Ανάμεσα στις πιο γνωστές και σημαντικές βιταμίνες του οργανισμού, είναι η βιταμίνη Β6. Όπως συμβαίνει και με τις περισσότερες βιταμίνες του συμπλέγματος Β, ο ρόλος της είναι πολυδιάστατος, καθώς συμμετέχει ως συνένζυμο σε πάνω από 100 βιοχημικές αντιδράσεις όπως στην πέψη και απορρόφηση των συστατικών της τροφής.
Τι είναι η βιταμίνη Β6;
Αποτελεί ουσιαστικά μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη που ανήκει στο σύμπλεγμα βιταμινών Β. Ο όρος βιταμίνη Β6 δεν αναφέρεται σε ένα και μόνο μόριο, αλλά σε μια ομάδα μορίων την πυροδοξίνη, την πυριδοξάλη και την πυριδοξαμίνη (Pyridoxine, Pyridoxal, Pyridoxamine), οι οποίες προσλαμβάνονται μέσω της τροφής αλλά είναι ανενεργές μορφές. Στον οργανισμό μετατρέπονται πολύ γρήγορα στη δραστική τους μορφή, pyridoxal 5’ phosphate (PLP) και pyridoxamine 5’ phosphate (PMP).
Που χρησιμεύει η βιταμίνη Β6
Η βιταμίνη Β6 διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στο μεταβολισμό των πρωτεϊνών και των λιπών της διατροφής. Συμμετέχει στην παραγωγή ενέργειας, στον πολλαπλασιασμό των κυττάρων, στην λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος καθώς και στην αιμοποίηση. Επιπλέον, συμμετέχει στην παραγωγή ορμονών οι οποίες χρησιμοποιούν ως υπόστρωμα απαραίτητα λιπαρά οξέα (π.χ. Προσταγλαδίνες).
ΣΕ ΠΟΙΕΣ ΤΡΟΦΕΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Η ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β6
| Τρόφιμα | (mg/100g) |
| Φύτρο σταριού | 0,95 |
| Ανανάς, βερίκοκα | 0,70 |
| Σκουμπρί | 0,71 |
| Πλιγούρι βρώμης | 0,58 |
| Μπανάνες | 0,51 |
| Ρέγγα | 0,45 |
| Γαλοπούλα | 0,44 |
| Μαρούλι | 0,40 |
| Κοτόπουλο | 0,29 |
| Ψάρι, λευκό (μέσος όρος) | 0,29 |
| Λαχανάκια Βρυξελλών | 0,28 |
| Βοδινό κρέας, μπριζόλα | 0,27 |
| Πατάτες | 0,25 |
| Ψητά μπιζέλια | 0,12 |
| Ψωμί ολική άλεσης | 0,12 |
| Μπιζέλια, κατεψυγμένα | 0,10 |
| Ψωμί, λευκό | 0,07 |
| Πορτοκάλια | 0,06 |
| Γάλα | 0,06 |
Έλλειψη βιταμίνης Β6 και συμπτώματα
Λόγω της αφθονίας της στα τρόφιμα καθώς και της μεγάλης βιοδιαθεσιμότητάς της, η έλλειψη βιταμίνης Β6 είναι σχετικά σπάνια. Μειωμένα επίπεδα Β6 συνήθως υπάρχουν σε περιπτώσεις χαμηλών τιμών βιταμινών του συμπλέγματος Β και κυρίως όταν υπάρχουν μειωμένα επίπεδα βιταμίνης Β12 και φολικού οξέος. Πολλές φορές έλλειψη μπορεί να προκύψει σε σύνδρομα δυσαπορρόφησης, όπως είναι η κοιλιοκάκη, η νόσος του Crohn και η κολίτιδα καθώς και σε γενετικές ασθένειες όπως είναι η ομοκυστεϊνουρία.
Η έλλειψη βιταμίνης Β6 οδηγεί στην εμφάνιση μικροκυτταρικής αναιμίας, δερματίτιδας, όπως είναι η χείλωση και η γλωσσίτιδα, κατάθλιψης, σύγχυσης, σε ασθενές ανοσοποιητικό σύστημα καθώς και σε ανωμαλίες στον ηλεκτροεγκεφαλογράφημα.
Δράσεις και ιδιότητες
Ως συνένζυμο, η βιταμίνη Β6 συμμετέχει σε πολλές λειτουργίες και βιοχημικές αντιδράσεις του οργανισμού (πάνω από 100), με κυριότερη το μεταβολισμό των πρωτεϊνών.
