Γράφει
Η ζωή είναι μια μοναδική διαδρομή για τον καθένα. Τα χρόνια περνούν και μεγαλώνουμε. Καθώς μεγαλώνουμε, παρατηρούμε αλλαγές στο σώμα, αλλά και στον τρόπο που σκεφτόμαστε και αντιλαμβανόμαστε τη ζωή. Άλλοι υποδέχονται κάθε νέα φάση της ζωής με χαρά και περιέργεια να ανακαλύψουν ό,τι έχει να τους προσφέρει. Για άλλους, όμως, τα χρόνια που περνούν είναι μια πηγή διαρκούς άγχους.
Η ηλικία είναι κάτι που δεν μπορούμε να αλλάξουμε, ο τρόπος που μεγαλώνουμε, όμως, είναι ζήτημα αντίληψης, υποστηρίζουν οι ερευνητές. Κι αυτή η αντίληψη μπορεί να μας οδηγήσει είτε σε μια υγιή ζωή, γεμάτη ευημερία, είτε σε διάφορα προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας.
Ένας αυξανόμενος όγκος ερευνών υποστηρίζει ότι η νοοτροπία ενός ανθρώπου, δηλαδή το πώς νιώθει για το ότι μεγαλώνει, μπορεί να προβλέψει πόσο πολύ, αλλά και πόσο καλά θα ζήσει. Αρκετές μελέτες καταδεικνύουν πως όσοι υποδέχονται θετικά τη γήρανση ζουν περισσότερο και καλύτερα.
Πρόσφατα, μια μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο JAMA Network Open, εξέτασε περίπου 14.000 ενήλικες άνω των 50 ετών, διερευνώντας σε βάθος τους τρόπους με τους οποίους η θετική σκέψη επιδρά στην υγεία και την ψυχική ευημερία. Διαπιστώθηκε, τελικά, πως όσοι αντιμετώπιζαν πιο θετικά τη γήρανση διέτρεχαν 43% μειωμένο κίνδυνο θανάτου από οποιαδήποτε αιτία τα επόμενα 4 χρόνια και λιγότερες πιθανότητες εμφάνισης χρόνιων παθήσεων, όπως διαβήτη, εγκεφαλικού επεισοδίου, καρκίνου και καρδιακής νόσου. Ήταν, επιπλέον, λιγότερο πιθανό να αντιμετωπίζουν προβλήματα με τον ύπνο, μοναχικότητα και κατάθλιψη. Αντιθέτως, παρουσίαζαν καλύτερη γνωστική λειτουργία, ήταν πιο πιθανό να ασκούνται τακτικά, παρέμεναν αισιόδοξοι και διατηρούσαν το κίνητρο για ζωή.
«Υπάρχει μια ισχυρή σύνδεση μεταξύ νοοτροπίας και των συμπεριφορών που σχετίζονται με την υγεία», είπε ο Eric Kim, επικεφαλής ερευνητής, βοηθός καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας του Καναδά και συνεργάτης ερευνητής στο Κέντρο για την Υγεία και την Ευημερία της Σχολής Δημόσιας Υγείας Harvard T.H. Chan στην Βοστώνη. «Το ένα οδηγεί στο άλλο», συμπλήρωσε.
Για παράδειγμα, παλαιότερη μελέτη του Δρ. Kim, που δημοσιεύθηκε στο Preventive Medicine, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όσο πιο ικανοποιημένοι είναι οι άνθρωποι άνω των 50 ετών με το πώς μεγαλώνουν, τόσο πιο συχνά θα κάνουν εξετάσεις, φροντίζοντας την υγεία τους.
Αυτή η ψυχολογική επίδραση έχει δύο όψεις: Όποιος αντιμετωπίζει θετικά τη γήρανση, θα φροντίσει περισσότερο την υγεία του, σε αντίθεση με όποιον πιστεύει ότι είναι αδύνατο να παραμείνει υγιής όσο μεγαλώνει και πιστεύει πως ό,τι κι αν κάνει είναι μάταιο, υποστηρίζει ο Δρ. Kim.
«Τα καλά νέα είναι ότι μπορούμε να αλλάξουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε», λέει η Hannah Giasson, βοηθός καθηγήτρια στο κρατικό πανεπιστημιακό Κολλέγιο Καινοτομίας στη Νοσηλευτική και την Υγεία Edson της Αριζόνα και ειδικός στην σχέση μεταξύ αντίληψης για τη γήρανση και υγείας.
