Χωρίς πολλές τυμπανοκρουσίες, και ενώ η πανδημία εξακολουθεί να ανησυχεί τον πλανήτη, η Ελλάδα αναρριχήθηκε στην πρώτη θέση της παγκόσμιας αγοράς ναυλώσεων super yachts. Μεγάλων δηλαδή θαλαμηγών, άνω των 24 μέτρων, ελληνικών ή ξένων που ενοικιάζονται για πλόες στα ελληνικά νερά.
Εχοντας τα τελευταία χρόνια χτίσει μια πολύ καλή εικόνα ως τουριστικός προορισμός, η Ελλάδα έφτασε το 2019 να είναι ο τρίτος δημοφιλέστερος προορισμός σε ναυλώσεις διεθνώς, κατέχοντας το 17% της παγκόσμιας αγοράς μετά τη Νότια Γαλλία (20%) και την Ιταλία (19%). Το 2020 ανέβηκε στη δεύτερη θέση (19%) και το 2021 είναι πλέον στην πρώτη θέση σε ναυλώσεις με 23% μερίδιο αγοράς και ακολουθούν οι αγορές της Νότιας Γαλλίας (19%) και της Ιταλίας (17%).
Αυτό εξηγεί μιλώντας στην «Κ» ο Μισέλ Χρυσικόπουλος, Global Managing Partner της International Yacht Company (IYC), η οποία διαθέτει ένα διευρυμένο δίκτυο 14 γραφείων σε 9 χώρες και είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες στον κλάδο διεθνώς, αφού έχει περισσότερα από 100 σκάφη υπό διαχείριση, τον μεγαλύτερο στόλο σκαφών προς ναύλωση παγκοσμίως. «Η χαλάρωση των ταξιδιωτικών περιορισμών προς την Ελλάδα στις 14 Μαΐου συνέβαλε στην αύξηση των κρατήσεων για το 2021, καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό ναυλώσεων πραγματοποιείται από ξένους, ενώ παράλληλα με την αύξηση στις ναυλώσεις το 2021 η χώρα είδε και άνοδο της τάξης του 15% στον στόλο των σκαφών, με 224 super yachts πάνω από 24 μέτρα να έχουν ελληνική άδεια charter», σημειώνει. Τη νέα αυτή εποχή του yachting επιπέδου στην Ελλάδα επιβεβαιώνει και έρευνα του Bloomberg, με βάση την οποία η Ελλάδα αυτή τη στιγμή αποτελεί τον κορυφαίο προορισμό για super yachts καθώς στις θάλασσες και στις ακτές της βρίσκονταν στα τέλη Ιουνίου τουλάχιστον 194 τέτοια πολυτελή σκάφη, αριθμός αυξημένος κατά 81 σε σχέση με τον Μάιο. Συγκριτικά στην Ιταλία βρίσκονταν 171, στις ΗΠΑ 170, στη Γαλλία 151 και στην Ισπανία 124.
Ετσι, μόλις ένα χρόνο μετά το παγκόσμιο lockdown, τα στοιχεία των πρώτων έξι μηνών του 2021 δείχνουν πως η αγορά των σκαφών αναψυχής (super yachts) είναι η πιο δυνατή των τελευταίων τεσσάρων ετών, με τις πωλήσεις και τις ναυλώσεις να σημειώνουν κατακόρυφη άνοδο παγκοσμίως και την Ελλάδα πρωταγωνίστρια ως προορισμό. Οι πωλήσεις σκαφών διεθνώς αυξήθηκαν σημαντικά το πρώτο εξάμηνο του 2021, σημειώνοντας άνοδο +57% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι και +30% σε σύγκριση με το 2019, σύμφωνα με στοιχεία του SuperYacht Times IQ. Αντίστοιχα, παρά τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς, οι ναυλώσεις παραμένουν σε πολύ υψηλά επίπεδα, με μεγάλη ζήτηση σε δημοφιλείς προορισμούς ανά τον κόσμο. Ο παγκόσμιος στόλος charter σημείωσε αύξηση 11% σε σύγκριση με το 2020 φτάνοντας τα 1.800 σκάφη, σύμφωνα με το Yachtfolio.
Η αύξηση της αγοραστικής δύναμης της υψηλότερης εισοδηματικά ομάδας του πληθυσμού, σε συνδυασμό με τα νέα δεδομένα που δημιουργήθηκαν από την πανδημία, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αυξητική τάση της αγοράς του yachting, τονίζουν οι ειδικοί. Πολλοί ιδιοκτήτες σκαφών προχώρησαν σε αγορά μεγαλύτερων ή περισσότερων του ενός σκαφών σε διαφορετικά σημεία του πλανήτη. Συγχρόνως σημειώθηκε σημαντική αύξηση σε νέους αγοραστές, οι οποίοι εκτίμησαν τα πλεονεκτήματα και την ελευθερία κινήσεων που προσφέρει η ιδιοκτησία ενός σκάφους.
Χρειάζεται σαφές νομικό πλαίσιο στις ναυλώσεις
Αν και η ελληνική αγορά βρίσκεται σε ανοδική πορεία, υπάρχουν ακόμα πολλά που πρέπει να γίνουν ώστε να καθιερωθεί η χώρα ως ο νούμερο ένα προορισμός yachting παγκοσμίως. Κατ’ αρχήν κύκλοι της βιομηχανίας ναυλώσεων εκτιμούν πως πρέπει να αυξηθεί ο διαθέσιμος προς chartering στόλος, να εξαλειφθεί η γραφειοκρατία και να απλοποιηθεί η διαδικασία απόκτησης ελληνικής άδειας charter για σκάφη με ξένη ή ελληνική σημαία, λαμβάνοντας καινοτόμες και τολμηρές λύσεις προς αυτή την κατεύθυνση, οι οποίες πιθανώς θα πρέπει να ξεφύγουν από την πεπατημένη οδό των πολλαπλών αδειοδοτήσεων και να περικόψουν διαδικασίες. Πρέπει επίσης να προχωρήσει η ανάπτυξη δικτύου μαρινών τόσο στην ηπειρωτική Ελλάδα όσο και στα νησιά, που θα προσελκύσει περισσότερα και μεγαλύτερα σκάφη, χωρίς να επαναληφθούν λάθη του παρελθόντος, δηλαδή να δημιουργούνται μαρίνες σε σημεία χωρίς ιδιαίτερο τουριστικό ενδιαφέρον απλώς και μόνον λόγω τοπικών πολιτικών πιέσεων.
«Οι διακοπές με σκάφος προσελκύουν τουρίστες με μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη και απαιτούν επενδύσεις που με τη σειρά τους θα αποφέρουν έσοδα στις κατά τόπους οικονομίες», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια έχει καταγραφεί σημαντικότατη ζήτηση για τη διενέργεια ημερήσιων εκδρομών, με οργανωμένο πρόγραμμα, από επαγγελματικά πλοία αναψυχής, μεταφορικής ικανότητας συνήθως έως 12 ατόμων, τα οποία απευθύνονται σε υψηλότερα εισοδήματα καθώς περιλαμβάνουν συμμετοχή λίγων ατόμων, ιδιωτική περιήγηση σε παραλίες και θαλάσσια αξιοθέατα, καταδυτικές δραστηριότητες και παροχή γεύματος υψηλής γαστριμαργικής ποιότητας, το οποίο μπορεί να ετοιμάζεται από σεφ στο σκάφος.
Τα παραπάνω πακέτα εκδρομών, τα οποία είναι σαφές ότι δεν έχουν σχέση με τις εκδρομές που παρέχουν τα συνήθη ημερόπλοια, τα οποία μπορεί να μεταφέρουν ακόμη και 200 άτομα έναντι ενός προσιτού εισιτηρίου, οργανώνονται και παρέχονται από εξειδικευμένα τουριστικά γραφεία, τα οποία για αυτόν τον λόγο επιθυμούν να ναυλώσουν από ιδιώτες ιδιοκτήτες πολυτελή επαγγελματικά πλοία αναψυχής για την εξυπηρέτηση των πελατών τους. Αλλά οι επαγγελματίες του χώρου διαμαρτύρονται για την έλλειψη νομοθετικής ρύθμισης που θα ρυθμίζει σαφώς και χωρίς αγκυλώσεις τη σχετική δραστηριότητα, η οποία ναι μεν «διψάει» για επαγγελματικά πλοία αναψυχής υψηλού επιπέδου που θα φιλοξενήσουν το σχετικό τουριστικό κοινό, πλην όμως «χτυπάει τοίχο» εξαιτίας του ακατάλληλου και ασαφούς νομικού πλαισίου. «Με την παροχή της δυνατότητας αυτής όμως, της ναύλωσης δηλαδή ιδιωτικών σκαφών σε ειδικευμένα γραφεία που με τη σειρά τους θα τα ναυλώνουν σε ενδιαφερόμενους ταξιδιώτες, ένας σημαντικός αριθμός επαγγελματικών πλοίων αναψυχής θα στραφεί προς αυτή τη δραστηριότητα, αποφορτίζοντας την εβδομαδιαία ή πιο μακροχρόνια ναύλωση σκαφών αναψυχής έως 24 μ., η οποία εμφανίζει σημάδια πληθώρας προσφερόμενων πλοίων το τελευταίο χρονικό διάστημα», σημειώνουν πηγές του ελληνικού yachting.
Υπενθυμίζουν δε πως η προώθηση του yachting και των συναφών με αυτό επαγγελμάτων θα δημιουργήσει ευκαιρίες καριέρας και θέσεις εργασίας και θα οδηγήσει στην αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών. «Οι απαιτήσεις και οι αποδοχές είναι υψηλές και δίνεται η ευκαιρία σε ανθρώπους από διαφορετικούς κλάδους, από καπετάνιους και μηχανικούς έως chefs και επαγγελματίες της εστίασης, να απασχοληθούν σε έναν σταθερά αναπτυσσόμενο κλάδο», εξηγούν.