Οι ημερολογιακές διακυμάνσεις στην υγεία και την διάθεσή μας αποτελούν σίγουρα άλλο ένα πεδίο έρευνας της επιστήμης. Ο καιρός, η ημέρα, η ώρα, η εποχή, ο μήνας όλα παίζουν τον ρόλο τους και επηρεάζουν κάποιες ασθένειες καθώς και τα συμπτώματά τους. Γενικά μπορούμε να πούμε ότι για πολλές καταστάσεις του οργανισμού μας, φυσιολογικές ή και παθολογικές, μπορεί να υπάρξει μια σημαντική τροποποίηση της εμφάνισής τους στις διάφορες εποχές του χρόνου που μπορεί να είναι αποτέλεσμα είτε εσωτερικών μεταβολών του οργανισμού είτε επιδράσεων του εξωτερικού περιβάλλοντος.
Πώς επηρεάζεται η υγεία μας
* Η πίεσή μας ρυθμίζεται καλύτερα όταν ο καιρός φτιάχνει και ζεσταίνει, έτσι άτομα τα οποία πάσχουν από υπέρταση βλέπουν την πίεσή τους να ρυθμίζεται καλύτερα την άνοιξη και το καλοκαίρι απ’ ό,τι το φθινόπωρο και κυρίως τον χειμώνα.
* To αναπνευστικό και το κυκλοφορικό μας σύστημα είναι από τα συστήματα που επηρεάζονται περισσότερο από τις ακραίες καιρικές συνθήκες και ιδιαίτερα τις ακραίες μεταβολές της θερμοκρασίας.
* Παθήσεις του θυρεοειδούς και των επινεφριδίων όπως ο υπερθυρεοειδισμός και η ανεπάρκεια των επινεφριδίων επιδεινώνονται σημαντικά και απαιτούν ειδικές προφυλάξεις προκειμένου να διατηρηθεί κάποια ισορροπία στον οργανισμό των πασχόντων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ενώ αντίθετα άτομα με υποθυρεοειδισμό ανέχονται πιο δύσκολα το κρύο του χειμώνα.
* Το κρύο και η υγρασία επηρεάζουν αρνητικά διάφορες ρευματοπάθειες, με αποτέλεσμα άτομα που υποφέρουν από παθήσεις των οστών και των αρθρώσεων να παρουσιάζουν σημαντική επιδείνωση των συμπτωμάτων τους σε περιόδους κρύου και υγρασίας.
Ο πυρετός ανεβαίνει πιο εύκολα το βράδυ;
Σίγουρα θα έχετε παρατηρήσει ότι τόσο στα παιδιά όσο και στους ενηλίκους ο πυρετός ανεβαίνει τις βραδινές και απογευματινές ώρες. Αυτό έχει να κάνει με τον… θερμοστάτη του οργανισμού. Πρόκειται για το κέντρο θερμορρύθμισης, που βρίσκεται στον υποθάλαμο του εγκεφάλου και ελέγχει την αύξηση και την πτώση της θερμοκρασίας του σώματος. Αυτή, λοιπόν, η ικανότητα αυξομείωσης της θερμορρύθμισης φαίνεται ότι τις απογευματινές ώρες μειώνεται, με αποτέλεσμα όταν έχετε πυρετό εξαιτίας κάποιων μικροβίων ή ιών, αυτός να ανεβαίνει το απόγευμα προς το βράδυ.
Η καρδιά κινδυνεύει περισσότερο τη Δευτέρα;
Αν ήταν κάθε μέρα Κυριακή και πάντα καλοκαίρι, χωρίς υγρασία, ίσως κανείς να μην κινδύνευε να πάθει έμφραγμα του μυοκαρδίου. Υπάρχει όμως και ο χειμώνας και οι Δευτέρες και οι Τρίτες όπου η καρδιά μας μπορεί να ραγίσει πιο εύκολα. Συγκεκριμένα, κάθε χειμώνα, μήνα Δεκέμβρη, ημέρα Δευτέρα τις πρώτες πρωινές ώρες με πολύ κρύο και υγρασία, συμβαίνουν τα περισσότερα εμφράγματα.
