Με 5,3% πληθωρισμό και με ασύγκριτα μεγαλύτερη ακρίβεια στα ταμεία των σούπερ μάρκετ για πολλούς Γάλλους οι διακοπές εφέτος είναι μια υπόθεση δύσκολα πραγματοποιήσιμη έως και απαγορευτική. Όταν διαθέτουν, ωστόσο, ευελιξία, εφευρετικότητα, καλή θέληση και «θετική σκέψη», καταφέρνουν να προσαρμόζονται στις νέες συνθήκες. Και να φεύγουν για διακοπές ακόμα και στην πανάκριβη Νορβηγία. Διότι αν ο βασικός μισθός στη Γαλλία είναι 1.709,28 ευρώ, στη Νορβηγία είναι 54.360 κορόνες, δηλαδή σχεδόν 4.600 ευρώ.
Πώς όμως αποφασίζει να φύγει κάποιος από μια χώρα με μισθό Α για να κάνει διακοπές σε μια χώρα με μισθό 3Α; Δεν σκέπτεται ότι εκεί ο,τιδήποτε καταναλώσει θα είναι μοιραία ακριβότερο από το ανάλογο στη χώρα του; Το σκέπτεται, αλλά είναι αποφασισμένος να συνδυάσει τις διακοπές με τη δουλειά. «Φέτος, ο στόχος ήταν να κάνουμε διακοπές με το χαμηλότερο δυνατό κόστος», εξηγεί σε ρεπορτάζ του «Figaro» ο Αλέξης, που αποφάσισε να ταξιδέψει με ένα φίλο του για δύο εβδομάδες διακοπές στη Νορβηγία, όπου όμως έχουν βρει δουλειά σε ένα εστιατόριο.
«Ψάξαμε σε αυτόν τον τομέα την ευελιξία των χρονοδιαγραμμάτων», σημειώνει ο νεαρός Γάλλος, ο οποίος βέβαια εκτός από εφευρετικότητα, φαντασία και τα
άλλα προλεχθέντα διαθέτει και ένα ακόμα μείζον «προσόν»: είναι μόλις 22 ετών. 
Χρήσιμες εφαρμογές
Δεν έχουν όμως μόνο οι πολύ νέοι την πολυτέλεια να φύγουν για διακοπές «παντός καιρού και οικονομικών συνθηκών» (παρεμπιπτόντως, στη Νορβηγία ο Αλέξης και ο φίλος του θα γλιτώσουν και από τα κυνικά καύματα των θερέτρων της Μεσογείου). Και λιγότερο νέοι καταφέρνουν να βρουν «κόλπα» ώστε να μειώνουν τον προϋπολογισμό των διακοπών τους. Είναι η περίπτωση της Πολίν και του συζύγου της, που εδώ και μια πενταετία έχουν ανακαλύψει την πλατφόρμα DriiveMe για να ταξιδεύουν με τα δυο τους παιδιά.
Η αρχή της εφαρμογής είναι απλή: αντί ενός μόλις ευρώ έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν ένα όχημα από τη μια πόλη στην άλλη μέσα σε 24 ώρες παρέχοντας έτσι μια σημαντική υπηρεσία σε εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων. Τα καύσιμα και τα διόδια είναι τα μόνα έξοδα που πρέπει να πληρώσουν για το ταξίδι τους.
«Η τιμή του τρένου είναι πολύ υψηλή σήμερα για μια οικογένεια, επομένως μας επιτρέπει να μειώσουμε το κόστος μετακίνησής μας», σημειώνει η Πολίν. Και προσθέτει ότι η οικογένειά της έχει την ευκαιρία να ταξιδέψει με αυτοκίνητα που «δεν θα μπορούσε ποτέ να αποκτήσει, όπως με γερμανικά SUV, για παράδειγμα».
Οι Γάλλοι σφίγγουν ιδιαίτερα το ζωνάρι το εφετινό καλοκαίρι. Σύμφωνα με δημοσκόπηση της OpinionWay σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 2.000 πολιτών, το 22% των ερωτηθέντων παραδέχεται ότι ο εφετινός προϋπολογισμός των καλοκαιρινών διακοπών τους θα είναι χαμηλότερος
από τον περυσινό. Και το 60% δεν κρύβει ότι θα είναι πολύ φειδωλό στις δαπάνες των διακοπών για μεταφορικά, φαγητό και ψυχαγωγία.
Omnia mea mecum porto
Άλλη δημοσκόπηση επίσης της OpinionWay σε δείγμα 1.000 πολιτών αποκάλυψε ότι το 7% θα προμηθευτεί ακόμη και τρόφιμα για να πάρει μαζί του στις διακοπές. Είναι η στρατηγική που εφαρμόζει εδώ και χρόνια ο Τομά: «Περιορίζω τα εστιατόρια, μαγειρεύω περισσότερο και οργανώνω πικνίκ», δηλώνει στη γαλλική εφημερίδα ο ηλικίας 29 ετών άνδρας, που επίσης επιλέγει να κάνει τις διακοπές του τους λιγότερο τουριστικούς μήνες Ιούνιο και Σεπτέμβριο, που οι τιμές είναι πιο χαμηλές.
Όσο για τη διαμονή, ο Τομά δεν διστάζει να κοιμάται σε ξενώνες νέων, που είναι λιγότερο ακριβοί από τα ξενοδοχεία ή τα δωμάτια Airbnb. Για τις μετακινήσεις του προτιμά αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους, όπως η Ryanair και η easyJet. Τώρα, πώς στη μικρή χειραποσκευή που επιτρέπεται να πάρει μαζί του στις «συρρικνωμένες» αεροπορικές πολυθρόνες ο Τομά μεταφέρει κατσαρολικά και τρόφιμα στη λογική του «omnia mea mecum porto» (κουβαλώ μαζί μου όλα μου τα υπάρχοντα), είναι κάτι που δεν διευκρινίζει. Διότι προφανώς δεν χρυσοπληρώνει cargo για βαλίτσα.
