Γράφει
Το καλοκαίρι βρίσκεται πλέον πίσω μας και έδωσε τη θέση του στο πιο μελαγχολικό φθινόπωρο, με τα γλυκά χρώματα και την ευχάριστη δροσιά. Το φθινόπωρο αποτελεί μια περίοδο ανασύνταξης, μετά το διάλειμμα των καλοκαιρινών διακοπών, λειτουργώντας ως προάγγελος του χειμώνα, με το περισσότερο κρύο και το λιγότερο φως. Οι θερμοκρασίες πέφτουν και η μέρα μικραίνει, δίνοντας πιο γρήγορα τη θέση της στη νύχτα. Κι ενώ αυτή η εποχή φέρνει ευχάριστα νέα για τους λάτρεις του χειμώνα, το κρύο και το σκοτάδι προκαλεί αρνητικά συναισθήματα σε πολλούς.
Το φαινόμενο που είναι ευρέως γνωστό ως «φθινοπωρινή μελαγχολία» αποτελεί ουσιαστικά μια εποχιακή συναισθηματική διαταραχή, που προσομοιάζει με την κατάθλιψη και ενδέχεται να αντανακλά μια αλλαγή στα επίπεδα σεροτονίνης στον οργανισμό. Οι γυναίκες δείχνουν να είναι πιο επιρρεπείς στην εποχική κατάθλιψη, καταγράφοντας υψηλότερα ποσοστά, ενώ ηλικιακά το φαινόμενο τείνει να ξεκινά όταν το άτομο είναι μεταξύ 20 και 30 ετών.
Όπως επισημαίνει η Jeannie Larson, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, «σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Ψυχικής Υγείας της Αμερικής, τα συμπτώματα της εποχικής κατάθλιψης είναι παρόμοια με εκείνα της κλασσικής κατάθλιψης, γι’ αυτό και σε ορισμένες περιπτώσεις είναι δύσκολο να την διακρίνουμε από άλλα είδη ψυχικής διαταραχής».
Η ίδια επισημαίνει ότι η διάγνωση της εποχικής κατάθλιψης μπορεί να γίνει μόνο μετά από δύο διαδοχικά περιστατικά, που ξεκινούν και τελειώνουν την ίδια στιγμή κάθε χρόνο, χωρίς να παρουσιάζονται συμπτώματα τις άλλες εποχές του χρόνου.
Μεταξύ των συμπτωμάτων που εμφανίζουν όσοι υποφέρουν από εποχική κατάθλιψη είναι άγχος, αλλαγές στη διάθεση ή τις διατροφικές συνήθειες, διαταραχές ύπνου, λήθαργος και σεξουαλικά προβλήματα.
Ο άνθρωπος που αντιμετωπίζει εποχική κατάθλιψη μπορεί να νιώθει δυστυχία και απελπισία, να έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση, αλλά και ενδιαφέρον για οποιαδήποτε δραστηριότητα. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, να εμφανίσει ακραίες διαθέσεις, όπως ένταση ή αδυναμία διαχείρισης του άγχους. Άλλα συμπτώματα, φαινομενικά ασύνδετα, που όμως ενδέχεται να οφείλονται σε εποχική κατάθλιψη είναι η αυξημένη όρεξη, η απώλεια λίμπιντο, η έλλειψη ενδιαφέροντος για κοινωνικές επαφές και ο διαταραγμένος ύπνος.
Όλα αυτά παρατηρούνται κυρίως καθώς αλλάζει ο καιρός και πλησιάζει ο χειμώνας. Τότε, όποιος επηρεάζεται αρνητικά από την αλλαγή της εποχής, νιώθει πιο απομονωμένος ή ανήσυχος. Μάλιστα, σύμφωνα με την δρ. Larson, τα συναισθήματα αυτά είναι πιο έντονα μετά τις ψυχικές επιπτώσεις που προκάλεσε η πανδημία. «Τα συμπτώματα της εποχικής κατάθλιψης μπορεί να επιδεινώσουν τους προϋπάρχοντες στρεσογόνους παράγοντες της πανδημίας, καθιστώντας κάποιον λιγότερο ικανό να αντιμετωπίσει προβλήματα σε σύγκριση με το παρελθόν», δήλωσε σε δελτίο Τύπου του πανεπιστημίου.