Αντίθετα, κάθε καλοκαίρι, Ιούνιο μήνα και ημέρες Τρίτη και Κυριακή καταγράφονται τα λιγότερα καρδιακά επεισόδια. Γιατί χειμώνα, λοιπόν, και γιατί Δευτέρα; Δεν υπάρχει επιστημονική εξήγηση, ωστόσο οι ειδικοί εικάζουν ότι αυτό συμβαίνει λόγω της αυξημένης υγρασίας και του κρύου, καθώς και του έντονου άγχους στην αρχή της εβδομάδας. Και τα εγκεφαλικά όμως χτυπούν συνήθως νωρίς το πρωί και προτιμούν την πρώτη ημέρα της εβδομάδας.
Αυτό συμβαίνει γιατί ενώ τη νύχτα ο οργανισμός βρίσκεται υπό την επήρεια του παρασυμπαθητικού συστήματος, που ηρεμεί το κυκλοφορικό σύστημα, με την αφύπνιση ενεργοποιείται αμέσως το συμπαθητικό σύστημα του οργανισμού, με αποτέλεσμα να πραγματοποιούνται απότομες αλλαγές στους σφυγμούς και στην πίεση (ταχυκαρδία, αύξηση της πίεσης).
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ερευνητές από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Yale βρήκαν πιθανούς συσχετισμούς μεταξύ συγκεκριμένων καιρικών συνθηκών και εμφάνισης εγκεφαλικών επεισοδίων.
Οι μεγάλες καθημερινές διακυμάνσεις της θερμοκρασίας καθώς και τα υψηλά επίπεδα υγρασίας σχετίζονται με υψηλότερα ποσοστά νοσηλείας λόγω εγκεφαλικού επεισοδίου. Οι καθημερινές διακυμάνσεις της θερμοκρασίας και η αυξημένη υγρασία μπορεί τελικά να αποτελούν στρεσογόνους παράγοντες.
Πονοκέφαλος το… σαββατόβραδο
Η ρουτίνα δεν είναι πάντα κάτι αρνητικό, ειδικά όσον αφορά τους πονοκεφάλους. Είναι πολύ πιθανό να παρατηρήσετε ότι κάποια Σαββατοκύριακα τα περνάτε με πονοκέφαλο. Ο,τι σας βγάζει από τη ρουτίνα σας, συχνά επιτείνει την κατάσταση, που μπορεί να σημαίνει ότι κοιμάστε λιγότερες ή περισσότερες ώρες από όσες χρειάζεστε ή έχετε αλλάξει τον αριθμό των γευμάτων σας.
Επιπλέον, αν και δεν είναι ακόμη πολύ καλά τεκμηριωμένο, ωστόσο έχει παρατηρηθεί ότι η αυξημένη υγρασία μπορεί να συνδέεται με συχνούς πονοκεφάλους. Δεν είναι, λοιπόν, παράξενο το γεγονός ότι στις βόρειες και υγρές περιοχές της Ελλάδας αναφέρονται περισσότερα περιστατικά κεφαλαλγίας από ό,τι σε περιοχές με λιγότερη υγρασία.
Οι κλιματολογικές λοιπόν συνθήκες παίζουν κάποιον ρόλο, αφού οι δυτικοί άνεμοι, οι νοτιάδες αλλά και η υγρασία φαίνεται να επιδεινώνουν τις ημικρανίες.
Τα σπυράκια φουντώνουν όταν βρέχει;
Ο υγρός καιρός μπορεί να επιδεινώσει την ακμή, αυξάνοντας τη λειτουργία των σμηγματογόνων αδένων και συμβάλλοντας στην ανάπτυξη του σταφυλόκοκκου, που ενοχοποιείται για την εκδήλωσή της. Επιπλέον, επιδεινώνει τις δερματικές μυκητιάσεις, όπως το «πόδι του αθλητή», αφού οι μύκητες επιβιώνουν καλύτερα σε υγρό περιβάλλον. Πέρα όμως από αυτά, η υγρασία βοηθά τους ρύπους να κολλάνε στην επιδερμίδα.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό να πλένετε προσεκτικά το πρόσωπο και το σώμα σας και να στεγνώνετε καλά το δέρμα σας. Στα πόδια, χρησιμοποιείτε πούδρα για να περιορίζεται η υγρασία και να μην εμφανίζονται μύκητες.
