η οποία μπορεί να θέσει ξανά σε κίνηση τις οικονομίες μας». Οι εξελίξεις αφορούν προφανώς άμεσα τους παράγοντες της τουριστικής αγοράς, που ελπίζουν σε ομαλοποίηση στο σκηνικό των εμβολιασμών και σε μεγαλύτερες ταχύτητες, εντός συνόρων αλλά και στις χώρες – «τροφοδότες» στο ελληνικό καλοκαίρι.
Επαφές
Ως βασικό «κλειδί» για να ανοίξουν τα σύνορα και να ενισχυθεί η οικονομική ανάκαμψη έχει χαρακτηρίσει τους εμβολιασμούς η Διεθνής Ενωση Αερομεταφορών (IATA), με τον επικεφαλής της Αλεξάντερ ντε Ζούνιακ να υποστηρίζει ανοιχτά τη χρήση πιστοποιητικού εμβολιασμού, όπως θέλει το Μαξίμου. Ο γύρος επαφών του Πρωθυπουργού με ομολόγους του και του αρμόδιου υπουργού Τουρισμού Χάρη Θεοχάρη διευρύνεται καθ’ οδόν προς την άνοιξη, αρχικά με χώρες – «δεξαμενή» για τον ελληνικό τουρισμό. Στο τραπέζι άλλωστε βρίσκεται η διέξοδος των διμερών συμφωνιών, αφού σχετικές σκέψεις γίνονται ήδη και η υλοποίησή τους θα εξαρτηθεί από την τροπή των συζητήσεων σε επίπεδο ΕΕ για τα πρωτόκολλα ασφάλειας στις μετακινήσεις. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η κυβέρνηση θα επιμείνει σε αποφασιστικά βήματα για να εξασφαλίσει την τουριστική κίνηση, κάτι που σηματοδοτεί στροφή της προσοχής της και σε άλλες χώρες, ανάμεσά τους οι ΗΠΑ, η Ρωσία, το Ισραήλ κ.ά.
Είναι σαφές ότι οι προπαρασκευαστικές ενέργειες μένουν στο παρασκήνιο, καθώς η κυβέρνηση δεν θέλει να καλλιεργήσει την εικόνα ότι καταφεύγει σε μονομερείς κινήσεις προτού διαλευκανθεί το τοπίο ευρωπαϊκά. Ενδεικτική της κινητικότητας είναι η πρόσφατη τηλεδιάσκεψη Θεοχάρη με την ομόλογό του από τη Σερβία Τατιάνα Μάτιτς, με αντικείμενο και το πιστοποιητικό, την ώρα που οι σερβικές αρχές, σύμφωνα με ανακοινώσεις, εμφανίζονται θετικές στην ιδέα… «διπλής» εισόδου στην Ελλάδα μετά τον Μάιο: με e-αποδεικτικό οι μεν και με PCR ή rapid test οι δε.
«Fast travel lane»
«Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα ζητείται απ’ όσους ταξιδεύουν κάποιο αποδεικτικό. Είτε είναι πιστοποιητικό, είτε αρνητικό τεστ» έλεγε προσφάτως σε ομολόγους του ο Μητσοτάκης. Στην κυβέρνηση αποτιμούν θετικά την κουβέντα που άνοιξε θεσμικά ενώ η Κομισιόν ήδη ανακοίνωσε ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ ενέκριναν τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την απόδειξη εμβολιασμού για ιατρικούς σκοπούς.
Η συζήτηση για πιθανές άλλες χρήσεις έχει μετατεθεί για αργότερα. «Οσον αφορά στα ταξίδια, στόχος είναι να έχουμε και εκεί κάτι διαλειτουργικό, να αποφύγουμε τη σύγχυση του περασμένου Μαρτίου» λένε πρόσωπα του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος. «Η συζήτηση θα έρθει από μόνη της τελικά» εκτιμούν και επισημαίνουν την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να μην εγκαταλείψει τους σχεδιασμούς για την «λωρίδα ταχείας κυκλοφορίας». Η χαρακτηριστική αποστροφή τους είναι ότι «κινούμε τις συζητήσεις μια ώρα αρχύτερα, έχοντας πλέον το «trademark» (σ.σ. «εμπορικό σήμα»), χωρίς να μιλάμε για υγειονομικό διαβατήριο». Σε κάθε περίπτωση, ο γρίφος παραμένει διαμορφώνοντας και στρατόπεδα σκεπτικιστών και αρνητών. Ερωτήματα, όπως η διάρκεια ισχύος του πιστοποιητικού ή το πιθανό πρόβλημα να δημιουργηθεί ένα «νέου τύπου διαγενεακό ρήγμα» αφού σχεδόν όλες οι χώρες εμβολιάζουν κατά προτεραιότητα τους ηλικιωμένους, επεσήμανε εντός της εβδομάδας ο Economist. Ωστόσο παρά τους ενδοιασμούς, γράφει στο κεντρικό άρθρο ο Economist, είναι πολύ πιθανή η υιοθέτησή τους γιατί ακόμη και μία μικρή διέξοδος παρέχει αχτίδα ελπίδας.
«Πιλότος» οι Ισραηλινοί
Στο επόμενο διάστημα αναμένεται κινητοποίηση εστιασμένα προς το Ισραήλ, καθώς η πρόθεση είναι να οργανωθεί η υποδοχή Ισραηλινών στο μοντέλο της «fast travel lane» ήδη από τον Απρίλιο, εφόσον δεν υπάρξουν δραματικές εξελίξεις στην εξέλιξη της πανδημίας και στις εμβολιαστικές εκστρατείες. Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση θα ήθελε να λειτουργήσουν ως «πιλότος» τα ανοιξιάτικα ταξίδια από το Ισραήλ, που συνεχίζει με δυναμικό ρυθμό τους εμβολιασμούς. Δεν ήταν τυχαίο ότι ο Μητσοτάκης έκανε σχετικές αναφορές σε προ ημερών τηλεδιάσκεψή του με τους ομολόγους του από Νορβηγία, Αυστρία, Αυστραλία αλλά και από το Ισραήλ, την Τσεχία και τη Δανία – χώρες που φαίνεται να εκπέμπουν θετικά σήματα σε ό,τι αφορά τις πιθανές χρήσεις του πιστοποιητικού.
Η εξίσωση της αγοράς
Παράλληλα γίνεται προσπάθεια να τρέξουν μαζικά δράσεις προβολής ιδίως σε αγορές που παραδοσιακά οργανώνουν από τον χειμώνα τις θερινές εξορμήσεις, όπως οι Σκανδιναβοί, ενώ αρχίζουν να κινούνται οι διαδικασίες για την καμπάνια (κατοχύρωση domain names κ.λπ.). Το βάρος πέφτει στον ΕΟΤ ώστε να βγει ο διαγωνισμός, ενώ παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι ο κλάδος θα σημαδευτεί από last minute κρατήσεις, που θα εντείνουν τον ανταγωνισμό και θα δοκιμάσουν τα αντανακλαστικά των tour operators και των ξενοδόχων. Η εξίσωση της αγοράς παραμένει θολή και τα ερωτήματα θα αρχίσουν να βρίσκουν συγκεκριμένες απαντήσεις από τη στιγμή που δοθεί το πρώτο σήμα έναρξης της τουριστικής κούρσας, με δεδομένο ότι και οι διακοπές του 2021 θα γίνουν σε ένα δεσμευτικό περιβάλλον αυστηρών πρωτοκόλλων.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ
