Ο κόσμος πλησιάζει με ταχείς ρυθμούς την «κρίσιμη ώρα» της υπερθέρμανσης του πλανήτη, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC).
Η έκθεση -αν και προσεκτικά γραμμένη- είναι ανησυχητική για τον τουρισμό, δηλαδή για ταξιδιωτικές επιχειρήσεις και προορισμούς.
Προειδοποιεί ότι οι κίνδυνοι της υπερθέρμανσης είναι μεγαλύτεροι από ό,τι πιστεύαμε πριν από μια δεκαετία.
Όπως επισημαίνει, «τα όρια προσαρμογής» έχουν ήδη επιτευχθεί σε ορισμένες τροπικές, παράκτιες, πολικές και ορεινές περιοχές.
Δημοφιλείς προορισμοί στον κόσμο σε κίνδυνο
Όμορφοι και δημοφιλείς προορισμοί στον κόσμο είναι ευάλωτοι. Από καταπράσινα τροπικά νησιά μέχρι χιονισμένες βουνοκορφές, τα αγαπημένα μέρη για διακοπές κινδυνεύουν.
Οι θερμοκρασίες και τα ακραία καιρικά φαινόμενα αυξάνονται, η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει, οι πηγές στερεύουν από νερό και οι φυσικοί βιότοποι πεθαίνουν.
Ως αποτέλεσμα οι προορισμοί αντιμετωπίζουν και μια άλλη απώλεια, που είναι οι τουρίστες.
Για παράδειγμα των συνεπειών της αύξησης της θερμοκρασίας για τους τουριστικούς προορισμούς, η έκθεση σημειώνει ότι η άνοδος της στάθμης της θάλασσας σημαίνει ότι αυτά «τα σημερινά ακραία φαινόμενα θα συμβαίνουν τουλάχιστον ετησίως σε περισσότερες από τις μισές από όλες τις τοποθεσίες παλιρροιογράφων μέχρι το 2100, σύμφωνα με όλα τα σενάρια».
Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και οι έντονες καταιγίδες ήδη πλημμυρίζουν τις παράκτιες περιοχές, διαβρώνουν παραλίες και καταστρέφουν τις υποδομές.
Ωστόσο ο τουρισμός δεν είναι απλώς θύμα της υπερθέρμανσης του πλανήτη, αλλά συμβάλλει επίσης στο πρόβλημα. Ευθύνεται για το 8% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα. Καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι ταξιδεύουν κάθε χρόνο, αυτό το αποτύπωμα αυξάνεται 4% ετησίως.
Οι τουρίστες συμβάλλουν στην κλιματική αλλαγή με διάφορους τρόπους. Για παράδειγμα, μέσω αεροπορικών, σιδηροδρομικών και οδικών ταξιδιών, τα καταλύματα, τα τρόφιμα, ακόμα και με τα αναμνηστικά.
Οι μειώσεις των εκπομπών μέχρι σήμερα «έχουν αντισταθμίσει μόνο εν μέρει» την παγκόσμια αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, η οποία σημείωσε νέο ρεκόρ πέρυσι.
Η έκθεση επισημαίνει πώς σχεδόν ο μισός πληθυσμός του πλανήτη ζει σε περιοχές «υψηλά ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή» και η υπερθέρμανση «ήδη επηρεάζει τις καιρικές συνθήκες και τις ακραίες κλιματικές συνθήκες σε κάθε περιοχή».
Υψηλότερες παγκόσμιες εκπομπές το 2030
Η IPCC καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «οι πολιτικές που θα εφαρμοστούν μέχρι το τέλος του 2020 προβλέπεται να οδηγήσουν σε υψηλότερες παγκόσμιες εκπομπές το 2030».
Προειδοποιεί πώς «κάθε αύξηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη θα εντείνει πολλαπλούς και ταυτόχρονους κινδύνους».
Ωστόσο, η έκθεση καταλήγει επίσης στο συμπέρασμα ότι δεν είναι πολύ αργά για δράση. «Οι βαθιές, γρήγορες και συνεχείς μειώσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου θα οδηγούσαν σε μια αισθητή επιβράδυνση της υπερθέρμανσης του πλανήτη μέσα σε περίπου δύο δεκαετίες», σημειώνεται.
Οι συγγραφείς περιγράφουν την έκθεση ως «τελική προειδοποίηση», υποστηρίζοντας ότι τα εργαλεία για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης υπάρχουν ήδη. Συμπεραίνουν ότι η έλλειψη πολιτικής δέσμευσης αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την πρόοδο.
Προτείνουν ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να ενισχύσουν «σημαντικά» τους στόχους μείωσης των εκπομπών φέρνοντας την προθεσμία του «καθαρού μηδέν» του 2050 όσο το δυνατόν πιο κοντά στο 2040. Επισημαίνεται ότι «οι επιλογές και οι ενέργειες που θα εφαρμοστούν αυτή τη δεκαετία θα έχουν αντίκτυπο, για χιλιάδες χρόνια.»
H κλιματική ωρολογιακή βόμβα χτυπάει
Ο António Guterres, γενικός γραμματέας του ΟΗΕ ζήτησε «ένα κβαντικό άλμα στην κλιματική δράση», προειδοποιώντας ότι «η κλιματική ωρολογιακή βόμβα χτυπάει».
Από την πλευρά του ο Detlef van Vuuren, ένας από τους συγγραφείς της έκθεσης λέει ότι «είναι ώρα κρίσης. Είμαστε τόσο κοντά στον 1,5 C, τα πράγματα πρέπει να συμβούν τώρα».
Υπενθυμίζεται ότι για να υποστηρίξει τις κυβερνήσεις και τον τουριστικό κλάδο να επιτύχουν ένα πιο πράσινο μέλλον, το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ταξιδιών και Τουρισμού (WTTC) κυκλοφόρησε τον «Οδικό χάρτη για τα ταξίδια και τον τουρισμό Net Zero», έναν φιλόδοξο οδηγό για τον κλάδο στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής.
Ο οδικός χάρτης καθορίζει τις μειώσεις των εκπομπών για κάθε κλάδο στον τομέα των ταξιδιών και του τουρισμού, συμπεριλαμβανομένων των ξενοδοχείων, των αεροπορικών εταιρειών, των αεροδρομίων, των γραμμών κρουαζιέρας και των tour operators, παρέχοντας έναν σαφή οδικό χάρτη για τον τρόπο εξάλειψης του άνθρακα από τον τομέα.
