Τα ταξίδια και ο τουρισμός θεωρούνται συχνά ως πύλες για αναψυχή και εξερεύνηση. Επιτρέπει στα άτομα να αποσυνδεθούν από τη ρουτίνα ζωή, να ανακαλύψουν νέους πολιτισμούς, να γευτούν διαφορετικές κουζίνες, να γίνουν μάρτυρες τοπίων που κόβουν την ανάσα και κυρίως να διευρύνουν την κατανόησή τους για τον κόσμο.
Οι αρχετυπικοί τουριστικοί προορισμοί μπορεί να αποτελούνται από γραφικές παραλίες, βουνά που προκαλούν δέος, ζωντανά τοπία πόλης ή ιστορικά πλούσιες τοποθεσίες. Στον πυρήνα του, ο παραδοσιακός τουρισμός έχει να κάνει με τη χαλάρωση, την περιπέτεια και ένα ταξίδι αυτο-ανακάλυψης.
Ωστόσο, η σφαίρα του τουρισμού δεν περιορίζεται πλέον σε αυτές τις συμβατικές κατηγορίες. Καθώς οι άνθρωποι αναπτύσσουν διαφορετικά ενδιαφέροντα και κίνητρα, νέες μορφές τουρισμού αναδύονται σταθερά. Μια τέτοια αντισυμβατική αλλά αυξανόμενη τάση στην τουριστική βιομηχανία είναι ο πολεμικός τουρισμός.
Ο πολεμικός τουρισμός αποκλίνει σημαντικά από τη συμβατική εικόνα των ταξιδιών διακοπών. Αντί να αναζητούν αναψυχή ή χαλάρωση, οι τουρίστες πολέμου ταξιδεύουν σε τοποθεσίες ιστορικών μαχών, μνημεία ή ακόμα και σε ενεργές ζώνες συγκρούσεων. Ο πολεμικός τουρισμός μπορεί να κατηγοριοποιηθεί σε δύο βασικούς τύπους: τον ιστορικό πολεμικό τουρισμό και τον τρέχοντα πολεμικό τουρισμό.
Ο ιστορικός πολεμικός τουρισμός περιλαμβάνει επίσκεψη σε μέρη που σχετίζονται με προηγούμενες συγκρούσεις. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν πεδία μάχης, πολεμικά μνημεία, στρατιωτικά νεκροταφεία ή μουσεία. Τοποθεσίες όπως οι παραλίες της Νορμανδίας, τα ευρωπαϊκά στρατόπεδα συγκέντρωσης ή το Peace Memorial Park στη Χιροσίμα είναι δημοφιλείς τοποθεσίες.
Πολεμικός τουρισμός στην Ουκρανία
Αντίθετα, ο τρέχων πολεμικός τουρισμός περιλαμβάνει επίσκεψη σε περιοχές ενεργών ή πρόσφατων συγκρούσεων. Παρά τους προφανείς κινδύνους και τις ηθικές διαμάχες, ορισμένοι τουρίστες ελκύονται σε αυτές τις τοποθεσίες για να αποκτήσουν εμπειρία από πρώτο χέρι για την πραγματικότητα των συνεχιζόμενων συγκρούσεων. Ένα αξιοσημείωτο πρόσφατο παράδειγμα είναι η συνεχιζόμενη σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, όπου μερικές εταιρείες προσφέρουν υπηρεσίες πολεμικού τουρισμού. Αυτές οι εταιρείες ενθαρρύνουν τους τουρίστες να επισκεφθούν την Ουκρανία και να βιώσουν την πραγματικότητα της ζωής σε μια εμπόλεμη ζώνη.
Μαζί με το Visit Ukraine, μια μη κυβερνητική οργάνωση που προωθεί και εκλαϊκεύει τον ουκρανικό τουρισμό στην εγχώρια και ξένη αγορά από το 2018, περισσότεροι από 1000 ξένοι τουρίστες έχουν ήδη γνωρίσει από κοντά τη χώρα.
Η Hanna Khmelnytska, project manager για το έργο Visit Ukraine “Tours” , μοιράζεται τις εμπειρίες της με ξένους τουρίστες που επισκέπτονται την Ουκρανία , μια χώρα που πλήττεται επί του παρόντος από τον πόλεμο. Η Khmelnytska ασχολείται με τον τουριστικό τομέα για περισσότερα από οκτώ χρόνια, ασχολούμενος συγκεκριμένα με ξένους που ενδιαφέρονται να δουν την Ουκρανία εν μέσω συγκρούσεων από την έναρξη του έργου, τον Ιούλιο του 2022. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το έργο διευκόλυνε τα ταξίδια για περισσότερους από χίλιους αλλοδαπούς, ορισμένοι από τους οποίους δεν ήθελαν μόνο να περιοδεύσουν την Ουκρανία αλλά και να βοηθήσουν την πολιτεία προσφέροντας εθελοντικά και καλύπτοντας τρέχοντα γεγονότα στα ιστολόγιά τους.
