Όταν κάποιος την ρωτάει «τι κάνεις;» απαντάει κοφτά: «Άλλη ερώτηση». Χρόνος δεν υπάρχει. Κάθε δύο λεπτά χάνεται και μία ζωή στην Ιταλία.
Νιώθει πως σηκώνει την ευθύνη επιβίωσης μιας ολόκληρης γενιάς. Η Ελληνίδα Παναγιώτα Τζανή θεωρείται μία από τις κορυφαίες πνευμονολόγους στο εθνικό σύστημα υγείας της Ιταλίας και από τις πρώτες φωνές που ακούστηκαν στην ιατρική επιστημονική κοινότητα της γειτονικής χώρας για την επέλαση της λαίλαπας του κορονοϊού.
Δεν έχει επαφή με social media, δεν έχει χρόνο επικοινωνίας ούτε με την οικογένεια της στην Ελλάδα. Το μόνο που προλαβαίνει να κάνει είναι συμβουλεύσει τον αδελφό της Γιώργο στη Θεσσαλονίκη αλλά και τους ηλικιωμένους γονείς της να τηρούν αυστηρά τα μέτρα ασφαλείας. Λόγω της ειδικότητας του πνευμονολόγου βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των μαχών στο νοσοκομείο της Πάρμα που ήδη μετράει μία μεγάλη απώλεια, το θάνατο του δόκτορα Τζιουζέπε Φίντζι που προσβλήθηκε από κορονοϊό ενώ εξέταζε τους ασθενείς του και τελικά πέθανε πριν λίγα 24ωρα.
Τα διλήμματα επιβίωσης
Η Παναγιώτα Τζανή πήγε στο Βαρέζε για σπουδαίες ιατρικής το 1995 και από το 2003 μετακόμισε στην Πάρμα για ειδικότητα και διδακτορικό και ρίζωσε εκεί. Από τις αρχές Φεβρουαρίου νιώθει πως έχει σταματήσει ο χρόνος. Εργάζεται στα εξωτερικά ιατρεία του δημόσιου νοσοκομείου στην Πάρμα το οποίο υπολογίζεται πως έχει δεσμεύσει περίπου 620 κλίνες για COVID-19.
Δύο ημέρες την εβδομάδα επιβλέπει τους ασθενείς στους θαλάμους βιώνοντας καθημερινά ξεχωριστές ανθρώπινες και δραματικές ιστορίες.
Λόγω της ειδικότητας της έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο για αποφάσεις που κρίνουν ζωές. Τα μηχανήματα υποστήριξης δεν φτάνουν για όλους τους ασθενείς. Μαζί με τους συναδέλφους άλλων ειδικοτήτων όπως οι αναισθησιολόγοι βρίσκονται καθημερινά σε τρομερά διλήμματα επιβίωσης.
Παράλληλα αποκαλύπτει στο ethnos.gr πως η ίδια και το νοσοκομείο της Πάρμα θα ξεκινήσει εντός της εβδομάδας ένα πειραματικό πρόγραμμα νέου φαρμάκου.
Οι τυχαίες δόσεις του πειράματος
«Είναι ένα κλινικό πείραμα νέου φαρμάκου για τον κορονοϊό που θα γίνει στο νοσοκομείο μας και σε μερικά ακόμα νοσοκομεία και δεν έχει ακόμα δημοσιοποιηθεί. Θα ξεκινήσει εντός της εβδομάδας, εδώ στην Πάρμα και ίσως ήδη να ξεκίνησε σε άλλες πόλεις της Ιταλίας. Θα σας το περιγράψω όσο πιο απλά μπορώ: Το πρόγραμμα έχει τρεις δόσεις. Θα υπάρχει η δόση Α, η δόση Β και η δόση 0. Η δόση 0 θα είναι σκέτο νερό. Δεν θα έχει καμία δραστική ουσία. Υποθέτουμε πως η δόση Α θα έχει το νέο φάρμακο και η δόση Β λιγότερη δοσολογία. Ο ασθενής θα λαμβάνει μία δόση την ημέρα ενδοφλέβια στους ασθενείς που θα έχουμε επιλέξει. Ούτε οι γιατροί, ούτε οι ασθενείς θα γνωρίζουν ποιος θα πάρει τη δόση Α, ποιος τη δόση Β και ποιος τη δόση 0 που θα είναι μόνο νερό. Εμείς θα επιλέξουμε τους ασθενείς, θα διατηρούμε τα στατιστικά και ανάλογα με την πορεία της υγείας τους και μετά από εύλογο χρονικό διάστημα θα φανεί ποιοι ασθενείς αντιδρούν και αν τελικά το φάρμακο είναι δραστικό», αποκαλύπτει στο ethnos.gr η Παναγιώτα Τζανή αναφέροντας επιγραμματικά κάποιες λεπτομέρειες.
