Την μόλυνση έως και εννέα ανθρώπων από τον νέο κορωνοϊό είχε ως συνέπεια η απόφαση μιας οικογένειας από το Ουχάν της Κίνας να δειπνήσει σε εστιατόριο μιας άλλης πόλης. Και αυτό διότι ο κορονοϊός Covid-19 είχε προσβάλλει εν αγνοία του ένα μέλος της.
Οι επιστήμονες που φέρνουν το περιστατικό στην δημοσιότητα εκτιμούν ότι καθοριστικό ρόλο στην διασπορά του ιού έπαιξε σε αυτή την περίπτωση το σύστημα κλιματισμού στο εστιατόριο.
Τα ευρήματά τους αντανακλούν μερικές από τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν τα εστιατόρια όταν αρθούν τα μέτρα και αρχίσουν να ανοίγουν για το κοινό, σχολιάζει η εφημερίδα New York Times.
Το περιστατικό συνέβη στις 24 Ιανουαρίου 2020, αλλά οι λεπτομέρειές του έγιναν γνωστές από επιστημονική εργασία που θα δημοσιευθεί στο τεύχος Ιουλίου της ιατρικής επιθεωρήσεως Emerging Infectious Diseases.
Τρεις οικογένειες
Όπως γράφουν επιστήμονες από την Κίνα, στις 23 Ιανουαρίου μία οικογένεια ταξίδεψε από το Ουχάν (Wuhan) στην πόλη Guangzhou. Το ένα από τα μέλη της ήταν ήδη φορέας του κορωνοϊού αλλά δεν είχε ακόμα εκδηλώσει συμπτώματα.
Ο φορέας ήταν μια 63χρονη γυναίκα. Την επομένη ημέρα, η γυναίκα αυτή πήγε μαζί με τους συγγενείς της για φαγητό στο συγκεκριμένο εστιατόριο. Αυτό βρίσκεται σε ένα πενταόροφο κτήριο χωρίς παράθυρα. Η παροχή του αέρα γίνεται μέσω συστήματος κλιματισμού, το οποίο είναι ξεχωριστό για κάθε όροφο.
Το εστιατόριο βρίσκεται στον τρίτο όροφο του κτηρίου. Εκείνη την εποχή, η απόσταση των τραπεζιών μεταξύ τους ήταν περίπου 1 μέτρο. Εκείνο το βράδυ δειπνούσαν στον χώρο συνολικά 83 άτομα και εργάζονταν 8 υπάλληλοι. Συνολικά υπήρχαν πελάτες σε 15 τραπέζια του εστιατορίου.
Η οικογένεια της γυναίκας κάθισε σε ένα. Στα δύο γειτονικά κάθονταν δύο άλλες οικογένειες. Με την μία συνέπεσαν χρονικά για 53 λεπτά (οικογένεια Β) και με την άλλη 73 λεπτά (οικογένεια Γ). Το κλιματιστικό βρισκόταν πάνω από το τραπέζι της οικογένειας Γ.
Αργότερα το βράδυ, όταν πια είχε τελειώσει το δείπνο, η γυναίκα παρουσίασε πυρετό και βήχα και πήγε στο νοσοκομείο. Μέχρι τις 5 Φεβρουαρίου, ο κορωνοϊός Covid-19 είχε ανιχνευθεί σε εννέα ακόμα άτομα:
- Σε τέσσερα μέλη της δικής της οικογένειας
- Σε τρία μέλη της οικογένειας Β
- Σε δύο μέλη της οικογένειας Γ
Η ιχνηλάτηση
Εκείνη την εποχή ο κορωνοϊός δεν είχε ακόμα εξαπλωθεί ιδιαίτερα εκτός της πόλης Ουχάν. Έτσι, οι επιστήμονες μπόρεσαν να κάνουν ιχνηλάτηση των επαφών όλων των φορέων. Το συμπέρασμά τους ήταν ότι κατά πάσαν πιθανότητα όλα τα μέλη των οικογενειών Β και Γ μολύνθηκαν εκείνο το βράδυ στο εστιατόριο από την 63χρονη.
