Γράφει η Γεωργία Σκαμάγκα
Η περίοδος των γλυκών έφτασε… Σύντομα, όπου και να γυρίσεις το κεφάλι, γλυκά θα βλέπεις κι άρωμα μελομακάρονου θα ακολουθεί τα βήματά σου. Θα φας 2, 3, 5, «δεν θυμάμαι, σταμάτησα να μετράω»…; Τουλάχιστον, όσο βρίσκεσαι σπίτι, μπορείς να απολαμβάνεις γλυκές γεύσεις χωρίς τις ενοχές της ζάχαρης. Υπάρχουν τρόποι (και όχι, η στέβια δεν είναι ένας από αυτούς)…
Μέλι
Γνωστό από την αρχαιότητα όχι μόνο ως τροφή αλλά και ως φάρμακο, το μέλι είναι το πρώτο που έρχεται στο μυαλό σου ως υποκατάστατο της ζάχαρης. Εκτός από τα φυσικά του σάκχαρα, το μέλι έχει πολλές βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία, αμινοξέα, έτσι χωρίς ενοχές το προσθέτεις στα ροφήματά σου. Ακόμα και στο μαγείρεμα μπορείς να αντικαταστήσεις τη ζάχαρη με μέλι, αφού με τη θερμότητα γίνεται πιο ρευστό. Αν θέλεις να φτιάξεις μια σος, δοκίμασε να ρίξεις αργά το μέλι μέσα στο μπλέντερ μαζί με τα υπόλοιπα συστατικά σου και χτύπησε καλά μέχρι να δεις πως το μέλι έχει ομογενοποιηθεί. Το μέλι είναι πιο γλυκό στη γεύση από τη ζάχαρη. Όταν θέλεις να αντικαταστήσεις τη ζάχαρη σε μια συνταγή, θα υπολογίσεις ¾ κούπας μέλι για κάθε 1 κούπα ζάχαρης.
Μπανάνες
Έχουν μεγάλη περιεκτικότητα καλίου, βιταμίνης C και φυτικών ινών. Οι μπανάνες είναι ένα «πολυχρηστικό» φρούτο και μια έξυπνη επιλογή για να γλυκάνεις τις συνταγές σου, χωρίς να χρησιμοποιήσεις την κλασική ζάχαρη. Ίσως βάζεις ήδη μπανάνες στον πρωινό σου χυμό ή προσθέτεις κομματάκια μπανάνας στα δημητριακά σου. Μπορείς όμως να κάνεις πολλά περισσότερα. Οι μπανάνες να θυμάσαι όσο πιο ώριμες είναι, τόσο πιο γλυκές. Ακόμη κι αν δεν είναι τόσο ώριμες όσο θα ήθελες, κανένα πρόβλημα. Σε χαρτί ψησίματος βάλε τις μπανάνες (με τη φλούδα τους) στο φούρνο στους 200 βαθμούς μέχρι να δεις πως το εξωτερικό τους γίνεται καφέ (ακόμη και μαύρο). Τις βγάζεις από το φούρνο, τις αφήνεις να κρυώσουν τελείως και προσθέτεις τη σάρκα τους στο μείγμα για τα pancake σου, τα muffin, στη ζύμη του ψωμιού, των μπισκότων σου. Μπορείς να έχεις μπανάνες στην κατάψυξη, επίσης. Όταν χτυπήσεις αυτές τις παγωμένες μπανάνες στο μπλέντερ, θα έχεις στη στιγμή ένα υγιεινό «ψεύτικο» παγωτό.
Αλάτι (ναι, κι όμως!)
Έχεις παρατηρήσει πως οι περισσότερες συνταγές γλυκών έχουν και «μια πρέζα αλάτι»; Αυτό επειδή το αλάτι έχει την ιδιότητα να «αναδεικνύει» τη γλυκύτητα των τροφών, μειώνοντας ταυτόχρονα τις στυφές ή ξινές νότες τους. Θέλεις να κάνει λίγο πιο γλυκό το γκρέιπφρουτ ή τα μήλα που έκοψες, ή ακόμη… τον καφέ σου; Αντί για ζάχαρη, ρίξε λίγο αλάτι. Το αλάτι θα κάνει εντονότερη τη γλυκύτητα των τροφών, μειώνοντας την πικράδα τους. Και θα σε βοηθήσει να ελαττώσεις τη ζάχαρη που καταναλώνεις μέσα στη μέρα, ειδικά αυτή που δεν «χρειάζεσαι». Φρόντισε να εφοδιαστείς και με μερικές πιο «γκουρμέ» ποικιλίες αλατιού, όπως χοντρό, καπνιστό ή ροζ αλάτι για να εντυπωσιάζεις και τους φίλους σου. Ειδικά το ροζ αλάτι των Ιμαλαίων θα σου προσφέρει και σημαντικά μεταλλικά στοιχεία, όπως μαγνήσιο και ψευδάργυρο.