- Εγκεφαλική υγεία. Συμμετέχει στην ανάπτυξη αλλά και λειτουργία του εγκεφάλου καθώς και στη σύνθεση νευροδιαβιβαστών. Σύμφωνα με μελέτες, η έλλειψη βιταμίνη Β6 μπορεί να οδηγήσει σε διαταραχές της μνήμης καθώς και σε έκπτωση της γνωστικής λειτουργίας, ενώ σχετίζεται με την εμφάνιση γεροντικής άνοιας και της νόσου Alzheimer’s σε άτομα μεγάλης ηλικίας.
- Βελτίωση της διάθεσης. Επιπλέον της εγκεφαλικής λειτουργίας, η βιταμίνη Β6 φαίνεται να συνδέεται με την εμφάνιση κατάθλιψης και άγχους. Ο λόγος είναι ότι συμμετέχει στην παραγωγή σεροτονίνης και GABA, ορμόνες που διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη διάθεση.
- Αναιμία. Η βιταμίνη Β6 είναι απαραίτητη για την παραγωγή αιμογλοβίνης στο αίμα, η οποία μεταφέρει μόρια σιδήρου καθώς και οξυγόνο στους ιστούς, μέσω της κυκλοφορίας του αίματος. Έλλειψη βιταμίνης Β6, έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση μικροκυτταρικής αναιμίας.
- Πίεση. Ορισμένες μελέτες έδειξαν πως η λήψη συμπληρώματος βιταμίνης Β6 βοηθάει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης, σε όσους έχουν υψηλές τιμές. Ο λόγος είναι ότι η βιταμίνη Β6 αυξάνει την αιματική ροή και μειώνει τη συσσώρευση στα τοιχώματα των αγγείων.
- Προεμμηνορoϊκό σύνδρομο. Καθώς η βιταμίνη Β5 επιδρά στα επίπεδα των νευροδιαβιβαστών που είναι υπεύθυνοι για τη διαχείριση του πόνου στον εγκέφαλο, στη βελτίωση της αιματικής ροής καθώς και στη ρύθμιση παραγωγής ορισμένων ορμονών, πιστεύεται πως συμβάλλει στη διαχείριση του προεμμηνορροϊκό συνδρόμου. Σε μελέτες όπου χορηγήθηκε βιταμίνη Β6 μέσω συμπληρώματος βρέθηκε πως τα συμπτώματα του συνδρόμου, όπως κακή διάθεση, ναυτία και πόνος, μειώθηκαν σημαντικά.
- Ναυτία στην εγκυμοσύνη. Έρευνες έδειξαν πως η χορήγηση πυριδοξίνης μπορεί να μειώσει τη ναυτία και το πρωινό σύνδρομο που υπάρχει στην περίοδο της εγκυμοσύνης (ναυτία και εμετός). Σύμφωνα με τις συστάσεις η συμπληρωματική χορήγηση ενδείκνυται 3-4 φορές μέσα στην ημέρα σε δόσεις των 10-25mg.
- Καρδιαγγειακή υγεία. Η ομοκυστεΐνη αποτελεί έναν τύπο αμινοξέος το οποίο προκύπτει από την κατανάλωση πρωτεϊνούχων τροφών και κυρίως από την κατανάλωση κρέατος. Υψηλά επίπεδα ομοκυστεΐνης σχετίζονται με φλεγμονή και την εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου και θρόμβωσης. Η βιταμίνη Β6 μαζί με τη βιταμίνη Β12 και το φολικό οξύ βοηθούν στη μείωση των επιπέδων ομοκυστεΐνης και στη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου.
Συνιστώμενη δόση και συμπληρώματα
Η ημερήσια συνιστώμενη πρόσληψη βιταμίνη Β6 είναι 1.3mg, ωστόσο, οι ανάγκες διαφοροποιούνται με βάση την ηλικία και το στάδιο ανάπτυξης. Η βιταμίνη Β6 είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη, συνεπώς, δεν μπορεί να αποθηκευτεί στον οργανισμό με την περίσσεια της να αποβάλλεται πολύ γρήγορα μέσω των ούρων. Αυτό σημαίνει πως η πρόσληψη τροφίμων με βιταμίνη Β6 πρέπει να γίνεται καθημερινά, ώστε να καλυφθούν οι ημερήσιες ανάγκες.
Η λήψη βιταμίνης Β6 σε μορφή συμπληρώματος μπορεί να είναι είτε από πολυβιταμινικές φόρμουλες, από φόρμουλες με βιταμίνες του συμπλέγματος Β ή ακόμη και μεμονωμένα ως βιταμίνη Β6. Συστήνεται να λαμβάνεται μαζί με άλλες βιταμίνες του συμπλέγματος Β, για καλύτερη απορρόφηση και δράση. Στα συμπληρώματα διατροφής συνήθως διατίθεται σε μορφή υδροχλωρικής πυριδοξίνης, σε κάψουλες, ταμπλέτες ή ακόμη και σε υγρή μορφή.
Με πληροφορίες απο https://www.vita4you.gr και https://www.healthyliving.gr
