*Γράφουν ο Δρ Ανδρέας Μελιδώνης, Συντονιστής Διευθυντής Διαβητολογικού-Καρδιομεταβολικού Κέντρου Μetropolitan Hospital, Πρόεδρος ΕΚΟΜΕΝ
και ο κ. Κάρολος Παπαλαζάρου, Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Συνεργάτης του Metropolitan Hospital
Τη Μεγάλη Εβδομάδα ή και καθ΄ όλη τη διάρκεια της Σαρακοστής, αρκετοί άνθρωποι νηστεύουν περιμένοντας ευλαβικά, την Ανάσταση και το πασχαλινό τραπέζι για το τέλος της νηστείας και την παράδοσή τους στις διατροφικές υπερβολές των ημέρων.
Όμως, τι γίνεται με τους πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη, επιτρέπεται να νηστεύουν και τι μπορούν να καταναλώσουν από το πασχαλινό τραπέζι; Πώς μπορούν να συμμετέχουν στο θρησκευτικό κλίμα και τις παραδόσεις των ημερών αυτών, χωρίς να βλάψουν τον εαυτό τους και τη θεραπεία τους;
Νηστεία
Η νηστεία κατά τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας, διατροφικά μπορούμε να πούμε ότι είναι ένα νόμισμα με δυο όψεις.
Από τη μια πλευρά αποτελεί μια καλή ευκαιρία για αποτοξίνωση από τρόφιμα ζωικής προέλευσης αλλά από την άλλη, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα από την κατανάλωση μεγαλύτερης ποσότητας αμυλούχων τροφίμων (όπως ζυμαρικά, πατάτες, ψωμί κ.λπ). Γι’ αυτόν τον λόγο ο διαβητικός θα πρέπει να είναι περισσότερο προσεκτικός.
Συγκεκριμένα κατά την περίοδο της νηστείας θα πρέπει:
Να συνεχίσει να μετράει την ποσότητα των αμυλούχων τροφών στα γεύματά του, οι οποίες πρέπει να είναι πάντα συνοδευτικές στο πιάτο και όχι το κυρίως φαγητό. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα πρέπει να αποφεύγει να καταναλώνει ένα μεγάλο πιάτο γαριδομακαρονάδα αλλά ότι θα μπορούσε να φάει γαρίδες ψητές με 1 φλιτζάνι πατατοσαλάτα ή χταπόδι με 1 φλιτζάνι μακαρονάκι κοφτό. Θα ήταν, επίσης, προτιμότερο να καταναλώσει μια μερίδα μη αμυλούχων λαχανικών όπως είναι οι αγκινάρες από μια μερίδα αμυλούχων λαχανικών όπως είναι ο αρακάς.
Να στραφεί σε εναλλακτικές πηγές πρωτεΐνης όπως είναι τα όσπρια, τα λαχανικά, τα μανιτάρια αλλά και κάποια υποκατάστατα γαλακτοκομικών προϊόντων όπως το γάλα και το γιαούρτι σόγιας. Επιπλέον, τα θαλασσινά όπως το καλαμάρι, η σουπιά, οι γαρίδες κ.λπ, αποτελούν καλές πηγές πρωτεΐνης αλλά θα πρέπει να αποφεύγονται σε μεγάλες ποσότητες κυρίως λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε χοληστερόλη.
Να μην παραλείπει τις μετρήσεις σακχάρου. Τις ημέρες αυτές είναι πιθανόν να διαταραχθεί η καθημερινότητα ως προς το ωράριο των γευμάτων ή τη σωματική άσκηση, κάτι που θα μπορούσε να επηρεάσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και να οδηγήσει σε επεισόδια υπεργλυκαιμίας ή υπογλυκαιμίας.
Να μην ξεχνάει τα ενδιάμεσα γεύματα. Το δεκατιανό και απογευματινό σνακ συμβάλουν στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Μια μερίδα φρούτου είναι η καλύτερη επιλογή για σνακ.
Πασχαλινό τραπέζι
Ένα άτομο με σακχαρώδη διαβήτη, για να επιτύχει μια καλύτερη πορεία της νόσου του, έχει μάθει να ζει με κάποιους μικρούς διατροφικούς περιορισμούς και να ακολουθεί ένα συγκεκριμένο πλάνο στα πλαίσια της μεσογειακής διατροφής.
Ένα πιο «ελεύθερο» διατροφικά πασχαλινό τραπέζι που πραγματοποιείται μια μέρα τον χρόνο δεν θα επηρεάσει όλη αυτή την προσπάθεια.
Επομένως, αν δεν υπάρχουν συννοσηρότητες όπως χρόνια νεφρική ανεπάρκεια ή υπερουριχαιμία, μπορεί να καταναλώσει ό,τι υπάρχει στο τραπέζι αλλά χωρίς υπερβολές στις ποσότητες αμυλούχων τροφίμων (όπως πίτες, πατάτες, ψωμί) και γλυκών.
Μια καλή συμβουλή που θα μπορούσαμε να δώσουμε είναι, οι διαβητικοί να συνοδέψουν το κρέας που θα καταναλώσουν με άφθονη ποσότητα σαλάτας, καθώς οι φυτικές ίνες δεσμεύουν μέρος της χοληστερόλης των τροφών ενώ παράλληλα μειώνουν το γλυκαιμικό φορτίο του γεύματος οδηγώντας σε μια πιο ομαλή αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
Σχετικά με το αλκοόλ, επιτρέπονται 2 μονάδες αλκοόλης κατά τη διάρκεια του γεύματος, οι οποίες πρακτικά αντιστοιχούν περίπου σε 2 ποτήρια κρασιού ή 2 κουτάκια μπύρας ή 2 σφηνάκια τσίπουρου.
Σε περίπτωση επιθυμίας για κάποιο γλυκό θα ήταν προτιμότερο να καταναλωθεί προς το απόγευμα με κάποια χρονική διαφορά από το γεύμα και το άτομο με διαβήτη να προτιμήσει κάποιο γλυκό με στέβια.
Τέλος, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τη σωματική άσκηση. Ένας καλός περίπατος μετά το τραπέζι μπορεί να συμβάλει στη χώνεψη αλλά και στην αποφυγή πρόσληψης ανεπιθύμητου βάρους.
Συμπερασματικά η Μεγάλη Εβδομάδα και το λυτρωτικό Πάσχα που ακολουθεί μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν μια άσκηση πίστης, υπομονής και επιμονής στη συμμόρφωση των διατροφικών επιλογών υγείας.
Μια τέτοια συμπεριφορά διατροφής και υγείας θα οδηγήσει στη συμπόρευση της Ανάστασης του Κυρίου με τη μεταβολική «ανάσταση» των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη.
O Δρ Ανδρέας Μελιδώνης, Συντονιστής Διευθυντής Διαβητολογικού-Καρδιομεταβολικού Κέντρου Μetropolitan Hospital, Πρόεδρος ΕΚΟΜΕΝ