Κανέλα (και άλλα μπαχαρικά)
Μπορείς να περιγράψεις με διάφορες λέξεις τη γεύση των μπαχαρικών και να τα κατηγοριοποιήσεις εύκολα, πικρά, στυφά, λουλουδένια. Κάποια άλλα έχουν πιο απροσδιόριστη γεύση, με περισσότερο μυστήριο, όπως «ξυλένια» γεύση ή «θειώδη». Υπάρχουν όμως και αυτά που απλά θα τα πεις… πολύ γλυκά. Πρώτο στη λίστα αυτών των μπαχαρικών είναι η κανέλα και ακολουθούν το μοσχοκάρυδο, το αρωματοπίπερο (πιπέρι Τζαμάϊκας), ο γλυκάνισος, ο μάραθος, το κάρδαμο… Αυτά τα μπαχαρικά «ερεθίζουν» τη γλώσσα και την κάνουν να αντιλαμβάνεται γρηγορότερα τη φυσική γλυκύτητα των τροφών που τρως. Βάλε λοιπόν λίγα μπαχαρικά στον καφέ σου, στα δημητριακά σου, στο γιαούρτι σου ή σε οποιοδήποτε άλλη συνταγή έχει ζάχαρη. Όχι μόνο θα ωφεληθείς από τα αντιοξειδωτικά που περιέχουν, αλλά θα αποφύγεις και τις μεγάλες ποσότητες ζάχαρης.
Βανίλια
Ήξερες πως τα λεπτά κλωναράκια που κρύβουν τους σπόρους της βανίλιας, προέρχονται από μια «βρώσιμη» ποικιλία ορχιδέας; Η βανίλια λοιπόν έχει ένα υπέροχο, μεθυστικό άρωμα και μια πλούσια γλυκιά γεύση που μπορεί να αναδείξει οποιαδήποτε γλυκιά συνταγή σου. Μπορείς να αγοράσεις τους λοβούς της βανίλιας και να ξύσεις τα σποράκια από το εσωτερικό τους ή να πάρεις εκχύλισμα βανίλιας ή βανίλια σε σκόνη, αλλά βεβαιώσου πως δεν περιέχουν έξτρα ζάχαρη. Επίσης, πολλά εκχυλίσματα βανίλιας που κυκλοφορούν στο εμπόριο περιέχουν ποσοστό αλκοόλ, αλλά θα βρεις και χωρίς αλκοόλ. Η βανίλια σε σκόνη είναι βανίλια αλεσμένη χωρίς άλλες προσθήκες την οποία μπορείς να διαλύσεις σε ζεστά ροφήματα, άρα και ιδανική για τον καφέ ή το τσάι σου. Τη βανίλια μπορείς να χρησιμοποιήσεις το ίδιο εύκολα σε γλυκά αλλά και αλμυρά πιάτα. Πρόσθεσέ τη σε κέικ ή cookies με την ίδια ευκολία που θα την προσθέσεις σε ένα ριζότο ή στα ψητά λαχανικά σου ή στις σάλτσες με βάση κρέμα γάλακτος για τα ζυμαρικά σου. Εάν ετοιμάζεις από το βράδυ βρώμη για το πρωινό σου, είναι εξαιρετική ιδέα να την προσθέσεις στο μείγμα σου ή να δώσεις έξτρα γεύση στο γάλα αμυγδάλου (χωρίς πρόσθετη ζάχαρη) που σου αρέσει να πίνεις.
