Κάποιες από αυτές τις αλλαγές επηρεάζουν την πρόσληψη της τροφής μας.
Το Ινστιτούτο Προληπτικής, Περιβαλλοντικής και Εργασιακής Ιατρικής (PROLEPSIS) έχει καταρτίσει έναν πλήρως ενημερωμένο διατροφικό οδηγό για όλους.
Όσον αφορά ειδικά τα άτομα 65 ετών και άνω, αναφέρει μερικές βασικές αλλαγές που επηρεάζουν το τι, πώς και πόσο τρώνε και παραθέτει αντίστοιχες λύσεις/συμβουλές.
Αλλαγές στον οργανισμό και πώς επηρεάζει την πρόσληψη τροφής μετά τα 65
Αλλαγές στη γεύση και στην όσφρηση
Η γεύση και η όσφρηση μειώνονται με την ηλικία. Περίπου 1 στα 4 άτομα παρουσιάζει μειωμένη ικανότητα να αντιληφθεί μία ή περισσότερες από τις βασικές γεύσεις (γλυκό, πικρό, ξινό, αλμυρό) σε ικανοποιητικό επίπεδο.
Χρήσιμες συμβουλές:
- Χρησιμοποιείτε μυρωδικά, μπαχαρικά, κρεμμύδι, σκόρδο, χυμό ντομάτας και λεμονιού, τα οποία προσδίδουν επιπλέον γεύση στα φαγητά.
- Τρώτε αργά, ώστε να αντιλαμβάνεστε καλύτερα τις γεύσεις και τα αρώματα των τροφίμων.
Αλλαγές στην λειτουργία του εντέρου
Η κινητικότητα του εντέρου και η απορρόφηση ορισμένων θρεπτικών συστατικών μπορεί να μειωθεί με την ηλικία.
Χρήσιμες συμβουλές:
Εάν έχετε προβλήματα δυσπεψίας (π.χ., πόνος στην κοιλιά, φούσκωμα, καούρες):
- μαγειρεύετε αρκετή ώρα το φαγητό
- μοιράζετε τα ωμά φρούτα και λαχανικά σε διαφορετικά γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας (π.χ., φρούτο το πρωί και σαλάτα το μεσημέρι)
- καταναλώνετε μικρές ποσότητες ανά τακτά χρονικά διαστήματα και προτιμήστε τα τρόφιμα που σας είναι πιο εύπεπτα
- μασάτε αργά για να διευκολύνετε την πέψη των τροφών
Εάν έχετε προβλήματα δυσκοιλιότητας:
- καταναλώνετε τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες (π.χ., δημητριακά ολικής άλεσης, φρούτα, λαχανικά, όσπρια κ.α.)
- κάνετε καθημερινή σωματική δραστηριότητα
- πίνετε άφθονο νερό
Στοματική υγεία
Ορισμένα άτομα ενδέχεται να αντιμετωπίζουν προβλήματα με τα δόντια τους, τα οποία μπορεί να επηρεάσουν την πρόσληψη τροφής.
Χρήσιμες συμβουλές:
Προτιμήστε σούπες, αλέστε τα τρόφιμα εάν χρειάζεται και μαγειρέψτε τα καλά.
Ειδικότερα:
- Λαχανικά: προτιμήστε βραστά ή ψητά ή αλεσμένα λαχανικά (πουρέ), που είναι πιο μαλακά, καθώς και σούπες λαχανικών.
- Φρούτα: προτιμήστε ώριμα ή μαλακά φρούτα όπως μπανάνα, ακτινίδιο, ροδάκινο, και κόψτε τα σε μικρά κομμάτια ή καταναλώστε φυσικό χυμό φρούτων.
- Γαλακτοκομικά: προτιμήστε τυριά και γαλακτοκομικά προϊόντα με μαλακή υφή, όπως, π.χ., μυζήθρα, ανθότυρο, γιαούρτι, γάλα, ρυζόγαλο, ή προσθέστε τριμμένο τυρί στο φαγητό σας.
Δημητριακά:
- Βράστε για πολύ ώρα τα δημητριακά, ώστε να μαλακώσουν, π.χ., ρύζι λαπάς
- Μαγειρέψτε σούπες ή χυλούς από δημητριακά, π.χ., τραχανάς, μακαρονάκι κοφτό, βρόμη
- Αλέστε τα στο μπλέντερ, π.χ., πουρές πατάτας
- Βρέξτε τα με νερό ή άλλο υγρό, π.χ., βρεγμένο παξιμάδι, ψωμί βουτηγμένο στο γάλα, φρυγανιές βουτηγμένες στο τσάι κ.α.
Κρέας:
- Προτιμήστε μαλακά κρέατα χωρίς ίνες ή κιμά από κρέας
- Μαγειρέψτε το κρέας για πολύ ώρα σε σιγανή φωτιά για να μαλακώσει
- Αναμείξτε το κρέας ή το κοτόπουλο στο μπλέντερ με διάφορα λαχανικά, ρύζι ή πατάτες
- Μαγειρέψτε σούπες με κρέας ή κοτόπουλο, π.χ., κρεατόσουπα, κοτόσουπα
- Προτιμήστε αυγό ως εναλλακτική πηγή πρωτεΐνης
Ψάρια: προτιμήστε ψάρια χωρίς πολλά κόκαλα, βράστε τα καλά και κόψτε τα σε μικρά κομμάτια.
Ξηροί καρποί: αλέστε τους στο μπλέντερ. Εναλλακτικά, μπορείτε να καταναλώσετε ταχίνι.
Άλλοι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την πρόσληψη τροφής
Κοινωνικοί, ψυχολογικοί και άλλοι παράγοντες:
Η συνταξιοδότηση, οι δυσκολίες μετακίνησης, τα οικονομικά προβλήματα και άλλοι παράγοντες ενδέχεται να επηρεάσουν την όρεξη και τις διατροφικές συνήθειες. Προσπαθήστε να ακολουθείτε υγιεινή διατροφή και να μην παραλείπετε γεύματα. Ζητήστε βοήθεια από ένα φιλικό ή συγγενικό σας πρόσωπο εάν δυσκολεύεστε στην προετοιμασία του φαγητού. Προσπαθήστε να είστε δραστήριοι, να βρίσκεστε σε ευχάριστο και φιλικό περιβάλλον και να κρατάτε επαφή με τους συγγενείς και τους φίλους σας.
Χρόνια λήψη φαρμάκων:
Η λήψη ορισμένων φαρμάκων ενδέχεται να προκαλέσει προβλήματα, όπως ξηροστομία, γαστρεντερικές διαταραχές, δυσφαγία, ανορεξία κ.α. Σε περίπτωση που αντιληφθείτε κάποιο σύμπτωμα από τα παραπάνω, ζητήστε από τον γιατρό σας να επαναξιολογήσει τα φάρμακα που λαμβάνετε.
Διάφορες παθήσεις:
Η παρουσία παθήσεων μπορεί να επηρεάσει τη διατροφή σας. Σε περίπτωση που πάσχετε από κάποιο νόσημα και έχουν αλλάξει οι διατροφικές σας συνήθειες, απευθυνθείτε στον γιατρό σας.
