Πόσο διαρκεί η ανοσία και εντέλει πόσο κοντά είμαστε στη τέταρτη εμβολιαστική δόση; Αυτά είναι τα δύο ερωτήματα που αναζητούν απάντηση, καθώς το πέμπτο κύμα, όπως όλα δείχνουν, έχει μπει για τα καλά σε φθίνουσα τροχιά, εντούτοις, οι επιστήμονες δεν κλείνουν το ενδεχόμενο να κυκλοφορήσει μία νέα μετάλλαξη – ενδεχομένως το ερχόμενο φθινόπωρο.
Στο πρώτο ερώτημα ήρθε να ρίξει φως μια νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στην έγκριτη ιατρική επιθεώρηση «Lancet» και αφορά σε ανασκόπηση 18 μελετών, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν πριν από την επικράτηση του στελέχους Ομικρον. Πιο συγκεκριμένα, διενεργήθηκαν 78 αξιολογήσεις αποτελεσματικότητας εμβολίων Covid-19 και συγκεκριμένα 38 για το εμβόλιο Cominarty (Pfizer/BioNTech), 23 για το mRNA-1273 (Moderna), εννέα για το Ad26.COV2.S (Johnson) και οκτώ για το Vaxzevria (AstraZeneca).
Αναλύοντας τα δεδομένα, οι γιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Γιάννης Ντάνασης, Πάνος ΜαλανδράκηςκαιΘάνος Δημόπουλος(πρύτανης), σημειώνουν ότι η αποτελεσματικότητα του πλήρους εμβολιασμού, έναντι συμπτωματικής νόσου Covid-19, μειώθηκε στους έξι μήνες μετά τον εμβολιασμό κατά 25%. Σημειώνεται, δε, πως το αντίστοιχο ποσοστό για τους ανθρώπους 50+ διαμορφώθηκε στο 32%.
Εντούτοις, η προστασία του εμβολίου έναντι σοβαρής νόσου μειώθηκε μόλις κατά 10% και μάλιστα ανεξαρτήτως ηλικίας. «Συνολικά, η αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού έναντι σοβαρής νόσου παρέμεινε σε επίπεδα άνω του 70% κατά την πάροδο του χρόνου μέχρι τους έξι μήνες από τον εμβολιασμό», σχολιάζουν οι έλληνες ειδικοί, προσθέτοντας πως μείωση της αποτελεσματικότητας των εμβολίων μπορεί να αποδοθεί στη φθίση της ανοσίας έναντι του ιού με την πάροδο του χρόνου, καθώς και στην ανάδυση και επικράτηση νέων στελεχών του ιού.
Τέταρτη δόση
Εν τω μεταξύ, νέα ισραηλινή μελέτη επιχειρεί να δώσει απάντηση για το εάν η τέταρτη δόση είναι αναγκαία για να ενισχύσει τις ρωγμές στο εμβολιαστικό τείχος, όσο περνάει ο καιρός. Αναλυτικότερα, επιστημονική ομάδα του Ιατρικού Κέντρου Sheba έκανε συγκριτική ανάλυση σε δείγμα 1.000 υγειονομικών που είχαν εμβολιαστεί πλήρως και είχαν επίσης λάβει αναμνηστική δόση. Από αυτούς, οι 274 είχαν υποβληθεί και σε τέταρτη δόση.
Τι διαπίστωσαν; Από τη μέτρηση των επιπέδων των αντισωμάτων στον οργανισμό τους οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι η τέταρτη δόση προσέφερε ελαφρώς υψηλότερη προστασία. Συνεπακόλουθα, αυτές οι πρώτες παρατηρήσεις δεν είναι αρκετές για να δοθεί το «πράσινο φως» για ακόμη μία δόση στον γενικό πληθυσμό, ιδίως δε εάν συνεκτιμήσει κανείς το γεγονός πως η τέταρτη δόση δεν φάνηκε να ενεργοποιεί τα Τ-λεμφοκύτταρά (δηλαδή, τη μνήμη του ανοσοποιητικού).
Παρ’ όλα αυτά, είναι σημαντικό να σημειωθεί πως το Ισραήλ επιμένει στη σύσταση να λάβουν τέταρτη δόση οι ηλικιωμένοι και οι ευπαθείς στη χώρα τους, με το Ηνωμένο Βασίλειο να ακολουθεί την πρακτική αυτή, προσφέροντας δεύτερη αναμνηστική δόση στους πολίτες άνω των 75 ετών, σε διαμένοντες σε οίκους ευγηρίας αλλά και σε ανοσοκατασταλμένους άνω των 12 ετών.
Στη χώρα μας, πάντως, δεν έχουν ληφθεί σχετικές αποφάσεις, πέραν των ανοσοκατασταλμένων. Οπως παραδέχτηκε χθες η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρία Θεοδωρίδου «η χορήγηση τέταρτης δόσης απασχολεί όλα τα κράτη. Και ήδη υπάρχουν θετικές τοποθετήσεις εκτός από την Αγγλία και στις ΗΠΑ.
Από την άλλη, όμως, πλευρά θα πρέπει να αξιολογηθεί εάν η επόμενη αναμνηστική δόση θα πρέπει να γίνει με τα υπάρχοντα εμβόλια ή με νέα που θα προσφέρουν πιο ευρεία κάλυψη». Την ίδια ώρα, οι ερευνητές ανά τον κόσμο διεξάγουν έναν ακόμη αγώνα δρόμου για να δημιουργήσουν ένα καθολικό εμβόλιο για όλες τις παραλλαγές του SARS-CoV-2 – ακόμη και για τις μελλοντικές -, βάζοντας έτσι τέλος στα διλήμματα των τρεχόντων εμβολιαστικών προγραμμάτων.