Γάλα
Και νόμιζες πως έβαζες γάλα στον καφέ σου τόσο καιρό επειδή απλά σου άρεσε η γεύση του; Λοιπόν… ναι, έχεις δίκιο, πράγματι κάνει καλύτερο τον καφέ σου, κι αυτό επειδή το γάλα περιέχει λακτόζη που είναι «φυσική» ζάχαρη. Τις παλιές καλές μέρες, οι παππούδες μας το γάλα το έλεγαν «γλυκό γάλα», για να το ξεχωρίσουν από το βουτυρόγαλα, ένα αρκετά δημοφιλές για τις εποχές εκείνες ρόφημα. Με 12 γρ. φυσικής ζάχαρης ανά φλιτζάνι, το πραγματικό γάλα σε μια συνταγή σημαίνει πως θα χρειαστείς πολύ λιγότερη ζάχαρη στα ζυμωτά σου καλούδια, ακόμα και στις σάλτσες σου, τις σούπες και τα μαγειρευτά που θέλουν ζάχαρη για να αναδειχθούν καλύτερα τα αρώματα των υλικών τους. Μην σε μπερδεύει όμως το συμπυκνωμένο γάλα, το οποίο έχει σούπερ-γλυκιά γεύση, όχι όμως από «φυσικού του». Με περίπου 40-45% ζάχαρη στην παρασκευή του, το συμπυκνωμένο γάλα θα το χρησιμοποιήσεις μόνο αν η συνταγή σου το απαιτεί. Σε καραμέλες ή ζαχαρωτά, ας πούμε…
Παντζάρια
Τα παντζάρια, γλυκά από μόνα τους, είναι φορτωμένα με βιταμίνες του συμπλέγματος Β και σημαντικά μεταλλικά στοιχεία όπως σίδηρο, χαλκό και κάλιο. Είναι επίσης μια «ρίζα» που βρίσκει πολλές εφαρμογές στην κουζίνα σου, μια από αυτές να δώσει έξτρα γλυκύτητα στα smoothies σου ή στους φρεσκοστυμμένους ανάμεικτους χυμούς σου. Δοκίμασε να αναμείξεις λίγο ωμό παντζάρι με τα αγαπημένα σου φρούτα ή λαχανικά για ένα δροσερό, γλυκό, πρωινό τονωτικό. Τι άλλο μπορείς να φτιάξεις; Δοκίμασε μια «κόκκινη» λεμονάδα αναμειγνύοντας φέτες παντζαριού με σταφύλια, χυμό λεμόνι και παγωμένο νερό. Βάλε παντζάρι στο χούμους ή κόψε φέτες στον φούρνο για μια εναλλακτική κρατσανιστή λιχουδιά. Τα παντζάρια μπορούν επίσης να μπουν στο ζυμωτό σου ψωμί, στα cookies και τα brownies που φτιάχνεις, «αναβαθμίζοντας» το θρεπτικό τους προφίλ και μειώνοντας ταυτόχρονα τη ζάχαρη που θα έπρεπε να βάλεις. Βάλε φρέσκα παντζάρια στη συνταγή σου και δεν θα χρειάζεσαι ούτε έξτρα ζάχαρη, ούτε τεχνητά χρώματα.
Κρεμμύδια
Όπως τα παντζάρια, έτσι και τα κρεμμύδια είναι άλλη μια υπέροχα γλυκιά ρίζα και δεν είναι τυχαία που η κλασική γαλλική mirepoix, αλλά και άλλες δημοφιλείς σάλτσες, σούπες και ατελείωτες συνταγές εκμεταλλεύονται αυτήν ακριβώς τη γλυκύτητα. Για να ενισχύσεις αυτή τη «δυναμική» τους, ο καλύτερος τρόπος είναι να τα καραμελώσεις. Θέλει υπομονή όμως, χαμηλή φωτιά και προσοχή να μην σου «καούν». Θα χρειαστούν τουλάχιστον 20 λεπτά για να πάρουν το χρυσαφένιο χρώμα που είναι το ζητούμενο σε μια γαλλική σούπα κρεμμυδιών. Θα χρειαστούν περίπου 1 ώρα για να πάρουν το σκούρο «μπρονζέ» χρώμα που ταιριάζει τέλεια στο μπέργκερ σου ή οποιοδήποτε άλλο πιάτο που σίγουρα θα γινόταν θεϊκό από αυτή τη χαρακτηριστική γλυκιά γεύση όπως οι ομελέτες, οι μακαρονάδες και τα ντιπ.