Κυριακάτικη μελαγχολία
Για αρκετούς από εμάς τα απογεύματα της Κυριακής είναι μελαγχολικά. Γενικότερα, όταν σκοτεινιάζει πολλοί άνθρωποι αισθάνονται μελαγχολία και όταν μάλιστα ο καιρός είναι μουντός, η μελαγχολία αυτή εντείνεται. Αυτή λοιπόν η διαφοροποίηση διάθεσης ονομάστηκε «Εποχιακή Συναισθηματική Διαταραχή».
Η διαταραχή αυτή περιγράφει την κατάθλιψη που εμφανίζεται κατά τη ροή των εποχών, με πιο συνηθισμένη την κατάθλιψη του χειμώνα, που σχετίζεται με τη μειωμένη φωτεινότητα. Εμφανίζεται, δηλαδή, όταν η ημέρα μικραίνει και η ηλιοφάνεια ελαττώνεται.
Η συναισθηματική αυτή διαταραχή συνοδεύεται από έλλειψη χαράς και ενδιαφέροντος, υπνηλία, καθώς και αύξηση της όρεξης για γλυκά ή αμυλώδη τρόφιμα. Και από όλες τις ημέρες της εβδομάδας, το απόγευμα της Κυριακής είναι το πιο… επιβαρυμένο, αφού πολλοί άνθρωποι παραπονιούνται ότι μετά το μεσημέρι της ημέρας αυτής αισθάνονται συνήθως χειρότερα, καθώς την επομένη αρχίζουν και πάλι οι υποχρεώσεις τους.
Πονάμε πιο πολύ το βράδυ
Τα επίπεδα των φυσικών αναλγητικών του οργανισμού (ενδορφινών) μειώνονται τη νύχτα. O πόνος επίσης είναι συνήθως εντονότερος τις βραδινές ώρες γιατί ο άνθρωπος βρίσκεται σε ήρεμη κατάσταση και χωρίς τις δραστηριότητες της ημέρας ελαττώνονται τα ερεθίσματα που δέχεται ο εγκέφαλος, επιτρέποντας έτσι στην προσοχή να εστιαστεί στον πόνο, με αποτέλεσμα αυτός να γίνεται διακριτός και εντονότερος.
Το άσθμα φουντώνει τα ανοιξιάτικα βράδια
Η λειτουργία των πνευμόνων παρουσιάζει μια φυσιολογική πτώση κατά τη διάρκεια της νύχτας που στους υγιείς ανθρώπους δεν έχει καμία επίπτωση. Στους ασθενείς με άσθμα, όμως, η μείωση αυτή της πνευμονικής λειτουργίας δυσκολεύει ακόμα περισσότερο την κατάστασή τους. Oι περισσότερες κρίσεις καταγράφονται κυρίως τις νυχτερινές ώρες, όπου ο τόνος του παρασυμπαθητικού μας συστήματος που κυριαρχεί τις βραδινές ώρες οδηγεί σε στένωση των βρόγχων.
Oι κρίσεις άσθματος μπορεί να εμφανιστούν οποιονδήποτε μήνα, αλλά υπάρχουν εποχές που παρουσιάζουν έξαρση. Ετσι, σύμφωνα με τους ειδικούς, καθώς οι κρίσεις άσθματος συσχετίζονται με την έκθεση σε αλλεργιογόνα, σε υγρό καιρό, αλλά και με ιώσεις, έχουμε:
* Περισσότερες κρίσεις την άνοιξη και το φθινόπωρο (αλλεργικό άσθμα), εποχές που κάνει έντονη την εμφάνισή της η γύρη.
* Εξάρσεις υπάρχουν και τον χειμώνα, που όμως σχετίζονται με λοιμώξεις ή με αλλεργία στη σκόνη του σπιτιού.