«Πιο σοβαρά από ο,τι νομίζει ο κόσμος»
Ξέρει πως η θέση της είναι πολύ δύσκολη και υπεύθυνη. Δεν της αρέσει η εμπορευματοποίηση του πόνου των ασθενών, δεν επικοινωνεί μέσω social media, ούτε η δραματοποίηση των περιγραφών που επιτείνουν τον πανικό σε όλο τον πληθυσμό: «Tα πράγματα που ζούμε δεν περιγράφονται και δεν δημοσιοποιούνται. Τουλάχιστον όχι τώρα, εν μέσω της κρίσης. Το μόνο που μπορώ να βεβαιώσω είναι πως τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά από αυτό που νομίζει ο κόσμος».
Μετά τα 70 δεν επαρκούν τα μηχανήματα
«Ναι, έρχονται στιγμές που πρέπει να αποφασίσεις ποιος έχει προτεραιότητα να λάβει την τεχνική υποστήριξη γιατί δεν επαρκούν για όλους οι φιάλες οξυγόνου και οι συμπυκνωτές (σ.σ.μηχανήματα που παράγουν οξυγόνο). Πρέπει να είσαι σε εγρήγορση, να έχεις σωστό έλεγχο όλων περιστατικών. Παίζει βασικό ρόλο η ηλικία και η φυσική κατάσταση του ασθενή. Αρχικά τα περιστατικά πάνω από 80 ετών δεν είχαν προτεραιότητα στη μηχανική υποστήριξη, τώρα αυτός ο μέσος όρος έχει πέσει κοντά στο 70 γιατί δεν επαρκούν τα μηχανήματα που έχουν. Και πάλι όμως δεν αφήνουμε κανέναν ασθενή χωρίς να κάνουμε αυτό που μπορούμε».
Καταστρέφεται ανεπανόρθωτα ο πνεύμονας;
Ενδιαφέρον έχει και η απορία των πολιτών σχετικά με τη ζημιά που παθαίνει ο πνεύμονας από τον κορονοϊό κι αν μένει μόνιμη βλάβη όπως συμβαίνει για παράδειγμα στη φυματίωση: «Ακόμα δεν είμαστε σε θέση να βγάλουμε ασφαλές συμπέρασμα. Όμως το είδος της πνευμονίας που προκαλεί ο κορονοϊός δημιουργεί υγρά και εμποδίζει τη λειτουργία του αλλά δεν προξενεί ανεπανόρθωτη καταστροφή στα κύτταρα. Δηλαδή, εάν κάποιος επανέλθει ο πνεύμονας φαίνεται πως επιστρέφει στην κανονικότητα. Αυτό είναι ένα πρώτο συμπέρασμα. Θα το δούμε καλύτερα τους επόμενους μήνες».
Δεύτερη σε θύματα μετά τη Λομβαρδία
Η Πάρμα είναι μία πόλη της περιφέρειας Εμίλια Ρομάνα με πληθυσμό 180.000 κατοίκων. Είναι η δεύτερη επαρχία μετά τη Λομβαρδία με τα περισσότερα θύματα. Μέχρι το μεσημέρι της Τρίτης 24 Μαρτίου έχουν βρεθεί συνολικά 7.200 κρούσματα, νοσηλεύονται 2.846 και 900 είναι νεκροί.
«Ευτυχώς η Ελλάδα πήρε γρήγορα μέτρα»
Η Παναγιώτα Τζανή από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε η επιδημία στην Κίνα λόγω και της ειδικότητα της είχε επισημάνει τους κινδύνους: «Κανείς δε μπορούσε να προβλέψει πως θα γίνονταν αυτό το κακό στην Ιταλία αλλά ήμουν από αυτούς που φώναζα πως έπρεπε να προστατευτούμε πολύ πιο γρήγορα. Από τη στιγμή που έγινε γνωστό το πρώτο κρούσμα έλαβα όλα τα μέτρα προφύλαξης. Είμαι ικανοποιημένη από την αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης. Ευτυχώς στην πατρίδα μας οι αρχές πήραν γρήγορα αυστηρά μέτρα και περιόρισαν την εξάπλωση του ιού. Ο κορονοϊός έχει υψηλή ικανότητα μεταδοτικότητας. Δεν είναι άγνωστος στην ιατρική κοινότητα. Από το 2003 όταν είχαμε την έξαρση του SARS τον παρακολουθούμε. Οπως αποδείχτηκε όλες οι χώρες δεν είχαν προετοιμαστεί κατάλληλα και οι πληθυσμοί δεν έχουν γνώση και ενημέρωση για το πως πρέπει να αντιδράσουν και έτσι φτάσαμε έως εδώ».