Βηματάκια προς τα πίσω
Η Μαρί αναγκάστηκε επίσης να αλλάξει τις συνήθειές της. Κι αυτές οι αλλαγές ξεκίνησαν πριν από αρκετά χρόνια. «Το 2002 είχαμε προϋπολογισμό 3.000 ευρώ για διακοπές δύο ενηλίκων και δύο παιδιών για μια περίοδο τεσσάρων εβδομάδων», εξηγεί. Με τα χρήματα αυτά η
οικογένειά της κατέβαινε κάθε χρόνο από το Παρίσι στο κάμπινγκ Oasis στο Πιζέ-σιρ-Αρζάν στη Νοτιοανατολική Γαλλία – μιλάμε για μιαν απόσταση σχεδόν 700 χιλιομέτρων από την πρωτεύουσα.
Σταδιακά – αλλά όχι «ανεπαισθήτως» – η Μαρί λόγω της δυσανάλογης αύξησης του κόστους ζωής συγκριτικά με την αύξηση του οικογενειακού εισοδήματος αναγκάστηκε να μειώνει τον αριθμό των ημερών, μέχρι που οι τέσσερις εβδομάδες διακοπών συρρικνώθηκαν σε δύο.
«Σήμερα δεν πάμε καθόλου εκεί, κυρίως λόγω της αύξησης της τιμής των καυσίμων και των διοδίων», ομολογεί με ένα αίσθημα νοσταλγίας η Μαρί. Και εξηγεί ότι το 2019 αποφάσισε με το σύζυγό της να αγοράσουν ένα τροχόσπιτο και να το εγκαταστήσουν σε ένα οικόπεδο-κάμπινγκ στο Μπε ντε Σομ, παραθαλάσσιο κι αυτό το θέρετρο αλλά στη Μάγχη – καμία σχέση δηλαδή με τη Μεσόγειο.
Η πρόσβαση εκεί από το Παρίσι είναι πολύ πιο εύκολη, σχεδόν 200 χιλιόμετρα τα οποία μπορεί να κάνει κανείς αποφεύγοντας τα διόδια. «Σκεφτήκαμε ότι εκεί θα μπορούμε να πηγαίνουμε και κάποια Σαββατοκύριακα ή τριήμερα. Αλλά με την εκτίναξη της τιμής της βενζίνης κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο. Επιπλέον, είναι πιθανό να αλλάξουμε και πάλι τα σχέδιά μας για τον προορισμό των θερινών μας διακοπών, διότι εκτός από την τιμή αγοράς του τροχόσπιτου, η ενοικίαση της θέσης στο οικόπεδο έχει ανεβεί από τα 2.500 ευρώ ετησίως στα 3.700 ευρώ εφέτος», εξηγεί η Μαρί που πλησιάζει πλέον την έκτη δεκαετία του βίου της.
Κάθε πέρυσι και καλύτερα
Είναι παρηγορητικό το αίσθημα της αντοχής και της «επιβίωσης» που δίνει σε κάποιον η διαπίστωση ότι προσαρμόζεται στις περιστάσεις και αντλεί τα μέγιστα από όσα του προσφέρει η ζωή. Αλλά αν το δει κάποιος από απόσταση και σε βάθος χρόνου, οι συμβιβασμοί της Μαρί αναφορικά με την ποιότητα των διακοπών της ισοδυναμούν με «βηματάκια προς τα πίσω». Κάτι που δεν συνάδει με το κρατούν αφήγημα και τις δεσπόζουσες αξίες της ατομικής προόδου και ανέλιξης στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες.
Δεν είναι το «κάθε πέρυσι και καλύτερα» ή το «πενία τέχνας κατεργάζεται» τα «μότο» που ορίζουν και χαρακτηρίζουν εδώ και δύο αιώνες το καπιταλιστικό μοντέλο, αλλά η συσσώρευση πλούτου και απολαύσεων, που η πορεία της μπορεί να μην είναι γραμμική, μπορεί να έχει δηλαδή τα σκαμπανεβάσματά της, αλλά «οφείλει» να είναι διαχρονικά ανοδική. Κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να συμβαίνει με τη μεσήλικα Μαρί και με πολλούς ακόμα Γάλλους και άλλους Ευρωπαίους πολίτες – για τους «Έλληνες του Καστελλόριζου 2010» δεν το συζητάμε.
«Πολλοί Γάλλοι που ταξίδευαν στο εξωτερικό τα καλοκαίρια θα μείνουν εντός συνόρων εφέτος», σημειώνει η Εμμά Κονφρέρ του «Figaro». Και αναφέρεται σε έρευνα του γαλλικού Οργανισμού Τουρισμού Atout France, σύμφωνα με την οποία από το 73% των Γάλλων που θα φύγει εφέτος για καλοκαιρινές διακοπές, το 73% θα παραθερίσει στο εσωτερικό της χώρας.
«Εφέτος ένα μεγαλύτερο ποσοστό Γάλλων υποστηρίζει ότι η καλοκαιρινή περίοδος θα είναι ευνοϊκή για να ανακαλύψει ξανά την τοπική κουλτούρα», σημειώνει η Atout France. «Ως εκ τούτου, οι παραθεριστές θα ευνοούν τα τοπικά προϊόντα, τις επισκέψεις στα μουσεία και τα εθνικά μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, τα οποία πολλές φορές δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από εκείνα στο εξωτερικό», συμπληρώνει. «Ευτυχώς που δεν πάθαμε και τίποτα» δηλαδή, όπως λέει το γνωστό ανέκδοτο.