Οι αλληλεπιδράσεις της Khmelnytska με ξένους τουρίστες χαρακτηρίζονται από τις μοναδικές τους ιστορίες και τη συντριπτική υποστήριξη προς την Ουκρανία. Θυμάται ότι συνεργάστηκε με έναν Αμερικανό blogger που παρήγαγε μια ολόκληρη σειρά για την Ουκρανία και έναν Βρετανό τουρίστα που, με την πάροδο του χρόνου, εξελίχθηκε από περιηγητής σε αφοσιωμένο εθελοντή, παρέχοντας βοήθεια στον ουκρανικό στρατό. Αυτός ο τουρίστας έχει επισκεφτεί πόλεις όπως το Κίεβο , την Οδησσό, το Λβιβ , το Χερσώνα και περιοχές όπως το Ντόνετσκ και το Τσερνίχιβ.
Αναφέρει μια Λετονή που συγκεντρώνει δωρεές για Ουκρανούς, ενώ ο συγγραφέας σύζυγός της εργάζεται σε ένα βιβλίο για τα τρέχοντα γεγονότα στην Ουκρανία. Έκαναν περιοδεία στο Λβιβ, στο Κίεβο και στην περιοχή του Κιέβου και η γυναίκα αργότερα επισκέφτηκε ανεξάρτητα το Χάρκοβο για να αναφέρει την πραγματική κατάσταση στην Ουκρανία.
Ένας άλλος τουρίστας για τον οποίο μιλά η Khmelnytska έχει προχωρήσει τη δέσμευσή του ένα βήμα παραπέρα, μαθαίνοντας ουκρανικές φράσεις για να ενισχύσει την επικοινωνία του κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του.
Σε αντίθεση με τις προσδοκίες, η Khmelnytska σημειώνει ότι ο πόλεμος δεν πτόησε τους ξένους. Αντίθετα, έρχονται, ερωτεύονται την Ουκρανία και το επισκέπτονται συχνά. Το έργο ενθαρρύνει όποιον ενδιαφέρεται να ταξιδέψει στην Ουκρανία να επικοινωνήσει, με στόχο να αμβλύνει τους φόβους, τις αμφιβολίες και τις παρανοήσεις σχετικά με την επίσκεψη στη χώρα εν μέσω πολέμου.
Αυτή η πρακτική, ενώ προσελκύει περιπετειώδεις και περίεργους τουρίστες, έχει πυροδοτήσει σημαντική συζήτηση στην Ουκρανία. Μερικοί άνθρωποι θεωρούν αυτή τη μορφή τουρισμού ως μη ευαίσθητη, λαμβάνοντας υπόψη τα εκατομμύρια που επλήγησαν από τον πόλεμο που διαρκεί τώρα 18 μήνες. Αντίθετα, άλλοι το βλέπουν ως μια ανεκτίμητη ευκαιρία να θυμηθούν την ιστορία και να αντλήσουν διδάγματα από αυτήν.
Τα κίνητρα πίσω από τον πολεμικό τουρισμό είναι ποικίλα και πολύπλοκα, που κυμαίνονται από εκπαιδευτικούς σκοπούς, ιστορικό ενδιαφέρον, αναζήτηση συγκίνησης, έως μια περίεργη γοητεία με το μακάβριο. Παρόλο που παρουσιάζει πολλά ερωτήματα ηθικής και ασφάλειας, η ανάπτυξη του πολεμικού τουρισμού τα τελευταία χρόνια είναι αναμφισβήτητη.
Καθώς πλοηγούμαστε στον περίπλοκο τομέα του πολεμικού τουρισμού, είναι ζωτικής σημασίας να αναγνωρίσουμε τις βαθιές επιπτώσεις που μπορεί να έχει αυτός ο τουρισμός όχι μόνο στους τουρίστες αλλά και στις κοινότητες που επισκέπτονται. Οι συζητήσεις γύρω από τον πολεμικό τουρισμό υπογραμμίζουν τη δυναμική φύση των ταξιδιών, τονίζοντας ότι ο τουρισμός δεν αφορά αποκλειστικά την αναψυχή. Μερικές φορές, είναι μια διαδρομή για να αντιμετωπίσετε και να μάθετε από τις σκληρές πραγματικότητες και τα δύσκολα μαθήματα της ανθρώπινης ιστορίας. (AA, Επισκεφθείτε την Ουκρανία)