Αγωνία για την πραγματική εικόνα της εξάπλωσης του κορωνοϊού έχουν οι επιστήμονες, αλλά και οι πολίτες, όσο η χώρα χαλαρώνει σταδιακά τα μέτρα. Ποιοι κίνδυνοι υπάρχουν, σύμφωνα με τους επιστήμονες της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων.
Από τις 26 Φεβρουαρίου, οπότε εντοπίστηκε το πρώτο κρούσμα του κορωνοϊού στην Ελλάδα και μέχρι τη Δευτέρα (18-5-20), χθες ήταν η πρώτη μέρα με τον χαμηλότερο αριθμό κρουσμάτων. Με μόλις 2 νέα επιβεβαιωμένα περιστατικά.
Τι επιδημιολογική αξία έχει αυτή η πληροφορία για τους επιστήμονες της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων; Μειώνονται τα κρούσματα ή μπορεί ακόμα και να εξαφανίζεται η νόσος COVID-19;
Η καθηγήτρια παθολογίας – λοιμωξιολόγος, Ελένη Γιαμαρέλλου και ο καθηγητής μικροβιολογίας Αλκιβιάδης Βατόπουλος, σχολιάζουν στο iatropedia.gr αυτή τη νέα εξέλιξη.
Η κα. Ελένη Γιαμαρέλλου, αναφέρει: «Κάθε μέρα την κρίνουμε ξεχωριστά. Εάν αρχίσουμε να έχουμε κάθε μέρα κάτω από 10 κρούσματα αυτό είναι ασφάλεια. Πρέπει να περιμένουμε μέχρι τις 25 Μαϊου. Είναι πολύ νωρίς ακόμα να πούμε τι γίνεται. Η πρώτη άρση μέτρων δεν έχει ακόμα αξιολογηθεί. Στις 25 Μαϊου, είναι η ημερομηνία που πραγματικά μας εξασφαλίζει, ότι κι αυτοί που χαλάρωσαν και τριγύριζαν από δω κι απο κει, δεν έχουν μολυνθεί».
Τα μόλις δύο νέα περιστατικά της νόσου COVID-19, ίσως και να είναι ένα ελπιδοφόρο μήνυμα, σημειώνει από την πλευρά του ο καθηγητής Αλκιβιάδης Βατόπουλος:
«Αν το συνδυάσει κανείς με τα κρούσματα που είχαμε τις τελευταίες ημέρες, συμπεραίνει ότι έχουμε πολύ λίγα κρούσματα. Σημαίνει ότι η χαλάρωση των μέτρων -σε πρώτη ανάγνωση- δεν προκάλεσε αύξηση των κρουσμάτων».
Τι φοβούνται, όμως, οι επιστήμονες; Ποια από τα μέτρα που αίρονται, τους ανησυχούν περισσότερο για το ξέσπασμα μιας τοπικής επιδημίας;
Ο καθηγητής Αλκιβιάδης Βατόπουλος εξηγεί, μιλώντας στο iatropedia.gr
“Αν δεν περάσει ο Μάιος δεν θα είμαστε σίγουροι τι γίνεται με την εξάπλωση του κορωνοϊού”
Κύριε καθηγητά, ποια είναι η χρονική στιγμή που μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα, ότι δεν υπήρξαν επιπτώσεις από την άρση των μέτρων; Η χθεσινή μέρα, με τα μόλις 2 κρουσματα, είναι ενδεικτική;
Όχι δεν μπορούμε να το πούμε ακόμα. Πρέπει να περάσει όλος ο Μάιος για να είμαστε σίγουροι. Γενικώς πρέπει να περάσουν 10 – 15 μέρες ακόμα, να εξακολουθήσουμε να έχουμε λίγα κρούσματα, για να πούμε ότι η φάση της χαλάρωσης ήταν ανώδυνη. Αλλά υπενθυμίζω ότι ανά πάσα στιγμή μέσα από αυτές τις συγκεντρώσεις στις πλατείες στις παραλίες κλπ μπορούμε να έχουμε ένα ξέσπασμα τοπικής επιδημίας. Κι αυτό είναι που φοβόμαστε και γι’ αυτό φωνάζουμε και λέμε «προσοχή στις μεγάλες συγκεντρώσεις»
Είχε ειπωθεί, πάντως, ότι ανά εβδομάδα ή ανά 15 ημέρες θα ελέγχουμε την επιδημιολογική εικόνα και μετά θα περνάμε στο επόμενο βήμα. Πώς ελήφθη ξαφνικά η απόφαση να ανοίξουν νωρίτερα τα καταστήματα εστίασης;
Αυτό ήταν μια πολιτική απόφαση που συζητήθηκε και με την Επιτροπή. Ήταν μια πολιτική απόφαση -με την έννοια ότι τα πράγματα πάνε πολύ καλά- για να ανοίξει πιο γρήγορα η κοινωνία. Η Επιτροπή συμφώνησε ότι θα μπορούσε αυτό το μέτρο να ληφθεί νωρίτερα. Για παράδειγμα, ο κόσμος να κάθεται στα εστιατόρια, αντί να κάθεται στις πλατείες. Οπότε εκτιμήθηκε ότι αν ανοίξουν τα καταστήματα αυτά, θα πάει κάποιος να πιεί ένα καφέ και δεν θα γυρίζει δεξιά κι αριστερά. Πιο συντεταγμένα και με μέτρα απόστασης. Αυτό έγινε, δεν υπήρξε καμία άλλη αλλαγή πιο νωρίς.