Οι ειδικοί προτείνουν 4 απλούς τρόπους, που θα βοηθήσουν τους ανθρώπους να αναπτύξουν μια πιο θετική προσέγγιση για τη γήρανση:
- Αναγνωρίστε τις αρνητικές νοοτροπίες και απορρίψτε τις
Η έρευνα δείχνει ότι οι αρνητικές σκέψεις για τη γήρανση εσωτερικεύονται κατά τη διάρκεια της ζωής, βλάπτοντας τη φυσική και γνωστική υγεία ενός ανθρώπου, καθώς μεγαλώνει.
«Αναγνωρίστε τα αρνητικά μηνύματα, για να μπορέσετε να κατανοήσετε πώς σας επηρεάζουν», προτείνει η Δρ. Giasson.
Για παράδειγμα, κάποιος μπορεί να πιστεύει πως δεν θα είναι υγιής όσο μεγαλώνει, επομένως δεν έχει νόημα να γυμνάζεται. Ωστόσο, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Γήρανσης, η σωματική άσκηση μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, υψηλής αρτηριακής πίεσης, διαβήτη τύπου 2 και πτώσεων, ενώ βελτιώνει τον ύπνο.
«Το να υιοθετείτε υγιείς συμπεριφορές μπορεί να επιδράσει θετικά στην υγεία σας σε οποιαδήποτε ηλικία», λέει η Δρ. Giasson.
- Αποκτήστε κίνητρα για ζωή
Ορισμένοι άνθρωποι δεν ξέρουν τι να κάνουν με τη ζωή τους στη σύνταξη. Ο Δρ. Kim προτείνει να βρείτε δραστηριότητες που κρατούν το ενδιαφέρον σας ζωντανό.
«Τα κίνητρα που παρακινούν τους ανθρώπους μπορεί να είναι διαφορετικά», είπε. Αν η οικογένεια αποτελεί προτεραιότητα, βρείτε δραστηριότητες που σχετίζονται με την οικογένεια, όπως να βοηθήσετε στην ανατροφή των εγγονιών. Αν έχετε περιβαλλοντικές ευαισθησίες, αναζητήστε δράσεις που σχετίζονται με την φροντίδα και την προστασία του περιβάλλοντος.
«Μια εξαιρετική ιδέα είναι ο εθελοντισμός», προτείνει ο Δρ. Kim.
- Παραμείνετε κοινωνικά ενεργοί
Καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, τείνουν να χάνουν αγαπημένα τους πρόσωπα ή να γίνονται πιο εσωστρεφείς, μοναχικοί και κοινωνικά απομονωμένοι.
Η κοινωνική απομόνωση αποτελεί παράγοντα κινδύνου επιδείνωσης της σωματικής και ψυχικής υγείας, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού επεισοδίου και συμβάλλοντας στα αισθήματα μειωμένης ικανοποίησης για τη ζωή, κατάθλιψης, χαμηλής αυτοεκτίμησης και δυσκολίας να ανταποκριθείτε στις δραστηριότητες της καθημερινότητας.
Σύμφωνα με την έρευνα, η διατήρηση κοινωνικών επαφών μπορεί να έχει θετική επίδραση.
«Οι άνθρωποι συχνά σταματούν να κάνουν νέους φίλους», είπε ο Δρ. Kim. «Αναζητήστε την παρουσία ανθρώπων στη ζωή σας, αντί να πορεύεστε μόνοι».
- Δοκιμάστε κάτι νέο
Μερικές φορές, οι αλλαγές που φέρνει στον οργανισμό η γήρανση καθιστά αδύνατο για κάποιους να συνεχίσουν τις αγαπημένες τους δραστηριότητες. Ο Δρ. Kim προτείνει να διοχετεύσετε αυτή την ενέργεια σε μια νέα δραστηριότητα, κατάλληλη για τη φάση ζωής που βρίσκεστε.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι ηλικιωμένοι που αναπτύσσουν νέες δεξιότητες μπορούν να βελτιώσουν τη μνήμη, την αυτοεκτίμηση και γενικότερα την ποιότητα ζωής τους.
«Δεν είναι ποτέ αργά και δεν είστε ποτέ πολύ μεγάλοι για να δοκιμάσετε κάτι νέο», καταλήγει.
