Στις περιοχές της Ελλάδας πέριξ του Γράμμου οι κάτοικοι το αποκαλούν «δρακάκι». Κάποιοι προτιμούν τον πιο επιστημονικό όρο πρίμουλα, όπως είναι η επίσημη ονομασία του. Έξω στις αγορές, όμως, το γνωρίζουν ως «Λουλούδι του Δαρβίνου», που ίσως είναι πολύ πιο ενδεικτικό για την τεράστια αξία του.
Εκτιμάται ότι στο εμπόριο η τιμή ενός κιλού του αποξηραμένου φυτού πωλείται έναντι ποσών που μπορούν να φτάσουν τις 50.000, ξεπερνώντας ακόμη και άλλα των οποίων απαγορεύεται η χρήση αφού αφορούν ναρκωτικές ουσίες!
Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν οι καταγγελίες (και κατά συνέπεια οι συλλήψεις) αλλοδαπών, κυρίως αλβανικής υπηκοότητας, που περνούν παράνομα τα σύνορα και κατευθύνονται προς τον Γράμμο, τον μεγαλοπρεπή ορεινό όγκο της Μακεδονίας, προκειμένου να βρουν και να μαζέψουν αυτό το αυτοφυές φυτό του οποίου οι ευεργετικές ιδιότητες είναι γνωστές από την αρχαιότητα κιόλας, ενώ στην πορεία η αλήθεια μπλέχτηκε με μύθους και δοξασίες που του έχουν προσδώσει έναν σχεδόν μαγικό και υπερφυσικό χαρακτήρα, που το έχει κάνει περιζήτητο.
Υπολογίζεται ότι ο τζίρος της παράνομης εκμετάλλευσης από πολίτες της γειτονικής χώρας ξεπερνά τα 40 εκατομμύρια ευρώ, ένα ποσό που καταδεικνύει και την έκταση του προβλήματος στην Ελλάδα. Είναι τόσο μεγάλη η αποψίλωση της υπαίθρου που ορισμένοι πια κάνουν ανοιχτά λόγο για τον κίνδυνο πλήρους εξαφάνισής του από την Ελλάδα.
Η στροφή μεγάλους μέρους του κοινού στις λεγόμενες εναλλακτικές θεραπείες (σε συνδυασμό με τις δοξασίες που λέγαμε παραπάνω) έχουν εκτοξεύσει την ζήτησή του στην «μαύρη αγορά», ωθώντας ολοένα και περισσότερους παρανόμους που γνωρίζουν τις κακοτράχαλες διαδρομές και τα μυστικά περάσματα σε Ήπειρο και Κεντρική Μακεδονία στο να περνούν τα σύνορα για να το περισυλλέξουν στα όρια της πλήρους εξαφάνισής του.
Η Primula Varis περιέχει βιταμίνη C, μέταλλα, σαπωνίνες, γλυκοσίδια, φλαβονοειδή και ένζυμα ενώ θεωρείται πως έχει ηρεμιστική και χαλαρωτική δράση. Επιπλέον η χρήση της επεκτείνεται ακόμη και στη μαγειρική ή την ζαχαροπλαστική. Κυρίως, όμως, χρησιμοποιείται ως βότανο (συχνά σε συνδυασμό με άλλα)από ανθρώπους που προσδίδουν στην κίτρινης απόχρωσης πόα άλλες, ακόμη και μυστικιστικές ιδιότητες.
Η μικρή αυτοφυής παραγωγή δεν μπορεί πια να καλύψει ούτε τις διεθνείς ανάγκες ούτε –φυσικά- την παράνομη περισυλλογή του, ενώ η γεωγραφία της περιοχής καθιστά αδύνατη την προστασία του από τις ελληνικές Αρχές. Αυτή η κατάσταση του παράνομου εμπορίου που έχει ενταθεί ιδιαίτερα τα τελευταία τρία χρόνια, δεν πέρασε απαρατήρητη από τους υπευθύνους που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου κάνοντας λόγο για ενδεχόμενη ολοκληρωτική εξαφάνισή του από την ελληνική γη και προτείνοντας μέτρα για την σωτηρία του.
Ποια είναι αυτά; Μα η προσπάθεια να καταστεί δυνατή η καλλιέργεια του θαυματουργηού βοτάνου ώστε από την μία μεριά να κανονικοποιηθεί η εμπορία του και από την άλλη να σωθεί το ίδιο το φυτό από εξαφάνιση. Ο περιφερειάρχης Ηπείρου, Αλέξανδρος Καχριμάνης σχετικά πρόσφατα αναφέρθηκε στην Προγραμματική Σύμβαση που έχει υπογραφεί με το ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΙΑ, η οποία αποσκοπεί στην εισαγωγή του βοτάνου στην καλλιέργεια. Μεταξύ άλλων ξεκαθάρισε: «Έχουμε πάρει σπόρους από το οροπέδιο του Μετσόβου και τους φυτεύσαμε σε περιοχή του λεκανοπεδίου Ιωαννίνων. Οι σπόροι που συλλέγονται εξετάζονται από το ΕΛΓΟ- ΔΗΜΗΤΡΑ για να διαπιστωθεί εάν έχουν διατηρήσει τις ιδιότητες που χρειάζονται στην φαρμακοβιομηχανία. Είναι πολύ ενθαρρυντικά τα πρώτα αποτελέσματα και στην περίπτωση αυτή εκτιμάται ότι θα υπάρχει απόδοση περίπου 5.000 ευρώ ανά στρέμμα. Θέλουμε αρκετή δουλειά ακόμη, αλλά θεωρούμε ότι πρέπει να δώσουμε κάτι ποιοτικό διαφορετικό συνεργαζόμενοι με εξειδικευμένους επιστημονικούς φορείς».
Ίσως αυτή να είναι η τελευταία ελπίδα για να σταματήσει να συνδέεται το «Λουλούδι του Δαρβίνου» με την παρανομία και ταυτόχρονα να παραμείνει κομμάτι της ελληνικής γης, κομμάτι της ίδιας της Ελλάδας.