Πόσο ασφαλείς αισθάνεστε εσείς οι επιστήμονες με αυτό το άνοιγμα της κοινωνίας και της οικονομίας; Πιστεύετε ότι είναι μεγάλο το ρίσκο ή όχι;
Το «ασφαλείς» είναι μεγάλη κουβέντα. Απλώς επειδή πρέπει η κοινωνία να ανοίξει, η οικονομία πρέπει να ξεκινήσει, πιστεύουμε ότι η πρωτοβουλία που πήρε η Πολιτεία είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Με όλα αυτά τα ρίσκα που γνωρίζουμε όλοι.
Έχουν όλα τα μέτρα που λαμβάνονται έγκριση από τους επιστήμονες της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων; Έχετε συναινέσει ή υπάρχουν και πολιτικές αποφάσεις με τις οποίες δεν συμφωνείτε;
Σε όλα υπάρχει συναίνεση. Κοιτάξτε, όμως, η Επιτροπή δεν διοικεί την Ελλάδα. Λέει τη γνώμη της και λέει ορισμένα πράγματα που αφορούν στο υγειονομικό κομμάτι. Η πολιτική απόφαση είναι της Πολιτείας και πρέπει να είναι της Πολιτείας. Γιατί εμείς δεν μπορούμε να συνεκτιμήσουμε τις οικονομικές, τις πολιτικές και τις κοινωνικές παραμέτρους. Εμείς ως Επιτροπή, αν μας έβαζες να κυβερνήσουμε την Ελλάδα θα υπερεκτιμούσαμε το κομμάτι της Δημόσιας Υγείας, γιατί δεν είμαστε πολιτικοί. Παρ’ ότι η Δημόσια Υγεία εμπεριέχει πολιτική. Αλλά δεν θεωρούμε τον εαυτό μας ικανό και ούτε έχουμε την εντολή από τον κόσμο να διοικήσουμε εμείς. Εμείς συμβουλεύουμε τους πολιτικούς και οι πολιτικοί αποφασίζουν, όπως και οφείλουν.
Ποιο από τα μέτρα που δεν τηρείται από τους πολίτες κρύβει τον μεγαλύτερο κίνδυνο; Ποιές “αστοχίες” σας φοβίζουν;
Με ανησυχούν οι μεγάλες συγκεντρώσεις ανθρώπων, ασχέτων μεταξύ τους, π.χ. στο λεωφορείο. Πρέπει και ο ίδιος ο κόσμος να καταλαβαίνει ότι δεν πρέπει να επιβιβάζεται. Πρέπει να περιμένει και να παίρνει το επόμενο λεωφορείο. Δεν μπορεί η Πολιτεία να είναι μπαμπούλας πάνω από τους πολίτες, από κάποιο σημείο και πέρα. Θα πρέπει να υπάρχει κι από τη δική μας τη μεριά μια προσοχή. Ξέρω πόσο δύσκολο είναι, δεν μπορείς να περιμένεις, είναι ανθρώπινο, θέλεις να πας στη δουλειά σου. Αυτό το βασικό όμως που με ανησυχεί, είναι τουλάχιστον να προσπαθούμε να αποφύγουμε τις μεγάλες συγκεντρώσεις ασχέτων ανθρώπων, όταν μπορούμε να τις αποφύγουμε. Κι αν δεν μπορούμε να αποφύγουμε το λεωφορείο, ας αποφύγουμε την πλατεία.
Ως προς τις πολιτικές αποφάσεις, ποια σας έχει ανησυχήσει πιο πολύ; Παραδείγματος χάριν, η απόφαση που έλαβε η ΕΕ για τα αεροπλάνα, να μην τηρούνται οι αποστάσεις των επιβατών στις θέσεις, θεωρείτε ότι είναι επικίνδυνη;
Κοιτάξτε, επειδή τα συζητήσαμε στην Επιτροπή και με άλλους ανθρώπους που ξέρουν περισσότερο από αυτά, ο αέρας μέσα στο αεροπλάνο είναι σαφώς καθαρότερος από αυτόν που υπάρχει μέσα σε ένα λεωφορείο, γιατί υπάρχουν φίλτρα χειρουργικά και αλλάζει ο αέρας. Κι έχει κάθετη ροή ο αέρας και όχι οριζόντια. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι δεν είναι επικίνδυνη η πτήση. Οι κίνδυνοι, όμως, δεν είναι μόνο μέσα στο αεροπλάνο, αλλά στο συνωστισμό στο check-in, στα Duty Free, στις αναμονές και στους κοινόχρηστους χώρους. Οπότε αν αυτά περιοριστούν, κάτι γλιτώνεις. Όχι ότι το αεροπλάνο δεν είναι θέμα. Δεν είναι ακίνδυνο σε καμία περίπτωση, αλλά από τη στιγμή που πρέπει να ταξιδέψουμε και οι αεροπορικές εταιρείες δεν μπορούν να πετάξουν με τους μισούς επιβάτες, τι να κάνουμε;
Τώρα θα μου πεις γιατί υπάρχει μείωση επιβατών στα λεωφορεία ή τα πλοία και όχι στο αεροσκάφος; Στο πλοίο είναι περισσότερες οι ώρες και ο αέρας στο πλοίο είναι πιο επικίνδυνος, γιατί δεν υπάρχουν πλέον πλοία με μεγάλα καταστρώματα. Ο αέρας στο πλοίο είναι δυνητικά περισσότερο μολυσμένος, απ’ ότι είναι μέσα σε ένα αεροπλάνο. Ας αποφύγουμε τουλάχιστον τα ρίσκα που μπορούμε να αποφύγουμε κι ας πάρουμε τα ρίσκα που δεν μπορούμε.