Οι συγγενείς της γυναίκας μπορεί να μολύνθηκαν και εκτός εστιατορίου, αφού βρίσκονταν συνεχώς μαζί της. Ευτυχώς ο κορωνοϊός δεν μόλυνε τους υπόλοιπους 73 πελάτες του εστιατορίου, ούτε τους εργαζομένους.
Μελετώντας τον χώρο, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το κλιματιστικό πάνω από το τραπέζι της οικογένειας Γ έστελνε τον αέρα προς όλα τα τραπέζια. Ο αέρας όμως ύστερα κτυπούσε σε τοίχο και εν μέρει επέστρεφε πίσω σε αυτά.
«Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι στην συγκεκριμένη περίπτωση, η μετάδοση των (μολυσμένων) σταγονιδίων προκλήθηκε από το σύστημα κλιματισμού», σημειώνουν οι ερευνητές στο άρθρο τους. «Ο κύριος παράγοντας της μόλυνσης ήταν η κατεύθυνση του αέρα».
Οι προκλήσεις
Τα συστήματα κλιματισμού μπορεί να δημιουργήσουν πολύπλοκα ρεύματα αέρα. Τα ρεύματα αυτά μπορεί να μεταφέρουν τα μολυσμένα μικροσκοπικά σταγονίδια σε απόσταση μεγαλύτερη των δύο μέτρων που θεωρείται ως η απόσταση ασφαλείας, σημειώνουν οι New York Times.
Επιπλέον, η ίδια η κοινωνική φύση του φαγητού εκτός σπιτιού μπορεί να αυξάνει τον κίνδυνο. Όσο περισσότερο βρίσκεται κανείς σε μια μολυσμένη περιοχή, τόσο πιθανότερο είναι να εισπνεύσει τα μολυσμένα αιωρούμενα σωματίδια. Και δεν μπορεί να φορέσει ούτε μάσκα για να προστατευθεί, διότι είναι αδύνατον να καταναλώσει τροφή φορώντας την.
Η συγκεκριμένη περίπτωση, εξ άλλου, και αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι σταγονίδια μολυσμένα (και) με τον κορωνοϊό μπορεί να εκπέμπονται στον αέρα μέσω της ομιλίας και της αναπνοής. Επομένως δεν χρειάζεται καν να βήχει ή να φταρνίζεται κανείς για να διασπείρει στον αέρα τον ιό.
Στον αντίποδα όλων αυτών, όμως, όλοι όσοι νόσησαν στο συγκεκριμένο εστιατόριο κάθονταν στο ίδιο τραπέζι με την αρχική φορέα ή στα πολύ κοντινά της. Το γεγονός ότι ο κορωνοϊός δεν εξαπλώθηκε περαιτέρω υποδηλώνει ότι με αύξηση της απόστασης ανάμεσα στα τραπέζια, μπορούν να προστατευθούν αποτελεσματικά οι θαμώνες.
Το όλο περιστατικό είναι «πολύ ενδιαφέρον και αποκαλυπτικό», σχολίασε ο Dr Harvey V. Fineberg, επικεφαλής της Επιτροπής Αναδυόμενων Λοιμωδών Νόσων της Εθνικής Ακαδημίας Ιατρικής των ΗΠΑ και επεσήμανε πως, πέρα από τον τρόπο διάταξης των τραπεζοκαθισμάτων σε σχέση με τα κλιματιστικά, θα μπορούσαν να τοποθετηθούν στους κλειστούς χώρους μικροβιοκτόνα υπεριώδη φώτα, τα οποία καταστρέφουν τα αιωρούμενα σωματίδια του ιού. Τόνισε επίσης ότι η ανακάλυψη του ρόλου των ρευμάτων αέρα για τη μετάδοση του κορονοϊού πρέπει να ληφθεί γενικότερα υπόψη, πέρα από τους χώρους εστίασης και ψυχαγωγίας, π.χ. στους κλειστούς χώρους εργασίας.
Ωστόσο η νέα εργασία θα μπορούσε να έχει και άλλες προεκτάσεις. «Αντανακλά όσα πρέπει να μάθουμε καθώς προσπαθούμε να δημιουργήσουμε ασφαλείς χώρους εργασίας», είπε. «Και αυτό διότι το θέμα δεν είναι μόνον οι επισκέπτες ή θαμώνες των δημοσίων χώρων, αλλά και οι εργαζόμενοί τους».
